Seoa sa Ebola . . . athe boholo ba lefats'e bo tiisa taolo ea moeli 'me ha e le hantle bo baleha bothata, Cuba e bula khaolo e ncha ea bonngoe' me e tobana le kotsi. Ka ho romela lingaka le baoki ba 255 Afrika Bophirima ho sebetsana le seoa sa morao-rao sa Ebola, sehlekehleke sena sa mohale - se nang le lisebelisoa tse fokolang ntle le sebete, boitlhompho le thuto - se boetse se file lefatše thuto ea machaba.
Khaolo ena ea morao-rao ea bonngoe ba Cuba e lokela ho kenyelletsoa lethathamong la liketsahalo tse kenyeletsang thuso ea bongaka linaheng tse ngata, empa mohlomong karolo e ka sehloohong ea Cuba ho hlōla khethollo ea Afrika Boroa. Leha ho na le ntoa e mahlonoko ea kahare le boipelaetso ba machabeng, pheletso ea puso ea khethollo ea morabe ea Afrika Boroa e ka be e sa ka ea etsahala hoja palo e kholo ea baithaopi ba Cuba e ka be e sa loane Angola le Namibia lilemong tsa bo-1970 le bo-1980.
Sehlopha sa morao-rao sa litsebi tsa bongaka tsa Cuba - se fihlileng bekeng e fetileng Liberia le Guinea Conakry - se ke ke sa fumana menyetla e khethehileng ea phalliso ea bongaka eo lingaka le baruti ba Spain le Amerika Leboea ba ruileng molemo ho eona. Haeba ba kula ba tla phekolwa in situ, maemong a tšoanang le a baahi. Ho se ho boletsoe bophelo ba motho a le mong oa machaba oa Cuba: Jorge Juan Guerra Rodríguez o bolailoe ke lefu la cerebral malaria ka Sontaha Guinea.
Ngaka ea Cuba Ronald Hernández Torres o ngotse tlalehong ea hae ea facebook ho tsoa Liberia: “Ke mona ho phethahatsa mosebetsi oa ka oa ho ba ngaka ea bofetoheli, ea ho thusa batho ba Afrika ntoeng khahlanong le seoa sa Ebola. Re fihlile maobane mme haufinyane re tla be re le moleng o ka pele, ho lefa sekoloto seo batho bohle ba nang le sona le Afrika. Mokhoa o le mong feela oa ho thibela seoa sena ho ata lefatšeng lohle ke ho se emisa mona. Re thusa hore ho se ke ha hlola ho e-ba le lefu la Ebola k’honthinenteng ena e khōlō.”
Ha ho hlokahale hore ho boleloe hore masole a US a romelang sebakeng seo - se ts'oanelang ho khutlela sesoleng sa Haiti ka mor'a tšisinyeho ea lefatše ea 2010 - ke ntho e se nang boikarabelo ebile ha e na boikarabelo (mme eseng feela ka ho bapisoa le boiteko ba Cuba) . Matsatsing ana mafu a seoa a mangata, ho sa tsotelehe boemo ba 'ona ba tlhaho, a na le metheo ea sechaba le ea lipolotiki. Tabeng ea seoa sa Ebola, motso oa bothata ke hore Litsamaiso tsa bongaka tsa Afrika e ka boroa ho Sahara li fokotsehile ka ho lelekoa ha linaha tsena ka bokoloniale. Ho lokisa bothata ba mofuta ona, joaloka “ntoa leha e le efe ea bofutsana,” hase mosebetsi oa mabotho a hlometseng.
"Riflocracy" e ka ba lebitso la moralo oa morao-rao oa U.S. bakeng sa likoluoa tsa Lefatše la Boraro. E lekoa pele Haiti mme e sebelisoa hona joale Afrika Bophirima, ke ntho e mpe haholo ho feta mothusi "latrinocracy"ke Che Guevara e qosoa Punta del Este lilemo tse ka bang 50 tse fetileng. Leha ho le joalo e etsa hore Che's internationalism e be ea bohlokoa haholoanyane. Ngaka eo ea Cuba-Argentinian e ngotse lengolo la ho laela bana ba hae mabapi le kamoo mofetoheli “a lokelang ho khona ho ikutloa, botebong ba pelo ea hae, ho hloka toka leha e le hofe hohle lefatšeng.” Ka lehlohonolo, joalo ka ha li-brigade tsa bongaka tsa Cuba li re bontšitse, ho ntse ho e-na le batho ba phelelang lefa lena.
Chris Gilbert ke moprofesa oa Saense ea Lipolotiki Universidad Bolivariana de Venezuela.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate