Bron: TomDispatch.com
In bepaalde kringen van dit land heeft de illegale invasie van Oekraïne in Oekraïne enthousiasme opgewekt voor een nieuwe koude oorlog. Bij de New York Times, Joe Biden en Vladimir Poetin zijn dat geweest omschreven als “kinderen van de [oude] Koude Oorlog” die nu verwikkeld zijn in een “face-off”, een “oogbol tot oog” confrontatie die teruggrijpt op John F. Kennedy en Nikita Chroesjtsjov die 60 jaar geleden op “dramatische wijze” Berlijn en Cuba betwistten. (Het maakt niet uit dat het “drama” over Cuba bijna geleid tot een kernoorlog en de mogelijk einde van het meeste leven op aarde.) Dergelijke adembenemende verhalen doen me denken aan de rol die Slim Pickens speelde als Major Kong in de beroemde film van Stanley Kubrick Dr. Strangelove, duizelig van vastberadenheid, zelfs een soort opluchting, nu hij en zijn B-52-bemanning eindelijk zover zijn op weg naar nucleaire strijd met de Russen.
Wat je verder nog over de crisis in Oekraïne zou kunnen zeggen, de nieuwe koude oorlog Het droomlandschap dat de denktanks van Washington en het Pentagon de afgelopen tien jaar hebben helpen uitdragen tegen Rusland, China of beide, zal blijven bestaan. Beschouw dat als een ramp op zich. Het einde van Amerika’s mislukte oorlogen in Irak en Afghanistan, de desastreuze resultaten van Amerika’s Global War on Terror, gelanceerd te midden van een spervuur van leugens en zelfverheerlijking, zou inderdaad een opening, hoe klein ook, kunnen hebben gelaten voor een verschuiving weg van enorme militaire begrotingen en sluipende militarisering.
Rusland slecht gepland en de immorele invasie van Oekraïne markeert het definitieve einde van die mogelijkheid, hoe klein die ook mag zijn geweest. De acties van Poetin, wat die ook zijn motivatie en rechtvaardiging, worden door het militair-industrieel-congrescomplex aangegrepen als positief bewijs dat de begrotingen van het Pentagon, die zich al in de stratosfeer bevinden, nog verder moeten stijgen. Voor zoveel Poetin-haters (en ik ben geen fan) zouden zijn destructieve acties moeten aantonen waarom de VS bereid moeten zijn om hun bijdrage te verdubbelen.
Dat betekent uiteraard nog meer wapenproductie en -verkoop wereldwijd voor het land dat dat al is de grootste leverancier van de planeet van dergelijke producten. Het betekent ook meer oorlogszuchtige retoriek, en uiteindelijk meer militarisme, want dat is alles wat Poetin en zijn autoritaire soortgenoten naar verluidt ooit zullen begrijpen (zoals helaas ook geldt voor zovelen in Washington). Beschouw dit alles als een eigenaardige vorm van Amerikaanse waanzin, vergelijkbaar met het idee dat man met een pistool, of beter nog, veel jongens met veel wapens, hoe krachtiger hoe beter, zijn de verstandigste manier om wapengeweld te voorkomen.
Als we er op een bepaalde manier over nadenken, staat onze regering, en bij uitbreiding het Amerikaanse volk, door een dergelijke aanpak te volgen onze autonomie van denken en handelen af aan ‘slechte actoren’ als Vladimir Poetin en Xi Jinping. Op elke oorlog die Poetin lanceert, moet Amerika, zo wordt ons verteld, reageren met nog meer wapenverkopen, troepeninzet, slopende sancties en bovenal astronomisch hogere militaire uitgaven. Voor iedere vliegdekschip de Chinese versie, of welke nieuwe dan ook uitbreiding op weer een klein eiland in de Zuid-Chinese Zee moet het Amerikaanse leger harder ‘draaien’ richting Azië, terwijl het zelf nog veel duurdere schepen bouwt. Als mogelijkheden, terugtrekking en ontspanning onvermeld blijven. ‘Vrede’ is niet langer een woord waar Amerikaanse presidenten de voorkeur aan geven. Als gevolg hiervan zullen zelfs bescheiden militaire acties van Poetin en Xi de Amerikaanse economie in wezen gegarandeerd nog dieper in de gemilitariseerde schulden drijven. (Alsof Er is al 6 biljoen dollar verspild over de rampzalige oorlog tegen het terrorisme was niet duur genoeg.) dominantie over het hele spectrum over de mondiale strijdruimte, een fantasie in de ‘beste’ tijden, en een nieuwe koude oorlog zal niet goedkoop zijn, een feit waar Amerikaanse wapenfabrikanten zeker op rekenen.
Zelfs vóór de recente Russische invasie waren de schattingen voor het begrotingsjaar 2023 van het Pentagon gestegen $ 770 miljard of $ 800 miljard. Nu Russische tanks door Oekraïne rollen (of vastlopen in) kun je er zeker van zijn dat 800 miljard dollar de bodem zal zijn, en niet het plafond, voor dat toekomstige budget en de eisen die het Pentagon voor 2023 aan het Congres stelt. Dit land, zo horen we opnieuw, zal het arsenaal van de democratie worden (om een uitdrukking uit het tijdperk van de Tweede Wereldoorlog te stelen). Maar reken hierop: als je niet oppast, kan een arsenaal aan democratie gemakkelijk veranderen in weinig meer dan een arsenaal. En dat moment is, vermoed ik, nu.
The World Is Not Enough
Begrijp me niet verkeerd: ik veroordeel de Russische invasie van Oekraïne. Het is een horror en een duidelijke ramp in wording. Dat gezegd zijnde heeft Rusland misschien wel een supernucleair arsenaal, maar het is geen supermacht, ondanks al die herinneringen aan de Koude Oorlog, en zijn aanval op Oekraïne vormt op zichzelf ook geen grote bedreiging voor onze eigen nationale veiligheid. Experts over de hele wereld zijn dat inderdaad geweest tientallen jaren voorspellen dat de uitbreiding van de NAVO, verergerd door Amerikaanse inmenging in Oekraïne, Vladimir Poetin ertoe zou kunnen aanzetten precies zo’n oorlog te beginnen. Kortom, de Russische invasie was inderdaad voorspelbaar, zij het niet enigszins verschoonbaar.
Ook de plannen van de Russische president ten aanzien van Oekraïne en zijn zoektocht naar meer macht in Oost-Europa zijn historisch gezien niet verrassend. In feite zou serieuze zelfreflectie ons tot de voor de hand liggende conclusie moeten leiden dat de omvang van de Russische ambities, hoe verwerpelijk ze ook mogen zijn, ook beperkt is vergeleken met de onze.
Opnieuw blijft Rusland een duidelijk regionale macht, terwijl de Verenigde Staten zichzelf nog steeds verbeelden de laatst overgebleven supermacht op planeet Aarde te zijn. Geen enkel ander land komt in de buurt van de omvang van onze mondiale ambities (en ze zijn nog hoger, als je de Space Force van dit land uit het Trump-tijdperk meetelt). zijn visie dat de hemel slechts het volgende ‘oorlogsdomein’ is dat wij kunnen domineren). Met andere woorden: in deze eeuw was de wereld, als het om ons leger ging, niet genoeg. Alle gebieden zouden onder zijn bevel staan: land, zee, lucht, ruimte en cyberspace. Merk op dat we voor hen allemaal een militaire macht of een speciaal militair commando hebben en dat onze leiders er eenvoudigweg van uitgaan dat een dergelijke dominantie de onze zal zijn en die van niemand anders.
Denk er over na. Van alle landen op aarde verdeelt alleen de VS de hele wereld in militaire commando’s, geleid door viersterrengeneraals en admiraals; alleen Amerika heeft dat 750 of zo militaire bases verspreid over elk continent behalve Antarctica; alleen Amerika ziet een land – ik denk hier aan Oekraïne (hoewel het nog niet zo lang geleden Afghanistan of Irak had kunnen zijn), ongeveer 5,000 kilometer verderop aan de overkant van een uitgestrekte oceaan, als zijn legitieme oostflank. Tegelijkertijd ziet alleen dit land een watermassa als de Zuid-Chinese Zee als een meer waar de marine doorheen kan varen en kan domineren, alsof het deel uitmaakt van onze kustwateren.
Stel je eens voor dat Rusland of China een America Command hadden, een AMERCOM. Stel je voor dat Russische adviseurs Canadese troepen trainden en uitrusten, terwijl Chinese taskforces voor vliegdekschepen regelmatig de Golf van Mexico bevoeren. Als Amerikanen kunnen we ons zulke dingen natuurlijk niet voorstellen, en toch is dat de wereld waarin we leven, ook al is het omgekeerd.
De meesten van ons schijnen de imperiale ambities van dit land, inclusief de uiteindelijke uitbreiding van de NAVO naar Oekraïne en Georgië en de voortdurende inzet van krachtige aanvalsgroepen van vliegdekschepen nabij de kust van China, te beschouwen als een goedaardig, oncontroversieel bewijs van onze militaire vastberadenheid. Onder de gegeven omstandigheden zou het niet zo moeilijk moeten zijn om te erkennen dat anderen op deze planeet er misschien niet precies hetzelfde over denken.
Dat Amerika’s streven naar mondiaal bereik en wereldwijde macht zou worden gezien als een uitdaging, en zelfs als een provocatie, door een regionale macht als Rusland of een macht met grootschalige imperiale ambities, ook al zijn die grotendeels van economische aard, zoals China met zijn biljoen dollar Belt en Road Initiative, zou niemand moeten verbazen. Onder de gegeven omstandigheden was het onvermijdelijk dat het voortdurende streven van dit land naar dominantie over het volledige spectrum vroeg of laat zou leiden tot een nieuwe koude oorlog, zoals bepaalde Amerikaanse experts voorspelden, en sommigen leken te wensen. Beschouw de chaotische en verstoorde wereld waarin we nu leven als een soort self-fulfilling prophecy, maar ook als een zeldzame ‘triomf’ van strategische langetermijnplanning door bepaalde elementen binnen de nationale veiligheidsstaat. Wat ze wensten, kregen ze. Tegenwoordig zou het maar al te duidelijk moeten zijn dat de resultaten allesbehalve aangenaam zijn.
Jouw rol als loyale Amerikaan in de nieuwe Koude Oorlog
Mijn mede-Amerikanen, in deze nieuwe koude oorlog van ons verwacht de nationale veiligheidsstaat zowel te veel als te weinig van jullie. Laten we beginnen met het kleine. Er wordt niet van je verwacht dat je dienst neemt in het leger als je rijk bent of ‘andere prioriteiten’ hebt (zoals voormalig vice-president Dick Cheney zei over de Vietnamoorlog). Er wordt niet van je verwacht dat je veel aandacht besteedt aan onze oorlogen, laat staan aan het buitenlands beleid. Je hoeft niet eens te stemmen. Het verwacht echter wel dat je op de juiste momenten juicht, ‘patriottisch’ bent, met de vlag zwaait, over Amerika praat en zijn fantastische, gemilitariseerde exceptionisme viert.
Om je aan te sluiten bij de cheerleaders van dit land, die uiteraard Gods ploeg zijn, kun je ervoor kiezen een reversspeld met vlag te dragen en een sticker ‘Support Our Troops’ op je SUV te plakken. Je moet iedereen eraan herinneren dat “vrijheid niet gratis is” en dat “God, wapens en lef” Amerika groot heeft gemaakt. Als het goddelijke rijk zegt dat Oekraïne een waardige vriend is, kun je een blauw-geel ‘frame’ aan je Facebook-profielfoto toevoegen. Als datzelfde imperium je vertelt de aanhoudende Amerikaanse drone-aanvallen te negeren in Somalië en Amerikaanse steun voor een gruwelijke Saoedische oorlog in Jemen, wordt van u verwacht dat u hieraan voldoet. Natuurlijk wordt er ook van je verwacht dat je je belastingen zonder klachten betaalt, want hoe moeten we anders alle wapens kopen en alle oorlogen voeren die Amerika nodig heeft om de vrede te bewaren?
Natuurlijk moeten bepaalde mensen collectief worden veracht in onze eigen versie van George Orwells ‘Twee minuten haat.” Dus als het gezicht van Poetin op het scherm verschijnt, of dat van Xi, of dat van Kim Jong-un, of wie dan ook de vijand is, du jour is, wees bereid om uw verontwaardiging te uiten. Wees bereid ze te behandelen als buitenaardse wezens, bijna onbegrijpelijk in hun barbaarsheid, alsof ze in werkelijkheid Klingons in het origineel Star Trek serie. Als vreedzaam lid van de ‘Federatie’, gedomineerd door de Verenigde Staten, moet je natuurlijk die Klingon-landen en hun krijgersvisie op het leven, hun omarming van macht-maakt-recht, verwerpen, en in plaats daarvan kiezen voor logica, evenwicht en diplomatie van het verlichte Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken (uiteraard ondersteund door de 's werelds grootste leger).
Nogmaals, er wordt (tot nu toe) weinig van u verwacht, behalve uw gehoorzaamheid, die eerder enthousiast dan terughoudend moet zijn. Maar of je het nu weet of niet, er wordt ook veel van jou verwacht. Je moet alle hoop en dromen die je hebt gekoesterd op een eerlijkere, vriendelijkere, rechtvaardigere en rechtvaardige samenleving opgeven. De militaire behoeften in de nieuwe Koude Oorlog zullen ons bijvoorbeeld eenvoudigweg niet in staat stellen ‘beter weer op te bouwen’. Vergeet geld voor kinderopvang, een federaal minimumloon van $ 15, betaalbare gezondheidszorg voor iedereen, betere scholen of soortgelijke ‘luxe’. Misschien zullen we ons in een verre toekomst (of een parallel universum) zulke dingen kunnen veroorloven, maar niet als we te maken krijgen met het equivalent van het Klingon-rijk dat koste wat het kost moet worden gestopt.
Maar wacht! Ik hoor sommigen van jullie zeggen dat het niet zo hoeft te zijn! En ik ga akkoord. Een betere toekomst was denkbaar. Ik denk aan een uitspraak van John F. Kennedy: ‘We zullen meer beoordeeld worden op wat we thuis doen dan op wat we in het buitenland prediken.’ Wat we momenteel thuis doen, is meer wapens bouwen, meer belastinggeld in het Pentagon pompen en meer strijdersbedrijven verrijken ten koste van de armen, de zwakken en de kwetsbaren. Waar ligt daarin de democratische toekomst?
Onze leiders schijnen te geloven dat pure militaire macht hen voor altijd hoog in het zadel zal houden. Toch kun je in elk zadel te hoog rijden, waardoor de val die eraan komt veel steiler en gevaarlijker wordt.
Amerikanen zouden, in onderling overleg, die val kunnen tegenhouden, maar niet door onze huidige lichting leiders een steviger greep op de teugels te geven. Doe dat en ze zullen deze natie alleen maar tot grotere hoogten van militaire dwaasheid aanzetten. Nee, we moeten de moed hebben om ze uit hun zadel te rukken, ze van hun geweren te ontdoen en hun oorlogspaarden bijeen te drijven, voordat ze ons naar de zoveelste rampzalig oneindige koude oorlog leiden die het voortbestaan van de mensheid zou kunnen bedreigen. We moeten een andere manier vinden die geen prioriteit geeft aan wapens en oorlog, maar die compromissen, mededogen en medeleven waardeert.
Op deze late datum weet ik niet zeker of we het kunnen doen. Ik weet alleen dat we dat moeten doen.
Copyright 2022 William J. Astore
Willem Astor, een gepensioneerde luitenant-kolonel (USAF) en hoogleraar geschiedenis, is een TomDispatch regulier en een senior fellow bij het Eisenhower Media Network (EMN), een organisatie van kritische ervaren militaire en nationale veiligheidsprofessionals. Zijn persoonlijke blog is Verkwikkende uitzichten.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren