Er is een moment in Jeffery Goldbergs New Yorker-profiel van Brent Scowcroft, de voormalige nationale veiligheidsadviseur van George Bush Senior, waarop de combinatie van arrogantie en onwetendheid van de huidige regering kristalliseert. Tijdens het diner vertelt minister van Buitenlandse Zaken Condoleeza Rice aan Scowcroft dat het 'goede nieuws' uit het Midden-Oosten is dat de Israëlische premier Ariel Sharon zich terugtrekt uit Gaza, de eerste stap in de richting van het oplossen van de kwestie van een Palestijnse staat.
Volgens Scowcroft antwoordde hij: 'Dat is vreselijk nieuws. Voor Sharon is dit niet de eerste stap, dit is de laatste stap... als hij eruit is, zal hij een Israël hebben dat hij kan controleren en een Palestijnse staat die zo geatomiseerd is dat het geen probleem meer kan zijn.'
Rijst kwam in de war en, zegt Scowcroft, 'Daar hebben we vreselijk ruzie over gehad.'
Het is moeilijk om op één lijn te komen met een man als Scowcroft, een beschermeling van de buitengewone seriemoordenaar Henry Kissinger. Hij maakte deel uit van het team dat groen licht gaf voor de Indonesische bezetting van Oost-Timor, waarbij volgens de VN ruim 200,000 mensen omkwamen. Er hangt een koude doodssfeer rond de man.
Maar hij krijgt Ariel Sharon.
Misschien komt het omdat hij, net als Sharon, een ex-generaal is en begrijpt dat misleiding een centrale rol speelt in oorlogszaken. En de sleutel tot het begrijpen van de Israëlische premier, zegt Knesset-lid Yossi Sarid, is om te onthouden: 'Sharon is een bedrieger.'
Een nauwgezet en huiveringwekkend onderzoek van het Gaza Disengagement Plan door Sara Roy in de London Review of Books maakt dat overduidelijk. 'Wat het verder ook beweert te zijn', schrijft Roy, 'het Gaza-terugtrekkingsplan is in wezen een instrument van Israëls voortdurende annexatie van land op de Westelijke Jordaanoever en de fysieke integratie van dat land in Israël.'
Roy, een econoom van Harvard, werkt sinds 1985 in Gaza en is auteur van talloze boeken en studies. Haar huidige werk wordt gefinancierd door de John D. en Catherine T. MacArthur Foundation.
Bijna dertig jaar bezetting heeft Gaza tot een van de armste en meest wanhopige regio's ter wereld gemaakt. De werkloosheid bedraagt ruim 70 procent en ergens tussen de 65 en 75 procent van de inwoners leeft onder de armoedegrens. Plaatsen als het vluchtelingenkamp Jabalya hebben drie keer de dichtheid per vierkante kilometer als Manhattan.
Gaza is lange tijd een arm land geweest, maar het is de afgelopen vijf jaar meetbaar erger geworden. Volgens de Wereldbank is het armoedecijfer sinds 2000 meer dan verdubbeld. Uit een studie van Harvard blijkt dat Gaza in 2010 250,000 banen per jaar zal moeten creëren om gelijke tred te kunnen houden met de bevolkingsgroei. Er is ook een wanhopig tekort aan klaslokalen, leraren en gezondheidsklinieken.
Het Wereldvoedselprogramma ontdekte dat 42 procent van de Gazins 'voedselonzeker' is, gedefinieerd als een 'gebrek aan toegang tot veilig en voedzaam voedsel dat essentieel is voor normale groei en ontwikkeling.' Nog eens 30 procent is 'voedselkwetsbaar'. Ongeveer 13.2 van de kinderen in Gaza lijden aan 'lichaamsverspilling', en één op de vijf heeft matige bloedarmoede.
Het Disengagement Plan zal dit allemaal nog erger maken, omdat een belangrijk doel volgens het plan is 'het aantal Palestijnse arbeiders dat Israël binnenkomt te verminderen tot het punt waarop het volledig stopt'.
Houd in gedachten dat Israël direct na de oorlog van 1967 Gaza en de Westelijke Jordaanoever in zijn economie begon te integreren. Beide gebieden, vooral Gaza, werden poelen van laagbetaalde, geschoolde arbeidskrachten voor alles, van de bouw tot de landbouw. Palestijnse gronden werden geconfisqueerd voor nederzettingen en wegen, en de inheemse economie werd 'ontontwikkeld', een klassieke strategie van koloniale machten van Ierland tot Indonesië.
'Tientallen jaren van onteigening en deïnstitutionalisering hadden Palestina al lang geleden beroofd van zijn ontwikkelingspotentieel, waardoor er geen levensvatbare economische (of politieke) structuur kon ontstaan', zegt Roy.
Daarbij komt nog de vernietiging die de bezettingsmacht in Gaza en de omliggende gebieden heeft aangericht. Volgens de VN-conferentie over Handel en Ontwikkeling heeft het Israëlische leger sinds 3.5 voor 2000 miljard dollar aan schade toegebracht. 'Het bezette Palestijnse gebied heeft de afgelopen vier jaar minstens een vijfde van zijn economische basis verloren als gevolg van oorlog en bezetting. ' concludeert het VN-rapport.
Toen Rice aan Scowcroft vertelde dat de terugtrekking uit Gaza de eerste stap was in de oprichting van een Palestijnse staat, was ze óf onoprecht óf had ze niet de moeite genomen het Plan te lezen. ‘Het is duidelijk dat er op de Westelijke Jordaanoever,’ zo luidt het document, ‘gebieden zijn die deel zullen uitmaken van de staat Israël, waaronder grote Israëlische bevolkingscentra, steden en dorpen, veiligheidsgebieden en andere plaatsen die van bijzonder belang zijn voor Israël.'
Dat plan is al in volle gang. De 'veiligheidsmuur' heeft al 242,000 Palestijnen (10 procent van de bevolking) geïsoleerd in een gesloten militaire zone tussen de Israëlische grens en de westelijke kant van de muur. Nog eens 12 procent is van hun land gescheiden door nederzettingen of nederzettingswegen. Wanneer de 425 kilometer lange muur voltooid is, zullen de Palestijnen toegang hebben tot 54 procent van de Westelijke Jordaanoever.
Terwijl de Israëli's beweren dat de muur slechts een veiligheidsmaatregel is, zei minister van Justitie Tzipi Livni op een conferentie in Caesarea dat 'je geen genie hoeft te zijn om te zien dat het hek gevolgen zal hebben voor de toekomstige grens.'
Binnen de muur houdt het netwerk van kolonistenwegen en tunnels, die 400,000 kolonisten vrije doorgang geven, effectief drie miljoen Palestijnen gevangen. Een Palestijn kan niet langer van de Westelijke Jordaanoever naar Jordanië rijden. De twee wegen die door Jericho in het zuiden en Nabloes en Tubas in het noorden lopen, zijn aangewezen als 'alleen kolonisten'.
De regering-Sharon heeft onlangs een plan aangekondigd om het aantal kolonisten in de Jordaanvallei te verdubbelen, een daad die de Westelijke Jordaanoever feitelijk in tweeën zou verdelen. Hij vertelde Reuters ook dat de Vallei een ‘veiligheidszone’ was die Israël niet zou opgeven.
Volgens voormalig Knesset-lid en Gush Shalom-leider Uri Avnery 'maakt Sharon geen geheim van zijn werkelijke bedoelingen: 58 procent van de Westelijke Jordaanoever aan Israël annexeren.' Avnery voegt eraan toe dat, aangezien geen enkele Palestijnse leider een partner zou zijn voor een dergelijke ‘oplossing’, Sharon van plan is dit alles eenzijdig ten uitvoer te leggen, ‘gesteund door geweld, zonder enige dialoog met de Palestijnen.
Sharons minister van Defensie, Shaul Mofaz, beweert dat er 'niemand is om mee te praten' over vrede, en dat Israël zal moeten wachten 'tot de volgende generatie' Palestijnse leiders een vredesakkoord sluit. Wat de verklaring van Mofaz betekent, zegt de Palestijnse hoofdonderhandelaar Saeb Erekat, is dat Israël van plan is 'zijn bezetting van Palestijns gebied voor onbepaalde tijd voort te zetten'.
De wegversperringen, de inbeslagname van land en de dagelijkse vernederingen die de Palestijnen ondergaan, maken allemaal deel uit van een ontwerp. Het doel is om het leven van de Palestijnen zo ondraaglijk te maken dat ze zullen vertrekken, in wat Sharons voormalige minister van Toerisme, Benny Elon, een 'vrijwillige overdracht' noemt.
‘Overdracht is niet noodzakelijkerwijs een dramatisch moment, met bussen en vrachtwagens vol met mensen’, zei mensenrechtenactivist Gadi Algazi tegen het dagblad Ha’aretz, maar een voortdurende ‘wurging onder afsluitingen en belegeringen waardoor mensen niet naar hun werk of naar school kunnen gaan. het ontvangen van medische diensten, en het toestaan van de doorgang van waterwagens en ambulances, die de Palestijnen terugsturen naar het tijdperk van de ezel en de kar.'
Terwijl Rice en de Europese Unie Israël met succes onder druk hebben gezet om de grens van Gaza met Egypte te openen, is de export van Gaza naar Israël gehalveerd.
Ook de Israëliërs betalen een hoge prijs voor de nederzettingen. Volgens Peace Now kost de bezetting 1.4 miljard dollar per jaar. 'De nederzettingen', zegt Amir Peretz, de nieuwe leider van de Labour-partij, 'hebben de begrotingen voor onderwijs en welzijn van de sociale periferie leeggemaakt en de sociale kloof in Israël vergroot.'
Volgens het National Insurance Institute van de regering is de kinderarmoede in Israël sinds 1988 met 50 procent toegenomen. Een derde van de Israëlische kinderen leeft onder de armoedegrens, en Israël heeft de twijfelachtige eer dat het de op één na grootste kloof heeft tussen arm en rijk in de ontwikkelde wereld (de VS is nummer één). Het heeft ook het hoogste armoedecijfer onder 65-jarigen in de westerse wereld.
Henry Siegman, voormalig uitvoerend hoofd van het American Jewish Congress, wijst erop dat de Israëli's een partner hebben als ze die willen. Volgens een recent onderzoek van het Palestijnse Centrum voor Beleid en Onderzoek wil de meerderheid van de Palestijnen een staakt-het-vuren, ontwapening van de milities en stellen zij 'het verbeteren van hun leven' boven 'het beëindigen van de bezetting'.
Toch blijven de poorten naar Gaza voor het grootste deel gesloten. De Israëlische regering is van plan 6500 huizen toe te voegen aan de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever, en hoewel ze 8,500 kolonisten uit Gaza heeft verdreven, heeft ze ook onderkomens gebouwd voor nog eens 30,000 mensen op de Westelijke Jordaanoever. De wegen en de muur verslinden Palestijnse gebieden, en gerichte moorden en invallen gaan door. Dit alles, zo betoogt Siegman, lokt een verschrikkelijke vergelding uit.
'Maatregelen die het Palestijnse publiek collectief straffen en de inspanningen om Gaza weer tot leven te wekken ondermijnen, zullen, als ze niet worden teruggedraaid, de Palestijnen tot de conclusie brengen dat hun optimisme misplaatst was', schrijft hij. 'Als dat zou gebeuren, zou niemand verbaasd moeten zijn als de Intifada met ongekende woede terugkeert.'
[Conn Hallinan is journalist en analist voor Foreign Policy in Focus.]
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren