Afai e filifili le US Federal Reserve e siitia lana fua faatatau tului i lenei vaiaso, e pei ona faʻamoemoe lautele le aufaipisinisi e faia i le isi fono a le komiti ia Tesema 16, o le pa'ū e ono tuʻuina atu galu faʻateʻia i maketi tau tupe a le lalolagi.
O mafuaaga mo lenei mea e faigofie. I le sefulu ma le afa tausaga talu ai, ma i le ono tausaga talu ai aemaise lava, o le tamaoaiga o le lalolagi ua teʻa - ma ua fai ma vaisu - aitalafu taugofie. Talu mai lava le pa'u o le dotcom bubble i le 2001, o le Federal Reserve o loʻo faʻatumauina ana tului i le maualalo o tala faasolopito.
I le ogatotonu o le 2000s, o le faiga faʻavae tau aitalafu taugofie a le Fed na matua faigofie ai mo le aufaipisinisi ona nono tupe, ma oʻo atu ai i le galu o taumatematega i le maketi mo mokesi laiti - o se faʻalavelave lea na iu lava ina faʻaumatia, ma faʻaititia ai le tele o faʻalapotopotoga faʻapitoa tau tupe. ma toetoe a fa'ato'ilalo ai le tamaoaiga o le lalolagi fa'a-Kapitalis.
O pulega tau tupe i le US ma le lalolagi atoa na tali atu i lenei faʻalavelave e ala i le faʻaititia atili o tului ma faʻaputuina le faitau miliona o tala i totonu o le faiga tau tupe a le lalolagi. E ui o lenei mea na taofia ai le pa'u o oloa siisii, o le natura o le tali na na'o le fafagaina o le aufaipisinisi o vaisu i aitalafu taugofie, ma feulaina ai se faasologa o mea fou i le faagasologa.
O le taimi nei ua faʻaalia e le Fed ni faʻailoga e manaʻo e "faʻasaʻo" faiga faʻavae tau tupe e ala i le siʻitia o tului mai a latou tala faasolopito mo le taimi muamua i le lata i le sefulu tausaga. E foliga mai e talitonu le au ofisa ua maeʻa nei le faʻalavelave, faʻasino i le toe foʻi mai o le tuputupu aʻe ma le faʻamautuina o maketi aitalafu e fai ma faʻamaoniga mo le toe faʻaleleia.
O le fa'afitauli o lenei fa'apea o le toe fa'aleleia o lo'o fa'avae pea i luga o se fa'avae o fa'amatalaga fa'akomepiuta - o mea uma na fa'ataunu'uina e ala i le fa'atauga taugofie lea e mafua ai le fa'alavelave e amata ai. I le ono tausaga talu ai, o le Fed ma isi faletupe tutotonu tetele na faʻasalalau i luga o faʻafitauli faʻavae loloto i le tamaoaiga o le lalolagi e ala i le faʻauluina o tagata teu tupe i tupe maua fua i le faʻamoemoe o nisi o le a tafe i lalo i le "moni" tamaoaiga.
O le mea moni e le'i fa'ataunu'uina lava lenei a'afiaga o le "tolo'i lalo". O faʻamaumauga fou mai le Pew Research Center o loʻo faʻaalia ai o le tasi i le lima US tagata matutua o loʻo nonofo nei pe latalata i le mativa, ma 5.7 miliona tagata na auai i lenei vaega talu mai le faʻalavelave tau tupe i le 2008.
I le tali atu i faʻamaumauga, ua taʻua ai e le Financial Times e faapea “o le toʻatele o tagata matitiva fou, poʻo e latalata i le matitiva, ua oʻo lava i le lotolotoi o le toe faʻaleleia o le tamaoaiga lea o loʻo faʻamoemoe lautele e taʻitaʻia ai le US Federal Reserve e sii tului i le vaiaso fou ... [A ] Toeitiiti atoa le 2.5 miliona tagata matutua ua auai i le tulaga maualalo o tupe maua talu mai le 2011, i se taimi umi talu ona maeʻa le paʻu o le faʻalavelave faʻafuaseʻi.
E ese mai i tagata faigaluega masani, o le junkies i le vaega tau tupe na olaola i lenei vaitau - ae o lo latou maualuga o le a tumau pe a tumau pea le latou faʻatau oloa (ma mafai) e faʻamautu lana sapalai o aitalafu taugofie.
O le mafuaaga lea, o le siitia o le tului i lenei vaiaso o le a tulai mai ai le tele o faafitauli mo le aufaipisinisi, atonu o le a faamalosia nei e o atu i le malulu i luga o a latou fefaatauaiga tau tupe maua, lea na latou nonoina taugofie mai le Fed e taumatemate ai i maketi lamatia. .
O le mea moni, o faʻailoga lapatai o loʻo i luga o le puipui - faʻatasi ai ma maketi faʻatau pisinisi, maketi faʻatau oloa ma maketi o loʻo tulaʻi mai o loʻo feagai uma ma le faʻateleina o le faʻalavelave tau tupe ma faʻateleina le atuatuvale i luma o le faʻaaliga Fed faʻamoemoeina.
Ina ia ave naʻo se tasi o faʻailoga sili ona mataʻutia, o le aofaʻiga o faʻasalaga o aitalafu a kamupani ua oso i luga i le $ 95 piliona i lenei tausaga, o le maualuga maualuga talu mai le faʻafitauli tau tupe a le lalolagi, ona o kamupani nono - taʻitaʻia e US suauʻu ma kesi - tauivi e totogi. toe fa'afo'i aitalafu na latou faia a'o taugofie pea aitalafu ma maualuga tau o oloa.
O le faʻalavelave ua faʻapitoa ona faʻaalia i maketi e taʻua o le "maualuga maualuga" poʻo le "junk bond", e faʻaogatotonu i pisinisi sili ona lamatia. O faʻailoga o le faʻalavelave tau tupe i maketi faʻatau tupe na faʻaopoopoina i le vaiaso talu ai ina ua faʻasalalau e le kamupani tele o tupe teufaafaigaluega o Third Avenue le taofia o lana $800 miliona Focused Credit Fund, ma faʻailogaina le tele o le toilalo o se US mutual fund talu mai le faʻafitauli tau tupe o le 2008-09.
O le faʻasalalauga na tuʻuina atu ai le faʻalavelave i maketi tau tupe, aemaise lava i le faʻamoemoe o le Fed o loʻo faʻamoemoeina le siʻitia o tului, lea o le a mautinoa ai le faʻatupulaia o tau o kamupani ma e ono oʻo atu ai i le tele o faʻaputuga tupe ma faʻaletonu tupe i masina o i luma.
O maketi fa'apisinisi e le na'o latou o loʻo i lalo o le faʻalavelave: o maketi o loʻo tulaʻi mai o loʻo lagona le vevela faʻapea foʻi ma le aufaipisinisi ua faʻateleina tupe mai atunuʻu tau atinaʻe e pei o Pasila, Turkey ma Aferika i Saute. O Saina, i le taimi nei, o le tamaoaiga lona lua o le lalolagi, o loʻo tauivi ma ona lava faʻafitauli tau tupe.
Pe o nei mea uma o le a oʻo atu i se isi faʻalavelave i se taimi puʻupuʻu o loʻo tumau pea ona vaʻaia. E mafai foi e le Fed ona taofia lana tului, poʻo le faʻatuputeleina o fua faatatau, i le taumafai e taofia le popolevale fou. Ae ui i lea, a'o lata mai le vaitau o aitalafu taugofie, o se fesili taua e tula'i mai: pe o le a mafai ea e le au ofisa a Amerika ona taofiofia a latou junkies Wall Street i lalo o le puleaina pe a oso mai fa'ailoga o le ave'esea?
Afai o le tali e leai, lea e foliga mai ua faateleina, atonu ua tatou i ai i taimi vevesi.
O Jerome Roos o se PhD suʻesuʻe i le International Political Economy ma le faʻatonu o le ROAR Magazine. Mulimuli ia te ia i luga o le Twitter i @JeromeRoos.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo