Waarom tolereren wij de dreiging van een nieuwe wereldoorlog in onze naam? Waarom staan we leugens toe die dit risico rechtvaardigen? De omvang van onze indoctrinatie, zo schreef Harold Pinter, is een “briljante, zelfs geestige, zeer succesvolle daad van hypnose”, alsof de waarheid “nooit heeft plaatsgevonden, zelfs niet terwijl ze plaatsvond”.
Elk jaar publiceert de Amerikaanse historicus William Blum zijn ‘bijgewerkte samenvatting van de staat van dienst van het Amerikaanse buitenlandse beleid’, waaruit blijkt dat de VS sinds 1945 hebben geprobeerd meer dan vijftig regeringen omver te werpen, waarvan er vele democratisch gekozen zijn; grove bemoeienis met verkiezingen in dertig landen; bombardeerde de burgerbevolking van 50 landen; gebruikte chemische en biologische wapens; en probeerde buitenlandse leiders te vermoorden.
In veel gevallen was Groot-Brittannië een collaborateur. De mate van menselijk lijden, laat staan criminaliteit, wordt in het Westen weinig onderkend, ondanks de aanwezigheid van de meest geavanceerde communicatiemiddelen ter wereld en de in naam meest vrije journalistiek. Dat de grootste slachtoffers van terrorisme – ‘ons’ terrorisme – moslims zijn, is onuitsprekelijk. Dat extreme jihadisme, dat tot 9/11 leidde, werd gevoed als een wapen van het Anglo-Amerikaanse beleid (Operatie Cycloon in Afghanistan) wordt onderdrukt. In april merkte het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken op dat, na de NAVO-campagne in 2011, “Libië een veilige haven voor terroristen is geworden”.
De naam van ‘onze’ vijand is in de loop der jaren veranderd, van communisme in islamisme, maar over het algemeen is het elke samenleving die onafhankelijk is van de westerse macht en die strategisch nuttig of hulpbronnenrijk gebied bezet. De leiders van deze obstructieve naties worden doorgaans met geweld terzijde geschoven, zoals de democraten Muhammad Mossedeq in Iran en Salvador Allende in Chili, of ze worden vermoord zoals Patrice Lumumba in de Verenigde Staten. Congo. Ze worden allemaal onderworpen aan een westerse mediacampagne van karikaturen en belastering – denk aan Fidel Castro, Hugo Chávez, nu Vladimir Poetin.
De rol van Washington in Oekraïne is alleen anders wat betreft de gevolgen voor de rest van ons. Voor het eerst sinds de Reagan-jaren dreigen de VS de wereld in oorlog te brengen. Nu Oost-Europa en de Balkan militaire buitenposten van de NAVO zijn geworden, wordt de laatste ‘bufferstaat’ die aan Rusland grenst, verscheurd. Wij in het Westen steunen neonazi’s in een land waar Oekraïense nazi’s Hitler steunden.
Nadat Washington het brein was achter de staatsgreep in februari tegen de democratisch gekozen regering in Kiev, mislukte de geplande verovering van Ruslands historische, legitieme warmwater-marinebasis op de Krim. De Russen verdedigden zichzelf, zoals ze dat al bijna een eeuw lang doen tegen elke dreiging en invasie vanuit het Westen.
Maar de militaire omsingeling van de NAVO is versneld, samen met de door de VS georkestreerde aanvallen op etnische Russen in Oekraïne. Als Poetin kan worden uitgedaagd om hen te hulp te komen, zal zijn vooraf bepaalde ‘paria’-rol een door de NAVO geleide guerrillaoorlog rechtvaardigen die waarschijnlijk naar Rusland zelf zal uitmonden.
In plaats daarvan heeft Poetin de oorlogspartij in verwarring gebracht door een akkoord te zoeken met Washington en de EU, door troepen terug te trekken van de Oekraïense grens en er bij de etnische Russen in Oost-Oekraïne op aan te dringen het provocerende referendum van afgelopen weekend te staken. Deze Russischsprekende en tweetalige mensen – een derde van de Oekraïense bevolking – streven al lang naar een democratische federatie die de etnische diversiteit van het land weerspiegelt en zowel autonoom als onafhankelijk is van Moskou. De meesten zijn noch ‘separatisten’, noch ‘rebellen’, maar burgers die veilig in hun thuisland willen leven.
Net als de ruïnes van Irak en Afghanistan is Oekraïne veranderd in een CIA-themapark – gerund door CIA-directeur John Brennan in Kiev, met ‘speciale eenheden’ van de CIA en de FBI die een ‘veiligheidsstructuur’ opzetten die toezicht houdt op wrede aanvallen op degenen die die tegen de staatsgreep van februari waren. Bekijk de video's, lees de ooggetuigenverslagen van het bloedbad in Odessa deze maand. Fascistische schurken met bussen staken het hoofdkwartier van de vakbond in brand, waarbij 41 mensen omkwamen die vastzaten. Kijk hoe de politie paraat staat. Een arts beschreef dat hij probeerde mensen te redden, “maar ik werd tegengehouden door pro-Oekraïense nazi-radicalen. Een van hen duwde me grof weg en beloofde dat ik en andere Joden uit Odessa binnenkort hetzelfde lot zullen ondergaan... Ik vraag me af waarom de hele wereld zwijgt.'
Russischsprekende Oekraïners vechten om te overleven. Toen Poetin de terugtrekking van Russische troepen van de grens aankondigde, pochte de minister van Defensie van de junta in Kiev – een van de oprichters van de fascistische partij Svoboda – dat de aanvallen op “opstandelingen” zouden doorgaan. In Orwelliaanse stijl heeft de propaganda in het Westen dit omgedraaid naar Moskou dat ‘probeert conflicten en provocaties te orkestreren’, aldus William Haag. Zijn cynisme gaat gepaard met Obama's groteske felicitaties aan de staatsgreepjunta met zijn “opmerkelijke terughoudendheid” na het bloedbad in Odessa. De junta, die illegaal en door fascisten wordt gedomineerd, wordt door Obama omschreven als “naar behoren gekozen”. Het gaat niet om de waarheid, zei Henry Kissinger ooit, maar "maar wat als waar wordt beschouwd.”
In de Amerikaanse media wordt de gruweldaad in Odessa afgeschilderd als “duister” en een “tragedie” waarin “nationalisten” (neo-nazi’s) “separatisten” aanvielen (mensen die handtekeningen verzamelden voor een referendum over een federaal Oekraïne). Die van Rupert Murdoch Wall Street Journal vervloekte de slachtoffers – “Dodelijke brand in Oekraïne waarschijnlijk aangewakkerd door rebellen, zegt de regering”. Propaganda in Duitsland is pure Koude Oorlog geweest, met de... Frankfurter Allgemeine Zeitung zijn lezers waarschuwen voor de “niet-verklaarde oorlog” van Rusland. Voor Duitsers is het een verraderlijke ironie dat Poetin de enige leider is die de opkomst van het fascisme in het Europa van de 21e eeuw veroordeelt.
Een populaire waarheid is dat “de wereld veranderde” na 9 september. Maar wat is er veranderd? Volgens de grote klokkenluider Daniel Ellsberg heeft er in Washington een stille staatsgreep plaatsgevonden en regeert het welig tierende militarisme. Het Pentagon voert momenteel ‘speciale operaties’ – geheime oorlogen – uit in 11 landen. Thuis zijn de toenemende armoede en de bloedige vrijheid het historische uitvloeisel van een eeuwigdurende oorlogsstaat. Voeg daar het risico van een kernoorlog aan toe en de vraag rijst: waarom tolereren we dit?
4 Heb je vragen? Stel ze hier.
Hoewel ik het met het grootste deel van het artikel eens ben, denk ik dat de rol van de bredere bevolking van Oekraïne bij het ten val brengen van de regering onderbelicht wordt. Hoewel zij de val van de regering steunden en er voordeel uit haalden, waren het niet alleen de neonazi's en de VS die de regering ten val brachten.
Rusland kan niet kritiekloos worden gesteund; zij verdedigden niet alleen zichzelf, maar controleren de regio.
Correctie: “linksen”, in het meervoud, niet enkelvoud. Pilger is niet de enige in zijn generatie: helaas zijn veel oudere linksen apologeten geworden van het nieuwe Russische veiligheidsfascisme. Je vraagt je af wat hun motief was in de oude Sovjettijd: uiteraard niet de communistische ideologie, aangezien het verlies ervan geen enkele invloed op hen lijkt te hebben gehad.
JEEZ wat een zielige onzin van een schrijver die ik heb leren respecteren. Als meneer Pilger zijn anti-Amerikaanse automatische piloot niet kan uitschakelen en de realiteit niet kan zien zoals die is, waarom zou hij dan überhaupt schrijven? Niemand hoeft de vulgaire leugens van de FSB (voormalige KGB) te lezen die hier worden herhaald. Als je je met dat soort dingen wilt vermaken, ga dan maar naar de tv-zender Russia Today.
Wat maakt dat linkse 65-plussers nog steeds denken in termen van het tijdperk van de Koude Oorlog? De hypocrisie van het Westen moet hoe dan ook nog steeds worden ontmaskerd, zoals de heer Pilgar de afgelopen decennia zo moedig heeft gedaan – maar waarom worden zij in vredesnaam de lakeien van Poetin? Hebben ze niet eens gemerkt dat de ideologische vermomming van het voormalige Sovjet-brutalisme is afgeworpen: wat overblijft is pure KGB/FSB-brutaliteit. De “separatisten” in Oekraïne zijn misdadigers of gangsters van de FSB, die door hen zijn geïnspireerd en bewapend in Poetins poging om een Russisch – of beter gezegd Sovjet – imperium te herstellen.
Het huidige Rusland voldoet aan de meeste klassieke criteria van het fascisme: een corporatieve economie onder leiding van gangsterkoningen die samenwerken met de heersende veiligheidsdienst, nationalistische hysterie, vervalste geschiedenis, paramilitaire bendes (“Nashi”) die tegenstanders op straat in elkaar slaan, vrijwel allemaal de media zijn veranderd in een goebbelsiaanse propagandafabriek, mannelijk dapperheidsfetisjisme, zielige toespraken (“historische waarheid en glorie” enz.), onverbloemde leugens… noem maar op.
Ik heb door de jaren heen diep respect gehad voor de geschriften van John Pilgers en ben er dankbaar voor. Na deze column is het tijd om afscheid te nemen.
Markus, ik denk niet dat iemand zegt dat de huidige Russische regering het model van democratie is. Integendeel, mensen aan de linkerkant zouden vooral zeggen dat deze regering niet ver verwijderd is van wat het Westen zou hebben gewild in plaats van het Sovjetregime. Welk bezwaar zou de elite van het buitenlands beleid kunnen hebben tegen een autoritaire oligarchie? Precies, geen.
Toch is het “probleem” (uit de visie van Washington) dat Rusland buiten de disciplinaire structuur van het door de VS geleide imperialisme blijft. Deze bredere zorg overstijgt de Koude Oorlog. Als Pilger dus thema's uit die tijd herhaalt, komt dat doordat de algemene bedoelingen van het Amerikaanse mondiale beleid grotendeels dezelfde blijven. Geen enkele rivaal mag het Amerikaanse mondiale ‘leiderschap’ uitdagen, noch mag er enige macht zijn die dit binnen een regio kan uitdagen. De ideologie van de ‘schurkenstaat’ (niet onder controle) is niet relevant. Pilger merkt eenvoudigweg op dat het ontwerp nog steeds van kracht is, ondanks de val van de Berlijnse Muur en al de rest.
Dit gezegd zijnde, wat volgt? De pogingen om Oekraïne in de invloedssfeer van de VS en het Westen te betrekken zijn al vele jaren aan de gang. Het zou zijn doorgegaan ongeacht het karakter van de Russische regering of het Russische leiderschap. De huidige situatie is het resultaat van langetermijnplannen en -inspanningen, en niet een reactie op onmiddellijke omstandigheden. De VS en hun NAVO-bondgenoten hebben de onrust in Oekraïne aangewakkerd, onder meer door het steunen van een staatsgreep die een gekozen regering uit de macht heeft gehaald en pogingen tot een regeling zonder Oekraïens lidmaatschap van de NAVO heeft verijdeld. Het zou fantasie zijn om te denken dat de installatie van de pro-westerse regering het einde ervan zou betekenen. Rusland moest reageren, en deze zaak is nog lang niet voorbij.
Dus hoewel de analyse van Pilger inderdaad de thema's van de Koude Oorlog weerspiegelt, is daar een goede reden voor. Ik denk dat hij ongeveer gelijk heeft.