I le mae'a ai o se maliliega 'moni fa'asolopito', ua avea nei ma ala fa'alumaina mo atunu'u tau atia'e. Ua toe faia foi e tama matutua. O le taimi lenei, ua latou fa'aogaina ma le manuia le fa'aogaina o le togafiti i atunu'u atina'e - tu'u i latou i totonu o se fa'alumaina ona o le fa'ataga o atunu'u mau'oa ma atina'e e le gata ina o ese ma fa'atauga fa'atauva'a fa'ato'aga fesoasoani ae fa'ataga fo'i latou togi se mama malu puipuia faataamilo i faatoaga.
Ua aloaia nei. O le a le faʻaititia e le Iunaite Setete lana lagolago tau tupe tele i faifaatoʻaga (ma kamupani faʻatoʻaga) tusa lava pe a maeʻa le 20 pasene tipi i fefaʻatauaʻiga-faʻasese fesoasoani na folafola i le tausaga muamua o le faʻatinoga. Ua maua foi e le Iuni a Europa se faʻamalologa. E le mana'omia ona fa'aiti'itia ni fesoasoani tau fa'ato'aga mai le tulaga o lo'o iai nei. E le mafai foi ona aveese le fesoasoani i fafo mo le isi sefulu tausaga pe sili atu. Pau lava le mea e maua e atunuu tau atia'e o le loli - o nisi o oloa mai fafo e puipuia i lalo o le vaega o 'oloa fa'apitoa'.
O le maliega a le WTO i le aso 31 o Iulai, na malilie i ai le 147-sui i le maeʻa ai o le lima aso faʻamalositino i Sineva ua tusia ai se fausaga e manaʻomia ona faʻatinoina mo le faʻalauteleina o le Doha Development Agenda. O le mea lea na viia ai e le faatonu aoao o le WTO le maliliega o le "talafaasolopito" ma o atunuu atiaʻe - G-20 ma le G-33 (ma atunuu aupito maualalo o atinaʻe i lalo o le fuʻa a le G-90) ua toe foi mai ma fai mai - €˜manumalo’. O le taimi lava na amata ai ona suʻesuʻeina auiliiliga, na manino ai o atunuu tau atiaʻe e le gata na faaseseina ae faoa i le ao.
“O le feagaiga fou o fefa'ataua'iga a le lalolagi e puipuia ai fesoasoani tau fa'ato'aga a Amerika pe a pa'u tau mo saito, sana po'o soya," o le saunoaga lea a le sui o Fefa'ataua'iga a Amerika Robert Zoellick i se lipoti o tala fou. “O se tautoga a le Iunaite Setete e faaitiitia le fesoasoani tau faatoaga i le 20 pasene o le a le faaitiitia ai tupe totogi na folafola mai e le Konekeresi i se pili e $125 piliona i le 2002,” na ia faaopoopo mai ai. Sa ia tali atu i se tusi na tusia e le taitai Democratic Tom Daschle o South Dakota ia Peresitene George Bush. “O lea fa’aitiitiga o le a le fa’avaivaia ai lo tatou malosi e tausi ai a tatou faifa’ato’aga, e pei ona e fai mai sese ai,” o le tali lea a Zoellick.
Na taʻu atu e le paaga a Zoellick, ma le pule sili a le US Agriculture Negotiator, Allen Johnson, i le au tusitala: "Ua manuia le Iunaite Setete i le suia o fesoasoani tau faatoaga i se vaega fou o le WTO (faitau "Pusa lanumoana") e aloese ai mai le faaitiitia moni. € E tusa ai ma lea, ua totogi e le malo o Amerika ana faifaatoaga e tusa ma le $23 piliona i tausaga taitasi i le tolu tausaga talu ai. I lalo o tulafono a le WTO o loʻo i ai nei, o le maualuga o le fesoasoani faaletausaga e $ 49 piliona, o lona uiga e mafai e le US ona faʻaititia le kapoti e aunoa ma le tipiina o totogi. O le fa'aitiitiga o le 20 pasene o le a leai se a'afiaga i fesoasoani a le US talu ai e maua mai i le fa'aalo 'fa'atagaina' ae le o tupe totogi.
O le taitaifono o le Komiti o Tupe a le Senate a Amerika, Mr Charles Grassley, na ia faamautinoa atu i le au faifaatoaga Amerika e faapea, o le maliliega faavae e aofia ai le na o le suia o fesoasoani o le 'pusa amber' o lagolago faʻasese fefaʻatauaʻiga i le 'pusa lanumoana'. o tupe fa'ameaalofa o lo'o vavae'ese mai le gaosiga ma ua manatu e fa'aitiitia ai fefa'ataua'iga. Leitioa, o le WTO framework ua faʻafeiloaia e 53 Amerika vaega ma kamupani, e aofia ai Monsanto. O le i'uga a le Peresetene Amerika o George Bush e le o feagai ma se maasiasi fa'apolokiki mai le au faifa'ato'aga malolosi o lo'o fa'atauva'a a'o sauni atu mo le palota a le peresetene ia Novema.
E ui o le auivi o loʻo tuʻuina atu ai se faʻaoga i le US/EU e siitia ai le faʻatoʻaga fesoasoani mai le tulaga o loʻo i ai nei, ae mo le taimi muamua na liliu ai ma le poto faʻasaga i atunuʻu tau atiaʻe. Se'i vagana ai le lagolagoina o le aufaifa'ato'aga matitiva, o atunu'u tau atia'e o le a fa'aitiitia a latou fesoasoani. O le mea e malie ai, o atunuʻu atinaʻe o loʻo talosagaina e tipi le fesoasoani a le atunuʻu mo faʻatoʻaga i le taimi e maua ai e le toʻatele o le 3 piliona faifaatoaga i le tele o le lalolagi e itiiti ifo ma le afa o le mea e maua e se povi Europa poʻo Amerika e fai ma fesoasoani - US $ 3 i le aso. . Ua talia foi e le toatele e le o maua e atunuu tau atia’e ni auala e tuusa’o atu ai le fesoasoani tau faatoaga i le aufaifaatoaga. O le mea lea e le gata ina ofoofogia ae e faateʻia ai e le talitonuina le vaʻai i le auala na faʻafefe ai le au fai fefaʻatauaʻiga o atunuʻu tau atiaʻe.
Afai e te faitauina ma le faaeteete le ata faataitai, o le a manino mai o le vaega muamua o le tipiina o fesoasoani i le 20 pasene e le o faavae i luga o le tulaga o loʻo i ai nei o fesoasoani ae o se maualuga maualuga lea ua faʻatagaina nei e faʻavae i luga o vaega e tolu - le AMS fa'amauina fa'ai'u, fa'atasi ai ma fa'atagaina de minimis, fa'atasi ai ma le Pusa Blue. Mo le EU, e tatau ona oʻo mai i le Euro 101.6 piliona ma a maeʻa ona faʻaaogaina le tipi muamua, o fesoasoani e mafai ona taofia o le Euro 81.3 piliona. Na ou faia muamua le faʻaititia o le EU e tatau ona faʻataunuʻuina, o lona uiga o lona uiga e maua ai se gaioiga e faʻateleina ai le fesoasoani.[I]
O le mapuea o le mapusaga o loʻo faʻaalia i le tapeina o fesoasoani i fafo e foliga mai e puupuu foi. O fesoasoani e auina atu i fafo e masani lava ona manatu e faʻalavelave fefaʻatauaʻiga ma sei vagana ai le tautalaga mo le faʻaitiitia o nei mea, e leai se taimi mautinoa na faʻamatalaina. O le auivi o Iulai 31 o loʻo toe faʻaalia ai foi le tulaga tuai e tasi e aunoa ma le faia o se tautinoga mautinoa. O le Minisita o Faatoaga a Farani, Herve Gaymard, na ia faamaninoina lenei mea ina ua ia faailoa atu i le aufaasālalau e le o le 2015 poʻo le 2017 pe a faʻaumatia atoa tupe fesoasoani. E oo atu i le taimi e aveese moni ai nei fesoasoani, o atunuu atiaʻe o le a avea ma nofoaga tatala mo le taugofie ma le tele o fesoasoani tau faatoaga faaulufale mai ma faaleagaina ai le faitau miliona o mea e ola ai ma atili faaitiitia ai le au faifaatoaga.
O le auivi o lo'o tu'uina atu ai fo'i le tele o puipuiga mo atunu'u mau'oa ma atina'e. Togafitiga fa'apitoa ma 'ese'ese, faiga fa'apitoa mo le puipuiga ma le pito i luga o le tu'ufa'atasiga mo le fa'ailogaina o nisi o oloa autu i lalo o le vaega o 'oloa ma'ale'ale e fa'amautu ai le saogalemu o maketi i totonu o le atunu'u. O Jim Grueff, sui lagolago lagolago mo faiga faavae tau fefaʻatauaʻiga i le US Department of Agriculture, ua uma ona faʻamautinoa i le American Sugar Alliance e faʻapea o le US "e foliga mai e faʻamaonia le suka o se oloa 'maʻaleʻale". E ui lava i se faaiuga le tumau a le WTO e faasaga i le Iuni a Europa mo le fesoasoani i ana tagata gaosi suka i tulaga e sili atu nai lo le mea na tautino e le EU e tuuina atu e avea o se vaega o le Uruguay Round, e foliga mai o le EU foi e mulimuli i le ala lava e tasi. O le mea lea ua avea ai se taufaifai i le faaiuga na tuuina atu i se talosaga na faaulu e Ausetalia, Pasila ma Thailand e faasaga i tupe fesoasoani a le EU.
Mo atunuu atiaʻe, o le tuʻuaʻiga e faʻatatau i le lua tetele - Pasila ma Initia - na avea ma vaega o le NG-5 (e aofia ai le US, EU, Ausetalia, Pasila ma Initia). Sa latou amio e pei o tama tetele, faʻafefe o latou ala ma faʻaalia le matuā inoino i tulaga o loʻo faia e isi atunuʻu tau atiaʻe, e aofia ai ma atunuʻu sili ona tau atiaʻe. O se vaega o le maliega na faamalosia ai le vaega o totoe o le lalolagi tau atiaʻe e nofo filemu i le faʻavaa sese o loʻo tuʻuina atu. A'o toe fo'i le US, EU ma Ausetalia ma le keke, ua na'o Pasila ma Initia ua leiloa lo latou fa'amaoni ma o le a le toe fa'atuatuaina e le atunu'u tau atia'e. Latou te tatau i piliki. Ma e sa'o lava.
(Devinder Sharma o se tagata suʻesuʻe faiga faʻavae o meaʻai ma fefaʻatauaʻiga i New Delhi. E mafai ona imeli tali i [imeli puipuia])
[I] Devinder Sharma: “WTO: Fa'avaa Fa'aletonu, I'uga Fa'atauva'a". Laina Pisinisi Hindu, Chennai/New Delhi ma le tele o isi nofoaga i Initia. Aokuso 5
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo