I se malaga i Iapani i le 2014, latalata i le tolu tausaga o le Fukishima mala faaniukilia, Noam Chomsky taʻu se aofia e:
'E manatu malo o latou lava tagatanuu o lo latou fili autu.'
O le uiga o lana tala, e le mana’o setete e iloa ma malamalama i latou lava tagata i fa’amatalaga o faiga fa’avae a le malo, ona o le fefe ne’i fa’atupu ni lagona le lelei o tagata lautele e fa’atapula’a pe fa’aletonu ai le malosi o le setete e fai so’o se mea e mana’o ai.
Na taʻua e Chomsky le faʻataʻitaʻiga o le aai Iraqi o Fallujah lea na faaluaina ona osofaʻia faʻafuaseʻi e ala i le lofituina o le afi a Amerika i le taua a Iraq, e aofia ai. paʻepaʻe papaʻe auupega. Na tuua e le au a Amerika le tele o tagata maliliu ma a talatuu oona o fa'avevela mata'utia na mafua ai ona si'itia le maualuga o le afaina fanau ma le kanesa. Ae:
'Ua faafitia e le malo o Amerika [le solitulafono mo nei solitulafono o taua].'
E faapena foi, faaopoopo Chomsky:
'I le 1961, na amata ai e le Iunaite Setete le taua o vailaʻau i Vietnam, Vietnam i Saute, tau vailaʻau e faʻaumatia ai fualaʻau ma lafumanu. Na faaauau pea lena mea mo le fitu tausaga. Le maualuga o mea oona-na latou faʻaaogaina le tino sili ona mataʻutia ua iloa: dioxin. Ma sa faaauau pea lenei mea mo le tele o tausaga. E tele a'afiaga i Vietnam i Saute. O loʻo i ai tamaiti i aso nei ua fananau mai i falemaʻi i Saigon, tamaiti faʻaleagaina, ma faʻalavelave mataʻutia. E musu le Malo e su’esu’e. Na latou suʻesuʻeina aafiaga i fitafita Amerika, ae le o le Vietnamese i Saute. Ma e toetoe lava a leai se suʻesuʻega, sei vagana ai vaega o tagatanuu tutoatasi.'
E puipuia e malo i latou lava e ala i le nanaina o ia faamatalaga leaga, ae o le mataituina foi o latou lava tagatanuu. E pei ona taʻua e Chomsky:
'O le mafuaaga lena e iai au tulafono faalilolilo a le setete. E le tatau ona iloa e tagatanuu mea o loʻo faia e lo latou malo ia i latou. Na o le tuuina atu o se tasi o faataitaiga mulimuli, ina ua aliali mai faaaliga a Edward Snowden [e uiga i le mataituina o tagatanuu o Amerika e le US National Security Agency], sa molimau le faauluuluga o le US intelligence, James Clapper, i luma o le Konekeresi, e leai se fesootaiga telefoni a tagata Amerika o loo mataituina. O se pepelo uiga ese. O le pepelo i le Konekeresi ose solitulafono; e tatau ona alu i le falepuipui mo le tele o tausaga. E leai se upu. E tatau ona pepelo malo i o latou tagatanuu.'
Ona toe fai ai lea, o le US tusitala IF Stone matauina:
'Pepelo malo uma.'
O se upumoni na ia toe ta’ua ina ua ia Na tusia e:
'O malo uma e pulea e tagata pepelo ma e leai se mea latou te fai mai e tatau ona talitonuina.'
Na faamamafaina e Chomsky le lapataiga e uiga i le sipai a le setete i tagatanuu i se isi talanoaga:
'E le tatau i malo ona i ai lea tulaga. Ae o le a fa'aogaina e le malo so'o se tekinolosi o lo'o avanoa mo i latou e tau ai lo latou fili muamua - o lo latou lava faitau aofa'i.'
E pei ona faʻaalia e Snowden, o lenei mataʻituina o le setete na faia e ala i 'aoga tuusa'o' i faiga o lo'o fa'atautaia e tagata tetele fa'atekinolosi, e aofia ai Microsoft, Apple ma Google.
Na faaopoopo e Chomsky:
'O latou [malo ma fa'apotopotoga] latou te ave so'o se mea e maua, ma e le'i umi ae fa'aaogaina e faasaga ia i tatou, le faitau aofa'i. O malo e le o ni sui. E iai lo latou lava malosi, e tautuaina vaega o le faitau aofa'i o lo'o ta'uta'ua ma mau'oa.'
O le manatu o malo - ma faʻalapotopotoga - e fefefe i le faitau aofaʻi lautele atonu e foliga ese. Ae o loʻo faʻapipiʻiina i le fuaiupu lauiloa mai le solo a Percy Bysshe Shelley, 'The Masque of Anarchy':
‘Inā tula‘i ia, e pei o leona pe a momoe
I le numera e le mafai ona faatoilaloina!
Lulu au filifili i le lalolagi e pei o le sau
O lē na o‘o ‘iā te ‘outou i le moe;
E toatele outou—e toaitiiti i latou!'
Na tusia e Shelley le solo, ua faaulutalaina 'Written on the Occasion of the Massacre at Manchester', ina ua faalogo i le Peterloo Massacre i le 1819. E sefuluvalu tagata na fasiotia e fitafita solofanua na osofaʻi atu i se motu o tagata e tusa ma le 60,000 tagata na potopoto e talosagaina le toe fuataina o le palemene.
I tausaga talu ai nei, Corbyn lauiloa sii mai lenei fuaiupu i le tele o taimi, e aofia ai i Glastonbury i le 2017; ae maise lava, o le laina faaiu faagaeeina, 'E toatele outou—e toaitiiti i latou!'.
Ina ia puipuia o latou lava foliga o le malosi ma le le mafai ona faatoilaloina, e taua tele le natia e malo ma faalapotopotoga lo latou fefe i le pule lautele. Ae ui i lea, o nisi taimi, e se'e ai i fafo. O le mea lea, o se faʻapotopotoga talu ai nei o tagata maualuluga o le lalolagi i le faletalimalo Savoy e lima-fetu i Lonetona lapatai o 'uila ma sulu' se'i vagana ua foia le le tutusa.
O le ata o le motu o tagata e toʻatele o tagata faifaatoaga o loʻo lolofi mai i 'olo o tagata mauʻoa atonu e foliga mai o se vaaiga mai le 'The Simpsons'. Ae na taʻu atu e 'faufautua alualu i luma' i le au mauoa o Savoy konafesi na auai e faapea:
'Sa i ai se "tulaga lamatia moni o le fouvale" ma le "faalavelave faalemalo" pe afai o le vaeluaga le tutusa o le va o le mauoa ma le matitiva na faatagaina e faʻalauteleina ona o le malosi ma le siʻitia o tau o meaʻai ua taia ai aiga oomiina.'
Julia Davies, o se sui faavae o Patriotic Millionaires UK, o se vaega o tagata sili-mauoa valaau mo le faalauiloaina o a tamaoaiga o lafoga, lapatai mai o le mativa i le lalolagi atoa ma le faʻalavelave faʻafuaseʻi o le tau o le a 'sili atu ona leaga' seʻi vagana ua faia e le au mauʻoa le tele o mea e fesoasoani ai i tagatanuu matitiva.
Sa ia faaauau:
'E mafai e tagata uma ona fai mai o le matafaioi a se isi tagata. Ae o tagata sili ona mauoa i le sosaiete o tagata ia e mafai moni lava ona faia se mea e uiga i ai.'
O le uiga o i'i e tatau i tagata mauoa e laveai i tatou uma. O le a le oo mai le faaolataga, ma e le mafai, mai le motu o tagata e le'i fufuluina i lalo.
Na tu'uina atu lea tulaga i ni fa'amatalaga e sili atu ona fa'amalieina ina ua fautuaina e le isi tagata fai sao 'se auala manino mo le fa'afaigaluegaina o tupe fa'aletupe alofa'. O lea la, o le mea moni, o se tulaga faaleleia atili o le alofa o loo tuuina atu; e le o se toefaatulagaina faavae o vasega ma le malosi tau tamaoaiga e aumaia ai le faamasinoga tonu.
Ose Taitai Leipa pepelo
E pei ona tatou faia tusi i fafo aʻo leʻi, e leai se fa'amata'u o sea fa'amasinoga e tupu i lalo o se faigamalo a le Leipa i le lumana'i e ta'ita'ia e Sir Keir Starmer, e foliga mai o le filifiliga sili lea a le fa'alapotopotoga mo le fa'atumauina o le tulaga quo.
Jonathan Cook aoteleina fa'apuupuu:
'Ua va'aia e Starmer le fa'atopetope a le pati e toe fo'i atu i lima o le fa'alapotopotoga. Ua ia faaalialia fusi lotonuu ma le fu‘a.
'Ei manaoga lagolago loka mo Nato. Ua toe fai foi faiga faavae a le Leipa i pisinisi tetele, ma tetee atu i teteaga a tagata faigaluega. Ma, talu mai le maliu o le Masiofo, Starmer saili ia ifo i lalo i luma o le tupu fou e aunoa ma le pau.'
Ina ua mae'a le Just Stop Suau'u tetee na fai mo sina taimi faalavelave lua taaloga tenisi i Wimbledon, Starmer sa vave ona faia fa'asalaina latou:
'Ou te le mafai ona faatali mo i latou e taofi a latou amioga, sa'o. E te iloa, latou te fa'alavelaveina ta'aloga iloga o se vaega o la tatou tala fa'asolopito, tu ma aga ma fa'amoemoe tele i le atunu'u atoa. Ou te matua ta'usalaina le auala latou te faia ai a latou togafiti.'
Na fa’aopoopo mai e le Ta’ita’i o le Itu Aga’i Fa’amaoni a le Tupu:
'Ma e tatau ona ou fai atu e tumu i le faasausili e na o latou lava e i ai le ituaiga o aia tatau e faʻamalosia ai a latou finauga i isi tagata i lenei auala.'
Masalo, ana i ai Starmer i le taimi o le faʻasaʻolotoina o fafine, semanu na te taʻusalaina le gaioiga o le palota. Emily Davison mo le taofia o le alualu i luma o le solofanua a le tupu i le malae tuuga a Epsom.
E faapena foi, ina ua faaipoipo George Osborne, le Tory sili tusiata o le 'austerity' lea na saofagā i 335,000 oti tele, na fa'alavelave fa'afuase'i e se tama'ita'i moli moli-u'u kofeti, o le ali'i o le paolo o le Leipa Rachel Reeves sa. vave ese mai poloka:
'E leai so'u taimi mo Just Stop Oil. O le mea moni, ou te manatu e fai si fa'anoanoa ma e fai lava si fa'alavelave e fa'alavelave ai le tenisi, snooker, faaipoipoga a isi tagata.'
Mo le fa'amaumauga, Na'o Taofi Suau'u fai e leai se latou mea e fai i le confetti o le faaipoipoga a Osborne, ae na latou viia amioga a le fafine.
Na fa'aopoopoina e le vaega fa'apolopolo:
'Atonu e mafai e le au tusitala ona taulai atu i se mea e sili atu ona taua i le taimi nei? E pei o fuafuaga a le Malo o lo o i ai nei e laiseneina le silia ma le 100 galuega fou o le suauu ma le kesi, lea o le a oo atu ai i le tele o maliu e pei ona tatou le vaaia. Po'o le mea moni na fai mai le Failautusi Aoao a UN e faapea "e le mafai ona pulea le suiga o le tau" ona o lea faatoa tatou vaaia le vevela o le vevela talu ona amata faamaumauga. Po'o le mea moni e faapea o afi afi a Kanata ua susunuina nei se eria e pei o Potukale...Ua matou i ai i se teritori matautia matautia…'
E pei o Tony Blair i le 1990s, o Starmer o loʻo faʻafeiloaʻi i luga o le aufaasālalau o Rupert Murdoch, e tusa ai ma se faʻafeiloaʻiga tele. tala i le Observer. Starmer ua tuuina atu faufautua ma uunaia i se taʻitaʻiga e sili atu le neoliberal e Peter Mandelson, le Machiavellian Labor lurker. O Mandelson sa avea ma se tagata taalo tele i le manumalo o le palota lautele a Blair i le 1997, 2001 ma le 2005. Ia Ianuari i lenei tausaga, Mandelson. viia Starmer o 'se ta'ita'i malosi ma le fa'amaoni' ma viia o ia ona o lona 'vaavaai atu i le au Corbynites, le au tetee o Semites ma isi.'
Ae mo Starmer o loʻo taumafai e faʻamalieina Murdoch, Mark Seddon, Faʻatonu o le Nofoaga Autu mo Suʻesuʻega a Malo Aufaatasi i le Iunivesite o Buckingham, lapatai e ala i le Twitter:
'Atonu e faagaeetia ai le Observer, ae e mautinoa e le oi tatou oe na vaʻai muamua i nei mea uma i le faʻafefe o Blair ia Murdoch. E toe fai mai le tala faasolopito, muamua o se faalavelave, lona lua o se tala.'
He faaopoopo:
'Ina ua avea aʻu ma faatonu o le Tribune sa ou alu e feiloai ia te ia [Starmer]. Sa ou manatu e papa'u o ia ma e leai se mea i uta. O lo'u manatu ia te ia ua na o le faateteleina o le leaga i tausaga ua mavae.'
Ioe, Starmer o le faʻataʻitaʻiga o se faipule papaʻu, pepelo. O le tuusaunoaga tele i le pepelo a Starmer o lana tautinoga moni e avea ma se paʻaga saogalemu mo mana mautu. O isi faʻamaoniga, pe a manaʻomia, o lana tali atu i a tetee faaaloalo e to'alua talavou fa'aoso le tau o lo'o tutu i ona tua a'o ia faia se lauga i le amataga o lenei masina. O le uuina o se fu’a, sa latou faapea mai:
'Leai se toe liliu, matou te mana'omia se Green New Deal i le taimi nei.'
latou savali manino e mana'omia e le sosaiete ona faia loa se gaioiga ogaoga pe a feagai ma fa'alavelave fa'afuase'i o le tau. O le tali a Starmer e faʻafefe:
'Na matou faia lena mea i le masina talu ai.'
O le a tonu lava le masina talu ai? Talosaga o le a ia polokaina su'esu'e suau'u ma kesi fou o le Sami i Matu e foliga mai ose la'asaga lelei, la'ititi la'asaga muamua e fo'ia ai le fa'alavelave tau. Ae sau mai se faipule e fa'asologa malolo folafolaga, e faigata ona faatalitonuina. Ioe, ua leva ona iai Starmer 'i solomuli' ona o lona taumafai malosi e faamautinoa le kamupani suauʻu Equinor na te le polokaina le Rosebank suauu ma kesi fanua i sisifo o Shetland, e faamoemoe e gaosia le 300 miliona paelo o suauu, pe a avea o ia ma Palemia.
O le faʻaauauina pea o lana faʻalavelave faʻapitoa, na taumafai ai Starmer faamautinoa Ofisa Sili o Pulega suau'u gaogao i vaiaso talu ai:
'Se'i ou faamanino atu: oi latou e manatu e tatau ona tatou faamutaina le gaosiga o suauu ma kesi i totonu o Peretania e sese. I lalo o fuafuaga a le Leipa, o le a latou faia se sao taua i la tatou fefiloi malosi mo le tele o tausaga a sau.'
Ina ua fesiligia e se tasi o tagata tetee i le tau i le lauga a Starmer po o le fea itu sa i ai o ia, na tuuina mai e le taitai o le Leipa se tali e le afaina ai ni fulu o Pisinisi Tele:
'Ua matou i ai i le itu o le tuputupu ae o le tamaoaiga.'
tagata fetu'u folafola o le au tetee o le a ia talanoa ma i latou mulimuli ane. Na te leʻi faia. E le o se mea e ofo ai, o se isi folafolaga lepetia.
Faaiuga Faaiu
I le tele o tausaga, o le Media Lens ua fa'aalia pea le mafaufau i lapataiga lata mai a saienitisi o le tau, o le toʻatele oi latou ua faʻateleina le faʻalavelave ma mataʻu. Ua matou faʻamamafaina foi le teena e malo ma a latou paaga faʻapisinisi-tupe e faia se mea, e ese mai le faʻateleina o le faʻalavelave. I le taimi nei, o le aufaasālalau faʻavae, e ui lava o loʻo lipotia mai suʻesuʻega lata mai o le tau, ua latou faia la latou matafaioi masani o le faʻavasegaina o mea e le mafaufauina ma faʻapipiʻiina le faiga o le turbo-capitalism lea e taʻitaʻia ai tagata i le faʻaumatia.
E pei ona ta'ua i luga, e mafai ona matauina nisi o atugaluga o popolega mai totonu o le fa'alapotopotoga, e una'ia ai le 'agaalofa' a'o le'i fouvale tagata lautele i 'suila ma sulu'. E le gata i lea, o loʻo iai faʻalapotopotoga tau tupe lapatai o a latou fa'ata'ita'iga tau tamaoaiga e 'le talitonuina' ma fa'aalia ai se 'ave'esea' mai le mea moni ona o le fa'alavelave fa'afuase'i o le tau. Ae faapito tonu lava:
'o taunu'uga o le pasia o “tulaga fa'atupu” o le tau - fa'amalosia e le tagata lava ia ma suiga le lelei o le paneta e le mafai ona toe fa'afo'isia - e masani ona le pu'eina e fa'ata'ita'iga'.
I le taimi nei, o loʻo faʻaauau pea le vevela o le paneta i tulaga mataʻutia. 3 Iulai o le aso sili ona vevela i le lalolagi i tala faasolopito. Reuters lipotia o le averesi o le vevela o le lalolagi na oʻo i le 17.01 tikeri Celsius, e sili atu i le Aukuso 2016 faʻamaumauga o le 16.92C.
O le saienitisi o le tau o Friederike Otto, o le Grantham Institute for Climate Change and the Environment i Imperial College London, fai manino:
'O se faasalaga oti mo tagata ma meaola faanatura.'
O le maualuga o le vevela o loʻo i ai nei - e sili atu i le 50C i vaega o le US ma Saina - 'le masani fou', fai Failautusi Aoao o le Faalapotopotoga Vaaitau a le Lalolagi Prof Petteri Taalas. Na ia faaopoopo mai:
'O le leaga o le tau - o se fa'atupula'ia fa'atupu soo i lo tatou tau mafanafana - o loʻo i ai se aafiaga tele i le soifua maloloina o tagata, faʻalapotopotoga faʻanatura, tamaoaiga, faʻatoʻaga, malosi ma sapalai vai.'
E pei o le tusitala o Matthew Todd matauina:
'Ae paga lea, o le tele o faʻasalalauga faʻasalalau ua i ai nei i le tulaga "Ua lelei, e mafua ona o suiga o le tau", pe a o le mea tonu lava e tatau ai "O se faʻalavelave faʻafuaseʻi i le lalolagi e manaʻomia ona faʻaalia ma se fuafuaga a le Marshall e pei o le Taua a le Lalolagi e laveaʻiina i tatou e manaʻomia tulafono i atunuu uma o le paneta”.'
O se fasi upu moni tulai mai le faatonu o le malosi o le Financial Times:
'O le a le fa'asaoina vave e le fa'aulufalega le suiga o le malosi.'
Sa matou lagolagoina pea le tetee filemu, ma o loo matou faia pea. Ae, ona ua atili ai ona sauaina tagata lautele, solia ma le amanaiaina, o le taufaamataʻu o 'pili ma sulu' o le a avea ma mea e faʻaalia ai suiga e manaʻomia i sosaiete?
Atonu e mafai ona tatou maua se faamafanafanaga mai upu a matagofie pese saunia e The Smile, na usuina e le Radiohead's Thom Yorke:
'Saoloto i le iloa e i ai se aso e muta ai lenei mea
Saoloto i le iloa o mea uma e suia
Ma o se taimi leaga lenei '
Ma, toe foʻi, seʻi o tatou faʻaalia le faʻaogaina o le fefe e i latou o loʻo pulea nei le lalolagi, ma le avanoa e suia ai pe a tatou potopoto faʻatasi:
'O se foliga e fa'aaoga ai le fefe
Ia taumafai e pulea
A tatou potopoto faatasi
Ia, o ai la na te iloa'
DC
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo