Op 16 september bezocht ik Zuid-Afrika, een land waar veel Palestijnen zich altijd welkom hebben gevoeld, zo niet overweldigd door de mate van oprechte en betekenisvolle solidariteit.
Terwijl ik de eer heb om toe te spreken veel publiek in zes grote steden heb ik ook veel geleerd. Een belangrijke en ontnuchterende les is dat hoewel de apartheidswetten binnen een dag kunnen worden verworpen, de economische apartheid en de enorme ongelijkheid nog vele jaren kunnen voortduren. Dankzij mijn interacties met veel Zuid-Afrikaanse intellectuelen, activisten en gewone mensen heb ik geleerd de wereld niet te romantiseren Zuid-Afrikaanse strijd, een cruciale les voor degenen onder ons die strijden voor het beëindigen van de Israëlische apartheid in Palestina.
Mijn gastheren bij de Centrum voor het Afro-Midden-Oosten zorgde ervoor dat ik een divers publiek ontmoette, waaronder topleden van het Afrikaans Nationaal Congres, de leiders van de twee grote vakbondsgroepen, anti-apartheidswetenschappers en -activisten, en een groot aantal studenten en andere mensen in het hele land.
De belangrijkste, voor de hand liggende conclusie uit al deze bijeenkomsten en interacties is dat Zuid-Afrikanen hun solidariteit met Palestina serieus nemen, en dat zij zichzelf zien als partners in de Palestijnse strijd voor gerechtigheid en vrede.
Hoewel Zuid-Afrikanen altijd bereid zijn hun solidariteit met Palestina naar een geheel nieuw niveau te tillen, bestaat er echter een algemeen gevoel dat beslissende politieke stappen Zuid-Afrika duur kunnen komen te staan.
Het is waar dat de Zuid-Afrikaanse regering verschillende stappen in de goede richting heeft gezet. Op 14 mei 2018, Pretoria herinnerde zijn ambassadeur in Israël, Sisa Ngombane, om te protesteren tegen de moord op honderden ongewapende demonstranten die deelnamen aan de Grote mars van terugkeer in het belegerde Gaza. Op 5 april 2019 begon het actief te worden downgrade zijn banden met Israël, als reactie op een oproep van de ANC-leiding zelf.
Hoewel deze stappen aanzienlijk zijn, moet Zuid-Afrika nog het soort actie ondernemen dat, in combinatie met andere maatregelen van internationale solidariteit, Israël uiteindelijk zou kunnen dwingen zijn systeem van Apartheid in Palestina te ontmantelen.
Het probleem is niet het gebrek aan bereidheid, noch dat van diplomatieke dubbelspraak. Er is een groeiend en gerechtvaardigd gevoel dat Arabische regeringen de bevrijding van Palestina niet langer als een gemeenschappelijk doel zien. Terwijl de Arabische volkeren blijf toegewijd in hun steun aan de Palestijnen zijn de Arabische regeringen verwikkeld in strijdende kampen en politieke verdeeldheid.
Toch vertelde een vooraanstaande ANC-leider mij dat het beleid van Zuid-Afrika ten aanzien van Palestina wordt geleid door de agenda's van de Arabische Liga en de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO). Helaas vervullen noch de Arabische Liga, noch de PLO de rollen die hen tientallen jaren geleden zijn toevertrouwd. De eerste wordt ontsierd door verdeeldheid, en de laatste is feitelijk vervangen door de voorlopige, factionele Palestijnse Autoriteit in Ramallah.
Het gebruik van ineffectieve organisaties als juridisch en moreel referentiekader schaadt de kansen van Zuid-Afrika om zijn solidariteit met Palestina om te zetten in tastbare politieke troeven.
Het andere dilemma is dat het Afrikaanse continent zelf niet langer verenigd is wat betreft Palestina. Israël heeft achtereenvolgens een wig gedreven tussen Afrikaanse landen, wat op een gegeven moment ook zo was verenigd in hun onvoorwaardelijke steun aan de Palestijnse strijd tegen de Israëlische militaire bezetting en apartheid.
De successen van Israël in Afrika, vooral via de doordringen van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS), hebben van Tel Aviv een politieke speler op het Afrikaanse continent gemaakt. Gesterkt door het welkom dat hij kreeg van verschillende Afrikaanse leiders, had de Israëlische premier Netanyahu daarop gehoopt houden de Israëlisch-Afrika-top in oktober 2017. Dankzij de inspanningen van Afrikaanse landen als Zuid-Afrika en Algerije werd de conferentie uitgesteld.
Als Israël dat blijft doen partituur politieke overwinningen, terwijl er weinig weerstand is, zal het land uiteindelijk het Afrikaanse continent domineren. De absurditeit van deze kwestie gaat verder dan de strijd in Palestina. Een continent dat werd geteisterd door kolonialisme, racisme en apartheid zou geen landen als Israël moeten omarmen, het voorbeeld van de kwalen die Afrika al honderden jaren zo duur hebben gekost.
In feite zijn de kwestie van solidariteit met Palestina en de dringende noodzaak om de plagen van Israël in Afrika te blokkeren, onlosmakelijk met elkaar verbonden. Juist in deze verbinding kan Zuid-Afrika een manier vinden om zijn natuurlijke rol als voorhoede tegen racisme en apartheid overal ter wereld terug te winnen.
Mijn suggestie aan het ANC is dat Zuid-Afrika zijn referentiekader moet actualiseren en afstand moet doen van vermoeide clichés over een ter ziele gegane tweestatenoplossing en dergelijke, naar een geheel nieuwe manier van denken. En je moet het niet alleen doen; heel Afrika en alle Palestijnen moeten deel uitmaken van deze inspanning.
Ik ben er sterk van overtuigd dat Zuid-Afrika klaar is om de inspanningen van Israël op het continent tegen te gaan door een Afrika-Palestina Conferentie te initiëren, een grote bijeenkomst die tot doel heeft alle solidariteit voor het Palestijnse volk in alle Afrikaanse landen te benutten.
Of de conferentie nu onder auspiciën van de Afrikaanse Unie (AU) of onafhankelijk wordt gehouden, de bijeenkomst van gelijkgestemde Afrikaanse en Palestijnse leiders, parlementariërs, wetenschappers en leiders van het maatschappelijk middenveld kan een nieuw referentiekader ontwikkelen, dat Zuid-Afrika, de Afrikaanse continent, en in feite de rest van de wereld, kan gebruiken als leidend beginsel voor het nieuwe denken over Palestina. Gebaseerd op de Bellen Het Palestijnse volk heeft deze nieuwe manier van denken al minstens vijftien jaar geëist en verwacht.
Degenen die het idee misschien vergezocht vinden dat Afrika het voortouw kan nemen bij het vormen van een nieuw, mondiaal begrip over Palestina, moeten bedenken dat het resolutie 77 (XII) van de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid van augustus 1975 was die de “ organische link” tussen “het racistische regime in bezet Palestina en het racistische regime in Zimbabwe en Zuid-Afrika”. Diezelfde resolutie diende als een belangrijk referentiekader dat werd gebruikt VN-resolutie 3379 van november 1975 waarin werd vastgesteld dat “zionisme een vorm van racisme en rassendiscriminatie is”.
Afrika moet zijn positie als wereldleider in de strijd tegen racisme en apartheid herwinnen, en Zuid-Afrika is zeer gekwalificeerd om deze inspanningen te leiden, omdat Nelson Mandela, zoals de iconische Zuid-Afrikaanse leider ooit zei“We weten allemaal maar al te goed dat onze vrijheid onvolledig is zonder de vrijheid van de Palestijnen”.
Ramzy Baroud is journalist, auteur en redacteur van The Palestine Chronicle. Zijn laatste boek is 'The Last Earth: A Palestijnse Story' (Pluto Press, Londen) en zijn komende boek is 'These Chains Will Be Broken: Palestijnse verhalen over strijd en verzet in Israëlische gevangenissen' (Clarity Press, Atlanta). Baroud heeft een Ph.D. in Palestinastudies aan de Universiteit van Exeter. Zijn website is www.ramzybaroud.net.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren