Ua toe pasia foi le aso fanau o Mati 31 o le ta'ita'i faifa'ato'aga ta'uta'ua o Cesar Chavez e aunoa ma se fa'alauiloaina o se aso malolo a le atunu'u e fa'amamalu lelei ai o ia. O lona olaga sa i ai se aafiaga tele ma tumau i tagata Amerika i setete uma.
Na faʻaalia e Chavez, sili atu i mea uma, e mafai e tagata matitiva ma faʻasauāina ona manumalo e oʻo lava i tagata sili ona malolosi - pe a mafai ona latou faʻatulagaina i latou lava ma faʻaaogaina le le faʻaleagaina e avea ma a latou togafiti autu.
"E i ai o tatou tino ma agaga ma le amiotonu o la tatou galuega e fai ma a tatou auupega," o le tala lea a Chavez.
O le mafuaaga, o le mea moni, o le tele o le faʻaaogaina o tagata faigaluega faʻatoʻaga a le atunuʻu. E ui lava o la latou galuega o le seleseleina o meaʻai e tausia ai i tatou uma o se tasi lea o galuega sili ona taua a le sosaiete, o latou totogi sa i luga pe latalata i le tulaga mativa, e masani lava ona latou maua ni nai penefiti laiti ma itiiti lava puipuiga faaletulafono mai le faʻaleagaina o tagata faigaluega.
O le to'atele e leai ni mea faigofie i le galuega e pei o faleuila ma vai inu fou ma sa masani ona a'afia i vailaau oona ma isi lamatiaga. Sa masani ona inosia o latou tulaga.
I le avea ai o ia o se tagata faigaluega faifaatoʻaga, na tuufaatasia ai ma le faaeteete e Chavez se faalapotopotoga e faavae aʻe ma mafai ai e le ʻaufaigaluega ona fausia a latou lava iuni. Ona latou manumalo ai lea i le lagolago taua a le faitau miliona o tagata i fafo na latou usitaia le valaau a le UFW e toso le vine, letus ma isi fua o le au faifaatoʻaga na mumusu e tuʻuina atu ia i latou aia tatau faʻatasi ma le totogi lelei ma tulaga na oʻo mai i le faʻapotopotoga.
O le tele o isi i luma o Chavez sa taumafai ma ua le mafai ona fausia se iuni lelei a tagata faigaluega faifaatoaga ma toaitiiti - pe afai ei ai - oi latou na fai mai o latou tomai i ia mataupu na manatu Chavez e ese. Ae na latou le mafai ona tali atu mo le atamai, fatufatuaʻi ma le faʻamaʻaʻa o Chavez, o se tagata mata faanoanoa, faʻafefe lemu le tautala na talanoa e uiga i le osofaʻiga i le toʻa, fuaina leo, o se tagata agamalu ma le ofoofogia o le onosaʻi na natia taleni taua tele i tua. 'ata'ata matamuli ma foliga fa'amaoni.
E lima tausaga na alu ai, ae i le 1970 na iu ai ina manumalo le UFW i konekarate muamua a iuni i le tala faasolopito. I le lima tausaga mulimuli ane, na manumalo ai le iuni i le tulafono paionia Kalefonia lea e manaʻomia ai le au faifaatoʻaga e fefaʻasoaaʻi faʻatasi ma tagata faigaluega faʻatoʻaga o loʻo palota mo le faʻapotopotoga. Ua mafua ai le faʻaleleia atili o le togafitiga o le tele o tagata faigaluega faʻatoʻaga a le setete. O latou totogi, penefiti ma tulaga faigaluega e le lava i le mea e tatau ona i ai, ae o le tulafono ua tuuina atu ia i latou le auupega e manaʻomia e manumalo ai i togafitiga sili atu.
O le mea e sili ona mana'omia i le taimi nei o le fa'asalalauina lea o le aia tatau fa'aletulafono o fa'apotopotoga i le faitau selau afe o tagata faigaluega fa'ato'aga saua i fafo atu o Kalefonia. E mafai e le Konekeresi ona faia lena mea e ala i le na o le aofia ai o tagata faigaluega faifaatoaga i le National Labor Relations Act, le 76-tausaga le New Deal tulafono lea e tuuina atu ai aia tatau i le tele o tagata faigaluega e le o ni faifaatoaga.
E mautinoa lava e tatau i le Konekeresi ona faʻaalia se aso malolo a Cesar Chavez. Ae sili atu nai lo lena, e tatau i le Konekeresi ona faʻalautele atu i tagata Amerika uma le aia tatau o le faʻapotopotoga na faʻaalu e Cesar Chavez lona olaga e saili ma puipuia.
O le tusitala o le aufaigaluega tuai o Dick Meister o le tusitala o le "A Long Time Coming: The Struggle to Unionize America's Farm Workers" (Macmillan). E mafai ona aapa atu ia te ia i www.dickmeister.com.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo