De Amerikaanse televisiesoap Mad Men van de BBC biedt een zeldzame inkijk in de kracht van bedrijfsreclame. De promotie van roken een halve eeuw geleden door de ‘slimme’ mensen van Madison Avenue, die de waarheid kenden, leidde tot talloze doden. Reclame en zijn tweelingbroer, public relations, werden een manier van bedrog, bedacht door degenen die Freud hadden gelezen en massapsychologie hadden toegepast op alles, van sigaretten tot politiek. Net zoals Marlboro Man de mannelijkheid zelf was, zo konden politici worden gebrandmerkt, verpakt en verkocht.
Het is ruim honderd dagen geleden dat Barack Obama tot president van de Verenigde Staten werd gekozen. Het "Obama-merk" is uitgeroepen tot "Advertising Age's marketeer van het jaar voor 100", waarmee het met gemak Apple-computers verslaat. David Fenton van MoveOn.org beschrijft de verkiezingscampagne van Obama als "een geïnstitutionaliseerde geautomatiseerde technologische gemeenschap op massaniveau die nog nooit eerder heeft bestaan en een zeer, zeer krachtige kracht is". Inzet van internet en een geplagieerde slogan van de Latino vakbondsorganisator César Chávez – "Sí, se puede!" of “Ja, dat kunnen we” – de geautomatiseerde technologische gemeenschap op massaniveau bracht haar merk naar de overwinning in een land dat wanhopig van George W. Bush af wilde.
Niemand wist waar het nieuwe merk eigenlijk voor stond. De reclame was zo geslaagd (alleen al aan televisiecommercials werd een recordbedrag van 75 miljoen dollar uitgegeven) dat veel Amerikanen werkelijk geloofden dat Obama hun oppositie tegen de oorlogen van Bush deelde. In feite had hij herhaaldelijk de oorlogszucht van Bush en de financiering ervan door het Congres gesteund. Veel Amerikanen geloofden ook dat hij de erfgenaam was van Martin Luther Kings erfenis van antikolonialisme. Maar als Obama al een thema had, afgezien van het zinloze ‘Verandering waarin je kunt geloven’, dan was het de vernieuwing van Amerika als een dominante, hebzuchtige pestkop. ‘Wij zullen de machtigste zijn’, verklaarde hij vaak.
Misschien wel de meest effectieve reclame voor het merk Obama werd gratis geleverd door journalisten die, als hovelingen van een roofzuchtig systeem, glanzende ridders promoten. Ze depolitiseerden hem door zijn banale toespraken om te zetten in 'behendige literaire creaties, rijk, net als die Dorische zuilen, met toespelingen...' (Charlotte Higgins in de Guardian). De San Francisco Chronicle-columnist Mark Morford schreef: 'Veel spiritueel gevorderde mensen die ik ken... identificeren Obama als een lichtwerker, dat zeldzame soort afgestemde wezen dat... daadwerkelijk kan helpen een nieuwe manier van leven op de planeet in te luiden.'
In zijn eerste honderd dagen heeft Obama martelingen verontschuldigd, zich verzet tegen habeas corpus en meer geheime regeringen geëist. Hij heeft de goelag van Bush intact gehouden en minstens 100 gevangenen buiten het bereik van justitie gehouden. Op 17,000 april wonnen zijn advocaten een hoger beroep waarin werd geoordeeld dat de gevangenen van Guantanamo Bay geen "personen" waren en daarom geen recht hadden om niet te worden gemarteld. Zijn nationale inlichtingendirecteur, admiraal Dennis Blair, zegt dat hij gelooft dat marteling werkt. Een van zijn hoge Amerikaanse inlichtingenfunctionarissen in Latijns-Amerika wordt ervan beschuldigd de marteling van een Amerikaanse non in Guatemala in 24 te hebben verdoezeld; een ander is een Pinochet-apoloog. Zoals Daniel Ellsberg heeft opgemerkt, hebben de VS onder Bush een militaire staatsgreep meegemaakt, wiens minister van Defensie, Robert Gates, samen met dezelfde oorlogsfunctionarissen, door Obama is behouden.
Over de hele wereld is de gewelddadige aanval van Amerika op onschuldige mensen, rechtstreeks of door agenten, opgevoerd. Tijdens het recente bloedbad in Gaza, zo meldt Seymour Hersh, “liet het Obama-team weten dat het geen bezwaar zou hebben tegen de geplande herbevoorrading van ‘slimme bommen’ en andere hoogtechnologische munitie die al naar Israël stroomde” en gebruikt werd om slachten vooral vrouwen en kinderen. In Pakistan is het aantal burgers gedood door Amerikaanse raketten, drones genoemd, meer dan verdubbeld sinds Obama aan de macht kwam.
In Afghanistan is de Amerikaanse ‘strategie’ om Pashtun-stamleden (de ‘Taliban’) te doden door Obama uitgebreid om het Pentagon de tijd te geven een reeks permanente bases te bouwen dwars door het verwoeste land waar, zegt minister Gates, het Amerikaanse leger dat zal doen. blijven voor onbepaalde tijd. Het beleid van Obama, dat sinds de Koude Oorlog onveranderd is gebleven, is het intimideren van Rusland en China, nu een imperiale rivaal. Hij gaat door met de provocatie van Bush om raketten op de westelijke grens van Rusland te plaatsen, en rechtvaardigt deze als een tegenwicht tegen Iran, dat hij, op absurde wijze, ervan beschuldigt een “reële bedreiging” te vormen voor Europa en de VS. Op 5 april hield hij in Praag een toespraak die werd omschreven als "anti-nucleair". Het was niets van dien aard. In het kader van het Reliable Replacement Warhead-programma van het Pentagon bouwen de VS nieuwe ‘tactische’ kernwapens, ontworpen om het onderscheid tussen nucleaire en conventionele oorlog te vervagen.
Misschien wel de grootste leugen – het equivalent van roken is goed voor je – is de aankondiging van Obama dat de VS Irak zullen verlaten, het land dat het tot een rivier van bloed heeft gereduceerd. Volgens onbeschaamde Amerikaanse legerplanners zullen er maar liefst 70,000 troepen overblijven "gedurende de komende 15 tot 20 jaar". Op 25 april zinspeelde zijn minister van Buitenlandse Zaken, Hillary Clinton, hierop. Het is niet verwonderlijk dat uit de peilingen blijkt dat een groeiend aantal Amerikanen denkt dat ze voor de gek zijn gehouden – vooral omdat de economie van het land is toevertrouwd aan dezelfde fraudeurs die deze hebben vernietigd. Lawrence Summers, de belangrijkste economische adviseur van Obama, gooit 3 biljoen dollar naar dezelfde banken die hem vorig jaar meer dan 8 miljoen dollar betaalden, inclusief 135,000 dollar voor één toespraak. Verandering waarin je kunt geloven.
Een groot deel van het Amerikaanse establishment verafschuwde Bush en Cheney omdat ze de opmars van Amerika's 'grote ontwerp', zoals Henry Kissinger, oorlogsmisdadiger en nu adviseur van Obama, aan de kaak stelden en bedreigden. In reclametermen was Bush een 'instorting van het merk', terwijl Obama, met zijn tandpastareclameglimlach en rechtvaardige clichés, een geschenk uit de hemel is. In één klap heeft hij ernstige binnenlandse meningsverschillen over de oorlog weten te verdrijven, en hij brengt tranen in de ogen, van Washington tot Whitehall. Hij is de man van de BBC, en de man van CNN, en de man van Murdoch, en de man van Wall Street, en de man van de CIA. De Gekken deden het goed.