Boarne: Media Lens
As de Amerikaanske ekonoom en media analist Edward Herman mei rjocht notearre yn de neisleep fan de massale slachting fan de earste Golfoarloch:
'It is de funksje fan definsje-yntellektuelen en oare saakkundigen, en de mainstream media, om it net te tinken foar it algemiene publyk te normalisearjen.'
Foarbylden binne:
- De skriklike dea fan mear as ien miljoen Irakezen ûnder UN-sanksjes fan 1990-2003, ynklusyf in heal miljoen bern ûnder de fiif jier. Doe't yn in Amerikaanske televyzje-ynterview frege waard oer dizze horror fan massale bernedea, antwurde de koartlyn ferstoarne Madeleine Albright, eardere Amerikaanske minister fan Bûtenlânske Saken, berucht: 'de priis is it wurdich';
- De 'Shock and Awe' fan 'e troch de Feriene Steaten liede ynfallen fan Afganistan en Irak, mei oer ien miljoen deaden;
- De hjoeddeiske deadetal fan 377,000 yn Jemen troch direkte en yndirekte oarsaken fan bombardeminten troch in Saûdyske ûnder lieding fan 'koalysje', mei de aktive dielname fan it Feriene Keninkryk.
Yn in normale, sûne, iepen maatskippij soene de massamedia dizze skriklike barrens presintearje mei passende nivo's fan skande, identifisearjen fan ferantwurdlikens wêr't it leit - sa faak Washington en Londen - ynstee fan besykjen se te rjochtfeardigjen, of har ôf te skouderjen as 'dat is gewoan sa't dingen binne'.
'Normalisaasje' wreidet ek út ta it meitsjen fan smaaklik de ynaksjes fan oerheden. It meast opfallende foarbyld is de klimaatkrisis dy't it minskdom no opslokt te midden fan 'e folsleine dwylsinnigens fan troch bedriuwen oandreaune neoliberale ekonomy. De UN-klimaattop yn Glasgow ferline jier wie in skriklike abdikaasje fan plicht troch dy yn liedende posysjes yn oerheid, yndustry en finânsjes. As wy notearre yn ús media alert ferline novimber, COP26 wie in 'greenwash festival' en it gebrek oan beslissende aksjes in 'misdie tsjin it minskdom'.
Underwilens is net iens de klimaatkrisis tastien om te bemuoien mei de ûnbeheinde macht fan 'e militêre masines fan' e FS / NAVO / EU, Ruslân, en alle oare swier bewapene folken om 'e wrâld, as se agressive oarloggen wolle folgje ûnder it mom fan 'beskermjen' fan har 'sûvereiniteit', 'demokrasy ferdigenje' en in 'feilige' ynternasjonale 'oarder' behâlde.
Benammen it Amerikaanske leger is in wichtige bydrage oan klimaatferoaring. As it wie in naasje steat, it soe wêze de 47e grutste emitter yn 'e wrâld. As Jangira Lewis, in Hong Kong-basearre learaar, observearre yn in stik foar de webside, Earth.org:
'Har sleauwichheid, nukleêre testen en minachting foar it minsklik libben hawwe in enoarme miljeukosten kaam'.
Militêre útstjit hoege net iens te melden by de FN. Undersikers Doug Weir, Benjamin Neimark en Oliver Belcher besjen dat:
'De FS kinne dêr it kredyt foar nimme. Yn 1997 wûn har ûnderhannelingsteam in blanke militêre ûntheffing ûnder it Kyoto-klimaatakkoart. Sprekend yn 'e Senaat it folgjende jier, de no spesjale presidinsjele gezant foar klimaat, John Kerry, priizge it as "in geweldige baan".'
De UK-basearre Wittenskippers foar Global Responsibility hawwe dien libbensbelang wurk oer de militêre sektor en har klimaatdestabilisearjende koalstofútstjit. Mar it probleem is opmerklik troch syn firtuele ôfwêzigens fan 'mainstream' rapportaazje.
Ek fan 'e aginda fan steat-bedriuwsmedia is elke rasjonele diskusje oer de echte belangen neistribbe troch de machtichste folken fan' e wrâld by it ynsetten fan har wapene troepen en state-of-the-art wapens. As histoarikus en analist foar bûtenlânsk belied Mark Curtis opmurken yn syn seminal wurk, 'Web of Deceit: de echte rol fan Brittanje yn 'e wrâld':
''ynternasjonale oarder' hanthavenje betsjut it behâld fan 'e befoarrjochte posysje fan' e Anglo-Amerikaanske macht en it garandearjen dat wichtige lannen en regio's ûnder har algemiene kontrôle bliuwe.' (Vintage, 2003; s. 14)
Sûnt Media Lens begûn yn 2001, wy hawwe dokumintearre tal fan foarbylden fan hoe't steat-bedriuwsmedia dizze westerske dominânsje ynskeakelje en befoarderje. Dit jildt foaral foar dekking fan 'e FS dy't wurdt beskôge en presintearre troch starstruck BBC-sjoernalisten yn Washington, benammen as 'de ljochte stêd op 'e heuvel'; in sabeare paragon fan 'frijheid', kânsen en minskerjochten. Underwilens, ûnder it selsbeneamde horloazje fan 'e FS as 'de plysjeman fan 'e wrâld', bliuwt de planeet gefaarlik oerverhit.
'In atlas fan minsklik lijen'
Wittenskippers melde no ongelooflijke ekstremen fan Antarktyske en Arktyske temperatueren 40C boppe normaal. Alarmearre klimaatûndersikers hawwe warskôge dat dizze temperatuerekstremen 'histoarysk', 'ûngefoarbyld' en 'dramatysk' binne.
Mark Maslin, heechlearaar ierdesysteemwittenskip oan University College London, sei:
'Ik en kollega's wiene skrokken troch it oantal en de earnst fan 'e ekstreme waareveneminten yn 2021 - dy't ûnferwachte wiene by in opwaarming fan 1.2C. No hawwe wy rekordtemperatueren yn 'e Arktis, dy't foar my sjen litte dat wy in nije ekstreme faze fan klimaatferoaring folle earder yngien binne as wy ferwachte hiene.'
Dizze ferrassende poalhittegolven binne noch in teken fan gefaarlike klimaatfersteuring troch minsken. It smelten fan iis op beide poalen koe sels in kaskade fan eveneminten útlokje dy't klimaatôfbraak soe fersnelle.
James Hansen, de liedende Amerikaanske klimaatwittenskipper dy't it Kongres al yn 1988 warskôge foar de gefaren fan opwaarming fan 'e wrâld, merkt op:
'Fermindere see-iisbedekking fergruttet de planetêre enerzjy-ûnbalâns, om't in tsjustere oseaan minder sinneljocht reflektearret as seeiis docht.'
Sterker sein, dit is mar ien klimatysk effekt dat ûnomkearbere wrâldwide opwaarming kin inisjearje.
Dit alles komt hyt op 'e hakken fan' e 'swierste warskôging noch' oer klimaatferdieling ferline moanne troch it Intergovernmental Panel on Climate Change.
António Guterres, de UN-sekretaris-generaal, sei:
'Ik haw yn myn tiid in protte wittenskiplike rapporten sjoen, mar neat as dit. It IPCC-rapport fan hjoed is in atlas fan minsklik lijen en in ferdomde oanklacht fan mislearre klimaatliederskip.'
In protte fan 'e gefolgen fan globale opwaarming binne no gewoan 'ûnomkearber' en d'r is mar 'in koarte tiid om it slimste te foarkommen'.
In BBC gearfetting troch miljeu-korrespondint Matt McGrath, 'Klimaatferoaring: Fiif dingen dy't wy hawwe leard út it IPCC-rapport', hie boppe-oan syn list:
'De dingen binne folle slimmer dan wy tochten'.
McGrath gie troch:
'Fan it smelten fan 'e Grienlânske iisplaat oant de ferneatiging fan koraalriffen, klimaat-relatearre gefolgen slaan de wrâld oan' e hege ein fan wat modelbouwers eartiids ferwachte. En folle flugger dan earder beoardiele troch de IPCC.
'Op it stuit, lykas it nije rapport dúdlik makket, is sawat 40% fan 'e wrâldbefolking "heul kwetsber" foar de gefolgen fan klimaatferoaring.
'Mar de lêst falt benammen op dyjingen dy't it minste dien hawwe om it probleem te feroarsaakjen.'
De IPCC-stúdzje is it twadde diel fan har lêste beoardielingsrapport, en it rjochtet him op 'e gefolgen fan klimaatferdieling. It duorre sân jier om te tarieden, basearre op it peer-reviewed wurk fan tûzenen ûndersikers. It earste diel, oer de wittenskip fan klimaatferoaring, waard ferline jier augustus publisearre yn 'e oanrin nei COP26 yn Glasgow. Dat rapport wie al west ferklearre in 'reade koade foar it minskdom' fan Guterres.
Guardian omjouwingsredakteur Damian Carrington adres de lêste befinings fan it IPCC yn in skerp stik mei de titel:
'Dit klimaatkrisisrapport freget: wat stiet der op it spul? Koartsein, alles'.
Hy merkte op:
'It oanpakken fan klimaateffekten allinich sil net wurkje. It IPCC stelt oant no ta yn de sterkste termen dat de klimaatkrisis net te skieden is fan de biodiversiteitskrisis en de earmoede en ûngelikens fan miljarden minsken.'
Hy joech:
'Sjoen dizze omfang, en mei in leefbere takomst op 'e line, kin de beoardieling sjoen wurde as ien fan 'e wichtichste yn 'e minsklike skiednis.'
De 'Alde Loon' En De Bittere Ex-BBC-funksjonaris
Nettsjinsteande in pear krantekoppen, en goede rapportaazje fan 'e lêste IPCC-warskôgingen yn' e miljeu-seksjes fan 'e Guardian, BBC News en oare 'serieuze' nijsposten, waard it fluch oerwûn troch de pro-Nato propaganda blitz wijd oan Ruslân syn ynvaazje fan Oekraïne.
Fiona Harvey, Guardian miljeu korrespondint, hie in stik de wike nei it útkommen fan it IPCC-rapport, frege:
'Is de bleke warskôging fan it IPCC foar klimaatsinbreuk heard?'
Se antwurde:
'it rapport is, begryplik, oerskaad wurden troch de oarloch yn Oekraïne, en hat minder beliedsmakker en media omtinken krigen as it fertsjinne.'
D'r wie fansels gjin hint fan 'e strukturele foaroardielen fan' e bedriuwsmedia, dy't liede ta it begraven of marginalisearjen fan ûngemaklike wierheden oer de wrâld; net yn it minst de primêre ferantwurdlikens fan oerheden dy't troch bedriuwen ferovere binne foar de klimaatkrisis.
Mar, lykas wy al lang opmurken hawwe, kennis fan Edward Herman en Noam Chomsky's propagandamodel fan 'e media, of sels in reewilligens om it te neamen, ûntbrekt folslein yn 'mainstream' rûnten. Of, op 'e seldsume gelegenheid as Chomsky's namme wurdt opheft, kin hy wurde ûntslein as in 'âlde loer'. Dat wiene de wurden fan Andrew Marr, de eardere politike redakteur fan de BBC. By it meitsjen fan sa'n ûnfreonlike, leeftydske opmerking, kinne lêzers fernimme dat Marr noch altyd de pine fielt om troch Chomsky oerwûn te wurden yn in ferneamde 1996 BBC ynterview dêr't de taalkundige en politike aktivist ferteld de betûfte sjoernalist dat:
'As jo wat oars leaude, sieten jo net wêr't jo sitte'.
Harvey gie troch:
'Dat betsjut net dat it IPCC-rapport sil wurde negearre. Regearingen wurkje oan har antwurden op 'e warskôgingen fan wittenskippers, en letter dit jier op' e folgjende UN-klimaattop, Cop27, binne se ferplichte har plannen út te lizzen om útstjit fan broeikasgassen te beheinen om globale ferwaarming te beheinen ta 1.5C boppe pre-yndustriële nivo's .'
Mar dizze flauwe útspraak ferberget de realiteit: regearingen wurkje non-stop sûnt it IPCC waard oprjochte yn 1988 om foarkomme de nedige aksje nimme om de klimaatkrisis oan te pakken. Ynstee dêrfan hawwe se in nea einigjende stream fan PR-propaganda útpompt, de myte ferkocht dat se kinne wurde fertroud om it goede ding te dwaan.
As de Sweedske klimaataktiviste Greta Thunberg ferneamd observearre, it is allegear:
'Bla, bla, bla.'
Dus, as regearingen 'har antwurden op' e warskôgingen fan 'e wittenskippers' leverje, ferwachtsje dan in bekende litany fan politike retoryk en wezelwurden: geloften, tasizzingen, beloften, tasizzingen, oanmelde, faze út, griene ynvestearring, ynnovaasje, oergong, foarútgong, skaalfergrutting omheech, koalstofkredyt, bûgen fan de emissiekromme, netto nul, 2050, 2070.
'Mutually Assured Destruction'
Hoewol't de 'bettere' steat-bedriuwsmedia ferantwurde akkounts publisearje fan 'e lêste fynsten yn klimaatwittenskip, is elke yngeande diskusje oer it algemien beheind ta de miljeu-seksjes en stiif beheind binnen 'akseptabele' politike grinzen. Benammen is der in tekoart oan serieuze diskusje of analyze fan 'e winst-oandreaune bedriuw ekonomysk systeem dat driuwt it minskdom nei de klimaatôfgrûn en mooglik útstjerren.
It kin tragikomysk wêze om te observearjen. Bygelyks, ien diel fan BBC News rapportearre De sekretaris-generaal fan 'e FN seit dat de haast om fossile brânstoffen te brûken fanwegen de oarloch yn Oekraïne 'dwaasheid' is en driget globale klimaatdoelen:
'Ferslaving oan fossile brânstoffen is ûnderling fersekere ferneatiging.'
Op oare plakken, Faisal Islam, de ekonomyske redakteur fan 'e BBC, makke de grûn klear foar de 'Spring Statement' fan Kanselier fan 'e Finânsjes Rishi Sunak, levere op 23 maart.
De ekskús waarden útrôle troch de BBC-man:
'It ynstinkt fan de kânselier, is dat er mar safolle kin.'
En:
'Rishi Sunak wol net dat útwreide regearingsútjeften syn amtstermyn op nûmer 11 definiearje.'
Koartsein, lykas de kop sei:
'Ferwachtsje net folle fan Rishi Sunak's Spring Statement'
Yn oerienstimming mei har oprjochtingsrol die de BBC har diel om de publike ferwachtingen te dempen dat de bûnskânselier, de himel ferbea, soe moatte hannelje yn it publike belang.
D'r wie gjin inkelde melding fan klimaat yn it BBC-artikel: de ienichste wichtichste en driuwende probleem foar it minskdom.
De Tory-regearing joech har lêste ekonomyske 'update' út as wie de klimaatnood magysk ferdwûn. BBC News hold harren net foar rekken; sels net troch de stippen by harren eigen ferslachjouwing, sa't it is, by te kommen. De opmerklike koptekst oan 'e boppekant fan' e BBC News-webside de folgjende moarn wie in Tory-freonlik kûgelpunt:
'Rishi Sunak besiket squeeze fan libbenskosten te bestriden'
Sa lei de steatsomrop mei it bisarre idee dat de ekonomyske ferklearring fan de Tory Chancellor in soarte fan 'helpende hân' wie foar it Britske publyk. Der wie in iensume, koarte fermelding fan klimaat yn har liedend ferhaal:
'En de Groene Partij hat him krityk om't er gjin klimaatproblemen neamt. De ko-lieder Adrian Ramsay beskuldige de hear Sunak fan "[sykje] nei de belangen fan bedriuwen foar fossile brânstoffen".'
In sykopdracht fan UK-kranten yn 'e Lexis-Nexis-database mei de syktermen 'Rishi Sunak' en 'Spring Statement' foar de perioade 19-24 maart levere 5,307 treffers op. Fan dit totaal omfetten mar 259 it wurd 'klimaat': mar 4.9 prosint fan it totaal.
Boppedat joech it blêdzjen troch dizze resultaten oan dat it klimaat koart waard jûn. Typysk, yn in foarbyld fan 'e oankundiging fan Sunak, ferwiisde de 'Soaraway' Sun klimaat ôfwizend as in 'kostber' belied om oan te pakken. De kop wie klassyk, Jeremy Clarkson-styl, pro-auto bliid:
'EINLINGS! 5p OFF IN LITER; BUDGET KANSELLER SNIET OP BRANDSTOF Rishi om yn te stappen en automobilisten te helpen'
Neidat Sunak syn update levere, Carbon Brief, in UK-basearre webside spesjalisearre yn klimaatwittenskip en belied, observearre dat:
'klimaatferoaring is gjin prioriteit yn' e maitiidsferklearring, mei "net-nul" mar ien kear neamd yn it dokumint fan 52 siden, en "klimaat" trije kear neamd.'
De webside fan BBC News hie in lidwurd mei de titel 'Spring Statement: Key punten yn ien eachopslach'. Klimaat waard net iens neamd, dat seit it allegear.
Alice Bell, co-direkteur by it woldiedigens foar klimaatferoaring Mooglik en skriuwer fan 'Us grutste eksperimint: in skiednis fan 'e klimaatkrisis', byskreaun Sunak foar it eksplisyt ferwize nei enerzjy-effisjinsje, en it ferminderjen fan BTW nei nul op enerzjybesparjende maatregels lykas loftisolaasje. Mar it wie 'nearstens genôch': in konkurrint foar understatement fan it jier.
Op oare plakken wie Sunak 'slacht' foar it opheffen fan de btw op saken lykas sinnepanielen en waarmtepompen dy't allinnich de better-besetten har betelje kinne, wylst se frijwol neat dogge om de grutte mearderheid fan minsken dy't muoite hawwe mei it beteljen fan exorbitante enerzjyrekken te helpen.
Mike Foster, CEO fan 'e Energy and Utilities Alliance, sei:
'De bûnskânselier hat dúdlik net de gjalp heard oer de razende enerzjyrekken dy't troch miljoenen konfrontearre wurde ... Eerlik sein, konsuminten dy't wachtsje om goed nijs te hearren oer har enerzjyrekken sille wurde frege, 'is dat kânselier?'
De spegel notearre in weromslach nei Sunak op Twitter, mei ien dy't it krúsjale punt makket:
'Net wis hoefolle fan dyjingen dy't muoite hawwe om iten te keapjen sinnepanielen sille keapje. Sunak jammerdearlik út kontakt.'
Wat de eftergrûn fan in hieltyd tanimmende klimaatkrisis oanbelanget, Bell konkludearre:
'It klimaat- en enerzjybelied sit wer fêst yn de wachtkeamer. Yntusken wurde hieltyd mear minsken yn brânstofearmoed helle. De poalregio's fan 'e ierde wurde ferwaarme. Wy ha gjin tiid om te wachtsjen.'
Lykas earder besprutsen, wurde katastrophale klimaatynfloeden tanommen, en soargje derfoar dat de planeet rap ûnbewenber wurdt foar grutte dielen fan 'e minskheid. Nettsjinsteande wat ferset tsjin de ferklearring fan Sunak dy't rapportearre is, geane steat-bedriuwsmedia troch mei it normalisearjen fan it net te tinken: dat tinken oan 'e ekonomy, blatant favorisearje fan' e riken, rasjoneel gedrach is wylst de planeet baarnt. Yn tsjinstelling, in enoarme mobilisaasje fan minsklike en natuerlike boarnen is driuwend nedich as ûnderdiel fan in gruthannel werstrukturearring fan de ekonomy nei in duorsume wize fan libjen.
Josh Burke, in Senior Policy Fellow by it Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment, oanhelle it foarbyld fan de Twadde Wrâldoarloch:
'Allinich strukturele feroaring oan ynstellingen en ekonomyen sil in wrâld mei leech koalstof leverje. Sjoen troch dizze lens is it oanpakken fan klimaatferoaring mear analogysk mei de "oarlochspoging". De Twadde Wrâldkriich is it ienige histoaryske barren dat de needsaak foar rappe weryndieling fan kapitaal en grûnstoffen, nije leveringsketens en ynnovative technologyen oerbringe. As sadanich kin it lessen jaan foar hoe't ekonomyen omfoarme wurde kinne om de útdagings fan klimaatferoaring te foldwaan, en foar de rol dy't oerheden spylje moatte.'
Behalven as d'r in massa wekker is en grutskalige iepenbiere opstân, sil de lytse elite dy't no minsklike saken rint, de lêste wêze dy't fêsthâldt oan 'e oerbliuwsels fan wat oerbliuwt fan in leefbere ierde. De mearderheid fan 'e befolking, op wa't de elite fertrout foar eksploitaasje fan arbeid en middels, sil al ferdwûn wêze, slachtoffers fan it bedriuwspaad nei útstjerren.
As dit alles ûnferjitlik somber liket, hâld dan yn gedachten de wurden fan de Nederlânske histoarikus Rutger Bregman yn syn bestseller, 'Humankind: A Hopeful History':
'Katastrofes bringe it bêste yn minsken nei foaren. Ik wit fan gjin oare sosjologyske fynst dy't wurdt stipe troch safolle solide bewiis dat sa fleurich wurdt negearre. It byld dat wy troch de media fiede is konsekwint it tsjinoerstelde fan wat bart as der in ramp slacht.' (Bloomsbury, 2020; p. 6)
De klimaatkrisis is de ultime test foar it minskdom.
David Cromwell: Berne yn Glasgow yn 1962; studearre natuerfilosofy en astronomy, doe in PhD yn sinnefysika; stavering mei Shell yn Nederlân, doe in ûndersyksfunksje yn oseanografy yn Southampton; ferliet yn 2010 om fulltime te wurkjen oan Media Lens; skriuwer fan Wêrom binne We The Good Guys? (Zero Books, 2012); co-auteur, mei David Edwards, fan twa Media Lens boeken: Guardians of Power (Pluto Books, 2006) en Newspeak Yn de 21e ieu (Pluto Books, 2009); skriuwer fan Private Planet (Jon Carpenter Publishing, 2001); co-redakteur, mei Mark Levene, fan Klimaatferoaring oerlibje (Pluto Books, 2007).
ZNetwork wurdt allinich finansierd troch de generositeit fan har lêzers.
Donaasjes