Mohloli: Mondoweiss
Joalo ka Nora Berman (“Ke leqele. Mohato oa Progressives oa ho amoha Iron Dome ho sebelisa chelete ea ho hloka tsebo, " Pele ka Bophelo, Loetse 22, 2021), ke leqele. Empa ho fapana le yena, ke nahana hore teko ya ho tlosa Iron Dome ho bili ya tshebediso e ne e le ntho ya boitshwaro.
E-re ke bolele hang-hang hore ke nka litlhaselo tse etsoang ka boomo kapa tse sa tsotelleng ho baahi e le litlōlo tsa molao tsa ntoa, tlōlo ea molao oa machaba oa botho le melao-motheo e lokileng ea ntoa.
Nka hanana joang le litlhaselo ho baahi mme ke ntse ke tšehetsa ho fokotsa lichelete ho tsoa lenaneong le etselitsoeng ho sireletsa baahi?
Ntlha ea pele eo u lokelang ho e ela hloko mona ke hore chelete e fanoeng ho 'muso oa Iseraele e fungible. Ke hore, Washington ha e romele theknoloji ho Iseraele, empa lidolara, 'me ka ho fokotsa chelete eo Iseraele e lokelang ho e sebelisa ho Iron Dome, ka tsela e tšoanang re eketsa chelete eo Iseraele e e fumanang ho e sebelisa licheleteng tse ling tsa sesole. , lifofaneng tsa eona tse hlaselang, litanka, lirokete le likanono tse bolaileng baahi ba bangata hakaale ba Palestina. (Hopola, ho latela sehlopha sa litokelo tsa botho sa Iseraele B'Tselem, litlhaselong tsa eona tse fapa-fapaneng Gaza ho tloha 2008, Iseraele e bolaile baahi ba 2,685 ba Palestina, ha lirokete tsa Palestina li bolaile baahi ba 29 Iseraele - hoo e batlang e le karolelano ea 100: 1.)
Ba bangata ba bolela hore ’muso leha e le ofe o lokela ho etelletsa pele tšireletso ea baahi ba oona. Empa nahana hore na 'muso oa Iseraele o ne o tla etsa'ng haeba United States e sa fane ka chelete ea $ 1 bilione bakeng sa Iron Dome. E ka fokotsa litšenyehelo tse ling tsa sesole - ho sebelisa lifofane tseo tsa tlhaselo, joalo-joalo - ka $ 1 bilione le ho fetisetsa chelete eo ho Iron Dome. Haeba e ne e ka etsa joalo e ne e tla fa baahi ba eona tšireletso e phahameng ha e ntse e fokotsa matla a eona a ho beha baahi ba Palestina kotsing. Ho hlola. Haeba e entse eseng phetisetso ea chelete, hantle, e fanang ka maikutlo a hore ho sireletsa baahi ba eona e kanna ea se be eona ntho e tlang pele bophelong ba eona.
Re ka hana joang ho fana ka lichelete ho sireletsa baahi? Mme Berman oa botsa. Empa na kameho ee e sebetsa ho baahi bohle, kapa ho baahi ba Isiraele feela? Bakeng sa chelete e ka tlase ho $ 1 bilione, re ne re ka sireletsa bophelo ba baahi ba bangata ka ho romela thepa ea kaho ea libomo ho Gaza, re sa bue ka limisaele tse thibelang lifofane tse thunngoang ka mahetla.
Ha e le hantle, ho tla haneloa hore libaka tsa bolulo tse molemo ka ho fetisisa Gaza li tla lebisa boitšoarong bo sa tsotelleng ho feta baeta-pele ba Hamas le Islamic Jihad. Ha ba sirelelitsoe hamolemo, ba tla ba le mabaka a fokolang a ho hana ho hlasela lirokete ho tloha Gaza.
Empa mabaka a tšoanang a sebetsa ka lehlakoreng le leng. Ka mor'a Operation Cast Lead ea Iseraele ea 2008-09, Letona la Litaba tsa Kantle ho Iseraele Tzipi Livni o ile a fana ka maikutlo a hore Iseraele e bontšitse "boikhohomoso ba sebele." [1] Ntho feela e thibelang baetapele ba Israele ho otla Gaza hangata ho feta kamoo ba seng ba ntse ba etsa ke tsebo ea hore tlhaselo ea bona e tla lokolla lirokete tsa Palestina. Haeba Iseraele e ne e ke ke ea hlaseloa ke lirokete tseo, e ne e ke ke ea thibeloa ho hlasela Gaza ka libomo.
Iron Dome, libaka tsa bolulo tsa libomo, joalo-joalo li bonahala e le mehato ea ho itšireletsa ka ho feletseng. Empa ke 'nete ea lipatlisiso tsa khotso hore "Ha li kopantsoe le lihlomo tse khopisang, esita le lihlomo tse itšireletsang li ka khopisa haholo." [2] Ke ka lebaka leo mananeo a ts'ireletso ea libomo ea Kennedy le Reagan a neng a le kotsi haholo - a ile a tekena Soviet Union hore Washington e ikemiselitse ho qala tlhaselo ea nyutlelie. Ke ka lebaka leo mokhatlo oa khotso o neng o hanana le lenaneo la Reagan's Star Wars, le neng le ts'osetsa ho etsa hore boiphetetso ba Soviet Union bo se ke ba hlola bo e-ba le thuso. Haeba naha e ka etsa qeto ea ho sebelisa libetsa tsa ho itšireletsa feela, hoo e ka ba ntho e babatsehang. Empa sebetsa se itshireletsang se kang Iron Dome, ha se kopantswe le se seng sa metjhini ya sesole e kgopisang e ka sehloohong lefatsheng, ha se tshireletso.
Ho hatella Iseraele hore e emise ho haha libaka tsa bolulo, ho bolela Mofumahali Berman. Empa ho ba fa $ 1 bilione ka chelete e ka fungible bakeng sa sesebelisoa sa libetsa se tla khothaletsa "bohloeki" bo eketsehileng ba Iseraele ha ho bonolo ho beha khatello e kholo ho baeta-pele ba Iseraele.
Baetsi ba molao ba hatelang pele ba neng ba batla ho tlosa lidolara tseo tse libilione molaong oa tšebeliso ea chelete ba ne ba etsa ntho e nepahetseng.
Stephen R. Shalom ke moprofesa ea hlahelletseng oa Saense ea Lipolotiki Univesithing ea William Paterson le setho sa Jewish Voice for Peace of Northern NJ. Maikutlo a boletsoeng ke a hae.
Notes
- Komiti ea Sechaba Khahlanong le Tlhokofatso Iseraele (PCATI), Ha ho Menahano ea Bobeli: Liphetoho Thutong ea Ntoa ea Sesole sa Tšireletso ea Iseraele ka lebaka la "Opereishene Cast Lead," Nov. 2009, leq. 28, a qotsa puisano le litaba tsa Israel Channel 10, Jan. 19, 2009.
2. Dietrich Fischer, Ho Thibela Ntoa Mehleng ea Nuclear (1984), leq. 58.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate