Duizenden fanatieke volgelingen, onder leiding van de geestelijke-cricketercombinatie van Tahirul Qadri en Imran Khan, houden Islamabad gegijzeld. Een jaar geleden leek een dergelijke mogelijkheid ver weg. Hoe zit het met de toekomst? In de komende jaren kan dit paar irrelevant worden.
Maar met het gevaarlijke precedent dat zij hebben geschapen, kunnen geestelijken van de harde lijn die ontevreden zijn over het verraad van het leger, en operaties als Zarb-i-Azb, wellicht aanleiding geven tot bezetting. De marsorders kunnen ook afkomstig zijn van kalief Abu-Bakr al-Baghdadi van ISIS of een andere radicale leider; hun literatuur circuleert al rond. Daarna zullen uit de honderden madressahs in en rond de stad een tot de tanden bewapende bendes naar buiten stromen om hun heilige plicht te vervullen. Een nucleair Pakistan zou de wereld op scherp zetten.
Speculatie? Misschien, maar niet zonder reden. De kwetsbaarheid van Islamabad wordt nu tweemaal blootgelegd. De eerste keer was in 2007, toen de Lal Masjid-geestelijken tekeer gingen, in opstand kwamen tegen de staat en hun soort sharia oplegden aan Islamabad. Het kostte het leven van een tiental commando's van het Pakistaanse leger om ze te verslaan. Honderden, onder wie kinderen, kwamen om. Belangrijker nog was dat er een nieuw tijdperk van zelfmoordaanslagen op marktplaatsen, openbare pleinen, politiebureaus en legerinstallaties begon. Sindsdien zijn ongeveer 30,000 levens verloren gegaan.
Terug naar het heden: het duo Khan-Qadri heeft een nieuw niveau van instabiliteit in Pakistan gebracht. Ongelukkige burgers, gekluisterd aan hun televisietoestellen, zagen hoe de zwaar versterkte hoofdstad van Pakistan in handen viel van demonstranten. Particulier ingehuurde kranen gooiden betonnen barrières en zeecontainers opzij, terwijl prikkeldraad door professionals werd doorgesneden. Een gedemoraliseerde politie was aanvankelijk te bang om aanvalsbevelen op te volgen.
Vanuit de schaduw heeft het Pakistaanse leger – een instituut dat maar al te goed bekend is bij de Baloch en de Bengalen – met ongebruikelijke kalmte toegekeken hoe de Pakistaanse staatsinstellingen werden overgenomen door gewelddadige misdadigers. Maar in plaats van de openbare orde te herstellen, verkoos zij de opstandelingen legitimiteit te verlenen door onderhandelingen te bepleiten. De korte overname van Pakistan Television door PAT/PTI-agitatoren resulteerde niet in enige daaropvolgende strafmaatregelen; de bezetters vertrokken terwijl ze “Pak fauj zindabad” riepen.
Wat is het spelplan hier? Die van Cricketer Khan is duidelijk genoeg: creëer genoeg chaos zodat de gekozen regering met geweld kan worden omvergeworpen. Vervolgens zal het niet moeilijk zijn een soepele rechter bij het Hooggerechtshof te vinden die voorstander is van tussentijdse verkiezingen. Dan zou hij, misschien met een beetje omgekeerde manipulatie, naar wat hij ziet als zijn rechtmatige lot worden geslingerd: premier van Pakistan worden. De doelstellingen van de grillige Heilige Man uit Canada zijn minder duidelijk; Het krachtig roeren van de pot is alles wat we tot nu toe hebben gezien.
Nu het goede nieuws: de bevolking van Pakistan weigert wijselijk deze gewelddadige vernietiging van de regering te steunen. De huidige publieke opinie is voorstander van stabiliteit en kalmte. In een ongekend vertoon van eenheid hebben de PML-N en de PPP, de twee grootste politieke partijen van Pakistan, aangekondigd dat ze op één lijn zitten. Je weet dat er een nationale consensus is ontstaan toen de rechtse JUI-partij van Maulana Fazlur Rahman en de Jamaat-i-Islami dezelfde kernwaarden delen als de linkse Awami Arbeiderspartij en het Women's Action Forum.
Uiteraard gaat de consensus niet verder. Er is terecht kritiek op het naakte nepotisme van Nawaz Sharif en de benoeming van zijn familieleden op belangrijke posten. Het is terecht dat mensen een hekel hebben aan de stijl van persoonlijk bestuur van de gebroeders Sharif. En terecht is er een roep om electorale hervormingen, en om te protesteren tegen de gedeeltelijk vervalste verkiezingen van vorig jaar.
Over manipulatie: zijn deze beschuldigingen niet enorm versterkt door de verliezers? Wanneer heeft Pakistan voor het laatst volledig vrije en eerlijke verkiezingen gekend? Internationale en de meeste binnenlandse waarnemers zagen niets bijzonders. Ik ook niet, terwijl ik in de rij stond om te stemmen. Bovendien kwam de uitkomst overeen met die van vóór de verkiezingen. Maar dit vleide duidelijk niet het supergrote ego van de cricketspeler. Hij had op meer gehoopt dan alleen een KP-regering. Nu wil hij, met eerlijke of slechte middelen, profiteren van de afkeer van het leger voor Nawaz Sharif en weigert hij over vier jaar zijn kansen in de stembus te wagen.
Het zal een grimmige dag zijn voor Pakistan als cricketspeler Khan premier Khan wordt. Khan had de Taliban openlijk gesteund, zelfs onder de brutale bezetting van Swat in 2009, en weigerde hen te veroordelen toen ze de 14-jarige Malala Yousafzai door het hoofd schoten omdat ze naar school wilde. Khan kreeg een waanzinnige aanval na de moord op TTP-supremo Hakeemullah Mehsud door een Amerikaanse drone, waardoor duidelijk werd dat hij liever op drones zou schieten dan op terroristen. Of het nu uit een ernstige waarnemingsstoornis of politieke ambitie is, of om boete te doen voor zijn playboy-verleden, jaar na jaar heeft hij de kant gekozen van degenen die de scholen van onze kinderen hebben opgeblazen en de Pakistaanse burgers, politie en soldaten hebben vermoord. Dit is de reden waarom de Taliban hem wilden hebben als een van hun vertegenwoordigers in de mislukte vredesbesprekingen, en waarom hij de bijnaam Taliban Khan draagt.
De twee wannabe-messiassen van Pakistan beloven een nieuw Pakistan, en hun goedgelovige volgelingen hebben dat geslikt. Demonstranten die op tv-zenders worden geïnterviewd, spreken over een Naya Pakistan waar elektriciteit gratis en overvloedig is, en waar iedereen een baan naar keuze heeft. Ze vragen niet hoe. In feite is het bestuur binnen de KP niet beter geworden na de jarenlange periode dat de PTI aan de macht is geweest.
Erger nog, Khan heeft niets te zeggen gehad over de gruwelijke aanvallen op de religieuze minderheden in Pakistan, of over het gebruik van de blasfemiewet om hen angst aan te jagen. De Pakistaanse christenen kunnen zijn gevoelloze opmerkingen na de bomaanslag op de kerk in Peshawar een jaar geleden niet vergeten. Hoewel de tragedie van Model Town ronduit moet worden veroordeeld, zwijgt het duo Khan-Qadri over de honderden die ofwel vermist zijn geraakt in Balochistan, of later zijn teruggevonden in massagraven.
Het circus van het duo is te ver gegaan in het ontwrichten van het leven in de hoofdstad. Het lijkt te verdwijnen, maar zo niet, dan is het tijd om er een einde aan te maken. Als overreding niet werkt, zal het gebruik van een absoluut minimum aan geweld volkomen legitiem zijn. De burgers van Islamabad hebben rechten die de agitatoren schenden en die de staat verplicht is te beschermen.
De auteur doceert natuurkunde in Lahore en Islamabad.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren