Het algemene geloof in
Al twintig jaar of langer sturen enkelen van ons wanhopig SOS-berichten uit om te waarschuwen voor verschrikkelijke tijden die komen gaan. Sterker nog, ik ben verrast hoe snel deze sombere voorspellingen zijn uitgekomen.
Er wordt een grootschalige oorlog uitgevochten in FATA, Swat en andere ‘wilde’ gebieden
Soldaten, politieagenten, fabrieks- en ziekenhuispersoneel, rouwenden bij begrafenissen en gewone mensen die in moskeeën bidden, zijn allemaal gereduceerd tot klodders vlees en botfragmenten. Maar, misschien paradoxaal genoeg, ondanks het feit dat de dode lichamen en verbrijzelde levens bijna allemaal moslim zijn, spreken weinig Pakistani zich uit tegen deze wreedheden. Ook keuren zij de legeroperatie tegen de wrede daders van deze daden niet goed, omdat zij geloven dat zij islamitische strijders zijn die strijden voor de islam en tegen de Amerikaanse bezetting. Politieke leiders als Nawaz Sharif en Imran Khan hebben geen woorden van troost voor degenen die hebben geleden onder de handen van islamitische extremisten. Hun tranen zijn exclusief gereserveerd voor de slachtoffers van Predator-drones, ook al zijn het degenen die ernstige misdaden tegen hun eigen volk hebben begaan. Terrorisme is per definitie een daad die alleen de Amerikanen kunnen begaan.
Wat verklaart?
Al dertig jaar lang scheuren diepe tektonische krachten in stilte
Deze verandering is inherent aan het ontwerp. Vijfentwintig jaar geleden gebruikte de Pakistaanse staat de islam als instrument van staatsbeleid. Gebeden op ministeries werden verplicht geacht, geselingen werden in het openbaar uitgevoerd, straffen werden uitgedeeld aan degenen die niet vastten tijdens de Ramadan, selectie voor academische posten op universiteiten vereiste dat de kandidaat blijk gaf van kennis van de islamitische leerstellingen en de jihad werd essentieel verklaard voor elke Moslim. Tegenwoordig is overheidsingrijpen niet langer nodig vanwege een spontane vloedgolf van islamitisch enthousiasme. Het idee van een islamitische staat – nog steeds in een amorfe en diffuse vorm – is nu populairder dan ooit tevoren, omdat mensen wanhopig op zoek zijn naar wonderen om een falende staat te redden.
Dorpen zijn drastisch veranderd; Deze transformatie is gedeeltelijk te danken aan de terugkeer van Pakistaanse arbeiders uit Arabische landen. Veel dorpsmoskeeën zijn nu gigantische madrassa's die de harde salafistische en deobandi-overtuigingen uitdragen via extra grote luidsprekers. Ze zijn fel gekant tegen Barelvis, sjiieten en andere sekten, die zij niet als moslims beschouwen. De Punjabi's, die veel liberaler tegenover vrouwen stonden dan de Pukhtuns, beginnen nu een lijn te volgen die lijkt op die van de Taliban. Het Hanafi-recht begint de overhand te krijgen op traditie en burgerlijk recht, zoals blijkt uit de recente uitspraken van het Hooggerechtshof van Lahore.
In
‘Klassieke muziek loopt op haar laatste benen
De islamisering van de staat en het staatsbestel zou in het belang van de heersende klasse zijn geweest – een klassieke strategie om haar te behoeden voor de toorn van de arbeidersklasse. Maar het verbazingwekkende succes van de staat blijkt zijn eigen ondergang te zijn. Tegenwoordig wordt het land aangevallen door religieuze militanten, en rivaliserende islamitische groeperingen bestrijden elkaar met zware wapens. Ironisch genoeg wordt hetzelfde leger – waarvan de mannen werden gerekruteerd onder de vlag van de jihad en dat zichzelf zag als de strijdende arm van de islam – vandaag de dag beschuldigd van verraad en is het bijna dagelijks het doelwit van islamitische zelfmoordterroristen.
Op de vorige pagina kan de lezer het door de overheid goedgekeurde curriculum bekijken. Dit is de basisroutekaart voor het overdragen van waarden en kennis aan jongeren. Door een parlementaire wet die in 1976 werd aangenomen, zijn alle overheids- en particuliere scholen (behalve scholen op O-niveau) verplicht dit leerplan te volgen. Het werd opgesteld door de curriculumafdeling van het federale ministerie van onderwijs, de regering van
Hiernaast staan gescande afbeeldingen uit een geïllustreerde handleiding voor het Urdu-alfabet. In de masthead staat dat deze is opgesteld door Iqra Publishers,
De wereld van het Pakistaanse schoolkind bleef grotendeels onveranderd, zelfs na 11 september 2001, de gebeurtenis die leidde tot
De bevordering van het militarisme in
Nog steeds het belangrijkste voertuig voor Saudi-isering
De Afghaanse jihad veranderde alles. Tijdens de oorlog tegen de Sovjetbezetting van
Deze cijfers lijken er ver naast te liggen. Vaak geciteerde cijfers variëren tussen 18,000 en 22,000 madrassa's. Het aantal studenten zou navenant groter kunnen zijn. Het gratis kost en inwoning plus het verstrekken van boeken aan de studenten is een belangrijk onderdeel van hun aantrekkingskracht. Bovendien willen ouders in het hele land dat hun kinderen ‘gedisciplineerd’ worden en een gedegen islamitische opleiding krijgen. De madrassa's dienen dit doel ook buitengewoon goed.
Madrassa's hebben een grote invloed gehad op de stedelijke omgeving. Tot een paar jaar geleden,
Totale segregatie van de seksen is een centraal doel van de islamisten, waarvan de gevolgen catastrofaal zijn geweest. Op 9 april 2006 werden bijvoorbeeld 21 vrouwen en acht kinderen doodgedrukt en raakten tientallen gewond tijdens een stormloop in een madrassa van drie verdiepingen in
Je kunt dit incident niet afdoen als uniek in zijn soort. Sterker nog, kort na de aardbeving van oktober 2005, toen ik door de verwoeste stad liep
De Saoedi-isering van een eens zo levendige Pakistaanse cultuur gaat in een meedogenloos tempo door. De drang tot segregatie wordt nu ook aangetroffen onder hoogopgeleide vrouwen. Krachtige bekeerlingen die deze boodschap uitdragen, zoals mevrouw Farhat Hashmi, zijn naar de hoogten van roem en fortuin gekatapulteerd. Hun succes is duidelijk zichtbaar. Twintig jaar geleden was de volledig gesluierde student een zeldzaamheid op de Pakistaanse universiteits- en universiteitscampussen. De abaya was een onbekend woord in het Urdu. Tegenwoordig zijn sommige winkels in het hele land gespecialiseerd in abaya's. Op hogescholen en universiteiten over de hele wereld
Ik heb gezien dat de sluier een diepgaande invloed heeft op gewoonten en houdingen. Veel van mijn gesluierde vrouwelijke studenten zijn grotendeels stille notulisten geworden, zijn steeds timideer en lijken minder geneigd om vragen te stellen of deel te nemen aan discussies. Ze missen het zelfvertrouwen van een jonge universiteitsstudent.
Hoewel sociaal conservatisme niet noodzakelijkerwijs leidt tot gewelddadig extremisme, verkort het wel de afstand. De sociaal-conservatieven zijn er gemakkelijker van overtuigd dat moslims door de rest van de wereld worden gedemoniseerd. Het echte probleem, zeggen ze, is het lot van de Palestijnen, het decadente en discriminerende Westen, de joden, de christenen, de hindoes, de Kasjmir-kwestie, de Bush-doctrine – de lijst gaat maar door. Ze ontkennen heftig dat degenen die terroristische daden plegen moslims zijn, en als ze onweerlegbaar bewijs krijgen, zeggen ze dat het louter een reactie is op onderdrukking.
De nabije toekomst lijkt niet hoopvol: steeds meer mullahs creëren sekten om zich heen en grijpen de controle over de geesten van aanbidders. In de tribale gebieden is plotseling een reeks nieuwe islamitische leiders opgestaan: Baitullah Mehsud, Maulana Fazlullah en Mangal Bagh. Armoede, ontbering, gebrek aan gerechtigheid en extreme verschillen in welvaart vormen de perfecte omgeving voor deze demagogen om mensen voor hun zaak te rekruteren. Hun gruwelijke terreurdaden worden door grote aantallen Pakistanen nog steeds louter gezien als een oorlog tegen het imperialisme
Op de lange termijn zullen we moeten zien hoe de grotere politieke strijd uitpakt tussen de Pakistanen die een islamitische theocratische staat willen en degenen die een moderne islamitische republiek willen. Het zou toch mogelijk kunnen zijn om de islamistische wetten en instellingen, die de Pakistaanse samenleving al meer dan dertig jaar hebben aangetast, terug te draaien en de door haat gedreven heilige strijders te verslaan. Er is geen kans op onmiddellijk succes; misschien moeten de dingen eerst eerst erger worden voordat ze beter worden. Maar op de lange termijn ben ik ervan overtuigd dat de krachten van de irrationaliteit zichzelf zullen opheffen omdat ze willekeurig handelen, terwijl de rede slechts in één richting trekt. De geschiedenis doet ons geloven dat de rede zal zegevieren over de onredelijkheid, en dat de evolutie van de mens naar een hogere en betere soort zal doorgaan. Door gebruik te maken van manieren waarop we momenteel niet kunnen anticiperen, zullen ze op de een of andere manier hun primaire impulsen van territorialiteit, tribalisme, religiositeit en nationalisme overwinnen. Maar voorlopig moet dit slechts een kwestie van geloof zijn.
De auteur doceert natuurkunde aan
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren