ირანის ურანის გამდიდრების პროგრამამ დიდი კრიტიკა გამოიწვია და ისრაელშიც და შეერთებულ შტატებშიც საუბრობდნენ ირანის ბირთვულ ობიექტებზე შესაძლო თავდასხმებზე. სამხედრო გადაწყვეტისკენ სწრაფვა, როგორც ჩანს, აგროვებს საგანგაშო იმპულსს, ალტერნატიული მიდგომების მცირე საჯარო განხილვით აშშ-ს მეინსტრიმ მედიაში. სავარაუდოდ, ასეთი თავდასხმების განხორციელებასთან დაკავშირებული იქნება ძალიან მძიმე ხარჯები.
ირანელ ლიდერებს შურისძიების სხვადასხვა ინსტრუმენტები აქვთ ხელმისაწვდომი და მცირე საფუძველია ვიფიქროთ, რომ ისინი არ გამოიყენებენ. დიდი ალბათობით, ისრაელს თავს დაესხმება ჰეზბოლას და ჰამასის საპასუხოდ, რომელთაც ორივეს აქვთ სერიოზული ზიანის მიყენების შესაძლებლობა. კიდევ უფრო მეტი ზიანი შეიძლება მიაყენოს თავად ირანს, რომელიც ავითარებს შორ მანძილზე მიწოდების შესაძლებლობებს მოწინავე სარაკეტო ტექნოლოგიისა და ბომბის მატარებელი თვითმფრინავის ტიპის საშუალებით.
ასევე არსებობს ირანის ვარიანტი, დაბლოკოს ჰორმუზის სრუტის გავლით, რომლითაც გადის მსოფლიოს იმპორტირებული ნავთობის ორი მესამედი, რაც უდავოდ იწვევს მიწოდების დეფიციტს, ფასების ზრდას, გაზის ხაზებს მთელს მსოფლიოში და გლობალურ ეკონომიკურ ქაოსს. გარდა ამისა, რეგიონში არის სხვადასხვა გადაუჭრელი კონფლიქტები, რომლებიც შეიძლება ადვილად გაღვივდეს ირანის ინტერვენციებით, ყველაზე აშკარად ერაყით.
ირანის წინააღმდეგ თავდასხმები, როგორც ძალის არათავდაცვითი საშუალება, დაარღვევს საერთაშორისო კანონს და გაეროს წესდებას. ძალის გამოყენება კანონიერია მხოლოდ საერთაშორისო კონფლიქტურ სიტუაციებში, თუ იგი გამოიყენება თავდაცვის მიზნით წინა შეიარაღებული თავდასხმის საპასუხოდ. ქარტიის ძირითადი ვალდებულება მე-2(4) მუხლში კრძალავს მუქარას და ასევე ძალის გამოყენებას. ამ სტანდარტით, ისრაელიც და შეერთებული შტატებიც, მხოლოდ მათი მუქარით, უკვე კანონის დამრღვევად შეიძლება განიხილებოდეს. ძალის რეალური გამოყენება ეჭვს არ დატოვებს.
ირანზე თავდასხმაზე ბევრად უკეთესი ვარიანტი იქნება ახლო აღმოსავლეთის ბირთვული იარაღისგან თავისუფალ ზონაზე მოლაპარაკების მცდელობა. ამ ინიციატივას ფართო მხარდაჭერა აქვს რეგიონის და მსოფლიოს მთავრობებს შორის. ეს იყო პრიორიტეტული მიზანი, რომელიც შეთანხმებული იქნა კონსენსუსით 2010 წლის არაგავრცელების ხელშეკრულების მიმოხილვის კონფერენციაზე. მაგრამ არის ერთი დიდი დაჭერა, რომელიც აქამდე იყო გადამწყვეტი ინჰიბიტორი: ისრაელი უცვლელად ეწინააღმდეგება, რადგან ზონის დაარსება ისრაელს მოითხოვს საკუთარი ბირთვული იარაღის არსენალის დემონტაჟს.
ცხადია, ახლო აღმოსავლეთის ბირთვული იარაღისგან თავისუფალი ზონის იდეას ნაკლებად აქვს რეგიონალური მიმზიდველობა, თუ ის არ მოიცავს ისრაელს. ისრაელის დაჟინებული მოთხოვნა ბირთვული იარაღის შენახვაზე ომისთვის, საფრთხის შემცველი შედეგებით, ირანის ასეთი იარაღის შეძენის თავიდან ასაცილებლად, გამოხატავს ღრმად შემაშფოთებელ ორმაგ სტანდარტებს, რომლებიც წარმოადგენს გაუვრცელებლობის რეჟიმის საერთო მახასიათებელს.
ახლო აღმოსავლეთის ბირთვული იარაღისგან თავისუფალი ზონა დაუყოვნებლივ გააუმჯობესებს საერთო რეგიონულ სტაბილურობას და, ასევე, ითვალისწინებს მრავალი არაბული ქვეყნის პერსპექტივას, რომლებიც მზად არიან განახორციელონ საკუთარი ბირთვული ენერგეტიკული პროგრამები. მართლაც, ასეთი ზონის გარეშე, არსებობს რეგიონალური ბირთვული შეიარაღების შეჯიბრის არსებითი შესაძლებლობა, რომელიც აცდუნებს ისეთ ქვეყნებს, როგორიცაა თურქეთი, ეგვიპტე, სირია და საუდის არაბეთი, ისევე როგორც ირანი, მიიღონ ბირთვული არსენალის სავარაუდო შემაკავებელი სარგებელი.
ახლო აღმოსავლეთის ბირთვული იარაღისგან თავისუფალი ზონა, რომელიც მოიცავს რეგიონის ყველა ქვეყანას, არის საკითხი, რომელიც მოითხოვს აშშ-ს ხელმძღვანელობას. მხოლოდ შეერთებულ შტატებს აქვს ბერკეტები და აღნაგობა, რათა მოლაპარაკებების მაგიდასთან მიიყვანოს რეგიონალური აქტორების მრავალფეროვანი ჯგუფი, რათა საჭირო ძალისხმევა გამოიჩინოს ომის თავიდან ასაცილებლად. არ შეიძლება იყოს წინასწარი გარანტია, რომ ასეთი დიპლომატიური ინიციატივა წარმატებას მიაღწევს, მაგრამ მცდელობის წარუმატებლობა სამწუხარო იქნება.
რიჩარდ ფალკი არის გაეროს სპეციალური მომხსენებელი პალესტინის ტერიტორიებზე და ბირთვული ეპოქის მშვიდობის ფონდის თავმჯდომარე. დევიდ კრიგერი არის ბირთვული ეპოქის მშვიდობის ფონდის პრეზიდენტი.
ZNetwork ფინანსდება მხოლოდ მისი მკითხველების გულუხვობით.
შემოწირულობა