Ho etsahala ntho e makatsang ka pel'a mecha ea litaba ea lefats'e sebakeng sa Gaza Strip. Ke ts'ebetso ea phalliso ea bajaki ba Bajude ba 8000 matlong a bona a bodulo a seng molaong, 'me e entsoe ka hloko ho theha litšoantšo ho ts'ehetsa ho haptjoa ke US ka tšehetso ea US ea West Bank le ho etsa hore Mapalestina a be matsoalloa.
Ha ho mohla ho kileng ha e-ba le lebaka le lenyenyane la hore Iseraele e romele lebotho ho tlosa bajaki bana. Ts'ebetso eohle e ka be e laoloa, ntle le melodrama e hlokahalang bakeng sa moferefere oa mecha ea litaba, ka ho ba fa letsatsi le behiloeng leo ka lona IDF e neng e tla tloha ka hare ho Gaza Strip. Beke pele ho moo, bajaki bohle ba tla be ba tsamaile ka khutso ho se na lik'hamera tsa TV, ho se banana ba llang, ho se masole a tšoenyehileng, ho se bahlalosi ba botsang lipotso tse koalang hore na Bajuda ba ka tlosa Bajuda ba bang joang malapeng a bona, 'me ha ho sa tla ba le tsietsi ka mahlomola a bona a tšabehang. bahlaseluoa ba lefats'e, bao ka hona ba tlamehang ho thusoa ho leleka Mapalestina ho tsoa West Bank.
Bajaki ba tla fallela libakeng tse ling tsa Iseraele, 'me maemong a mang ba ee libakeng tse ling tse seng molaong tsa West Bank ba lefelletse ka mokhoa o motle bakeng sa tšitiso ea bona. Ka sebele, lelapa le leng le le leng la Bajuda le tlohang Gaza Strip le tla fumana pakeng tsa $140,000 le $400,000 feela bakeng sa litšenyehelo tsa ntlo eo ba e siileng morao.
Empa lintlha tsena ha li boleloe ka seoelo nakong ea leholiotsoana la ho tlaleha ka “khohlano e khōlō” le “nako ea histori” eo Sharone a re tliselitseng eona le setso sa bosholu, se tletseng polao seo a ileng a thusa ho se theha.
Ka ABC's Nightline Mantaha bosiu, moqolotsi oa litaba o ile a buisana le mosali e monyenyane, ea nang le kutloelo-bohloko oa Moiseraele ea tsoang motseng o moholo ka ho fetisisa oa Gaza, Neve Dekalim - ngoanana ea nang le botšepehi ka lentsoe la hae, a thibile meokho. O re ha a nke masole e le sera sa hae, 'me ha a batle pefo. O tla tsamaea le hoja ho etsa joalo ho mo utloisa bohloko bo boholo.
O ile a bua ka sefate seo a se lemileng ka pel'a ntlo ea hae le khaitseli ea hae ha a le lilemo li tharo; mabapi le ho hola ka tlung ba ne ba se ba tsamaea joale, mehopolo, le ho tseba hore a ke ke a hlola a khutla; hore leha a ka etsa joalo, ntho e ’ngoe le e ’ngoe eo a e tsebang e tla be e felile sebakeng seo.
Ka mor'a moo, k'hamera e ile ea leba ho batsoali ba hae ba hōlileng ba neng ba lutse ba tšoenyehile ka har'a thepa e kentsoeng, ba hlahloba sebaka seo, ba nyahame 'me ba itokolla mosebetsing. 'M'ae e ne e le tichere ea sekolo sa bana, re bolelloa. O ne a tseba hoo e ka bang bana bohle ba hōletseng mona haufi le leoatle.
Lilemong tse 5 tsa khatello e sehlōhō ea Iseraele ea bofetoheli ba Palestina khahlanong le mosebetsi, ha ho mohla nkileng ka bona kapa hona ho utloa karolo e telele le ka maikutlo a mangata, lintlha tsa botho joalo ka ha ke entse mona; ha ho mohla u hopolang moqolotsi oa litaba a lumella moroetsana oa Mopalestina ea nang le kutloelo-bohloko, eo ntlo ea hae e ileng ea sotloa feela ’me ea lahleheloa ke ntho e ’ngoe le e ’ngoe eo a neng a e-na le eona, a bolele ka bohloko ba hae le masoabi a hae, mehopolo ea hae le mehopolo ea lelapa la hae; ha ho mohla a kileng a khona ho mo mamela ha a nahana ka hore na o tla ea hokae hona joale le hore na o tla phela joang.
Leha ho le joalo, Gaza feela batho ba fetang 23,000 ba lahlehetsoe ke matlo a bona ka lebaka la li-bulldozer le libomo tsa Iseraele ho tloha ka September 2000 - hangata ka nakoana ka lebaka la hore "ba sokela tšireletso ea Iseraele."
Boholo ba matlo a senyehileng a ne a le haufi haholo le setsi sa sesole sa IDF kapa sebaka se seng molaong hore se lumelloe ho tsoela pele ho ema. Bahlaseluoa ha baa ka ba fumana matšeliso bakeng sa tahlehelo ea bona 'me ba ne ba se na sebaka seo ba emetseng ho falla ho sona.
Ba bangata ba ile ba qetella ba le litenteng tsa nakoana tsa UNRWA ho fihlela ba ka fumana bolulo kae kapa kae Strip e phetheselang, kotara ea eona e ntlehali e neng e ahiloe ke 1% ea baahi bao e neng e le Bajude mme ba lula naheng eo ka litšenyehelo tsa bona.
Bahahlauli ba ne ba le hokae ka May 2004 Rafah ha baphaphathehi ba lahleheloa ke matlo a bona ka makhetlo a mabeli hape tlhaselong ea bosiu bo le bong, ba sa khone ho fumana letho la thepa ea bona?
Ba ne ba le hokae ha li-bulldozer le litanka li qhaqha literata tse katiloeng ka litšepe, li pshatla liphaephe tsa likhoerekhoere le tsa metsi, li khaola lithapo tsa motlakase, ’me li heletsa serapa sa boikhathollo le serapa sa liphoofolo; ha liqhomane li thunya bana ba babeli, mor’abo rōna le morali’abo rōna, ba fepa maeba a bona marulelong a ntlo ea bona? Ha sesole se neng se hapile se thunya sehlopha sa baipelaetsi ba khotso se ileng sa bolaea ba 14 ba bona ho kopanyelletsa le bana ba babeli?
Ba ne ba le hokae lilemong tse hlano tse fetileng ha mocheso oa lehlabula oa Rafah o etsa hore bophelo bo se ke ba mamelleha hoo motho a ka khonang ho lula a khutsitse tlas'a moriti oa marulelo a masenke - hobane o haneloa ho ea leoatleng, tse leshome. sebaka sa metsotso ea ho tsamaea ho tloha bohareng ba toropo? Kapa hobane haeba ba ne ba ka ea libakeng tse bulehileng haholoanyane ba ile ba fetoha liphofu tsa batho? ’Me ha baahi ba bona ba ne ba hana, ho ne ho le hokae thoriso le mecha ea litaba e babatsehang ho fana ka maikutlo a tsona mabapi le “ho phunya,” “thato” le “matla” a “bacha” baa?
Ka Labobeli, 16 August, Haaretz ea letsatsi le letsatsi ea Iseraele e tlaleha hore baqolotsi ba litaba ba fetang 900 ba tsoang Iseraele le lefats'e ka bophara ba bua ka liketsahalo tsa Gaza, le hore ba bang ba makholo ba metseng le litoropong tsa Iseraele ho tlaleha maikutlo a sebaka seo.
Na ho kile ha ba le baqolotsi ba litaba ba bangata sebakeng se le seng nakong ea lilemo tse 5 tse fetileng ho tlaleha Intifada ea Palestina?
Baqolotsi ba litaba ba machaba ba 900 ba ne ba le hokae ka April 2002 ka mor'a hore kampo ea baphaphathehi ea Jenin e senngoe ka taba ea beke ka pontšo ea boikhohomoso le mahlomola a Iseraele?
Baqolotsi ba litaba ba machaba ba 900 ba ne ba le hokae ho qetela ha kampo ea baphaphathehi ea Jabalya e Gaza e ne e le tlas'a thibello ea Iseraele 'me baahi ba fetang 100 ba bolaoa? Ba ne ba le hokae ka lilemo tse hlano ha lisebelisoa tsohle tsa 'mele tsa Gaza Strip li ntse li senngoa?
E mong oa bona o tlalehile hore tlolo ea molao e 'ngoe le e' ngoe ea ts'ebetso ea Isiraele ho tloha ho heletsoa ha matlo, lipolao tse lebisitsoeng le ho koaloa ka botlalo ha polao ea baahi le ts'enyeho e mpe ea thepa ea khoebo le ea sechaba - e ile ea eketseha haholo Gaza kamora Leano la "Disengagement" la Sharon - mohato oo o moholo. mabapi le khotso - e phatlalalitsoe?
Ba kae ba makholo ba baqolotsi ba litaba ba lokelang ho bua ka boipelaetso bo bongata bo se nang pefo ke Mapalestina le Ma-Israel khahlanong le Lerako la Apartheid?
Baipelaetsi ba se nang pefo ba ile ba kopana le pefo le ho tlotlolloa ke mabotho a hlometseng a Iseraele? Ba hokae makholo a baqolotsi ba litaba ba lokelang ho tlaleha ka tikoloho ea moruo le sebaka sa Palestina East Jerusalem le ho aroloa ha West Bank le ho aroloa ha sebaka ka seng hore e be lichankana tse ngata tse ka thoko?
Ke hobane’ng ha re sa tšosoe ke litlaleho tse halefileng tse mabapi le litsela tse poteletseng tsa Bajuda feela? Hoo e ka bang makholo a sebaka sa ho hlahloba ka hare se se nang thuso? Mabapi le lipolao tse se nang palo tse sa lekoeng le ho holofala? Mabapi le tlhokofatso le tlhekefetso ea Mapalestina lichankaneng tsa Iseraele?
Baqolotsi baa ba makholo ba ne ba le hokae ha e mong le e mong oa bana ba 680 ba Palestina ba thunngoa hore ba shoe ke masole a Iseraele lilemong tse 5 tse fetileng a behoa phomolong ke litho tsa lelapa tse hlomohileng? Dihlong tsa tsona kaofela di hlokisa mantswe.
Joale ho e-na le hoo, tlaleha ka mor'a hore tlaleho e phatlalatse "qetello ea mosebetsi oa lilemo tse 38" oa Gaza Strip, "phetoho ea khotso" le litaba tsa hore "hona joale ha ho molaong hore Baiseraele ba lule Gaza." Na ona ke motlae oa mofuta o itseng?
E, “ha ho molaong hore Baiseraele ba lule Sebakeng sa Gaza” e le bo-ralikolone ba tsoang naheng e ’ngoe. E se e le molaong ka lilemo tse 38. (Haeba ba lakatsa ho fallela moo le ho phela ka ho lekana le Mapalestina eseng joalo ka baahi ba Iseraele ba ka etsa joalo.)
Morero o le mong oa Sharon oa "Ho kheloha" ha o felise ho hapa Gaza.
Baiseraele ha ba tlohele taolo holim'a Strip.
Ba ntse ba boloka taolo ea meeli eohle ea naha, moea le leoatle ho kenyeletsoa le tsela ea Philadelphi haufi le moeli oa Gaza/Egepeta moo Baegepeta ba ka lumelloang ho paterola ka leihlo le nchocho la Iseraele le ho latela melao e thata ea Iseraele. Baahi ba limilione tse 1.4 ba Gaza e ntse e le batšoaruoa koloneng e kholo ea likotlo, ho sa tsotellehe seo baeta-pele ba bona ba lihlopha ba lekang ho se batla.
IDF e ntse e tsoela pele ka ntle ho Gaza Strip, e pota-potiloeng ke terata ea motlakase le ea konkreite, terata e hlabang, litora, balebeli ba hlometseng le li-censors tse tsamaeang, 'me e tla boloka matla a ho hlasela Gaza hang-hang. Basebetsi ba likete tse robeli ba Palestina ba sebetsang Iseraele bakeng sa meputso ea makhoba haufinyane ba tla thibeloa ho khutlela mosebetsing.
Baahi ba bang ba 3,200 ba Palestina ba neng ba sebetsa libakeng tsa bolulo bakeng sa moputso o fokolang ba fokotsehile ka kakaretso ntle le ho fumana moputso oa ho arohana kapa mefuta e meng ea matšeliso.
Leha ho le joalo, ba bang ba tla lahleheloa ke mokhoa oa bona oa boipheliso ha Baiseraele ba falla Sebaka sa Liindasteri sa Gaza ho tloha Erez ho ea sebakeng se seng lehoatateng la Negev.
Banka ea Lefatše e tlalehile ka December 2004 hore bofutsana le ho hloka mosebetsi li tla phahama ka mor'a "Ho khelosoa" esita le tlas'a maemo a molemo ka ho fetisisa hobane Iseraele e tla boloka taolo e feletseng ea ho tsamaea ha thepa le ho tsoa Gaza, e tla boloka karohano e qobelloang ea Bophirimela. Bank le Gaza li thibela baahi ba e mong le e mong ho etelana, 'me li tla etsa litumellano tse arohaneng tsa meetlo le sebaka se seng le se seng se khaolang moruo oa bona o seng o senyehile - leha ho le joalo re tlameha ho mamela letsatsi le letsatsi ho utloa litaba tse mabapi le morero ona oa nalane oa khotso, sena. phetoho e kholo mosebetsing oa Ariel Sharon, pale ena ea mahlomola a naha bakeng sa bara le barali babo rona ba ileng ba tlameha ho phethahatsa litaelo tse bohloko tsa moetapele oa bona ea bohlale le ea thibeletsoeng.
Ho tla hlokahala eng hore ’nete e fetisetsoe ho batho? Ho moroetsana oa Neve Dekalim ea ka buang mantsoe a hae ntle le ho otla ka leihlo la ho hlajoa ke lihlong kapa lihlong?
Ha lik’hamera li ntse li shebana le bajaki ba halefileng ba loantšanang ka bohale le “bara le barali babo bona” lebothong la Iseraele, ke bo-mang ba tla ameha ka bara le barali babo bona ba Gaza?
Nalane ea Palestina ea 1948 le 1967, le ea letsatsi le leng le le leng le fetang tlas'a pefo ea ho amohuoa le ho nyenyefatsa botho, e tla fumana sehlooho lipampiring tsa rona?
Ke hopotsoa ka puisano eo ke bileng le eona lehlabuleng lena Beirut le Hussein Nabulsi oa Hizbullah mokhatlo o sa amaneng letho le mokhatlo oa tokoloho ea naha ea Palestina, empa e seng e ikamahantse le bao e ba bonang e le bahlaseluoa ba 'nete ba US. le maano le mashano a Israele.
Ke hopola mahlo a hae a neng a koetsoe ka thata le litebele tsa hae tse konneng ha a botsa hore na Maarabia le Mamosleme ba ne ba lokela ho amohela liqoso tsa hore ke bona bahlaseluoa le likhukhuni ka nako e kae. “Ho bohloko,” a rialo ka tjheseho e tshehetsang. "Ho bohloko haholo ho shebella ho hloka toka hona letsatsi le leng le le leng." Mme a tswela pele ho ntlhalosetsa hore na ke hobaneng ha Maamerika le Baiseraele ba nang le lihlomo tsa bona tse tšabehang tsa sesole ba ke keng ba hlola ba hlola.
Jennifer Loewenstein e tla ba Fellow e etileng Setsing sa Lithuto tsa Baphaphathehi Univesithing ea Oxford ho qala ka leetla lena. A ka finyelloa: [imeile e sirelelitsoe]
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate