[Cov ntawv sau no yog ib feem ntawm ZNet Classics series. Peb zaug hauv ib lub lis piam peb yuav rov tshaj tawm ib tsab xov xwm uas peb xav tias tseem ceeb tsis tu ncua. Qhov no yog thawj zaug luam tawm lub Plaub Hlis 14, 2007.]
Tsib caug xyoo tom qab kev tua neeg Italian cov neeg tsiv teb tsaws chaw Sacco thiab Vanzetti, Tus Thawj Kav Tebchaws Dukakis ntawm Massachusetts tau teeb tsa lub rooj sib tham los txiav txim qhov ncaj ncees ntawm qhov kev sim siab, thiab qhov xaus yog tias ob tug txiv neej tsis tau txais kev txiav txim ncaj ncees. Qhov no tau ua rau muaj cua daj cua dub me hauv Boston.
Ib tsab ntawv, kos npe rau John M. Cabot, US Ambassador Retired, tshaj tawm nws "kev npau taws loj heev" thiab taw qhia tias Governor Fuller qhov kev lees paub txog kev tuag tau ua tom qab kev tshuaj xyuas tshwj xeeb los ntawm "peb ntawm Massachusetts 'cov pej xeem muaj txiaj ntsig thiab hwm tshaj plaws - Thawj Tswj Hwm Lowell ntawm Harvard, Thawj Tswj Hwm Stratton ntawm MIT thiab tus kws txiav txim plaub ntug so haujlwm. "
Cov peb "cov pej xeem sib txawv thiab hwm" tau pom txawv los ntawm Heywood Broun, uas tau sau rau hauv nws kab ntawv rau New York ntiaj teb tam sim ntawd tom qab tus tswv xeev lub vaj huam sib luag tau ua nws tsab ntawv ceeb toom. Nws sau tias:
Nws tsis yog txhua tus neeg raug kaw uas muaj Thawj Tswj Hwm ntawm Harvard University pov rau ntawm qhov hloov pauv rau nwsโฆ.Yog tias qhov no yog lynching, tsawg kawg yog tus ntses peddler thiab nws tus phooj ywg lub Hoobkas tes yuav ua rau lawv tus ntsuj plig uas lawv yuav tuag ntawm tes. ntawm cov txiv neej nyob rau hauv noj hmo tsho los yog kev kawm gowns.
Heywood Broun, yog ib tus neeg sau xov xwm zoo tshaj plaws ntawm lub xyoo pua nees nkaum, tsis nyob ntev li ib tus kws sau ntawv rau New York Ntiaj teb.
Nyob rau 50 xyoo tom qab kev tua, lub New York Times tau tshaj tawm tias: "Cov phiaj xwm los ntawm Tus Thawj Kav Tebchaws Beame yuav tshaj tawm rau hnub Tuesday "Sacco thiab Vanzetti Day" tau raug tshem tawm hauv kev mob siab rau kom tsis txhob muaj kev sib cav, ib tus neeg hais xov xwm hauv nroog tau hais nag hmo.
Yuav tsum muaj laj thawj zoo vim li cas ib rooj plaub 50-xyoo-laus, tam sim no tshaj 75-xyoo-laus, arouses xws li kev xav. Kuv xav tias nws yog vim hais tias yuav tham txog Sacco thiab Vanzetti inevitably coj teeb meem uas teeb meem rau peb niaj hnub no: peb txoj kev ncaj ncees, kev sib raug zoo ntawm kev ua tsov ua rog kub taub hau thiab pej xeem kev ywj pheej, thiab cov teeb meem ntawm tag nrho cov, lub tswv yim ntawm anarchism: lub obliteration ntawm lub teb chaws. ciam teb thiab yog li ntawd ntawm kev ua tsov ua rog, kev tshem tawm ntawm kev txom nyem, thiab tsim kom muaj kev ywj pheej tag nrho.
Cov ntaub ntawv ntawm Sacco thiab Vanzetti tau tshaj tawm, hauv nws cov ntsiab lus zoo tshaj plaws, tias cov lus tseem ceeb uas sau saum toj no peb lub tsev hais plaub, "Kev Ncaj Ncees Ua Ntej Txoj Cai," ib txwm yog lus dag. Ob tug txivneej no, tus ntses peddler thiab cov khau khau, tsis tuaj yeem tau txais kev ncaj ncees hauv Asmeskas, vim tias kev ncaj ncees tsis sib npaug rau cov neeg pluag thiab cov nplua nuj, cov neeg yug los thiab cov neeg txawv tebchaws yug, cov orthodox thiab radical, dawb. thiab tus neeg xim. Thiab thaum kev tsis ncaj ncees tuaj yeem ua rau nws tus kheej tawm niaj hnub no ntau dua thiab ntau txoj hauv kev sib txawv dua li nws tau ua nyob rau hauv cov xwm txheej phem ntawm Sacco thiab Vanzetti, nws cov ntsiab lus tseem nyob.
Hauv lawv qhov xwm txheej, qhov tsis ncaj ncees yog qhov tseeb. Lawv raug sim rau tub sab nyiag thiab tua neeg, tab sis nyob rau hauv lub siab, thiab nyob rau hauv tus cwj pwm ntawm prosecuting kws lij choj, tus kws txiav txim, thiab cov neeg txiav txim, qhov tseem ceeb ntawm lawv yog hais tias lawv yog, raws li Upton Sinclair muab tso rau hauv nws zoo kawg li tshiab. Boston, "wops," cov neeg txawv teb chaws, cov neeg ua haujlwm tsis zoo, cov radicals.
Nov yog ib qho piv txwv ntawm kev nug tub ceev xwm:
Tub ceev xwm: Koj puas yog pej xeem?
Sacco: Tsis yog.
Tub ceev xwm: Koj puas yog ib tug neeg Communist?
Sacco: Tsis yog.
Tub ceev xwm: Anarchist?
Sacco: Tsis yog.
Tub ceev xwm: Koj puas ntseeg peb cov nom tswv no?
Sacco: Yog; tej yam kuv nyiam txawv.
Cov lus nug no tau ua li cas nrog kev nyiag khoom ntawm lub Hoobkas khau hauv South Braintree, Massachusetts, thiab kev tua ntawm tus neeg them nyiaj thiab tus neeg saib xyuas?
Sacco dag, tau kawg. Tsis yog, kuv tsis yog Communist. Tsis yog, kuv tsis yog anarchist. Vim li cas nws thiaj dag tub ceev xwm? Vim li cas ib tug neeg Yudais yuav dag rau lub Gestapo? Vim li cas ib tug dub hauv South Africa yuav dag rau nws cov neeg nug? Vim li cas ib tug dissident nyob rau hauv Soviet Russia yuav dag rau tub ceev xwm zais cia? Vim lawv txhua tus paub tias tsis muaj kev ncaj ncees rau lawv.
Puas tau muaj kev ncaj ncees hauv Asmeskas rau cov neeg pluag, cov neeg muaj xim, cov radical? Thaum lub yim anarchists ntawm Chicago raug txim tuag tom qab lub Haymarket riot (ib tug tub ceev xwm riot, uas yog) ntawm 1886, nws tsis yog vim hais tias muaj ib qho pov thawj ntawm kev sib txuas ntawm lawv thiab lub foob pob pov rau hauv nruab nrab ntawm cov tub ceev xwm; tsis muaj pov thawj pov thawj. Nws yog vim lawv yog cov thawj coj ntawm anarchist zog hauv Chicago.
Thaum Eugene Debs thiab ib txhiab tus neeg raug xa mus rau hauv tsev lojcuj thaum Tsov Rog Ntiaj Teb Zaum Ib, raws li Txoj Cai Espionage, puas yog vim lawv tau ua txhaum ntawm kev soj ntsuam? Hardly. Lawv yog socialists uas tau hais tawm tsam kev tsov rog. Hauv kev lees paub txog kaum xyoo ntawm Debs, Lub Tsev Hais Plaub Siab Ncaj Ncees Oliver Wendell Holmes tau qhia meej tias vim li cas Debs yuav tsum mus rau hauv tsev lojcuj. Nws hais los ntawm Debs cov lus hais tias: "Cov chav kawm ib txwm tau tshaj tawm kev ua tsov ua rog, cov chav kawm ib txwm tau tawm tsam kev sib ntaus sib tua."
Holmes, tau qhuas ntau yam uas yog ib qho ntawm peb cov kws tshaj lij kev ywj pheej, ua kom pom tseeb cov kev txwv ntawm kev ywj pheej, nws cov ciam teb tau teeb tsa los ntawm kev ua phem rau haiv neeg. Tom qab txhua qhov kev thov rov hais dua ntawm Sacco thiab Vanzetti tau dhau mus, rooj plaub tau muab tso rau ntawm Holmes, zaum ntawm Lub Tsev Hais Plaub Siab. Nws tsis kam tshuaj xyuas rooj plaub, yog li cia qhov kev txiav txim sawv.
Hauv peb lub sijhawm, Ethel thiab Julius Rosenberg raug xa mus rau lub rooj zaum hluav taws xob. Puas yog vim lawv tau ua txhaum dhau qhov tsis txaus ntseeg ntawm kev hla atomic secrets rau Soviet Union? Los yog vim lawv yog communist, raws li tus kws lij choj tau hais meej, nrog kev pom zoo ntawm tus kws txiav txim? Puas yog vim lub teb chaws nyob rau hauv nruab nrab ntawm kev tawm tsam kev tawm tsam, cov neeg communist nyuam qhuav tau txais lub hwj chim hauv Suav teb, muaj kev tsov rog hauv Kaus Lim Kauslim, thiab qhov hnyav ntawm txhua yam uas tuaj yeem nqa los ntawm ob tus neeg Asmeskas communist?
Vim li cas George Jackson, nyob hauv California, raug txim rau kaum xyoo nyob rau hauv tsev lojcuj rau $70 tub sab, thiab ces tua tuag los ntawm cov neeg zov? Puas yog vim nws pluag, dub, thiab radical?
Puas yog ib tug Muslim niaj hnub no, nyob rau hauv qhov chaw ntawm "kev ua tsov ua rog ntawm kev ntshai" yuav muab kev ncaj ncees sib npaug ua ntej txoj cai? Vim li cas kuv cov neeg zej zog sab saud, tus neeg tawv nqaij tawv Brazilian uas yuav zoo li Middle East Muslim, rub tawm ntawm nws lub tsheb los ntawm tub ceev xwm, txawm hais tias nws tsis tau ua txhaum cai, thiab nug thiab thuam?
Vim li cas ob lab tus tib neeg nyob hauv Asmeskas cov tsev kaw neeg thiab tsev loj cuj, thiab rau lab tus tib neeg raug kaw, raug kaw, lossis saib xyuas, cov neeg muaj xim tsis zoo, tsis muaj feem cuam tshuam? Ib txoj kev tshawb nrhiav pom tias 70% ntawm cov neeg nyob hauv New York lub tsev loj cuj tuaj ntawm xya lub zej zog hauv New York City - ib puag ncig ntawm kev txom nyem thiab kev poob siab.
Kev tsis ncaj ncees hauv chav kawm raug txiav hla txhua xyoo caum, txhua xyoo pua ntawm peb keeb kwm. Nyob rau hauv nruab nrab ntawm cov ntaub ntawv Sacco Vanzetti, ib tug txiv neej nplua nuj nyob hauv lub nroog Milton, sab qab teb ntawm Boston, tua thiab tua ib tug txiv neej uas tab tom sau taws rau ntawm nws lub tsev. Nws tau siv sijhawm yim hnub hauv tsev lojcuj, tom qab ntawd raug tso tawm ntawm kev tso cai, thiab tsis raug foob. Tus kws lij choj hauv cheeb tsam tau hu nws tias "kev tua neeg raug tsim txom." Ib txoj cai rau cov neeg nplua nuj, ib txoj cai rau cov neeg pluag - ib qho kev pheej hmoo ntawm peb txoj kev ncaj ncees.
Tab sis kev txom nyem tsis yog qhov ua txhaum loj ntawm Sacco thiab Vanzetti. Lawv yog cov neeg Italians, neeg tsiv teb tsaws chaw, anarchists. Nws yog tsawg dua ob xyoos txij thaum kawg ntawm Tsov Rog Thoob Ntiaj Teb thib ib. Lawv tau tawm tsam kev tsov rog. Lawv twb tsis kam muab sau cia. Lawv pom hysteria mount tawm tsam cov radicals thiab cov neeg txawv teb chaws, saib xyuas kev tawm tsam los ntawm Tus Kws Lij Choj General Palmer cov neeg sawv cev hauv Lub Tsev Haujlwm Saib Xyuas Kev Ncaj Ncees, uas tau tawg mus rau hauv tsev nyob nruab nrab ntawm hmo ntuj yam tsis muaj ntawv tso cai, tuav cov neeg tsis sib txuas lus, thiab ntaus lawv nrog cov koom haum thiab blackjacks.
Hauv Boston, 500 raug ntes, raug kaw ua ke, thiab taug kev hla txoj kev. Luigi Galleani, editor ntawm cov ntawv anarchist Cronaca Sovversiva, uas Sacco thiab Vanzetti tau sau npe, raug khaws hauv Boston thiab raug xa tawm sai sai.
Ib yam dab tsi uas txaus ntshai dua tau tshwm sim. Ib tug phooj ywg anarchist ntawm Sacco thiab Vanzetti, tus ntaus ntawv npe hu ua Andrea Salsedo, uas nyob hauv New York, raug nyiag los ntawm cov tswv cuab ntawm Tsoom Fwv Teb Chaws Saib Xyuas Kev Tshawb Fawb (Kuv siv lo lus "kidnapped" los piav txog kev qaug dab peg ntawm ib tug neeg), thiab tuav hauv FBI chaw ua haujlwm ntawm 14th pem teb ntawm Park Row Building. Nws tsis raug tso cai hu nws tsev neeg, phooj ywg, lossis kws lij choj, thiab raug nug thiab raug ntaus, raws li ib tug neeg raug kaw. Thaum lub sij hawm yim lub lim tiam ntawm nws raug kaw, lub Tsib Hlis 3, 1920, lub cev ntawm Salsedo, tsoo mus rau ib tug pulp, tau pom nyob rau hauv lub pavement ze ntawm lub Park Row Building, thiab FBI tau tshaj tawm tias nws tau tua tus kheej los ntawm kev dhia ntawm 14th pem teb. lub qhov rais ntawm chav uas lawv tau khaws nws. Qhov no tsuas yog ob hnub ua ntej Sacco thiab Vanzetti raug ntes.
Peb paub niaj hnub no, raws li cov lus ceeb toom ntawm Congressional xyoo 1975, ntawm FBI's COINTELPRO qhov kev pab cuam uas FBI cov neeg sawv cev tsoo rau hauv tib neeg lub tsev thiab chaw ua haujlwm, nqa cov xov hlau tsis raug cai, tau koom nrog kev ua phem rau kev tua neeg, thiab koom tes nrog cov Chicago tub ceev xwm tua ob tus thawj coj Dub Panther hauv xyoo 1969. FBI thiab CIA tau ua txhaum txoj cai dua. Tsis muaj txim rau lawv.
Tsis muaj laj thawj me me kom muaj kev ntseeg tias kev ywj pheej ntawm pej xeem ntawm cov neeg hauv lub tebchaws no yuav raug tiv thaiv nyob rau hauv cov huab cua ntawm hysteria uas ua raws li 9/11 thiab txuas ntxiv mus rau hnub no. Hauv tsev tau muaj cov neeg tsiv teb tsaws chaw, raug kaw tsis tu ncua, raug xa tawm mus, thiab tsis muaj kev tso cai nyob hauv tsev. Txawv teb chaws muaj kev txiav txim siab tua neeg, tsim txom, foob pob, ua tsov ua rog, thiab kev ua tub rog.
Ib yam li ntawd, qhov kev sim ntawm Sacco thiab Vanzetti pib tam sim ntawd tom qab Memorial Day, ib xyoos thiab ib nrab tom qab orgy ntawm kev tuag thiab kev hlub neeg uas yog Ntiaj Teb Tsov Rog I, thaum cov ntawv xov xwm tseem vibrating nrog yob ntawm nruas thiab jingoist rhetoric.
Kaum ob hnub rau hauv qhov kev sim siab, cov xov xwm tshaj tawm tias lub cev ntawm peb cov tub rog tau raug xa mus los ntawm kev sib ntaus sib tua ntawm Fabkis mus rau lub nroog Brockton, thiab tias tag nrho lub nroog tau tig tawm rau kev ua koob tsheej rau kev ywj pheej. Tag nrho cov no yog nyob rau hauv cov ntawv xov xwm uas cov tswv cuab ntawm pawg neeg txiav txim tau nyeem.
Sacco tau raug tshuaj xyuas los ntawm tus kws lij choj Katzmann:
Lo lus nug: Koj puas nyiam lub teb chaws no nyob rau lub lim tiam kawg ntawm lub Tsib Hlis, 1917?
Sacco: Qhov ntawd yog qhov nyuaj rau kuv hais hauv ib lo lus, Mr. Katzmann.
Lo lus nug: Muaj ob lo lus koj siv tau, Mr. Sacco, yog or tsis muaj. Dab tsi yog nws?
Sacco: Yog
Lo lus nug: Thiab txhawm rau qhia koj txoj kev hlub rau Tebchaws Meskas no thaum nws tab tom yuav hu rau koj los ua tub rog koj tau khiav mus rau Mexico?
Thaum pib ntawm qhov kev sim siab, Tus Kws Txiav Txim Thayer (uas, hais lus rau tus neeg paub ntaus golf, tau xa mus rau cov neeg raug foob thaum lub sij hawm mus sib hais tias "cov neeg tsis ncaj ncees no") tau hais rau pawg txiav txim tias: "Cov neeg siab dawb, kuv thov kom koj muab qhov kev pabcuam no ntawm no. hais tias koj tau raug hu los ua nrog tib lub siab ntawm kev hlub, kev ua siab loj, thiab kev mob siab rau lub luag haujlwm raws li tau nthuav tawm los ntawm peb cov tub rog tub rog hla hiav txwv."
Cov kev xav tau tshwm sim los ntawm lub foob pob tawg ntawm Tus Kws Lij Choj General Palmer lub tsev thaum lub sijhawm ua tsov rog - zoo li cov kev xav tau poob los ntawm kev ua phem ntawm 9/11 - tsim kom muaj kev ntxhov siab nyob rau hauv uas pej xeem kev ywj pheej raug cuam tshuam.
Sacco thiab Vanzetti nkag siab tias txhua qhov kev sib cav txog kev cai lij choj lawv cov kws lij choj tuaj yeem tshwm sim yuav tsis kov yeej qhov tseeb ntawm kev tsis ncaj ncees hauv chav kawm. Sacco hais rau lub tsev hais plaub, ntawm kev txiav txim: "Kuv paub tias kab lus yuav nyob nruab nrab ntawm ob chav kawm, cov neeg raug tsim txom thiab cov neeg nplua nujโฆ yog vim li cas kuv thiaj nyob ntawm no niaj hnub no ntawm lub rooj ntev zaum no, vim yog cov chav tsim txom."
Qhov kev xav ntawd zoo li dogmatic, simplistic. Tsis yog txhua qhov kev txiav txim hauv tsev hais plaub tau piav qhia los ntawm nws. Tab sis, tsis muaj ib txoj kev xav uas haum rau txhua qhov xwm txheej, Sacco qhov yooj yim, kev pom muaj zog yog qhov kev qhia zoo dua rau kev nkag siab txog txoj cai lij choj tshaj li qhov uas xav tias muaj kev sib tw ntawm qhov sib npaug raws li lub hom phiaj tshawb nrhiav qhov tseeb.
Vanzetti paub tias kev sib cav raug cai yuav tsis cawm lawv. Tshwj tsis yog ib lab tus neeg Amelikas tau teeb tsa, nws thiab nws tus phooj ywg Sacco yuav tuag. Tsis yog lus, tab sis tawm tsam. Tsis thov, tab sis thov. Tsis yog ntawv thov rau tus tswv xeev, tab sis coj-overs ntawm factories. Tsis yog lubricating lub tshuab ntawm lub supposedly ncaj ncees system kom nws ua hauj lwm zoo dua, tab sis ib tug general tawm tsam coj lub machinery mus rau ib tug nres.
Qhov ntawd yeej tsis tshwm sim. Ntau txhiab tus neeg tawm tsam, taug kev, tawm tsam, tsis yog hauv New York City, Boston, Chicago, San Francisco, tab sis hauv London, Paris, Buenos Aires, South Africa. Nws tsis txaus. Hmo ntuj ntawm lawv qhov kev tua, ntau txhiab tus tau tawm tsam hauv Charlestown, tab sis raug kaw kom deb ntawm lub tsev loj cuj los ntawm cov tub ceev xwm sib sau ua ke. Cov neeg tawm tsam raug ntes. Cov phom tshuab tau nyob rau ntawm lub ru tsev thiab cov teeb pom kev zoo tau cuam tshuam qhov chaw.
Cov neeg coob coob tau sib sau ua ke hauv Union Square thaum Lub Yim Hli 23,1927, XNUMX. Ob peb feeb tom qab ib tag hmo, lub tsev loj cuj teeb pom kev zoo li ob tug txiv neej raug hluav taws xob. Cov New York ntiaj teb piav txog qhov xwm txheej no: โCov neeg coob coob teb nrog lub suab quaj loj heev. Cov poj niam fainted nyob rau hauv kaum tsib los yog nees nkaum qhov chaw. Lwm tus, dhau lawm, poob mus rau qhov thaiv thiab faus lawv lub taub hau ntawm lawv txhais tes. Cov txiv neej leas ntawm ib leeg lub xub pwg nyom thiab quaj."
Lawv qhov kev ua txhaum loj kawg yog lawv txoj kev tsis ncaj ncees, ib lub tswv yim uas niaj hnub no tseem ceeb rau peb zoo li xob laim vim nws qhov tseeb tseem ceeb: peb txhua tus yog ib leeg, lub teb chaws ciam teb thiab lub teb chaws kev ntxub ntxaug yuav tsum ploj mus, kev ua tsov ua rog tsis txaus ntseeg, cov txiv hmab txiv ntoo ntawm lub ntiaj teb yuav tsum sib koom. , thiab tsuas yog los ntawm kev tawm tsam tawm tsam txoj cai tuaj yeem muaj lub ntiaj teb no tuaj txog.
Dab tsi los rau peb niaj hnub no los ntawm rooj plaub ntawm Sacco thiab Vanzetti tsis yog kev txom nyem xwb, tab sis kev tshoov siab. Lawv cov lus Askiv tsis zoo tag nrho, tab sis thaum lawv hais nws yog hom paj huam. Vanzetti hais txog nws tus phooj ywg Sacco:
Sacco yog lub siab, kev ntseeg, tus cwj pwm, tus txiv neej; ib tug txiv neej lover ntawm ntuj thiab noob neej. Ib tug txiv neej uas muab tag nrho, uas txi tag nrho rau txoj kev ywj pheej thiab rau nws txoj kev hlub rau noob neej: nyiaj, so, mundane ambition, nws tus kheej poj niam, nws cov me nyuam, nws tus kheej thiab nws lub neejโฆ. Huag yog, kuv yuav ua neeg txawj ntse ntau dua, raws li qee tus tau muab tso rau, Kuv yog ib tug babbler zoo dua nws, tab sis ntau, ntau zaus, thaum hnov โโnws lub siab lub ntsws hu ua kev ntseeg sublime, hauv kev xav txog nws qhov kev txi zoo tshaj plaws, nco txog nws tus yeeb yam kuv xav tias me me, me me ntawm nws qhov kev ua tau zoo, thiab pom kuv tus kheej yuam kom rov qab los ntawm kuv ob lub qhov muag lub kua muag, quench kuv lub siab throbbing rau kuv caj pas kom tsis txhob quaj rau ntawm nws - tus txiv neej no hu ua tus thawj thiab neeg tua neeg thiab doomed.
Qhov phem tshaj plaws, lawv yog anarchists, txhais tau hais tias lawv muaj qee qhov kev xav vwm ntawm kev ywj pheej tag nrho uas tsis muaj kev txawv teb chaws lossis kev txom nyem yuav muaj, thiab xav tias tsis muaj kev npau taws no, kev ua tsov ua rog ntawm haiv neeg yuav xaus rau txhua lub sijhawm. Tab sis kom qhov no tshwm sim cov nplua nuj yuav tsum tau tawm tsam thiab lawv cov nplua nuj raug txeeb. Lub tswv yim ntawd anarchist yog qhov kev ua txhaum loj dua li kev nyiag nyiaj, thiab yog li niaj hnub no zaj dab neeg ntawm Sacco thiab Vanzetti rov qab tsis tau yam tsis muaj kev ntxhov siab loj.
Sacco sau ntawv rau nws tus tub Dante: "Yog li tus tub, tsis txhob quaj, ua kom muaj zog, txhawm rau nplij koj niam ... ntawm cov ntoo...Tab sis nco ntsoov ib txwm, Dante, hauv qhov kev ua si ntawm kev zoo siab, tsis txhob siv tag nrho rau koj tus kheej nkaus xwb...pab cov neeg tsim txom thiab cov neeg raug tsim txom vim lawv yog koj cov phooj ywg zoo duaโฆ. Hauv qhov kev tawm tsam ntawm lub neej no koj yuav pom kev hlub ntau dua thiab koj yuav tau hlub. "
Yog, nws yog lawv anarchism, lawv txoj kev hlub rau tib neeg, uas ua rau lawv poob. Thaum Vanzetti raug ntes, nws muaj ib daim ntawv nyob rau hauv nws lub hnab tshos tshaj tawm lub rooj sib tham kom muaj nyob rau hauv tsib hnub. Nws yog ib daim ntawv uas yuav muab faib rau niaj hnub no, thoob plaws lub ntiaj teb no, raws li tsim nyog tam sim no raws li nws yog hnub ntawm lawv raug ntes. Nws nyeem:
Koj tau tawm tsam tag nrho kev tsov rog. Koj tau ua haujlwm rau tag nrho cov peev nyiaj txiag. Koj tau taug kev hla txhua lub tebchaws. Koj puas tau sau cov txiv hmab txiv ntoo ntawm koj txoj haujlwm, tus nqi ntawm koj txoj kev yeej? Puas yog yav tas los nplij koj? Puas yog tam sim no luag nyav rau koj? Puas yog yav tom ntej cog lus rau koj ib yam dab tsi? Koj puas tau pom ib daim av uas koj nyob tau zoo li tib neeg thiab tuag zoo li tib neeg? Ntawm cov lus nug no, ntawm qhov kev sib cav no, thiab ntawm lub ntsiab lus no, kev tawm tsam rau lub neej, Bartolomeo Vanzetti yuav hais.
Lub rooj sib tham ntawd tsis tshwm sim. Tab sis lawv tus ntsuj plig tseem nyob niaj hnub no nrog cov neeg ntseeg thiab hlub thiab tawm tsam thoob plaws ntiaj teb.
Qhov no yog ib qho excerpt los ntawm Howard Zinn phau ntawv, Ib tsoom nom tswv hwj chim yeej txwv tsis pub, luam tawm ua ntej lub xyoo no los ntawm Nroog teeb. Rau Howard lub sijhawm hais lus yav tom ntej, saib Lub Nroog Teeb Lub Vev Xaib: http://www.citylights.com.
ZNetwork tau txais nyiaj tsuas yog los ntawm kev ua siab zoo ntawm nws cov neeg nyeem.
Pab Nyiaj