Ibanujẹ jẹ ijiyan iru ipanilaya ti o ga julọ bi o ti jẹ nigbagbogbo pẹlu ẹru ti awọn olugbe ibi-afẹde ati awọn oludari wọn bii pipa ati iparun ni iwọn nla. Awọn ikọlu AMẸRIKA ti Iraaki ni ọdun 2003 fi igberaga kede idi “mọnamọna ati ẹru” kan ni ikọlu ṣiṣi wọn, ti a ṣe ni kedere lati gbin iberu; iyẹn ni, lati dẹruba olugbe olufaragba pẹlu awọn ologun aabo ibi-afẹde. Ati awọn miliọnu awọn ara ilu Iraqi jiya ni ile-iṣẹ nla yii. Benjamin Netanyahu tikararẹ ṣe alaye ipanilaya bi “ipaniyan mọọmọ ati ilana, ibajẹ ati eewu ti alaiṣẹ lati ru iberu fun awọn opin iṣelu.” Eyi yoo dabi pe o ṣe mejeeji ogun Iraq (2003 siwaju) ati awọn ogun Israeli ni tẹlentẹle lori Gasa (2008-2009; 2012; 2014) awọn ọran ti ipanilaya to ṣe pataki.
Bawo ni awọn oludari AMẸRIKA ati awọn oludari Israeli ṣe sa fun yiyan yii? Ẹ̀tàn kan ni pípa “ìmọ̀kan” èyíkéyìí nínú pípa àwọn aráàlú. O jẹ “ibajẹ adehun” ni ilepa awọn ibi-afẹde to dara (awọn ọmọ ogun Iraq, Hamas, bbl). Irọ́ òtítọ́ ni èyí, níwọ̀n bí ẹ̀rí tó lágbára ti wà pé nínú àwọn ogun Iraq àti Gásà, ìpakúpa àwọn aráàlú wà ní ìwọ̀n títóbi lọ́pọ̀lọpọ̀, tí kì í sì í lóye ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ohun ìjà ológun. (Mo fun ọpọlọpọ awọn apejuwe ninu "'Wọn pa awọn oniroyin, ṣe kii ṣe wọn? Z Magazine, Kejìlá 2004. Pe eyi lọ pada ni ọna pipẹ ti ni akọsilẹ daradara ni Nick Turse's Pa ohunkohun ti o n gbe: Ogun Amẹrika ni Vietnam [Metropoli, 2014]).
Ṣugbọn paapaa ti awọn ipaniyan ba jẹ ibajẹ alagbero nikan, ikuna deede lati yago fun pipa awọn ara ilu, pẹlu aibikita ti a ṣe sinu ati/tabi igbẹkẹle awọn orisun alaye ti ko ni igbẹkẹle, mejeeji jẹ ilufin ogun ati ipanilaya. Ranti pe Awọn Apejọ Geneva sọ pe awọn onija “yoo ṣe iyatọ ni gbogbo igba laarin awọn ara ilu ati awọn ologun ati laarin awọn ohun ara ilu ati awọn ibi-afẹde ologun ati, ni ibamu, yoo ṣe itọsọna awọn iṣẹ wọn nikan lodi si awọn ibi-afẹde ologun” (Apá IV, Chap. 1, Abala 48 ). Pẹlupẹlu, ti o ba jẹ pe awọn olufaragba ara ilu jẹ eyiti o ṣeese pupọ ninu awọn ikọlu bombu lodi si awọn ibi-afẹde ologun ti a sọ, paapaa ti awọn ara ilu kan pato ti o pa kii ṣe olufaragba ti a pinnu, iku wọn — diẹ ninu awọn iku — jẹ asọtẹlẹ, nitorinaa ni imọran pataki kan mọọmọ. Michael Mandel, lakoko ti o npa ẹtọ ti aiṣe-mọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọmọ ṣe ibaje deede ti awọn ara ilu, tọka pe paapaa ni Texas ọkunrin kan ti o yinbọn ẹnikan ti o ku lakoko ti o pinnu si ẹnikan jẹbi ipaniyan (Bawo ni Amẹrika Gba Lọ Pẹlu Ipaniyan [Pluto, 2004, 46-56]).
Laini keji ti aabo ti AMẸRIKA ati pipa Israeli ti awọn ara ilu, lẹẹkọọkan ti o han gbangba, ni pe awọn ara ilu ti o pa n ṣe iranlọwọ fun awọn ologun ologun - wọn jẹ okun ninu eyiti ẹja onijagidijagan we — nitorinaa eyi jẹ ki wọn jẹ awọn ibi-afẹde abẹ. Eyi ṣii awọn aye nla fun awọn ikọlu ailaanu ati ipaniyan pupọ ti awọn ara ilu, olokiki ni ogun Vietnam, ṣugbọn tun wulo ni Iraq, Afiganisitani ati Gasa. Awọn ipaniyan ti ara ilu ni a gba nigba miiran lati jẹ ipinnu nipasẹ awọn orisun osise, ṣugbọn kii ṣe nigbagbogbo, ati pe koko-ọrọ naa ko ni idojukọ nipasẹ awọn media akọkọ. Idiyele yii le ṣe idasile awọn olugbe ile ṣugbọn ko ni itẹlọrun ofin kariaye tabi awọn ofin ihuwasi ti o gba kaakiri.,
Bakan naa ni otitọ ti idaabobo igbẹsan. Orilẹ Amẹrika ati Israeli nigbagbogbo ni ẹsun igbẹsan fun awọn iṣe ibinu ṣaaju ti awọn ibi-afẹde wọn. Awọn iṣe apaniyan nipasẹ awọn ologun ti ibi-afẹde tabi awọn alatilẹyin wọn, paapaa ti wọn ba tẹle awọn iṣe apaniyan diẹ nipasẹ Amẹrika tabi Israeli, ko gba igbẹsan rara ati nitorinaa idalare. O ti pẹ ti jẹ ẹya ti a sọ fun iṣẹ isọdọmọ ti ẹya Israeli ti Israeli nikan gbẹsan, awọn ara Palestine ru ati pe o fẹrẹ fi ipa mu esi Israeli kan. Ni otitọ, awọn ọmọ Israeli ti lo anfani ti aiṣedeede yii ni ijabọ Iwọ-oorun ni awọn akoko ilana nipa ikọlu ti o to lati fa esi iwode kan, ti o ṣe idalare iwọn “igbẹsan” iwọn nla nipasẹ Israeli.
Nitoribẹẹ gbogbo awọn ẹtan wọnyi ṣiṣẹ nikan nitori ọpọlọpọ awọn ile-iṣẹ Iwọ-oorun, pẹlu ṣugbọn kii ṣe fimọ si awọn media, tẹle awọn ibeere ti awọn iwulo Oorun (ati ni pataki AMẸRIKA). Fún àpẹẹrẹ, bó tilẹ̀ jẹ́ pé ìdájọ́ Nuremberg lòdì sí ìjọba Násì jẹ́ ká mọ̀ pé “ìwà ọ̀daràn kárí ayé tó ga jù lọ yàtọ̀ sí àwọn ìwà ọ̀daràn ogun mìíràn ní ti pé ó ní ibi tí gbogbo èèyàn ń kó jọ,” torí pé orílẹ̀-èdè Amẹ́ríkà ti fẹ́rẹ̀ẹ́ wà nínú òwò alákòókò kíkún. ti ṣiṣe ifinran (kọlu kọja awọn aala laisi ifọwọsi Igbimọ Aabo), UN ati “agbegbe kariaye” (ie, Iwọ-oorun ati paapaa ọpọlọpọ awọn oludari ti kii ṣe Iwọ-oorun, kii ṣe awọn eniyan) ko ṣe nkankan nigbati Amẹrika ba ni ibinu. Ibanujẹ ikọlu 2003 ti Iraaki ko pe idalẹbi UN tabi awọn ijẹniniya lodi si AMẸRIKA, ati pe UN ni kiakia bẹrẹ lati ni ifọwọsowọpọ pẹlu awọn olutaja. Ọrọ ifinran naa ṣọwọn lo si ikọlu nla ati iparun nla boya ni media tabi ọrọ kikọ, ṣugbọn o lo pẹlu igbagbogbo si iṣẹ ilu Russia ti Crimea eyiti ko ṣe olufaragba ati pe o le gba bi esi igbeja si atilẹyin AMẸRIKA Oṣu Kẹta ọdun 2014 ifi-ipa-gbajọba awọn ologun ni Ukraine. Ikọlu AMẸRIKA ti Iraaki dajudaju kii ṣe igbeja, ati pe o jẹ ọgbọn ni akoko yẹn lori ipilẹ ohun ti o jẹwọ nikẹhin lati jẹ irọ lasan. (Fun iyatọ si idasile ti idasile ti Russia ni rogbodiyan Ukraine, wo John Mearsheimer, “Aawọ Ukraine jẹ Ẹbi Iwọ-oorun,” Ilu ajeji, Oṣu Kẹsan-Oṣu Kẹwa. 2014)
Boya ifinran apaniyan julọ ati ipanilaya ultra-40 ọdun sẹhin, ti o kan awọn miliọnu awọn iku ara ilu, ti jẹ ikọlu Rwanda-Uganda ti Democratic Republic of Congo (DRC), bẹrẹ ni 1996 ati pe o tun nlọ lọwọ. Ṣugbọn awọn oludari ikọlu naa, Paul Kagame ati Yoweri Museveni, jẹ (ati pe o tun jẹ) awọn alabara AMẸRIKA, nitorinaa wọn ko ti wa labẹ ile-ẹjọ kariaye tabi irokeke lati Igbimọ Aabo tabi Ile-ẹjọ Odaran kariaye, ati pe ko si media ti o ṣafihan titobi nla naa. awọn odaran ti a ṣe ni agbegbe yii. O ni lati jẹ ibi-afẹde AMẸRIKA lati gba iru akiyesi yẹn, bi pẹlu Iran, Siria ati Russia.
Awọn ofin wọnyi tun kan si awọn ẹgbẹ pataki ẹtọ eniyan. Mejeeji Human Rights Watch ati Amnesty International ni ofin kan pe wọn kii yoo dojukọ awọn ipilẹṣẹ rogbodiyan ṣugbọn wọn yoo lọ si bii ija ti ṣe waye nikan. Eyi jẹ irọrun iyalẹnu si orilẹ-ede kan ti o ṣe ifinran ni igbagbogbo, ṣugbọn o fo ni oju ironu tabi imọran ipilẹ ti UN Charter pe ibinu jẹ ilufin kariaye ti o ga julọ ti agbaye gbọdọ ṣe idiwọ ati jiya Nitorinaa, bẹni HRW tabi AI da lẹbi. Orilẹ Amẹrika fun ikọlu Iraaki tabi bombu Serbia, ṣugbọn ṣe akiyesi akiyesi wọn si awọn odaran ogun ti awọn olupa ati ibi-afẹde, ṣugbọn ni pataki ibi-afẹde naa. HRW jẹ olokiki paapaa fun ojuṣaaju nla rẹ ni iṣafihan awọn irufin ogun ti awọn ibi-afẹde AMẸRIKA, ṣiṣafihan iwa ọdaràn ti apanirun, ati pipe fun igbese kariaye si olufaragba naa (wo Herman, Peterson ati Szamuely, “Ẹtọ Eto Eda Eniyan ninu Iṣẹ ti Ogun Apejọ,” Itanna Iselu, Kínní 26, 2007.). Lakoko ti o yori si ikọlu AMẸRIKA-UK lori Iraq, olori HRW Kenneth Roth ni op-ed ni Wall Street Journal ẹtọ ni "Indict Saddam" (Mars 22, 2002). Nípa bẹ́ẹ̀ kọjá kíkùnà láti dojú ìjà kọ ogun ìbínú tí ó sún mọ́lé, aṣáájú ẹgbẹ́ ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn yìí ń pèsè ìbòrí àjọṣe gbogbo ènìyàn fún “ìwà ọ̀daràn tí ó ga jù lọ ní àgbáyé.” Ajo rẹ tun kuna lati jabo lori ati da lẹbi “awọn ijẹniniya ti iparun nla” si Iraaki ti o ni awọn ipa ilera ti o buruju lori awọn ara ilu Iraqi, ṣiṣe iṣiro fun awọn ọgọọgọrun egbegberun iku. Fun HRW awọn wọnyi jẹ “awọn olufaragba ti ko yẹ.”
Ninu ọran ti ikọlu ati ipakupa ti Front Patriotic Front ti Rwanda ti 1990-1994, HRW ati awọn alabaṣiṣẹpọ rẹ (paapaa Alison Des Forges) ṣe ipa pataki ni idojukọ lori ati lẹbi awọn idahun igbeja ti ijọba Rwanda si ologun ati awọn ilọsiwaju ipanilaya ti Ẹgbẹ ọmọ ogun Tutsi ti AMẸRIKA ti n ṣe atilẹyin ti AMẸRIKA lati Uganda, nitorinaa ṣe idasi rere si ipaniyan pupọ ni Rwanda ati nigbamii ni DRC. (Wo Herman ati Peterson, Awọn irọ ti o duro: Ipaeyarun Rwandan ni Eto ete, 20 Ọdun Lẹhin naa [Awọn iwe iroyin gidi, 2014], 66-70.)
Bakanna awọn ile-ẹjọ agbaye ad hoc ti iṣeto ni awọn ọdun diẹ sẹhin nigbagbogbo ni a ṣe apẹrẹ lati yọkuro ifinran ati lati dojukọ awọn odaran ogun ati “ipaniyan.” Ati pe wọn ni itọsọna si awọn ibi-afẹde AMẸRIKA (Serbia, Hutu ti Rwanda) ti wọn jẹ olufaragba ti ifinran nitootọ, ti wọn wa labẹ ilana idajo lainidii ti o jẹ arekereke ati ilodi si idajọ. (Lori ile-ẹjọ Yugoslavia, wo John Laughland, Travesty [Pluto, 2007; lori Rwanda, Sebastien Chartrand ati John Philpot, Idajọ Belied: Iwọn Ainitunwọnsi ti Idajọ Odaran Kariaye[Baraka Books, 2014]). Ile-ẹjọ Ọdaràn Kariaye (ICC) tun ṣeto pẹlu “ibinu” ti a yọkuro kuro ninu idasilẹ rẹ, ni itara si awọn ibeere ti Aggressor Nla, ẹniti o tun kọ lati darapọ mọ nitori pe o ṣeeṣe imọ-jinlẹ pe ọmọ ilu AMẸRIKA le mu wa siwaju ile-ẹjọ. ! ICC naa tun jẹ ki ararẹ wulo fun Aggressor Nla nipa fififihan Gadaffi ni igbaradi fun ogun ibinu US-NATO si Libya.
Ni kukuru, ipanilaya gbilẹ. Iyẹn ni, ipanilaya ipinlẹ, bii ninu awọn ogun AMẸRIKA ni tẹlentẹle — taara, apapọ ati aṣoju – lodi si Yugoslavia, Afiganisitani, Iraaki, Somalia, Libya ati Siria—ati awọn ikọlu ipaniyan drone ti o gbooro pupọ sibẹ. Ninu awọn ogun apanirun ni DRC nipasẹ Kagame ati Museveni. Ati ni Israeli ká ogun lori Gasa ati Lebanoni ati arinrin pacification akitiyan ni Gasa ati awọn West Bank. Ati ni Saudi Arabia ká ogun lori Yemen ati Turkey ká aṣoju ogun ni Siria ati ogun lodi si awọn Kurds.
Gbogbo awọn ogun wọnyi ti jade ni akọkọ awọn idahun onijagidijagan soobu si ikọlu, bombu, ati awọn ọmọ ogun gbigba ti Amẹrika ati awọn alajọṣepọ rẹ, awọn idahun ti o jẹ iyalẹnu ati apaniyan, ṣugbọn ni iwọn ti o kere pupọ ju ipanilaya ipinlẹ ti o ti fa wọn. Ṣugbọn ninu awọn eto ikede ti Iwọ-Oorun o jẹ ipanilaya idahun nikan ti o ṣe iyanilẹnu ati binu awọn oloselu, awọn alamọja ati gbogbo eniyan ati pe a pe ni “ipanilaya.” Ko si idanimọ ti ṣiṣan otitọ ti pilẹṣẹ iwa-ipa ati idahun, ko si idanimọ ti otitọ pe “ogun agbaye lori ipanilaya” jẹ looto “ogun agbaye ti ipanilaya.” Eto ete jẹ ni otitọ apakan ti eto ogun ayeraye, nitorinaa alatilẹyin igbẹkẹle ti ipanilaya osunwon.
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun
2 comments
Ko si nkankan lati fi kun.
Lile ko lati wa ni gobsmacked ni methodical eke ti atijo asọye – pẹlu awọn Clinton ipolongo ká – nipa awọn Siria ipo, ṣugbọn ete aaye ti wa ni daradara-tilled nipa ti o karun iwe lori kẹrin ohun ini.
Ṣe adehun!