[traducido por irlandesa]
Marzo: Veracruz, a terceira estela.
(Un vicerrei actualizado, ou o PRD, unha esquerda que a dereita considera aceptable).
Agora é o vento, e non a man, o que pasa as páxinas do calendario. Despois dun desorde momentáneo, como é lei, aparece marzo feliz que sopla unha palabra: VERACRUZ. Por riba da palabra, a man e a mirada seguen...
Veracruz. Segundo o INEGI, no ano 2000 este estado tiña case 7 millóns de habitantes, dos cales tres cuartos de millón eran indíxenas. Nesta terra habitan indíxenas huastecas, tepechuas, otomías-hñúes, totonacas, popolocas, mixtecos, zapotecos, mixtos, nahuas, chinantecos, mazatecos e maiozocos.
Marzo: a nube cede o tempo ao aguia-sol, e ela, coa súa graza azul, abandona os ceos de Poboa para adentrarse nos de Veracruz. A aguia voa polas fronteiras da historia e da resistencia, os lados da Serra Madre Oriental. Abaixo, preto do río Tecolutla, nace El Tajín. O paxaro sobe sobre a praza de Arroyo, os xogos de pelota, a praza da Pirámide dos Nichos. Alí a aguia-sol descende á terra, non para contar unha historia pasada, senón para testemuñar unha actual.
A Pirámide dos Nichos, o calendario antigo, agora rota e refeita para marcar os días do Poder actual... coa axuda da policía e do exército.
En Veracruz, o vicerrei cre estar ao día, pero o seu método de goberno é o mesmo que o PRI leva décadas empregando para lacerar as terras de México. Aquí o señor Miguel Alemán non realiza as tarefas de goberno. Ocupado como está en ofrecer imaxes e anécdotas para as páxinas da sociedade, entregou o goberno, de feito, a un capitán do Exército: o secretario de Seguridade Pública. El é o encargado de atender as queixas dos cidadáns de Veracruz e de resolver as súas demandas. Sempre ten a mesma resposta para ambos: a represión.
E, mentres o gobernador Alemán toma decisións importantes (como elixir a que festa vai asistir, que fotografía aparecerá nos xornais, que traxe levará para o baile que se aveciña), outras cousas están a suceder: os produtores de pataca no estado perdendo a maior parte da súa colleita. A isto súmase a falla de compra da empresa Sabritas. Os resultados: campesiños sen produto e sen recibos dos seus produtos. Mobilizáronse os produtores de café de Córdoba e doutras zonas do Estado. Os campesiños de Tezonapa non piden subvencións, senón o recoñecemento do prezo real do café. O café chegou aos 40 pesos o quilo, mentres que aos campesiños se lles paga un peso ou cincuenta centavos.
Home entregado á súa imaxe pública (e polo tanto preocupado polo seu aspecto persoal), o vicerrei encheu de perruquerías as zonas indíxenas de Veracruz. Pero estes perruqueiros levan uniformes verde oliva e levan rifles G-3. E, ademais de levar a cabo a súa misión estética, están a entrar en negocios con narcotraficantes e madeireiros. Os montes, así, están a ser escalonados, peiteados unha vez máis con plantas de estupefacientes, e engordan os petos do xeneral en funcións, despois de que este 'pague' ao señor Gobernador.
Os 'bos' gobernos federal e estatal (cando permiten que o seu traballo saia nos medios de comunicación) levan adiante unha política económica exitosa: Veracruz xa non produce café, alimentos, gando. O principal produto de exportación deste estado (como moitos outros na República Mexicana) son agora as persoas. Si, cada semana parten ata 3 autobuses, cheos de mexicanos, rumbo á fronteira. O seu destino? A Unión Americana. Van á procura do alimento que lles dá a súa propia terra, rica como poucas outras, pero que lles foi arrebatada pola voracidade feita empresarial e do goberno.
Familias enteiras deben deixalo todo, moitas veces para ser estafados. Os 'empuxadores' ofrécenlles con frecuencia vivenda e bos soldos. Pero cando chegan atopan dormitorios colectivos e soldos miserables. E, aínda así, van. Calquera cousa é mellor que os 8 pesos diarios de media que reciben do seu traballo en terras veracruzanas. A crise dos pequenos produtores de café beneficiou aos finqueiros, quen entón conseguen atopar man de obra abundante a un prezo ridículo. Os resultados: os ricos son menos en número, pero máis ricos; os pobres son máis numerosos e máis pobres.
Na Serra Norte de Veracruz nin a caña, nin a piña, nin os cítricos están a acadar un prezo comercializable. O que máis produciu o rural son migrantes, polos recortes orzamentarios. Tamén sufriron unha severa represión por parte do goberno de Miguel Alemán. Así e todo, a organización transnacional de Nahuas, Tepehuas e Otomís avanza. O mesmo acontece co concello de Texcatepec, coa organización de Otomá comuneiros: o Comité de Defensa Campesino. Nesta comarca conflúen a rebelión de Hñaúes, Tepehuas e Nahuas no Comité de Dereitos Humanos da Serra Norte de Veracruz-Radio Huayacocotla, o Grupo de Dereitos Humanos Xochitepetl e o Sindicato Campesino Zapatista. A zona ten a enorme vantaxe de contar coa única emisora comunitaria independente do país: Radio Huayacocotla, que transmite (en contrapartida co Departamento de Goberno, que intentou pechala varias veces) en Nahua, Tepehua e Ã. 'yuhú. Texcatepec é o 23o concello máis marxinado do país, é o concello máis pequeno da zona e, a pesar de ser tan pobre, son os que con máis forza resistiron Progresa e Procede.
Ilamatlán é outro concello que sempre está en resistencia... tanto como pode ser, dado que é un pouco menos pobre que Texcatepec. É o 24o concello máis marxinado do país, e o cuarto a nivel estatal. As cifras oficiais sinalan que máis do 95% da poboación do municipio de Ilamatlan está en paro. Este municipio estivo preto de reverter a porcentaxe nacional entre ocupados e parados, o que significa que, por cada vinte persoas en idade de traballar, só unha ten oportunidade de facelo.
En Ixhuatlán de Madero, a raíz da represión acontecida o 14 de xuño de 2001 (cando foi agredido o continxente de máis de setecentos homes e mulleres, que aquel día marchaban a Xalapa para reclamar a construción dun hospital en Campo la Mata, preto das súas comunidades, e non no corredor urbano –como quería o gobernador–, as comunidades indíxenas deste municipio decidiron formar a Fronte Indíxena Ixhuateco, para loitar contra as respostas salvaxemente represivas do Miguel Alemán Velazco. goberno.
O problema do rural verinés pódese resumir en tres palabras: explotación, represión e corrupción.
Porque os que non marchan, resisten e loitan. Aí está o Consello Popular Indíxena da Serra de Zongolica que, xuntando profesores bilingües e outros activistas sociais, trata de converterse nunha alternativa de loita civil e pacífica.
No sur de Veracruz, as comunidades nahuas agrupadas na Fronte Popular do Sur de Veracruz, resisten e organízanse.
En Coyutla, habitada nun 90% por indíxenas totonacas, a corrupción, a discriminación e a represión produciron algo ben lóxico: a rebelión. Alí nace e continúa o Movemento Cidadán Coyuteco, formado polo pobo. Si, pola xente, punto. Alí, sen ter en conta os partidos políticos, a cidadanía organizouse, discute, chega a acordos e leva adiante as súas reivindicacións. Desde finais do ano 2000, as súas reivindicacións para o fin da corrupción e a discriminación foron atendidas con ameazas, malleiras e balas. Os Coyutecos, como resultado, formaron un Consello Municipal Autonómico. Cando unha das súas reunións foi atacada por homes armados do goberno, as mulleres saíron a enfrontalas e puxéronas á fuga. Estas son algunhas das súas palabras:
"O pobo está disposto a seguir loitando. Xa non teñen medo, porque estamos organizados. Demostramos que somos máis fortes que os que compran conciencias e os que saquearon a nosa vila. A nosa causa é a xustiza con dignidade e respecto á nosa autonomía. Os Totonacas temos moitas formas de resistir, a través da danza, da música, das festas, do traballo comunitario (que aquí chamamos 'mano vuelta'). A vestimenta, os ritos, os mitos e as historias forman parte da resistencia. Todo isto axúdanos a manter viva a nosa cultura, e a defender os nosos dereitos como pobos totonacas'.
E máis:
'As liñas de actuación que vemos son: dar solución aos problemas que se recolleron na Lei Cocopa, a cancelación definitiva do evento Cumbre Taján para comercializar o símbolo da nosa cultura, e conseguir o recoñecemento do noso Concello Autonómico. '
Só un momento! Dixeron El TajÃn? Non é aí onde se gababa o vicerrei Alemán de ter conseguido a moderna comercialización da historia?
Si. O señor Miguel Aleman búrlase, non sen un pouco de vergoña, dos que viven da venda de artesanía. Non vende artesanía, vende zonas arqueolóxicas enteiras. Aínda que, certamente, non faltan mantas húmidas:
Na comarca de Totonacapan, en Papantla, estanse a realizar actividades en defensa do patrimonio cultural mexicano e, en particular, da zona arqueolóxica do Tajín. Todo isto de xeito cruzado co goberno de Miguel Alemán, que propón a privatización de toda a zona. O obxectivo de Aleman é a cor verde, como en dólares. O público principal e cliente dos onerosos eventos do Taján son estranxeiros. Pero a Fronte para a Defensa do Patrimonio Cultural (integrada por diversas organizacións) denunciou en reiteradas ocasións que o proxecto do goberno tenta nivelar a zona, para erguer un hotel cinco estrelas e un casino para turistas internacionais.
A comercialización de El Tajín é, tamén, a súa destrución. Cada vez que o señor Alemán monta os seus 'chows', rómpanse zócalos prehispánicos para erguer mariñeiros e bancos de focos. O INAH é cómplice, porque tamén recibe un corte.
No marco da súa loita, a Fronte de Defensa do Patrimonio Cultural presentou denuncias xudiciais contra o vicerrei, que a 'xustiza' presentou no gabinete baixo 'I' por 'imposible', 'inconveniente', 'irreverente'. Pero abaixo, os que loitan seguen na 'R' de 'resistencia' e 'rebelión'.
Tamén se van necesitar obras de remodelación nas zonas urbanas, xa que as zonas marxinadas están en aumento.
En Poza Rica, terra lacerada por pozos petrolíferos e sindicatos a favor da dirección, consérvase a memoria pasada e presente da resistencia. Dende as loitas de 1934 e 1958 ata a loita e a morte (manchadas polas despreciables conxecturas) de Digna Ochoa. E así, traballadores de Pemex, profesores, sanitarios, amas de casa e relixiosos reúnense, debaten e acordan actividades de difusión da información e de defensa da cultura.
En zonas téxtiles como RÃo Blanco, Nogales ou Cidade Mendoza hai moito descontento pola falta de emprego. Os traballadores de Nogales quitáronlle a fábrica ao propietario, pero non recibiron ningunha axuda do goberno para poñela en marcha. En Cidade Mendoza hai traballadores que levan máis de 10 anos loitando contra a súa liquidación. No RÃo Blanco o emprego é incerto, porque a fábrica funciona unha tempada e pecha outras, modificouse o contrato dos traballadores e agora traballan en condiciÃXNUMXns parecidas ás de Porfirio DÃaz. En Nogales, en resposta á loita da cidadanía para que a auga do seu manancial se desvíe aos polígonos industriais, o goberno de Miguel Alemán acusounos de 'sedición' e meteunos no cárcere.
Na comarca de Tezonapa non quixeron recoñecer concesións aos traballadores do transporte do Val de Tuxpango, a pesar de que son eles os que dan servizo ás comunidades. En Ixtaczoquitlán levan tempo loitando contra a contaminación que provoca o Cemento Apazco, mentres que as enfermidades conxénitas e os abortos espontáneos foron en aumento na contorna da fábrica de cemento.
Na comarca de Orizaba, toda a cidade enfróntase ao paro, xa que o corredor industrial está a fallar (de 5 fábricas téxtiles só funciona unha), e empresas como a cervexa e do cemento e Kimberly recortaron moitos postos de traballo. Os xubilados protestan polas ridículas pensións que cobran, que non son suficientes para nada, e din que non votarán, porque, mentres os funcionarios cobran bos soldos, lles dan só unha miseria por 30 ou 40. XNUMX anos de traballo. O sistema de transporte urbano prevé un aumento dos prezos. A falta de vivenda é un negocio exitoso para as construtoras privadas, que contan co apoio do goberno estatal e municipal.
Non obstante, aquí estase a traballar de apoio ás persoas migrantes (Comité de Apoio á Migración 'Ricardo Zapata'), ás mulleres que están a ser vítimas de violencia e ás traballadoras sexuais (Cihuatlahtolli - Palabra de Muller), ademais da Organización de Mulleres de Jalapilla. . Estas mulleres foron as que se encargaron da alimentación e da seguridade da Marcha Zapatista ao seu paso por Orizaba.
A marcha zapatista... Orizaba...
Se nos dixesen que podíamos volver a un lugar que visitaramos durante a marcha, pero só un, escolleriamos Orizaba. Alí xuntáronse diversas circunstancias afortunadas: algúns organizadores abertos, tolerantes e inclusivos, ONG activas e comprometidas, comunidades indíxenas activistas, medios locais especialmente sensibles á causa indíxena e un pobo especialmente nobre (formado por mozos estudantes, traballadores, amas de casa, residentes e empregados).
Os resultados? O que ía ser un rápido saúdo da Marcha da Cor da Terra converteuse nun dos actos máis festivos e animados de toda a viaxe. Non só na praza, senón tamén na rúa. Todas as cores, todas as vivas, estaban alí.
Todos eles, incluso grises...
Antes diso, en decembro de 2000, e despois de que o EZLN anunciara publicamente a súa intención de marchar a DF, durante unha das reunións nas que o ala lexislativa do PRD discutía os Acordos de San Andrés, a deputada Rosario Tapia pronunciouse deste xeito: 'Compañeiros. , é fundamental que cheguemos a un acordo co PRI e co PAN para elaborar os Acordos de San Andrés, para evitar que a comandancia do EZLN chegue á Cidade de México. Iso sería fatal para o PRD e, por outra banda, sería unha vitoria para eles e non para o Congreso. E aínda menos para nós».
Pouco máis tarde, cando comezaba a marcha, durante a reunión do Comité Executivo do CEN do PRD, o portavoz do PRD (e actual secretario xeral nacional dese partido), Navarrete, afirmou: 'O principal perigo para o PRD sería que o EZLN se converta en un partido político. Canto máis tarde en aprobar a lei, máis posibilidades temos de que o zapatismo quede illado».
O que comezou sendo unha proposta illada converteuse nunha decisión en Orizaba.
Orizaba, ano 2001, a praza está chea...
Nun recuncho atópanse dous políticos: os senadores Jesús Ortega (líder do ala PRD no Senado) e Demetrio Sodi de la Tijera (membro do PRD da COCOPA). A praza de Orizaba sempre foi un lugar difícil para as manifestacións políticas, e os dous senadores están aquí para dar fe da falla de convocatoria dos zapatistas. Cos rostros cenicientos e abalados, observan á xente e escóitaa. Logo míranse, entendendo que hai que facer todo o posible para garantir que esta forza nunca... nunca... entre no ámbito público.
Por unha banda, Jesús Ortega, natural de Aguascalientes, antigo fiel seguidor de Rafael Aguilar Talamantes no Partido Socialista Obreiro, deputado de 1979 a 1982, expulsado do PST en 1987, membro do PSM e posteriormente do PSUM, unha vez máis. Deputado de 1988 a 1991. En 1989 ingresou no xulgado máis próximo a Cuauhtémoc Cárdenas. Dende 1993, o seu traballo no IFE permitiulle vincularse con grupos do PRD dos estados. De 1994 a 1997 volveu ser Deputado (daquela era coordinador da ala do PRD). Foi cortesán de Cárdenas ata o ano 2000, cando mesmo lle aconsellou que se xubilase (hoxe é un dos seus principais detractores). Agora é senador da República e coordinador da súa á do partido nesa cámara.
Sen ter liderado nunca ningún sector social, sen produción intelectual, sen dotes retóricas, sen carisma ningún, o senador Jesús Ortega é un gran exemplo dos dirixentes do Partido Democrático Revolucionario.
Á súa dereita, Demetrio Sodi de la Tijera, do DF, antigo director de empresas públicas e privadas, Coordinador Xeral da DDF en tempos de Ramón Aguirre, ingresou no PRI en 1975. Foi deputado federal polo PRI cando o Produciuse a fraude de Salinas contra Cárdenas. Foi asembleario priísta –coa bendición de Salinas– na segunda Asemblea Local do DF (91-94), e formou parte do grupo de Manuel Camacho Solís ata que non conseguiu a candidatura presidencial do PRI. Deixou o PRI en 1994 tras o asasinato de Colosio. Foi líder da Alianza Cívica en 1994 e membro do Grupo San Angel ese mesmo ano. En 1996 participou no Foro de Reformas do Estado (organizado polo EZLN) cunha ponencia na que adiantaba que o PRI permanecería bastante tempo no poder e que só as candidaturas conxuntas do PAN e do PRD conseguirían derrotalo. Animado pola vitoria de Cárdenas, ingresou no PRD en 1997. Foi deputado do PRD entre 1997 e 2000, e agora ocupa un escano no Senado para o período 2000-2006. Como senador, ademais de impulsar a contrarreforma indíxena, tentou chegar a acordos co PAN en materia de privatización da industria eléctrica. Votou en contra da renegociación da execución da sección agrícola do TLCAN, e non poucas veces se pronunciou contra os campesiños rebeldes en San Salvador Atenco.
Hai uns días, o analista político Armando Bartra fixo unha especie de valoración dos 9 anos do TLCAN e da presenza pública do EZLN. Non vou perder o tempo criticando a análise frívola e superficial das iniciativas zapatistas, agás un punto: o profesor Bartra dixo que non hai que buscar 'Lulas' (en referencia ao actual presidente do Brasil) nos nosos políticos, senón que nós debe loitar, non só desde abaixo, senón tamén desde 'arriba' (que significa nas cámaras) pola transformación de México. Estou de acordo en non ver a cara de 'Lula' nos políticos. Pero tamén parece un erro ver a cara do PT brasileiro no PRD mexicano. E onde está o equivalente ao MST de Río de Janeiro (Movemento dos Sen Terra)?
Parece que o único argumento que apoia a necesidade de axudar ao PRD é que non hai outra cousa. Que se non se axudan, choveríannos o PRI e o PAN e a nai da morte, do sectarismo e de todo tipo de desastres. Recentemente, en resposta ás críticas realizadas polos 7 comandantes e comandantes do PRD do EZLN este 1 de xaneiro, a presidenta dese partido, Rosario Robles, pediu que non haxa loitas entre 'amigos'. Ela insistiu en que o seu voto pola lei indíxena fora un erro e foi recoñecido como tal.
"¿Amigos?" 'Erro?'
Como se desprende da fanática defensa que fixeron os senadores Ortega e Sodi da reforma indíxena (cando xa non a defendían nin Bartlett nin Cevallos, ante o gran repudio nacional e internacional), non foi un "erro táctico". Segundo a visión de Ortega e Sodi, realmente non é moi importante que non se recoñeza ás comunidades a condición de "entidades de dereito público". Tampouco que non se fale do 'goce colectivo dos recursos naturais' (segundo Ortega é innecesario!), incluso no que respecta ao territorio, xa que 'o hábitat inclúe o territorial'.
Tendo en conta todo o exposto, as queixas e oposicións dos pobos indios de México contra a Lei, que os senadores quixeron, e queren, limitar a 'persoas próximas ao EZLN e ao Subcomandante', simplemente se reducen a que os pobos indios non entenden. a 'sabedoría' dos lexisladores do PRD.
Pero o caso é que os senadores da esquerda mexicana defenderon unha lei que é da dereita. E, cando o señor Cárdenas Solórzano indicou que votaría pola contrarreforma indíxena ('¿Vostede es senador del EZLN o del PRD? o EZLN, pero nin son do PRD, nin do PRI nin do PAN, senón senadores DA REPÚBLICA), fíxoo por unha lei da dereita.
A alternativa era clara: ou cos pobos indios (e os millóns de non indíxenas que apoiaban as súas reivindicacións) ou coa contrarreforma indíxena de Cevallos-Bartlett-Ortega. E escolleu o PRD, e escolleu segundo a natureza que construíu: a dunha esquerda aceptable e cómplice da dereita.
A aprobación da Lei Cevallos-Bartlett-Ortega (por certo, ningún deles foi elixido por votación -entraron no Senado como cota de partido), é dicir, da lei PRI-PAN-PRD, foi, en efecto, unha vitoria da clase política mexicana contra os pobos indios (e non só contra o EZLN), senón unha vitoria pírrica, xa que agora se evaporou ante os avances dos procesos de autonomía e de resistencia que se están a producir non só por os indíxenas.
¿Salváronse os deputados do PRD? Ben, o voto en contra da contrarreforma acordouse na ala parlamentaria da Cámara cunha diferenza de só 3 votos. E os deputados do PRD foron aprobando varias cousas que teñen que ver coa contrarreforma.
Pero, agora no terreo do hipotético, pensando que si, só foi un "pequeno erro" que debemos perdoar como "amigos", entón cal é o significado do seguinte?
1) O PRD leva tres anos consecutivos votando a favor do orzamento federal. Xustifícanse sinalando que non foron os programas orixinais de Fox. A realidade é que na Consellería de Facenda manda un orzamento que xa saben que vai ser 'modificado' polas deputacións (subidas diminutas en educación, sanidade, etc.), garantindo así o seu voto. Se é certo, como sostén a teoría económica, que o orzamento representa o modelo económico en acción, entón o PRD leva tres anos votando a favor do neoliberalismo e en contra dos mexicanos. O seu voto supuxo votar a favor de pagar a débeda externa, de limitar o crecemento, de seguir fielmente os ditados do Fondo Monetario Internacional e do Banco Mundial.
2) Os deputados do PRD están a poñer en práctica aqueles acordos que obtiveron maioría de votos sobre a lei indíxena, tanto no que se refire ás leis reguladoras como ás partidas orzamentarias ou liñas. Votaron en contra, pero son garantes da aplicación desa lei.
3) No Senado, o PRD votou a favor das modificacións da Convención Internacional sobre persoas desaparecidas, garantindo así a xurisdición militar (os soldados só serán xulgados polos tribunais militares) e non a retroactividade, garantindo así a impunidade.
4) En decembro pasado, varios senadores do PRD (o senador Sodi, entre outros) votaron co PAN e co PRD para rexeitar as demandas de suspensión da cláusula agrícola do TLCAN.
5) Para facernos unha idea da extravagancia das eleccións internas do PRD, un spot de 30 segundos no informativo de López Dóriga, en Televisa, custou 465,000 pesos. Os brigadistas (que a miúdo eran pandilleros de varios barrios pobres) cobraban 60 pesos por hora durante o día por colgar material de campaña e 80 pesos por hora pola noite por retirar o material dos seus rivais. Calculouse que a campaña anterior do PRD custou preto de 80 millóns de pesos.
6) O señor Ramírez Cuéllar, do Barzón, un dos 'líderes' do actual movemento campesiño, non era candidato do PRD na delegación de Venustiano Carranza na DF, que evidentemente está poboada maioritariamente de campesiños? Cantos dos candidatos do PRD a varios cargos foron antes dirixentes sociais? Cantos candidatos do PRD nas delegacións nin sequera apareceron nas boletas electorales? Canto gastaron os candidatos que apareceron na radio e na televisión? Canto se gastou no avión que ascendeu a un dos candidatos?
7) Un partido da esquerda recorre ás urnas para elixir os seus candidatos e dirixentes? Un partido de esquerdas promove nomes e rostros en lugar de principios e programas? Non é certo que o 67% dos concellos que gañou o PRD perderon entón nas seguintes eleccións, porque gobernaron igual que o PRI e o PAN? Non é un feito que as palabras do PRD non están "chegando" á mocidade, aos indíxenas, aos ecoloxistas, ás mulleres, ao novo movemento campesiño? Cal é a posición clara do PRD en materia internacional?
O PRD, é certo, foi outrora un partido de esquerdas. Agora non. Apostou por unirse (no fondo da cola) á posición da clase política, e só aspira a ser o peso o que cambie a balanza, esquecendo que o dono da balanza non lle importa nada. Agora vinculouse estruturalmente ao aparello do Estado, e depende del economicamente, é dicir, politicamente. No seu interior formouse unha nova clase de políticos, que está a facer todo o posible por aferrarse a ela. Xa non hai principios, nin programas... nin, ergo, ningún partido.
Os zapatistas non descoñecen que no PRD hai moita xente honesta e comprometida (saúdaos). Pero non son eles os que están a decidir a dirección e a natureza desa institución política.
Unha e outra vez dinnos: iso é difícil, non hai outra cousa. Pero, como dixo o comandante Tacho o 1 de xaneiro, SI, hai outra cousa...
Das montañas do sueste mexicano.
Subcomandante Insurxente Marcos
ZNetwork está financiado unicamente pola xenerosidade dos seus lectores.
doar