Όλες οι κοινωνίες μοιράζονται πλούσια κοινά, τους πολιτιστικούς και υλικούς πόρους που μοιράζονται όλους, και ανήκουν εξίσου από όλους ή κανέναν. Ο αέρας που μπορούμε να αναπνεύσουμε ελεύθερα, τον ήλιο που λάμπει σε όλους μας. Κάποτε μοιραστήκαμε επίσης τη γη, αλλά η ανάπτυξη μικρών περιβόλων ιδιοκτησίας δημιούργησε ιδιωτική ιδιοκτησία.
Τώρα υπάρχει ένα απειλητικό περίβλημα των ψηφιακών κοινοτήτων, με το Facebook να απειλεί να συλλάβει το μέλλον του Διαδικτύου της Ινδίας. Η υπηρεσία «δωρεάν βασικών» απειλεί να περιορίσει την ελεύθερη πρόσβαση στην ψηφιακή σφαίρα.
Το Free Basics είναι επί του παρόντος διαθέσιμο σε 37 χώρες και επιτρέπει στους χρήστες να έχουν πρόσβαση σε ένα περιορισμένο φάσμα υπηρεσιών Διαδικτύου. Οι χρήστες μπορούν να επισκέπτονται συγκεκριμένους και προηγουμένως επιλεγμένους ιστότοπους που προσφέρουν νέα και πληροφορίες σχετικά με τον καιρό και τις θέσεις εργασίας. Βασίζεται στην τολμηρή υπόθεση ότι το Facebook γνωρίζει και έχει το δικαίωμα να επιλέγει για τους χρήστες ποιες ιστοσελίδες και εφαρμογές είναι οι καλύτερες για αυτούς. Μόνο όσοι μπορούν να πληρώσουν θα έχουν πρόσβαση στο πλήρες Διαδίκτυο, δημιουργώντας ένα σύστημα δύο επιπέδων.
Το Free Basics κυκλοφόρησε στην Ινδία το 2015, αλλά τον περασμένο Δεκέμβριο η ρυθμιστική αρχή τηλεπικοινωνιών της χώρας το έκλεισε ενώ αξιολογούσε τους κανόνες τιμολόγησης. Ο ρυθμιστής αναμένεται να λάβει απόφαση σχετικά με το εάν τα ελεύθερα βασικά στοιχεία μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν στη χώρα πριν από το τέλος αυτού του μήνα. Ενώ η κριτική επιτροπή είναι ακόμα έξω από το μέλλον του Free Basics στην Ινδία, το Facebook ασκεί λόμπι δύσκολο να μείνεις. Γράφοντας μέσα Οι Times της Ινδίας, Διευθύνων Σύμβουλος του Facebook Mark Zuckerberg έχει υποστηρίξει ότι στον 21ο αιώνα όλοι «αξίζουν πρόσβαση στα εργαλεία και τις πληροφορίες που μπορούν να τους βοηθήσουν να επιτύχουν…όλα τα θεμελιώδη κοινωνικά και οικονομικά τους δικαιώματα».
Ο Ζούκερμπεργκ έχει δίκιο σε αυτό, αλλά λάθος ότι αυτό οδηγεί φυσικά στην υιοθέτηση της πρόσβασης στο Διαδίκτυο του Facebook που ονομαζόταν διττώς Free Basics. Η περιορισμένη πρόσβαση δεν είναι ελευθερία, είναι κλειστή πρόσβαση και μετατρέπει ένα πλούσιο ψηφιακό οικοσύστημα σε έναν «κήπο με τοίχους» με ανεπάρκεια.
Είναι «γεγονός», ισχυρίζεται ο Zuckerberg, ότι «όταν οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε δωρεάν βασικές υπηρεσίες Διαδικτύου, αυτές ξεπερνούν γρήγορα το ψηφιακό χάσμα.» Παρά την ταχεία εξάπλωση των ψηφιακών τεχνολογιών, τα οφέλη τους δεν έχουν εξαπλωθεί αναλόγως ή ομοιόμορφα. Προκειμένου να ξεπεραστεί το χάσμα, απαιτείται περισσότερη πρόσβαση στην τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένου ενός απεριόριστου Διαδικτύου.
Πρόσφατα δημοσίευσε η Παγκόσμια Τράπεζα Έκθεση Παγκόσμιας Ανάπτυξης 2016: Ψηφιακά Μερίσματα παρατηρεί ότι ένα ανοιχτό και δωρεάν Διαδίκτυο είναι «βασικός παράγοντας που συμβάλλει στην καινοτομία στην ψηφιακή οικονομία» και πρέπει να προστατεύεται. Σε πολλές χώρες ένα ελεύθερο και ανοιχτό διαδίκτυο, γνωστό ως «δικτυακή ουδετερότητα», θεωρείται ζωτικής σημασίας συστατικό της ελευθερίας της έκφρασης και της πρόσβασης σε πληροφορίες, οι οποίες προστατεύονται ως ανθρώπινα δικαιώματα. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν κατοχυρώθηκε το δικαίωμα στην ενημέρωση στο άρθρο 19 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η Παγκόσμια Τράπεζα υποστηρίζει ότι η διαχείριση της διαδικτυακής κίνησης (μέσω προγραμμάτων όπως το Free Basics του Facebook) «δεν πρέπει να μειώνει την απόλαυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, ιδιαίτερα της ελευθερίας της έκφρασης». Αναφερόμενη συγκεκριμένα στο Free Basics, η Παγκόσμια Τράπεζα λέει ότι φαίνεται «να είναι το αντίθετο της δικτυακής ουδετερότητας».
Το Facebook αρέσει να θεωρείται ως η φιλική εταιρεία που συνδέει τους ανθρώπους παρά τις αποστάσεις και δίνει τη δυνατότητα σε μια ευρεία κοινότητα «φίλων» να μοιράζονται τόσο κοσμικές όσο και στιγμές που αλλάζουν τη ζωή. Έτσι, η κατηγορία του περιορισμού της ελευθερίας της έκφρασης και η δημιουργία καθαρής μεροληψίας είναι αυτή που η εταιρεία ανταποκρίθηκε με αυστηρότητα. Το ξεκίνησε μια διαφημιστική καμπάνια «blitzkrieg» πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για το Free Basics στην Ινδία, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς σποτ σε διαφημιστικές πινακίδες, τηλεόραση και ημερήσιες εθνικές εφημερίδες.
Sadanand Dhume, συνεργάτης στο American Enterprise Institute και Wall Street Journal αρθρογράφος, υπερασπίστηκε την εταιρεία, υποστηρίζοντας αυτό Η περιορισμένη πρόσβαση στο Διαδίκτυο είναι πολύ καλύτερη από την απουσία πρόσβασης. Υπάρχει «επιτακτική ανάγκη να παρέχουμε πρόσβαση στο Διαδίκτυο στους τέσσερις στους πέντε Ινδούς που δεν έχουν», υποστηρίζει ο Ντούμ.
Αυτοί οι ισχυρισμοί αγνοούν τον κρίσιμο ρόλο που παίζει το Διαδίκτυο στην προώθηση της ελευθερίας της έκφρασης. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης το βρίσκει ομάδες χαμηλού εισοδήματος προτιμούν την πρόσβαση σε ένα ανοιχτό και απεριόριστο διαδίκτυο. Το συμβιβασμό που είναι πρόθυμοι να κάνουν είναι πόσο χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο, όχι απαραίτητα πόσο από το Διαδίκτυο μπορούν να χρησιμοποιήσουν.
Με 1.2 δισεκατομμύρια ανθρώπους και οποιονδήποτε άνω των 18 ετών έχει δικαίωμα ψήφου, η Ινδία συχνά περιγράφεται ως η μεγαλύτερη δημοκρατία στον κόσμο. Ένα δωρεάν και ανοιχτό Διαδίκτυο είναι θεμελιώδες για να έχουμε έναν ενημερωμένο πληθυσμό. Το Facebook είναι μια εταιρεία που ρυθμίζει τι βλέπουν οι δικοί του χρήστες στις δικές τους ειδήσεις. Δεν υπάρχει λόγος να εμπιστευτείτε μια εταιρεία του μεγέθους της για να μάθετε ποιες πηγές ειδήσεων και πληροφοριών είναι καλύτερες για τους πολίτες της Ινδίας.
Χρειάζεται η Ινδία το Facebook; Όχι. Οι αγροτικές ασύρματες επικοινωνίες είναι μεταξύ των πολυάριθμων πρωτοποριακών τεχνολογιών που αναδύονται. Η έκθεση της εταιρείας RAND Παγκόσμια Τεχνολογική Επανάσταση 2020, που δημοσιεύθηκε το 2006, προέβλεψε ότι η επιστημονική πρόοδος των αγροτικών ασύρματων επικοινωνιών θα κάνει σημαντικά άλματα προς την ευρεία εφαρμογή.
Υπάρχουν χαμηλά επιστημονικά και νομικά εμπόδια για την ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας. Χάρη στην πρόσφατη έκρηξη στην κατοχή smartphone, 400 εκατομμύρια Ινδοί έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, ωστόσο το 70 τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού της χώρας εξακολουθεί να ζει σε αγροτικές περιοχές. Υπάρχει τεράστια ζήτηση για αυτό. Η Ινδία είναι μια μεγάλη δύναμη στην τεχνολογική ανάπτυξη. Από κάποιους εκτιμήσεις Ινδοί προγραμματιστές και προγραμματιστές παράγουν το 55 τοις εκατό της τεχνολογίας πληροφοριών που καταναλώνουν οι ΗΠΑ. Η χώρα θα μπορούσε να βασιστεί στη δική της ικανότητα και υποδομή για να παρέχει απεριόριστο διαδίκτυο για όλους τους πολίτες που το θέλουν.
Γιατί το Facebook χρειάζεται την Ινδία; Αναλαμβάνοντας το βάρος του λευκού άνδρα, ο Zuckerberg υποστηρίζει ότι τα Free Basics είναι απαραίτητα για το άνοιγμα της οικονομικής προόδου και ανάπτυξης. Η σύλληψη των επόμενων δισεκατομμυρίων χρηστών του Διαδικτύου θα επέτρεπε στο Facebook να δικαιολογήσει ένα κλιμακωτό – και τελικά κερδοφόρο – σύστημα διαδικτύου στη χώρα. Η Ινδία είναι μια πολύ άνιση κοινωνία. Όσοι μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα ανοιχτό διαδίκτυο, έχουν τα κεφάλαια να το πληρώσουν δυσανάλογα. Όσοι δεν μπορούν, θα πρέπει να συμβιβαστούν με λιγότερα.
Επιπλέον, το Free Basics είναι ένα προϊόν που στοχεύει να φέρει ένα μικρό κομμάτι του Διαδικτύου στο «επόμενο δισεκατομμύριο» παγκόσμιων καταναλωτών που βρίσκονται επί του παρόντος στην περιφέρεια της παγκόσμιας ανάπτυξης. Θα δημιουργούσε προφίλ σε αυτά τα δισεκατομμύρια ανθρώπους και θα μπορούσε να εξορύξει δεδομένα για οποιονδήποτε σκοπό θέλει στο μέλλον. Με αυτόν τον όγκο δεδομένων θα στοχεύει στην αποτύπωση της καινοτομίας και των τεράστιων ευκαιριών μάρκετινγκ.
Το Διαδίκτυο είναι μια πλατφόρμα που επιτρέπει την πρόοδο στην εκπαίδευση, την επιστήμη, την ιατρική, τον πολιτισμό και πολλά άλλα. Το να επιτραπεί στο Facebook να περικλείει τα ψηφιακά κοινά της Ινδίας θα συνεχίσει να προάγει την παγκόσμια ανισότητα μεταξύ και εντός των εθνών, εισάγοντας ένα ψηφιακό σύστημα κάστας. Ενώ οι Ινδοί πολεμούν ήδη τη δική τους εγχώρια κυβερνητική λογοκρισία του Διαδικτύου, η διαφανής ηγεσία θα μπορούσε να βοηθήσει την Ινδία να ανταποκριθεί στις δικές της απαιτήσεις, παρέχοντας αγροτικό ασύρματο internet για τον πληθυσμό της – με τις δικές της δεξιότητες, γνώσεις και ταλέντο. Αυτό θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην περαιτέρω ψηφιακή καινοτομία και αλλαγή.
Κρις Σπαννος είναι Digital Editor για Νέος Διεθνιστής.
Το ZNetwork χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη γενναιοδωρία των αναγνωστών του.
Κάνε μια δωρεά