Bi akoko idibo Indonesia ti gbona, ipolongo Alakoso Gbogbogbo ti Indonesian Wiranto mu ifarabalẹ isọdọtun si ipo rẹ gẹgẹbi olutọpa ẹtọ eniyan ti o ni ẹsun ni East Timor. Gbólóhùn ETAN ti n beere pe Wiranto duro ni idajọ, ko duro fun ọfiisi, ni iroyin pupọ lẹhin ti o di aṣoju ti Golkar Party. Ni ibẹrẹ ọdun yii, Ẹka Ipinle AMẸRIKA ti jo pe o ti gbe Wiranto ati awọn oṣiṣẹ meje miiran sinu atokọ wiwo visa kan. Apapọ UN-East Timor Serious Crimes Unit (SCU) ni Dili ti fi ẹsun gbogbo wọn fun iwa-ipa si ẹda eniyan ni Oṣu Keji Ọjọ 24, Ọdun 2003.
Awọn abanirojọ ni East Timor, ti o ni ibanujẹ nipasẹ awọn idaduro, lọ si ile-ẹjọ Awọn Paneli Pataki lati tẹ fun awọn iwe-aṣẹ imuni fun Wiranto ati awọn miiran ni Indonesia. Àwọn agbẹjọ́rò náà tiẹ̀ gbé ọ̀rọ̀ ṣókí kan jáde ní gbangba tí wọ́n ń sọ̀rọ̀ nípa ẹjọ́ wọn lòdì sí olóṣèlú gbogbogbòò náà. Ikojọpọ ẹ̀rí ti o jẹbi jẹ irọ si ikẹkọ rẹ ati awọn alaṣẹ giga miiran ti kiko imọ ati ilowosi ninu iṣaaju- ati lẹhin-ipanilaya apaniyan ni ọdun 1999.
Bibẹrẹ ni Oṣu Kini, Ile-ẹjọ Giga julọ ti Indonesia bẹrẹ jijabọ awọn idajọ rẹ lori awọn ẹjọ apetunpe lati ọdọ awọn abanirojọ ati awọn olujebi ni Ile-ẹjọ Awọn ẹtọ Eda Eniyan Ad Hoc ti Jakarta ti a tako jakejado Jakarta. Ile-ẹjọ ṣe atilẹyin awọn idasile ti olori ọlọpa East Timor tẹlẹ Timbul Silaen ati Kopassus Colonel Yayat Sudrajat.
Nipa ala mẹta-si-meji, awọn onidajọ Indonesia tun ṣe atilẹyin idalare ti awọn oṣiṣẹ ologun mẹrin ati oṣiṣẹ ọlọpa kan fun ipa wọn ninu ipakupa ijo Suai, iwa ika ti o buruju julọ ti 1999. Idajọ ti o tako kan pe awọn marun jẹbi 'awọn iṣe'. ti omission.'
‘Wọn mọ pe pipa wa ninu ile ijọsin,’ ni o sọ. ‘Wọ́n wà ní òde ṣọ́ọ̀ṣì.’ Ó pe ìkọlù náà ní ‘ìwà ọ̀daràn lòdì sí ẹ̀dá ènìyàn,’ àti ‘apakan ìkọlù tí ó gbòòrò tí ó sì wà létòletò tí ó ṣẹlẹ̀ ní Ìlà Oòrùn Timor.’
Ile-ẹjọ giga ti ṣe atilẹyin idajọ ọdun mẹta lodi si ọmọ abinibi East Timor José Abilio Osorio Soares, gomina ti Indonesian ti o kẹhin ti East Timor. Awọn ẹjọ apetunpe nipa 10 miiran wa ni isunmọtosi.
International Osere
Ni Oṣu Kẹta, atilẹyin agbaye fun ikọlu Indonesia ati iṣẹ gba akiyesi nigbati Igbimọ otitọ ti East Timor (CAVR) ṣe igbọran gbogbo eniyan ni ọjọ mẹta lori Ipinnu Ara-ẹni ati Awujọ Kariaye. Alaga CAVR Aniceto Guterres Lopes sọ pe, 'Awọn ipo ti o gba nipasẹ awọn ile-iṣẹ agbaye ni awọn ọdun 24 ti ija naa jẹ aringbungbun si ohun ti o ṣẹlẹ ni Timor-Leste ni gbogbo akoko yii ati abajade ipari.’
Ajafitafita ETAN ti igba pipẹ Brad Simpson, ti n ṣiṣẹ pẹlu Ile-ipamọ Aabo Orilẹ-ede ti Washington DC, ti n gba awọn iwe aṣẹ nipasẹ Ofin Ominira Alaye. Iwọnyi yoo ṣe iranlọwọ lati tan imọlẹ eto imulo AMẸRIKA lakoko iṣẹ ati pe o yẹ ki o jẹri iwulo si CAVR ni ipari ijabọ rẹ, eyiti o jẹ nitori isubu yii.
Ní ìbẹ̀rẹ̀ oṣù Kẹrin, àwọn ìròyìn tí a tẹ̀ jáde fi hàn pé ìjábọ̀ UN kan tí a ti palẹ̀ mọ́ láti ọwọ́ ògbógi ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn Geoffrey Robinson fi ẹ̀sùn kan US àti Australia pé wọ́n ń tẹ àjọ UN ‘máa tapá líle lórí ọ̀ràn ààbò’ síwájú ìfidípò ìdìbò tí ó wáyé ní August 1999. O jiyan pe awọn orilẹ-ede mejeeji, ti o ni idiyele awọn ibatan sunmọ pẹlu Jakarta, “ṣe irọrun iṣẹ ati iwa-ipa ni otitọ” nipasẹ 'atilẹyin ti o han gbangba, aiṣe, ati ipalọlọ' fun awọn ilokulo titi di ọdun 1999. Ninu ijabọ naa, ti pari ni Oṣu Karun ọdun 2003, Robinson royin pe 'fidi si iṣẹ naa. UN fun kiko lati mu awọn oluṣebi wá si idajo' ati pe fun ile-ẹjọ kariaye pataki kan lati gbiyanju awọn oṣiṣẹ agba agba Indonesia 75, pẹlu Wiranto.
Ni ilu Ọstrelia, itanjẹ Ami titun kan fojusi lori boya itara pro-Jakarta ni ijọba ilu Ọstrelia mu u lati sin awọn asọtẹlẹ pe TNI yoo fa iwa-ipa awọn ọmọ ogun ni East Timor lẹhin ibo 1999. Oluyanju oye ologun Lieutenant-Colonel Lance Collins ti pe Prime Minister lati ṣẹda igbimọ ọba kan lati ṣe iwadii.
Bi awọn ẹri afikun ti n ṣajọpọ ati awọn ikuna ati awọn idiwọn ti awọn ilana ofin ti o wa tẹlẹ ti n han siwaju sii, Awọn NGO ti East Timorese, ETAN ati awọn ẹgbẹ ẹtọ eda eniyan agbaye n tẹsiwaju lati tẹ fun ile-ẹjọ agbaye gẹgẹbi ọna ti o dara julọ lati rii daju pe awọn aṣoju Indonesian ti o ga julọ ko yọ kuro ninu idajọ ododo. . Akowe Agba UN Kofi Annan nireti lati ṣeduro awọn igbesẹ ti o tẹsiwaju lati lepa idajọ ododo. Imọran ti o ṣeeṣe julọ ni lati ṣẹda igbimọ alamọja kan lati ṣayẹwo awọn idanwo Jakarta ati ilana awọn odaran to ṣe pataki, ati pe lati iyẹn ṣeduro awọn ilana afikun. Nikan titẹ lile yoo rii daju pe ododo ododo wa lori ero igbimọ.
Fun alaye diẹ sii wo www.etan.org/action/issues/h-rights.htm.
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun