Robert Whitaker, o se tagata muamua Boston Globe tusitala, sa fia iloa pe aisea ua matua tele ai le ma'i le atoatoa o le mafaufau i le Iunaite Setete. lana tusi, Tulaga o se Fa'ama'i: Fa'ailoga Fa'ailoga, Fua'au Fa'afoma'i, ma le Si'itia Fa'ate'ia o Ma'i Mafaufau i Amerika (Crown Publishers, 2010), e amata i nei faʻamaumauga: i le 1987, o le faʻafitauli o le le atoatoa o le mafaufau a le US e 1 i le 184 Amerika uma, ae o le 2007 na sili atu i le faaluaina le numera o le le atoatoa o le mafaufau i le 1 i le 76 Amerika uma.
I le taimi lava lea e tasi, o loʻo i ai foʻi le faʻateleina o le faʻaaogaina o fualaau faʻasaina o le mafaufau. Aʻo leʻi oʻo i le 1988 ina ua paʻu le Prozac i le maketi, o le aofaʻi faʻaletausaga a le US mo vailaʻau faʻamaʻi ma vailaʻau faʻamaʻi e itiiti ifo i le $ 1 piliona, ae i aso nei o na vasega e lua o vailaʻau faʻapitoa e sili atu i le $ 25 piliona i le tausaga i le Iunaite Setete. O le fesili mo Whitaker o le: pe na o se mea na tupu fua le faʻaletonu o le mafaufau ma le faʻaaogaina o vailaʻau faʻapitoa i le mafaufau ua vave ona faʻateleina i le taimi e tasi?
E le fa'afitia e Whitaker mea fa'ale-aganu'u e ono iai se mea e fa'atatau i lenei fa'atuputeleina tele o le le atoatoa o le mafaufau. Ae ui i lea, na ia iloa o le mea sili ona faʻamaonia faʻasaienisi mo le faʻateleina o faʻafitauli ogaoga o le mafaufau o le faʻateleina lea o le faʻaaogaina o fualaau faʻasaina. Na ia faailoa mai se faiga taufaafefe: o le umi o le faaaogaina o fualaau faasaina o le mafaufau ua mafua ai ona i ai i tamaiti ma tagata matutua o loo i ai ni nai faafitauli faalelagona laiti ni faaletonu ogaoga ma faaumiumi e mafua ai le le atoatoa o le mafaufau.
Fa'afefea ona fa'atupuina e Fua'au Fa'afoma'i Fa'ama'i Fa'ama'i
Wsu'esu'e e hitaker tusitusiga fa'asaienisi i le 50 tausaga talu ai e fa'atatau i fesili fa'atatau e 2. Muamua, pe suia ea e vailaʻau o le mafaufau le ala umi o faʻafitauli o le mafaufau mo le lelei poʻo le leaga? Aemaise lava, pe latou te faʻatuputeleina le avanoa e mafai ai e se tagata ona galue lelei mo se taimi umi pe faʻatuputeleina le avanoa e iʻu ai se tagata i le le atoatoa? Lona lua, e fa'afia ona i ai i tagata mama'i ma'i ma'i vaivai le fa'afoliga leaga i se ulua'i vaila'au fa'afoma'i e mafai ona o'o atu ai i le fa'aletonu umi? Mo se faʻataʻitaʻiga, e faʻafia ona faʻafefea se tagata e maua i le faʻafitauli vaivai o le atuatuvale e faʻafefe i le tali atu i se vailaʻau faʻamaʻi ma maua ai i le maʻi pipili?
Na ia iloaina e ui e mafai e nisi o tagata ona aoga fualaau mo se taimi pupuu, o nei fualaau faasaina, i le faaaogaina umi, e faateleina ai le tulaga o le a ma'i faaumiumi ai se tagata, ma faateleina ai le avanoa e faateteleina ai se faafitauli tau le mafaufau. o se ma'i vaivai. E matua manino ma mata'utia lea tulaga i le tulaga o tamaiti.
E le'i leva atu, o le "ma'i pipili o tamaiti" sa seasea maua, ae o le taimi nei ua faateleina le taatele. Fai mai Whitaker, "A e suʻesuʻeina le tulaʻi mai o le maʻi pipili o tamaiti i totonu o lenei atunuu, e te vaʻaia e foliga mai i le lokaina ma le faʻatonuina o mea faʻamalosi mo le ADHD ma vailaʻau faʻamaʻi mo le atuatuvale ... O le taimi lava na amata ai e fomaʻi mafaufau ona tuʻuina tamaiti 'maʻo' ia Ritalin, latou te taʻua. na amata ona vaʻai i tamaiti aʻo leʻi oʻo i le matua o loʻo iai faʻailoga manic." Ua fa'atupula'ia fo'i le aofa'i o tamaiti ua fa'atonuina fo'i vaila'au fa'ama'i, e pei o le Prozac, ma o se pasene tele o nei tupulaga talavou ua fa'amanino i le tali atu i a latou vaila'au fa'ama'i.
O nei fa'afefe fa'afefe fa'afefete e mafua mai i vaila'au antipsychotic mamafa fa'apea fo'i ma "fuala'au cocktails" e faia i le tele o vaila'au fa'afoma'i. Na iloa e Whitaker o le maualuga o pasene o nei tamaiti faʻamaʻi e iʻu i le "vave cyclers," o lona uiga o loʻo i ai a latou faʻamaʻi mataʻutia bipolar e tuʻu ai i latou i luga o se ala e mamaʻi tumau ai i o latou olaga atoa. E le gata i lea, o antipsychotics pei ole Zyprexa e mafua ai le tele o faʻafitauli faʻaletino, e aofia ai le maʻisuka. Fai mai le fa’ai’uga a Whitaker, “A e fa’aopoopoina uma nei fa’amatalaga, e i’u lava ina e fa’amaumau se tala i le ala na fa’aleagaina ai olaga o le faitau selau afe o tamaiti i le Iunaite Setete i lenei auala.”
Le toilalo o le Aufaasālalau Autasi
SO le a le mea e le iloa ai e tagata Amerika e uiga i faʻafitauli ogaoga faʻamaʻi e mafua mai i le faʻaaogaina o vailaʻau faʻapitoa mo se taimi umi? O le tasi tali e le o faʻaalia e kamupani vailaʻau ma a latou paaga i le faʻavaeina o le mafaufau. O le isi tali o le autusitala Amerika autu ma ofisa o le malo ua toilalo tagata Amerika.
Whitaker, o se sa avea muamua ma tusitala faafomaʻi, o loʻo faʻamatalaina le auala e masani ona gaosia ai tala faʻafomaʻi. O fa'alapotopotoga tetele, e pei o kamupani vaila'au ma ofisa o le malo, latou te tu'uina atu fa'asalalauga fa'asalalau e fa'amoemoe iai le au tusitala. Afai e leai ni fa'asalalauga fa'asalalau e tu'uina atu, o le tele o le au tusitala e le o iloa se tala fou ma e leai se mea e lipotia. Whitaker, i se faʻatusatusaga, e leʻi faʻalagolago i faʻasalalauga faʻasalalau, ae na ia suʻesuʻeina tusitusiga faasaienisi ma faʻatalanoaina tagata suʻesuʻe.
Na ia lisiina 16 suʻesuʻega tetele suʻesuʻega o loʻo faʻaalia ai se ata faʻalavelave mo tagata gasegase umi ma se ata sili atu mo tagata e le o ni vailaʻau. Ae a su'esu'eina le Times Niu Ioka archives ma le LexisNexis database (lea e aofia ai le tele o nusipepa a Amerika), e leʻi maua e Whitaker se faʻataʻitaʻiga e tasi na lipotia saʻo ai taunuuga o nei suʻesuʻega tetele e 16.
O se tasi o nei suʻesuʻega, e leʻi faʻalogoina e le toʻatele o tagata Amerika, e aofia ai le tele o fomaʻi faʻapolofesa o le mafaufau, o se suʻesuʻega umi o maʻi schizophrenic na togafitia ma leai ni vailaʻau faʻapitoa. O le suʻesuʻega na faʻatupeina e le National Institute of Mental Health (NIMH) ma faʻasalalau i le 2007 i le Journal of Nevervous and Mental Disorders. Na maua e le su'esu'e su'esu'e su'esu'e o Martin Harrow i le Kolisi Fa'afomai a le Iunivesite o Ilinoi, ina ua mavae le 4.5 tausaga, o le 39 pasene o le vaega e le o ni vaila'au na "toe malosi" ma le 60 pasene na maua galuega. I se faʻatusatusaga, i le taimi lava lea e tasi, na faʻateteleina le tulaga o tagata gasegase, ma naʻo le 6 pasene i le toe faʻaleleia ma nai tagata faigaluega. I le 15-tausaga tulitatao, i totonu o le vaega e le o ni fualaau faasaina, na o le 28 pasene na mafatia i soʻo se faʻaʻailoga o le mafaufau; i se eseesega, i totonu o le vaega o vailaʻau, 64 pasene na malosi le mafaufau.
O le tausaga na lomia ai le suʻesuʻega a Harrow, na lipotia ai e Whitaker, "Na tuʻuina atu e le NIMH faʻasalalauga faʻasalalau 89, e tele i mataupu e le taua. gasegase na faia i le Iunaite Setete." O le NIMH, e pei o le tele o ofisa a le malo o Amerika, o loʻo faʻalagolago i pisinisi, i lenei tulaga Big Pharma, e ala i faitotoa taʻavale o galuega.
Ua manumalo le au fa'amalosi i le taua ina ia fa'alogo ai Whitaker
Mainstream iloiloga o Anatomy o se Fa'ama'i sa i ai, faatasi ai ma ni nai tuusaunoaga, ua iloga ona toesea ma ua tuuina atu ia Whitaker ni nai faatalanoaga masani a le aufaasālalau. E le gata i lea, e le itiiti ifo ma le tasi le lala sooupu a le malo o Amerika na taumafai e faʻafilemu o ia, ae o loʻo tau faasaga tagata ma, i se tasi tulaga, manumalo.
O le US Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA), talu mai le 1985, ua saunia se fesoasoani e faʻatupe ai le Konafesi Alternatives, lea e faʻapotopotoina ai le faitau selau o tagata faʻatau soifua maloloina mafaufau mai le Iunaite Setete atoa. Alternatives Conference organizers i le 2010 na faʻamaonia se valaaulia ma Robert Whitaker o le failauga autu. Ae ui i lea, i le aso 15 o Iulai, 2010, na lipotia mai ai e le au faʻalapotopotoga na toe faʻafoʻi le faʻamaoniga a Whitaker, ma fai mai ua latou maua ni faʻasalaga mai le malo o Amerika.
O le tala fiafia e faapea o se tetee a le mutia na mafua ai ona toe suia e le SAMHSA lona soloia ma na toe avea Whitaker ma failauga autu i le Alternatives 2010 Conference na fuafuaina mo Setema 29 e oo atu ia Oketopa 3 i Anaheim, Kalefonia. O le gaioiga lelei na taʻitaʻia e le MindFreedom, o se faʻalapotopotoga e aofia ai "tagata ola o le mafaufau" ua tuuto atu i le toe fuataʻiina o togafitiga o le soifua maloloina o le mafaufau e ala i le tuʻuina atu i tagata Amerika o le filifiliga tonu ma le tele o togafitiga. E le o MindFreedom poo Whitaker e tetee i fualaau faasaina. Na o le manaʻo uma lava o tagata Amerika ia nofouta i le tele o suʻesuʻega o loʻo taʻu mai ia i matou o le faʻaaogaina o vailaʻau faʻapitoa mo se taimi umi, mo le tele o tagata na mauaina, o se manatu leaga. I le vaega fofo o Anatomy o se Fa'ama'i, Whitaker faʻamatalaina le faʻaogaina e fomaʻi i matu o Finelani vailaʻau faʻamaʻi faʻamalositino ma i se auala sili ona filifili, faʻaeteete pe a togafitia tagata gasegase o le mafaufau muamua. E le gata i lea, o loʻo tuʻuina atu le tele o isi togafitiga faʻapitoa ma faʻaiʻuga togafitiga e faia faʻatasi ma gasegase ma o latou aiga. O i'uga? "O taunuuga umi," o le tala lea a Whitaker, "i le mamao, o le sili lea i le Lalolagi i Sisifo."
Ua manino le taua. Uili Anatomy o se Fa'ama'i, e pei o Rachel Carson Sulu lemu, fa'ailoa le atunu'u i se fa'alavelave fa'afuase'i ona o le fa'asausili o le fa'aaogaina o vaila'au fa'asausili a se pisinisi? Pe o le a mafai e i latou o loʻo manuia mai le tulaga quo ona faʻafilemu Whitaker ma tanu lana tusi?