Όπως και οι δηλώσεις του τον περασμένο Αύγουστο στην Ιεριχώ, όπου ο Πρωθυπουργός Ehud Olmert δήλωσε προθυμία να αποσυρθεί από μια περιοχή ισοδύναμη με το 100% των κατεχόμενων εδαφών, οι τελευταίες του δηλώσεις στο Saban Forum, παρουσία της Condoleezza Rice και του Tony Blair, ακούστηκαν. πολλά υποσχόμενο, ακόμη και ανακατωτικό. «Η Αννάπολη είναι ένα ορόσημο», είπε, «στο δρόμο προς τις διαπραγματεύσεις και τη γνήσια προσπάθεια για την επίτευξη της υλοποίησης του οράματος δύο εθνών: του κράτους του Ισραήλ – του έθνους του εβραϊκού λαού· και του παλαιστινιακού κράτους – του έθνος του παλαιστινιακού λαού».
Επιπλέον, εξέφρασε την ελπίδα ότι η λύση των δύο κρατών θα επιτευχθεί πριν από τη λήξη της θητείας του Προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους τον Ιανουάριο του 2009.
Η ομιλία ακούστηκε ειλικρινής, ακόμη και παθιασμένη. Ο Olmert έδωσε την εντύπωση ότι ήταν πρόθυμος να αντιμετωπίσει όλες τις δυσκολίες – συμπεριλαμβανομένης της αναγκαιότητας να εκπληρώσει το Ισραήλ το μέρος της διαπραγμάτευσης του οδικού χάρτη. Δήλωσε σταθερά και ξεκάθαρα ότι το Ισραήλ έχει πλέον «εταίρους για την ειρήνη» στην παλαιστινιακή ηγεσία. Όλες οι βάσεις φάνηκαν να έχουν καλυφθεί. η δέσμευση της ισραηλινής κυβέρνησης στον οδικό χάρτη και μια λύση δύο κρατών χωρίς αμφιβολία.
Λοιπόν, ποιο είναι το πρόβλημα? Το κομμάτι που λείπει, το κρίσιμο έγγραφο που ανατρέπει κάθε βιώσιμη λύση δύο κρατών, παράγοντας στις στρατηγικές εκτιμήσεις του Ισραήλ που αναφέρθηκε από τον Olmert ως παράπλευρο μόλις πριν από λίγες μέρες, είναι η επιστολή του Μπους τον Απρίλιο του 2004, προς τον τότε πρωθυπουργό Αριέλ Σαρόν. Αυτό το ελάχιστα αντιληπτό έγγραφο άλλαξε ριζικά τις παραμέτρους του τι πρόκειται να συζητηθεί σε οποιαδήποτε «ειρηνευτική διαδικασία» και ποιες είναι οι υποχρεώσεις του Ισραήλ βάσει του οδικού χάρτη. Θεωρείται από την ισραηλινή κυβέρνηση ως το πιο κρίσιμο στοιχείο στην προσπάθειά της να διατηρήσει τα μεγάλα μπλοκ εποικισμών και με αυτόν τον τρόπο να αποκλείσει τη δυνατότητα ενός βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους.
Η ουσία της επιστολής του Μπους, η οποία στη συνέχεια επικυρώθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων με ψήφους 407-9 και από τη Γερουσία με ψήφους 95-1, είναι το ακόλουθο απόσπασμα: «Υπό το πρίσμα των νέων πραγματικοτήτων επί τόπου, συμπεριλαμβανομένων των ήδη υπαρχόντων μεγάλα ισραηλινά κέντρα πληθυσμού, δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για το τελικό καθεστώς θα είναι μια πλήρης και πλήρης επιστροφή στις γραμμές ανακωχής του 1949».
Με μια φαινομενικά αθώα πρόταση, ο Πρόεδρος Μπους υπονόμευσε μοιραία αλλά εν γνώσει του το ψήφισμα 242 του ΟΗΕ, την ίδια τη βάση της λύσης των δύο κρατών από το 1967 και της δικής του πρωτοβουλίας για τον οδικό χάρτη, ακυρώνοντας την απαίτηση να επιστρέψει το Ισραήλ στην Πράσινη Γραμμή (με συμφωνη- μετά από προσαρμογές) ώστε να αναδυθεί ένα βιώσιμο παλαιστινιακό κράτος.
Το Ισραήλ παίρνει την αμερικανική θέση – απορρίφθηκε από τα άλλα τρία μέλη της Τετραμερούς του οδικού χάρτη, τον ΟΗΕ, την Ευρώπη και τη Ρωσία, αλλά τι; – ως συμφωνία για τη διατήρηση των μεγάλων εποικιστικών μπλοκ της. Είναι έξι ή επτά στον αριθμό: η κοιλάδα του Ιορδάνη, το μπλοκ Ariel, το μπλοκ Modi'in, τα τρία μπλοκ που αποτελούν τη «Μεγάλη Ιερουσαλήμ» (Givat Ze'ev, Ma'aleh Adumim και Etzion Bloc/Efrat), και ίσως ένα σημαντικό στη Χεβρώνα.
Όταν, λοιπόν, ο Olmert μιλά για «συμμόρφωση με τον οδικό χάρτη», μιλά για αποχώρηση από όλα τα κατεχόμενα εδάφη εκτός αυτών των μπλοκ εποικισμών, αφού η επιστολή Μπους τα προσαρτά de facto στο Ισραήλ. Η μαζική οικοδόμηση οικισμών και αυτοκινητοδρόμων μέσα σε αυτά τα μπλοκ εποικισμών δεν αποτελεί, επομένως, παραβίαση της ευθύνης του Ισραήλ να τερματίσει την κατασκευή οικισμών στην πρώτη φάση του οδικού χάρτη, καθώς δεν αποτελούν πλέον τμήματα των κατεχόμενων εδαφών.
Η περιοχή των μπλοκ εποικισμών που επιθυμεί να διατηρήσει το Ισραήλ μπορεί να μην φαίνεται πολύ. μεταξύ 10-20% της Δυτικής Όχθης, συμπεριλαμβανομένης της «Μεγάλης Ιερουσαλήμ». Αλλά είναι ζωτικής σημασίας για ένα βιώσιμο παλαιστινιακό κράτος – και η «βιωσιμότητα» είναι όρος αναφοράς στον οδικό χάρτη.
Τα μπλοκ εποικισμών μιας ισραηλινής «Μεγάλης Ιερουσαλήμ» αφαιρούν από τους Παλαιστίνιους την οικονομική καρδιά του μελλοντικού τους κράτους, αφού έως και το 40% της παλαιστινιακής οικονομίας, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, περιστρέφεται γύρω από τον τουρισμό στην Ιερουσαλήμ. Τα άλλα μπλοκ χωρίζουν τη Δυτική Όχθη σε τρία «καντόνια» (ο όρος του Σαρόν, αφού το Σχέδιο Σύγκλισης του Όλμερτ, το οποίο ποτέ δεν εγκατέλειψε, βασίζεται στο Σχέδιο Καντονοποίησης του Σαρόν). Το μπλοκ της κοιλάδας του Ιορδάνη εξασφαλίζει τον έλεγχο του Ισραήλ στα σύνορα και στο νερό του ποταμού Ιορδάνη.
Πράγματι, ενώ αποδέχεται τον οδικό χάρτη, ο Olmert έχει στο μυαλό του ένα πολύ διαφορετικό έγγραφο από αυτό του ΟΗΕ, των Ευρωπαίων, των Ρώσων και των ίδιων των Παλαιστινίων. Αναπόσπαστο στοιχείο της εκδοχής του εγγράφου του Ισραήλ είναι οι «14 επιφυλάξεις» που επισυνάπτονται, οι οποίες ουσιαστικά ακυρώνουν τον οδικό χάρτη ως γνήσιο μονοπάτι προς την ειρήνη.
Η επιφύλαξη # 5, για παράδειγμα, δηλώνει ότι «Το προσωρινό κράτος θα έχει προσωρινά σύνορα και ορισμένες πτυχές κυριαρχίας, θα είναι πλήρως αποστρατιωτικοποιημένο…, δεν θα έχει την εξουσία να αναλαμβάνει αμυντικές συμμαχίες ή στρατιωτική συνεργασία και τον ισραηλινό έλεγχο στην είσοδο και την έξοδο όλων προσώπων και φορτίου, καθώς και του εναέριου χώρου και του ηλεκτρομαγνητικού του φάσματος».
Στο τέλος, οι Παλαιστίνιοι μπορεί να αποκτήσουν το 80-90% της Δυτικής Όχθης, αλλά δεν αποκτούν βιώσιμο κράτος. Θα έχουν αποστειρωμένα τμήματα εδάφους, ενώ το Ισραήλ διατηρεί τον έλεγχο των συνόρων, της κυκλοφορίας ανθρώπων και αγαθών τόσο εντός του παλαιστινιακού κράτους όσο και μεταξύ αυτού και των γύρω χωρών, μεγάλο μέρος της καλλιεργήσιμης γης της χώρας, σχεδόν όλο το νερό, τον εναέριο χώρο των Παλαιστινίων και ακόμη και τον έλεγχο των επικοινωνιών τους. Το παλαιστινιακό κράτος στερείται βιώσιμης οικονομίας. Δεδομένου ότι το 60% των Παλαιστινίων είναι κάτω των 18 ετών και ότι το μίνι κράτος πρέπει να απορροφήσει εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, οι προοπτικές του να είναι ένα βιώσιμο, σταθερό και πραγματικά ανεξάρτητο κράτος είναι μηδενικές δεδομένων των ανείπωτων παραμέτρων που περιγράφονται στην επιστολή Μπους.
Θα υπάρξει ένα παλαιστινιακό κράτος. Το Ισραήλ έχει επείγουσα δημογραφική ανάγκη να απομακρύνει από τα χέρια του τα σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια Παλαιστίνιους των κατεχόμενων εδαφών. Θα μπορούσε ακόμη και να επιχειρήσει να «ανταλλάξει» μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινούς Άραβες πολίτες του Τριγώνου της Γαλιλαίας με το πρόσχημα ότι θα δώσει στους Παλαιστίνιους περισσότερη γη. Το κρίσιμο ερώτημα είναι: θα είναι ένα βιώσιμο κράτος; Εάν είναι αλήθεια ότι ο Olmert σκοπεύει να διατηρήσει μόνιμα το Ισραήλ τα μπλοκ εποικισμών, μια ισραηλινή «μεγαλύτερη» Ιερουσαλήμ και αποτελεσματικό έλεγχο ολόκληρης της χώρας μέχρι τον Ιορδάνη ποταμό, τότε απλώς θα υποκαταστήσουμε μια περίπλοκη μορφή απαρτχάιντ με την κατοχή. Ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες.
Ο Τζεφ Χάλπερ είναι ο συντονιστής της Ισραηλινής Επιτροπής κατά των Κατεδαφίσεων Βουλής. Μπορεί να προσεγγιστεί στο [προστασία μέσω email].
Το ZNetwork χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη γενναιοδωρία των αναγνωστών του.
Κάνε μια δωρεά