Við til vinstri sem höfum gagnrýnt Obama, eins og ég, fyrir að hafa ekki tekið djarfa afstöðu til stríðsins og efnahagslífsins, verðum að taka þátt í fögnuði þessara Bandaríkjamanna, svarta og hvíta, sem hrópuðu og grétu á þriðjudagskvöldið þegar þeir var tilkynnt að Barack Obama hefði unnið forsetakosningarnar. Það er sannarlega söguleg stund, að svartur maður muni leiða landið okkar. Það er ekki hægt að hunsa eldmóð hinna ungu, svarta og hvíta, von öldunga þeirra.
Það var svipað augnablik fyrir einni og hálfri öld, árið 1860, þegar Abraham Lincoln var kjörinn forseti. Lincoln hafði verið harðlega gagnrýndur af afnámssinnum, hreyfingunni gegn þrælahaldi, fyrir að hafa ekki tekið skýra og djarfa afstöðu gegn þrælahaldi, fyrir að vera snjall stjórnmálamaður fremur en siðferðilegt afl. En þegar hann var kjörinn, var afnámsleiðtoginn Wendell Phillips, sem hafði verið reiður gagnrýnandi á Lincolnvarkárni, viðurkenndi möguleikann í kjöri sínu.
Phillips skrifaði að í fyrsta skipti í sögu þjóðarinnar „hafi þrællinn valið forseta landsins Bandaríkin." Lincoln, sagði hann, væri ekki afnámsmaður, en hann "samþykkir á einhvern hátt að tákna afstöðu gegn þrælahaldi." Eins og peð á skákborðinu, Lincoln hefði möguleika á því, ef bandaríska þjóðin virkaði af krafti, að vera færð yfir borðið, breytt í drottningu og, eins og Phillips sagði, "sópa borðið."
Obama, svona Lincoln, hefur tilhneigingu til að líta fyrst á pólitískan auð sinn í stað þess að taka ákvarðanir sínar á siðferðislegum forsendum. En, sem fyrsti Afríku-Ameríkaninn í Hvíta húsinu, kjörinn af áhugasömum borgara sem væntir afgerandi stefnu í átt að friði og félagslegu réttlæti, býður hann upp á möguleika á mikilvægum breytingum.
Obama verður forseti í aðstæðum sem kallar á slíkar breytingar. Þjóðin hefur átt þátt í tveimur tilgangslausum og siðlausum stríðum, í Írak og Afganistan, og bandaríska þjóðin hefur snúist með afgerandi hætti gegn þeim stríðum. Efnahagslífið er hrist af gífurlegum áföllum og er í hættu á að hrynja, þar sem fjölskyldur missa heimili sín og vinnandi fólk, þar á meðal fólk í millistétt, missir vinnuna, þannig að íbúarnir eru tilbúnir til breytinga, í raun, örvæntingarfullir fyrir breytingar, og „breyting“ var það orð sem Obama notaði mest í kosningabaráttu sinni.
Hvers konar breytingar er þörf? Í fyrsta lagi að tilkynna brotthvarf hersveita okkar frá Írak og Afganistan, og að afsala sér kenningu Bush um fyrirbyggjandi stríð sem og Carter kenningunni um hernaðaraðgerðir til að stjórna Mið-Austurlönd olía. Hann þarf að gjörbreyta stefnu US utanríkisstefnu, lýsa því yfir að hæstv US er friðelskandi land sem mun ekki grípa inn í hernaðaraðgerðir í öðrum heimshlutum og byrja að rífa niður herstöðvarnar sem við höfum í yfir hundrað löndum. Hann verður einnig að hefja fund með Medvedev, rússneska leiðtoganum, til að ná samkomulagi um niðurrif kjarnorkuvopnabúrsins, í samræmi við sáttmálann um útbreiðslu kjarnorkuvopna.
Þessi viðsnúningur frá hernaðarhyggju mun frelsa hundruð milljarða dollara. Skattaáætlun sem mun stórhækka skatta á ríkasta 1% þjóðarinnar og skattleggja auð þeirra jafnt sem tekjur þeirra mun skila fleiri hundruðum milljarða dollara.
Með öllum þeim sparnaði mun ríkisstjórnin geta veitt öllum ókeypis heilbrigðisþjónustu, lagt milljónir manna í vinnu (sem hinn svokallaði frjálsi markaður hefur ekki getað gert. Í stuttu máli, líkja eftir New Deal áætluninni, í sem milljónir fengu störf af stjórnvöldum.Þetta er bara útdráttur af áætlun sem gæti umbreytt Bandaríkin og gerðu það að góðum náunga við heiminn.
# # #
(skrifað fyrir L'Humanite í Paris)
Howard Zinn ólst upp í Brooklyn, starfaði sem sprengjuherji í seinni heimsstyrjöldinni og hefur tekið virkan þátt í borgaralegum réttindum og hreyfingum gegn stríðinu. Hann er höfundur margra bóka, m.a Valdi Ríkisstjórnir geta ekki bælt gefin út af City Lights Books, www.citylights.com.
ZNetwork er eingöngu fjármagnað með örlæti lesenda sinna.
Styrkja