Pakistan jẹ ẹni ọdun 60. Fun ohun ti o ju 40 ọdun ti igbesi aye rẹ, o ti jẹ akoso taara tabi laisi taara nipasẹ ọmọ ogun rẹ. Iyika kọọkan ti iṣakoso ologun ti fi orilẹ-ede naa silẹ ni idaamu ainipẹkun.
Ilana ti Gbogbogbo Pervez Musharraf, ti o gba agbara ni 1999, ko yatọ. Beset ni gbogbo awọn ẹgbẹ, o n wa bayi, pẹlu iranlọwọ Amẹrika, lati gùn iji ati duro ni agbara.
Ni isalẹ ọna yii wa paapaa ajalu nla julọ.
Awọn orisun ti Ikuna
Awọn oludari Pakistan ti kuna lati ibẹrẹ. Ni ominira, baba oludasile rẹ, Mohammad Ali Jinnah, gba akọle ileto ti Ilu Gẹẹsi ati awọn agbara ti gomina gbogbogbo. O ku laarin ọdun kan, ko fi irandiran ti o han gbangba ti idanimọ orilẹ-ede tabi ọjọ iwaju, ko si ipilẹ gbooro, iṣọkan, ẹgbẹ oṣelu orilẹ-ede tabi ẹgbẹ lati ṣe itọsọna rẹ, ko si aṣa ti ijọba tiwantiwa. Pakistan ṣubu si ọwọ iṣẹ ilu ati ọmọ ogun ti o mọ awọn aṣa amunisin nikan.
Awọn agba gomina mẹrin wa ati awọn alakoso ijọba meje ni ọdun 10 akọkọ, dide ati ja bo nipasẹ awọn intrigues aafin, ṣugbọn gbogbo wọn ko ni agbara ni ipari. Pakistan ko le paapaa ṣẹda ofin kan. Lẹ́yìn náà, ní 1958, ìdìtẹ̀ ológun àkọ́kọ́ wáyé. Gbogbogbo Ayub Khan sọ fun orilẹ-ede naa pe ọmọ ogun ko ni yiyan. Ó sọ pé, “àpapọ̀ ìdàrúdàpọ̀ ìṣàkóso, ètò ọrọ̀ ajé, ìṣèlú àti ìwà híhù” tí “àwọn olùwára-ẹni-nìkan, tí wọ́n fi aṣọ àwọn aṣáájú òṣèlú, ti ba orílẹ̀-èdè náà jẹ́.”
Gbogbogbo Ayub Khan jọba fun ọdun mẹwa. Awọn ibi-afẹde meji rẹ ni okunkun ologun ati imulaju awujọ ati eto-ọrọ aje. Gbogboogbo naa ṣe adehun ajọṣepọ ologun ti o sunmọ pẹlu Amẹrika, eyiti o n wa awọn alabara Ogun Tutu kakiri agbaye. Awọn dọla Amẹrika, awọn ohun ija, awọn onimọran, ati awọn imọran ti a dà sinu Pakistan. Abajade jẹ ogun 1965 pẹlu India, iyipada awujọ ti o bajẹ, ati aidogba ti o buruju. Ni opin ijọba rẹ, a sọ pe awọn idile 22 ni iṣakoso ida meji-mẹta ti ile-iṣẹ Pakistan ati ipin ti o tobi paapaa ti ile-ifowopamọ ati agbegbe iṣeduro.
Nikẹhin, awọn eniyan dide ni iṣọtẹ. Awọn ibeere fun aṣoju jẹ nla julọ ni Ila-oorun Pakistan, ile si pupọ julọ awọn eniyan Pakistan. Awọn idibo waye ati pe ẹgbẹ ti orilẹ-ede kan lati Ila-oorun yọrisi iṣẹgun, ṣugbọn ọmọ-ogun ati awọn ẹgbẹ oṣelu rẹ jẹ pupọ julọ lati Iwọ-oorun Pakistan ati pe kii yoo ni ọkan ninu rẹ. Awhànfuntọ lọ tọ́nawhàn omẹ etọn titi lẹ. Ìpakúpa tí ń bani lẹ́rù wà. Ni ọdun 1971, pẹlu iranlọwọ lati India, East Pakistan ya ni ominira o si di Bangladesh.
Iran ti sọnu
Awọn ọmọ-ogun fi agbara silẹ ni Oorun. Ṣugbọn aṣaaju ara ilu tuntun, Zulfikar Ali Bhutto, ko ni ihuwasi ijọba tiwantiwa, o tọju atako bi ewu. O orilẹ-ede ti o tobi apa ti awọn aje, siwaju okun tẹlẹ unaccountable bureaucrats, doled jade ijoba ise to ọmọlẹyìn rẹ, mulẹ Pakistan ká iparun awọn ohun ija eto, ati ki o refaini awọn asa ti ifẹ si àkọsílẹ support nipa appeasing awọn mullahs.
Ni ọdun 1977, ọmọ-ogun gba iṣakoso pada, o si pa Bhutto. Alakoso tuntun, Gbogbogbo Zia ul Haq, wa lati Islamize Pakistan. O ṣe agbekalẹ awọn ofin ẹsin, awọn ile-ẹjọ, ati owo-ori, ṣe atilẹyin awọn madrassas Islamist ti ipilẹṣẹ (awọn ile-ẹkọ seminari) ati awọn ẹgbẹ oloselu, ati yi awọn iwe-ẹkọ ile-iwe pada lati ṣe agbega ti orilẹ-ede Islam Konsafetifu. Ṣiṣẹ lori bombu naa tẹsiwaju ni iyara.
Orile-ede Amẹrika yi oju afọju si mejeeji ijọba apanirun ati bombu. O da awọn ọkẹ àìmọye dọla sinu Pakistan lati ra atilẹyin fun ogun kan si Soviet Union ni Afiganisitani. Awọn ọmọ-ogun Pakistan ti kọ ati ni ihamọra awọn ọmọ ogun Islam lati kakiri agbaye, pẹlu owo Amẹrika, wọn si ran wọn kọja aala lati ja communism alaiwa-bi-Ọlọrun. Jihad a bi.
Ọ̀gágun Zia kú nínú jàǹbá ọkọ̀ òfuurufú kan ní ọdún 1988, Soviet Union sì jẹ́wọ́ ìjákulẹ̀, ó sì kúrò ní Afiganisitani. Idibo won waye, nikan lati ni ogun di agbara lẹhin itẹ. Amẹrika tun ṣe awari pe Pakistan n kọ bombu naa, o si fi awọn ijẹniniya lelẹ. O ti pẹ ju.
Awọn irugbin titun ti awọn oludari, pẹlu ọmọbirin Bhutto, Benazir, sọkalẹ sinu ibajẹ ati ẹtan, kọọkan n wa iranlọwọ ti ọmọ-ogun lati gba ọfiisi. Awọn alakoso ijọba mẹsan ni o wa ni ọdun 10. Diẹ ninu awọn taratara tọ awọn mullahs, ko si ọkan gbiyanju lati yi pada awọn Islam aṣẹ ti a da nipa Gbogbogbo Zia. A fi irandiran silẹ fun aibikita, iwa-ipa, ati Islam ti o ni ipilẹṣẹ.
Awọn ọmọ-ogun beere ipin kiniun ti awọn ohun elo orilẹ-ede. Awọn oloselu sanwo, botilẹjẹpe eto-ọrọ aje ṣubu ati idamẹta ti Pakistani ṣubu labẹ laini osi. Awọn ọmọ-ogun tesiwaju lati jẹ gaba lori ajeji eto imulo. O ṣe iranlọwọ lati ṣẹda, ikẹkọ, apa, ati dari awọn Taliban si agbara ni Afiganisitani. Ibi-afẹde naa ni lati ṣẹda ijọba alabara ati aabo awọn aala iwọ-oorun Pakistan. Awọn eniyan Afiganisitani san idiyele ẹru kan.
Ilana kanna ni a gbiyanju ni Kashmir. Pakistan ṣeto ati ihamọra awọn onija Islamist o si fi wọn ranṣẹ si ogun. Kashmiris, ti o tiraka fun awọn ewadun fun ẹtọ lati pinnu ọjọ iwaju tiwọn laisi ofin India, rii pe ara wọn ni idẹkùn laarin iwa-ipa ti o fa nipasẹ awọn ologun ologun India ati awọn onijagidijagan ti o ṣe atilẹyin Pakistan.
Laarin rudurudu naa, ni ọdun 1998, India ati lẹhinna Pakistan ṣe idanwo awọn ohun ija iparun ati ọdun kan lẹhinna lọ si ogun. Awọn ẹgbẹ mejeeji ju awọn irokeke iparun. Awọn oloselu ti a yan ni Pakistan lọ pẹlu, ni ẹtọ kirẹditi ni gbogbo aye.
Akoko Musharraf
Ìtakò díẹ̀ ló wà nígbà tí ẹgbẹ́ ọmọ ogun, tí Ọ̀gágun Pervez Musharraf ṣamọ̀nà, gba ìjọba lọ́dún 1999. “Àwọn ológun kò ní ète láti wà lórí àbójútó pẹ́ẹ́pẹ̀ẹ̀pẹ́ ju bí ó ṣe pọn dandan láti ṣí ọ̀nà sílẹ̀ fún ìjọba tiwa-n-tiwa tòótọ́ láti gbilẹ̀,” ó ṣèlérí. Dipo, o tako awọn idibo o si ṣe adehun pẹlu awọn ẹgbẹ oselu Islamist ti o fẹ lati ṣe atilẹyin fun u gẹgẹbi Alakoso.
Lẹhin awọn ikọlu Oṣu Kẹsan Ọjọ 11, Amẹrika fi atako rẹ silẹ si Gbogbogbo Musharraf. O nilo atilẹyin Pakistan fun ogun Amẹrika miiran. Owo dà sinu (ju $10 bilionu ki jina), ati awọn ibeere fun a pada si ijoba tiwantiwa mọ.
Lẹhin ikọlu AMẸRIKA ti Afiganisitani ni ọdun 2001, ọpọlọpọ awọn Taliban ati awọn onija al-Qaeda salọ kọja aala si awọn agbegbe ẹya Pakistan nibiti wọn ti tun ṣe ara wọn. Labẹ titẹ AMẸRIKA, ọmọ ogun Pakistan ti gbiyanju lati lọ si awọn agbegbe aala ti ẹya lati fihan pe wọn n koju Taliban ati al-Qaeda nibẹ. Wọn ti pade resistance. Bákan náà, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ló wà nínú ẹgbẹ́ ọmọ ogun tí wọn ò fẹ́ ja ohun tí wọ́n rí gẹ́gẹ́ bí ogun Amẹ́ríkà. Ẹgbẹ́ ọmọ ogun náà ti bẹ̀rẹ̀ sí í kọlu àwọn ohun ìjà ológun láti inú ọkọ̀ òfuurufú, ọkọ̀ òfuurufú ọkọ̀ òfuurufú, àti àwọn ohun ìjà ogun. Níwọ̀n bí àwọn aráàlú ti ń pa run, àwọn ará àdúgbò ti kọjú ìjà sí àwọn ológun, àwọn kan sì ti dara pọ̀ mọ́ àwọn ọmọ ogun náà.
Al-Qaeda ati ipa Taliban ti bẹrẹ lati tan kaakiri lati awọn agbegbe aala jijin si awọn ilu nla ati paapaa awọn ilu pataki ni awọn agbegbe aala meji. Awọn onijagidijagan wọnyi ti ṣe idi ti o wọpọ pẹlu awọn ẹgbẹ Islamist agbegbe, ti o rii awọn oṣiṣẹ ninu awọn madrassas ainiye Pakistan ati ọpọlọpọ awọn ẹgbẹ oselu Islam rẹ. Awọn ọmọ-ogun ti kọlu awọn ọmọ ogun, awọn ọlọpa, awọn oṣiṣẹ agbegbe, awọn eniyan lasan, ati awọn oludari orilẹ-ede, pẹlu Musharraf. Awọn ado-igbẹmi ara ẹni ti gba awọn ọgọọgọrun ẹmi ni gbogbo orilẹ-ede naa.
Awọn onija Islamist ti gba gbogbo awọn abule. Afarawe awọn Taliban, wọn kọlu awọn obinrin, sunmọ awọn ile-iwe awọn ọmọbirin, kọlu DVD ati awọn ile itaja orin, ba TV jẹ, ati beere fun awọn ọkunrin dagba irungbọn ki wọn lọ si mọṣalaṣi. Awọn ronu ti tan ani si olu. Fun oṣu mẹfa, awọn ọmọ ile-iwe Islamist ati awọn onija gba mọṣalaṣi kan ni Islamabad ati ṣeto ile-ẹjọ tiwọn. Ijọba naa joko titi di igba ti o fi agbara mu lati ṣiṣẹ nipasẹ titẹ orilẹ-ede ati ti kariaye. Iji lile ti itajesile ti mọṣalaṣi naa ṣiṣẹ nikan lati fa ija ogun naa ati ibinu ero gbogbo eniyan.
Iwa-ipa ẹlẹyamẹya ti tẹle igbega ti awọn Islamists ajagun. Awọn ẹgbẹ Sunni ti o ni ihamọra, diẹ ninu ti o sopọ mọ awọn ẹgbẹ oselu pataki, ti kọlu Shias ati awọn ẹlẹsin ti o kere ju pẹlu ikọsilẹ. Awọn ọgọọgọrun ti ku. Paapaa botilẹjẹpe a ti fi ofin de awọn ẹgbẹ naa, wọn ṣiṣẹ laijẹbi, awọn oludari wọn han ni gbangba.
Awọn Islamists kii ṣe atako ologun nikan si ipinle naa. Ija wa ni agbegbe Pakistan ti o tobi julọ, Baluchistan, ti o tan nipasẹ awọn ibeere fun ominira nla ati iṣakoso lori awọn orisun aye wọn. O jẹ ẹdun igba pipẹ. Awọn ọmọ ogun Pakistan fọ tuntun ni lẹsẹsẹ mẹrin awọn iṣọtẹ. Awọn ẹgbẹ Baluch ti ṣe idiwọ ati kọlu awọn ohun elo gaasi, gaasi ati awọn opo gigun ti epo, awọn ile-iṣọ gbigbe ina, ati awọn ọna ọkọ oju irin. Wọn tun ti dojukọ awọn ile-iṣẹ ajeji ti n wa lati ṣawari awọn aaye gaasi tuntun ni agbegbe ati ṣiṣẹ lori awọn iṣẹ idagbasoke miiran nibẹ. Wọn ti tun pe awọn ehonu ati idasesile.
The Democratic Ipenija
Igbiyanju ọmọ ogun lati koju awọn Islamists ati awọn ọlọtẹ Baluch ti ṣẹda idaamu tirẹ. Ni awọn ọdun diẹ sẹhin, ijọba ti mu awọn ọgọọgọrun eniyan ati, lẹhin ti wọn “parẹ,” sẹ pe ko ti mu wọn. Awọn idile wọn ri ore kan ninu adajọ agba ti Ile-ẹjọ Giga julọ ti Pakistan. O ti beere pe ki ijọba gbe awọn eniyan ti o padanu wa ni kootu. Gbogbogbo Musharraf dahun nipa titu adajọ olori. Ibẹru nla ti Musharraf ni pe ile-ẹjọ ajafitafita kan yoo ṣe idiwọ igbiyanju rẹ lati tẹsiwaju ni agbara bi Alakoso.
Igbiyanju orilẹ-ede kan wa fun imupadabọ ti adajọ agba. Àwọn adájọ́ ti kọ̀wé fipò sílẹ̀, àwọn agbẹjọ́rò bẹ̀rẹ̀ sí dáṣẹ́ sílẹ̀, àwọn ọlọ́pàá sì gbógun ti àwọn àṣefihàn tí àwọn agbẹjọ́rò ń ṣe lóde Ilé Ẹjọ́ Gíga Jù Lọ. Ni gbogbo orilẹ-ede naa, ogunlọgọ nla pejọ lati gbọ ati ṣe atilẹyin fun adajọ agba. Ile-ẹjọ giga ti kede pe adajọ agba gbọdọ jẹ atunṣe. Musharraf ni lati gba ijatil.
Ile-ẹjọ ti n gbọ ẹjọ ti awọn eniyan ti o padanu. Ijọba ti ṣe agbejade diẹ ati fa ẹsẹ rẹ si awọn miiran. Adajọ agba ti halẹ lati fi agba agba agbofinro kan sẹwọn ati pe awọn olori awọn ologun Pakistan ti ijọba ko ba gbe awọn eniyan jade ni kootu. Bi awọn idibo ṣe n lọ, ati Musharraf n wa lati da agbara duro, Ile-ẹjọ ti tẹlẹ ti bẹrẹ lati gbọ awọn afilọ lori iforukọsilẹ oludibo.
Diẹ ninu awọn nireti pe mimu-pada sipo irisi ijọba tiwantiwa le yi igbi omi pada si awọn Islamists ati dinku ewu iparun. Musharraf, pẹlu iranlọwọ AMẸRIKA, n gbiyanju lati ṣajọpọ adehun kan lati duro ni agbara. O n gbero lati da awọn ẹlẹgbẹ Islamist rẹ silẹ ni paṣipaarọ fun atilẹyin lati ọdọ Benazir Bhutto, ẹniti yoo parẹ kuro ninu awọn ẹsun ibajẹ ti o salọ ati gba laaye lati pada lati igbekun. Ko ni to.
Ni awọn ọdun Musharraf, ọmọ-ogun ti mu agbara rẹ pọ si ni awọn ọna tuntun. Generals ṣe akoso awọn agbegbe, ṣiṣe awọn ile-iṣẹ ijọba, ṣakoso awọn ile-ẹkọ giga, ati ṣakoso awọn ile-iṣẹ orilẹ-ede. Awọn anfani iṣowo ti ọmọ ogun ni bayi ni ile-ifowopamọ ati iṣeduro, simenti ati ajile, ina ati suga, agbado ati awọn eso oka. Wọn kii yoo fi eyi silẹ laisi ija.
Fun ọmọ ogun naa, agbaye ita yoo han paapaa idẹruba. Bi ọrọ-aje India ṣe n dagba ati pe o pọ si inawo ologun ni awọn fifo ati awọn aala, ọmọ ogun Pakistan n wa awọn ọna lati tọju. Pẹlu Amẹrika ti n dagba ibatan ilana tuntun pẹlu India, ọmọ-ogun n bẹru sisọnu ọrẹ rẹ ti atijọ. O ṣe aibalẹ bawo ni yoo ṣe ṣetọju iparun rẹ, misaili ati ere-ije ohun ija ohun ija pẹlu India. Ọmọ-ogun gbọdọ yọkuro diẹ sii lati eto-ọrọ aje Pakistan. Ofin ijọba ara ilu kii yoo gba laaye lati koju awọn ohun pataki wọnyi.
Ofin ologun ati awọn oloselu ọmọlangidi ti mu Pakistan wa si ipo ẹru rẹ lọwọlọwọ. Dipo ki o tọju Musharraf ni agbara, agbaye gbọdọ beere pe ki ọmọ ogun Pakistan mu iṣakoso lori ijọba ati eto-ọrọ ni ẹẹkan ati fun gbogbo. Nikan ijọba ti o yan larọwọto ati aṣoju ti o le ṣe awọn ipinnu nitootọ le lepa idagbasoke eto-ọrọ bi ẹnipe eniyan ṣe pataki, koju awọn Islamists, ati ṣe alafia pẹlu India.
Zia Mian jẹ onimọ-jinlẹ pẹlu Eto lori Imọ-jinlẹ ati Aabo Agbaye ni Ile-iwe Woodrow Wilson ti Awujọ ati Ilu Kariaye ni Ile-ẹkọ giga Princeton ati onikọwe kan fun Eto Ajeji Ni Idojukọ (online ni www.fpif.org). Ẹya iṣaaju ti nkan yii han ninu Enquirer Philadelphia.
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun