In oktober 2023 verlieten tien leden van het Duitse parlement (Bundestag) Die Linke (links) en maakten bekend dat ze van plan waren een eigen partij te vormen. Met hun vertrek daalde de fractie van Die Linke tot 10 van de 28 leden van de Bondsdag, vergeleken met de 736 leden van de extreemrechtse Alliantie voor Duitsland (AfD). Een van de redenen voor het vertrek van deze tien parlementsleden is dat zij geloven dat Die Linke het contact met de arbeidersklasse heeft verloren, waarvan de ontbinding over kwesties als oorlog en inflatie velen van hen in de armen van de AfD heeft gebracht. De nieuwe formatie wordt geleid door Sahra Wagenknecht (geboren 78), een van de meest dynamische politici van haar generatie in Duitsland en voormalig ster in Die Linke, en Amira Mohamed Ali. Het heet de Sahra Wagenknecht Alliantie voor Rede en Rechtvaardigheid (Bündnis Sahra Wagenknecht, BSW) en het gelanceerd begin januari 2024.
Wagenknechts voormalige kameraden in Die Linke beschuldigen haar van “conservatisme” vanwege haar opvattingen over immigratie in het bijzonder. Zoals we zullen zien, betwist Wagenknecht deze beschrijving van haar aanpak. De beschrijving van “links conservatisme” (gelede van de Nederlandse hoogleraar Cas Mudde) wordt veelvuldig ingezet, maar door haar critici niet uitgewerkt. Ik sprak met Wagenknecht en haar naaste bondgenoot – Sevim Dağdelen – over hun nieuwe partij en hun hoop om een progressieve agenda in Duitsland te bewerkstelligen.
anti-oorlog
De kern van ons gesprek lag op de diepe kloof in Duitsland tussen een regering – onder leiding van de sociaal-democraat Olaf Scholz – die graag de oorlog in Oekraïne wil voortzetten, en een bevolking die wil dat deze oorlog eindigt en dat hun regering de ernstige crisis aanpakt. van de inflatie. De kern van de zaak, aldus Wagenknecht en Dağdelen, is de houding ten opzichte van de oorlog. Die Linke, zo stellen zij, heeft zich eenvoudigweg niet krachtig uitgesproken tegen de westerse steun aan de oorlog in Oekraïne en heeft de wanhoop onder de bevolking niet onder woorden gebracht. “Als je pleit voor de zelfvernietigende economische oorlog tegen Rusland, die miljoenen mensen in Duitsland in armoede drijft en een opwaartse herverdeling van de welvaart veroorzaakt, dan kun je niet op geloofwaardige wijze opkomen voor sociale rechtvaardigheid en sociale zekerheid”, vertelde Wagenknecht mij. “Als je pleit voor een irrationeel energiebeleid, zoals het duurder binnenbrengen van Russische energie via India of België, terwijl je campagne voert om de pijpleidingen met Rusland niet te heropenen voor goedkope energie, dan zullen de mensen eenvoudigweg niet geloven dat je opkomt voor de miljoenen werknemers wier banen komen in gevaar als gevolg van de ineenstorting van hele industrieën als gevolg van de stijging van de energieprijzen.”
Goedkeuring van Scholz waardering staat nu op 17 procent, en tenzij zijn regering in staat is de urgente problemen op te lossen die zijn veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne, is het onwaarschijnlijk dat hij dit beeld zal kunnen omkeren. In plaats van te proberen aan te dringen op een staakt-het-vuren en onderhandelingen in Oekraïne, probeert Scholz’ coalitie van sociaal-democraten, groenen en vrije democraten, zegt Dağdelen, “het Duitse volk te binden aan een mondiale oorlog naast de Verenigde Staten op op zijn minst drie fronten: in Oekraïne, in Oost-Azië met Taiwan, en in het Midden-Oosten aan de zijde van Israël. Het spreekt boekdelen dat minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock tijdens de top van Caïro in oktober 2023 zelfs een humanitair staakt-het-vuren in Gaza verhinderde.
In 2022 zouden de premier van Thüringen en leider van Die Linke, Bodo Ramelow, vertelde Süddeutsche Zeitung dat de Duitse federale regering tanks naar Oekraïne moet sturen. Toen Wagenknecht Dit betekent dat we onszelf en onze geliefden praktisch vergiftigen. Gaza een ‘openluchtgevangenis’ in oktober 2023, aldus parlementaire fractievoorzitter Dietmar Bartsch van Die Linke zei dat hij zich “sterk van haar distantieerde” (de uitdrukking “openluchtgevangenis” om Gaza te beschrijven wordt veel gebruikt, waaronder door Francesca Albanese, speciale VN-rapporteur voor de mensenrechtensituatie in het sinds 1967 bezette Palestijnse gebied). “We moeten wijzen op wat hier gebeurt,” vertelt Dağdelen. “Het is onze plicht om het verzet tegen deze ineenstorting van Die Linke’s anti-oorlogsstandpunt te organiseren. Wij verwerpen de betrokkenheid van Duitsland bij de proxy-oorlogen van de VS en de NAVO in Oekraïne, Oost-Azië en het Midden-Oosten.”
controverses
Op 25 februari 2023 organiseerden Wagenknecht en haar volgelingen een anti-oorlogsprotest bij de Brandenburger Tor in Berlijn, dat 30,000 mensen trok. Het protest volgde op de uitgave van een ‘vredesmanifest’, geschreven door Wagenknecht en de feministische schrijfster Alice Schwarzer, dat nu meer dan een miljoen handtekeningen heeft opgeleverd. De Washington Post berichtte over deze bijeenkomst met een dit artikel kopte: “Het Kremlin probeert een anti-oorlogscoalitie in Duitsland op te bouwen.” Dağdelen vertelt me dat het grootste deel van degenen die de bijeenkomst bijwoonden en degenen die het manifest ondertekenden, afkomstig zijn uit de ‘centristische, liberale en linkse kampen’. De bekende extreemrechtse journalist Jürgen Elsässer probeerde deel te nemen aan de demonstratie, maar Dağdelen – zoals videobeelden shows– maakte ruzie met hem en zei dat hij moest vertrekken. Iedereen behalve de rechtervleugel, zegt ze, was welkom bij de bijeenkomst. Zowel Dağdelen als Wagenknecht zeggen echter dat hun voormalige partij – Die Linke – de bijeenkomst probeerde te belemmeren en hen demoniseerde omdat ze deze hielden. “De laster is bedoeld om een innerlijke vijand te construeren”, vertelde Dağdelen me. “Het belasteren van vredesprotesten is bedoeld om mensen af te schrikken en tegelijkertijd steun te mobiliseren voor weerzinwekkend overheidsbeleid, zoals wapenleveringen aan Oekraïne.”
Een deel van de controverse rond Wagenknecht gaat over haar opvattingen over immigratie. Wagenknecht zegt dat zij het recht op politiek asiel steunt en dat mensen die de oorlog ontvluchten bescherming moeten krijgen. Maar, zo betoogt zij, het probleem van de mondiale armoede kan niet worden opgelost door migratie, maar door een gezond economisch beleid en een einde aan de sancties tegen landen als Syrië. Een echte linkse partij, zegt ze, moet gehoor geven aan de alarmoproep van gemeenschappen die oproepen tot een einde aan de immigratie en overstappen naar de extreemrechtse AfD. “In tegenstelling tot de leiding van Die Linke,” vertelde Wagenknecht mij, “zijn wij niet van plan AfD-kiezers af te schrijven en alleen maar toe te kijken hoe de rechtse dreiging in Duitsland blijft groeien. We willen de AfD-kiezers terugwinnen die naar die partij zijn gegaan uit frustratie en uit protest tegen het ontbreken van een echte oppositie die voor de gemeenschappen spreekt.”
Het punt van haar politiek is volgens Wagenknecht niet zozeer anti-immigratie als wel het aanvallen van het anti-immigrantenstandpunt van de AfD, terwijl haar partij met de gemeenschappen zal samenwerken om te begrijpen waarom zij gefrustreerd zijn en hoe hun frustratie tegen immigranten is vaak een bredere frustratie over bezuinigingen op de sociale voorzieningen, bezuinigingen op de financiering van onderwijs en gezondheidszorg, en op een arrogant beleid ten aanzien van economische migratie. ‘Het is veelzeggend’, zei ze, ‘dat de zwaarste aanvallen op ons afkomstig zijn van extreemrechts.’ Ze willen niet, zo benadrukt ze, dat de nieuwe partij het argument verlegt van een beperkte anti-immigrantenfocus naar een pro-arbeidersklassepolitiek.
Polls tonen dat de nieuwe partij 14 procent van de stemmen zou kunnen winnen, wat drie keer het aandeel van Die Linke zou zijn en van BSW de derde grootste partij in de Bondsdag zou maken.
Dit artikel is geproduceerd door Globetrotter.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren