Selemong se fetileng, YouTuber Luis Villar Sudek ea neng a shejoa haholo, eo hape a tsejoang e le "Luisito Comunica," o ile a fihla le sehlopha sa hae, k'hamera le buka ea ho hlahloba ka letsoho sebakeng sa Lechería se ka bochabela Venezuela. Lechería ke e 'ngoe ea lintlafatso tsa litoropo tse lehlohonolo ka ho fetesisa naheng ena, e etsa mofuta oa bubble bakeng sa batho ba ruileng haholo, bao hangata ba fihlang ka lifofane ho qoba hoi polloi e ka sitisang bophelo bo botle boo ba nang le bona, ba natefeloa ke boemo ba leholimo ba tropike, bo phethahetseng. Mabōpo a leoatle a Caribbean, le lijo tse monate. Morero oa Luisito oa ho etela sebaka seo e ne e le ho reka folete ea mabothobotho, a nka monyetla ka litheko tse tlase tsa litša tse bakiloeng ke mathata a moruo a naha. YouTuber e monyane o ile a hlokomela mathata ao batho ba bangata ba Venezuela ba nang le ona naheng e lumelletsoeng ke U.S., joalo ka khaello ea motlakase le khaello ea thepa ea mantlha. Leha ho le joalo, o ile a boela a bolella bamameli ba hae hore o rata ho tsetela ka sepheo sa ho fumana phaello nakong e tlang, 'me theko e tlaase haholo ea folete e entse hore e be ngata haholo. Qetellong, Luisito o ne a thabetse theko ea hae e ncha hoo a ileng a fana ka video eohle ho keteka bonanza: folete e nang le thepa e felletseng e lebopong la leoatle eo a neng a e fumane ntle ho tefo.
Leha ho le joalo linnete tsa sehlopha sa basebetsi, Venezuela ea bofetoheli e ne e se hole. Ha ho motho ea neng a ka nahana hore sebaka se sekhuts'oane-e leng tikolohong e futsanehileng haholo-e ne e le o mong oa litoropo tse atlehileng ka ho fetisisa tsa Venezuela. Motse ona o bitsoa Luisa Cáceres de Arismendi, ka mor'a moratuoa ea lilemo li leshome le metso e mene ea ileng a amoha libetsa le ho thunya bahapi ba hae ba borena ntoeng ea boipuso lilemong tse makholo a mabeli tse fetileng. Hobane setereke se kahare ho toropo e kholo ea boema-kepe ea Venezuela ea Barcelona, leano la Luisa Cáceres le ka bonoa e le mofuta oa teko bakeng sa litoropo tsa litoropo. Tsena li hlahisa mathata a ikhethileng bakeng sa mokhatlo oa sechaba o ileng oa tsamaisana le pitso ea Hugo Chávez ka 2009 ea ho aha likomporo joalo ka "lisele tsa motheo tsa bososhiale." Leha ho le joalo, kaha boholo ba baahi ba naha ba lula libakeng tsena, mathata a joalo a ke ke a hlokomolohuoa. Ntho e hlahelletseng har'a tsona ke hore metse eohle e hloka ho ba le motheo o hlahisang litholoana, empa motse oa litoropo o ka hlahisa eng? Motse oa mahaeng o ka lema lijalo kapa oa rua likhomo, oa Andes o khona ho lema kofi le cacao, motse o lebōpong la leoatle o ka tšoasa litlhapi le ho lokisa litlhapi. Leha ho le joalo libaka tsa litoropo, tseo boholo ba tsona e leng tsa bolulo Venezuela, e ntse e le ntho e makatsang molemong oa mokhatlo oa sechaba. Ho Luisito, monyetla o hlahisitsoeng ke sebaka sa litoropo se oeleng ka thata e kanna ea ba e hlakile: khakanyo ea boleng ba thepa. Empa ke eng seo sechaba sa bososhiale se ka se etsang morung oa konkreite oa litoropo tse kholo tsa Venezuela?
Setereke sa Luisa Cáceres se Barcelona ke khale se nkuoa e le projeke e hlahelletseng mokhatlong oa sechaba oa Venezuela ka lebaka la hore na se tsoetse pele joang leha ho na le mathata a sebaka sa teng sa toropo. Ka lebaka leo, 'na le Cira Pascual Marquina re entse qeto ea morao-rao morerong o tsoelang pele oo re o etsang oa ho batlisisa le ho ithuta ho tsoa metseng ea naha. Ho khutlisa mehato ea Luisito, haeba e se sepheo sa hae, leeto la lihora tse hlano le re nkang ho tloha Caracas ho ea Barcelona, ho feta ts'ebetsong e kholo ea ho hloekisa le ho tsamaisa oli ea Anzoátegui, e tsamaea ka potlako. Ha re fihla ntlo-khōlō ea setereke, re kopana le sebaka se kampetsoeng sa halofo ea acre se nang le lijana tse fapa-fapaneng tsa likepe haufi le sebaka sa sona, hammoho le serapa le gazebo e ntlafalitsoeng. Moemeli ea re amohelang, Carlos Herrera, o re lula fatše ka har'a gazebo mme o hlalosa ka mokhoa o hlakileng bothata ba metse ea litoropo ea Venezuela. “Se melang mona metseng ena”—moo a ema hanyenyane—“e mpa e le mabenkele le botsoa!” Carlos o pheta ka bokhuts'oane nalane ea lilemo tse ts'eletseng ea setereke, a shebane le qaleho ea eona e fapaneng ea bohata ea ho fumana morero o sebetsang oa moruo. Bongata ba boiteko ba eona ba pele ba ho ntšetsa pele mesebetsi e behang litholoana bo ile ba nyopa. Leha ho le joalo, manganga a makomonisi a ile a hlahisa litholoana ha qetellong a fumana tharollo, e ileng ea bonahala e le bohlasoa joalokaha ho ne ho totobetse. 'Nete ke hore metse eohle e hlahisa lithōle, le tse ngata! Kahoo ka moea oa borabele o tšoaneloang ke moholo-holo oa eona oa sethunya, Luisa Cáceres Commune e sebetsane le bothata ba ho ba le mohloli oa chelete sebakeng sa litoropo ka ho nka karolo ea bohlokoa ea pokello ea lithōle ea toropo ea Barcelona.
Ena e ne e se morero oa pele oa ho kenya chelete. Ho e-na le hoo, ke eo ba fihlileng ho eona ka mor'a liteko tse ling. Morero oa pele oa setereke e ne e le ho lokisa phofo ea poone—e leng lijo tse ka sehloohong tsa Venezuela, tse neng li sebelisetsoa ho etsa mabala, hallacas, lihlopha, 'me empanadas. Ba ile ba fumana mochine oa ho sila le ho phuthela sehlahisoa, ba ba ba leka ho nyolla letoto la phepelo ka ho hapa mobu lekeisheneng le haufi la Mallorquín moo ho neng ho ka lengoa poone e tšoeu. Leha ho le joalo makhotla a Luisa Cáceres a fumane hore, ka mor'a nako e khuts'oane, ba ne ba sa khone ho qothisana lehlokoa le bahlahisi lekaleng la poraefete. Carlos o re: “Re ile ra lahleheloa ke ntoa ea ho rekisa phofo ea poone, empa ha re ntse re tsoela pele, re ile ra ithuta ka liketane tsa thepa le tlhokahalo ea ho rera merero ea rōna.” Ka lehlohonolo, khetho e 'ngoe e ile ea hlaha ha moqolotsi oa litaba oa thelevishene Luis Marcano, eo e neng e le ramotse oa Barcelona ka nako eo, a etsa hantle tšepisong ea hae ea hore o tla fetisetsa boikarabello ba lits'ebeletso tsa toropo ho litereke tse ka tlase ho tse robong, e 'ngoe le e 'ngoe ea tsona e qosoa. ka pokello ea lithōle sebakeng sa eona.
Baahi ba Luisa Cáceres ba ile ba sebelisa monyetla ona. Ho etsa joalo ho ile ha tlisetsa baahi ba sebaka seo lehlohonolo, hobane ha litaba li ntse li tsoela pele, metse e meng e robeli e ile ea shoa kapele. Ba ne ba se na mabifi, ba lumella bakhanni ba pele ba literaka tsa masepala hore ba tsoele pele ho sebetsa ho bokella lithōle, e leng se ileng sa baka likhohlano, hobane bakhanni bana ba ne ba sa ikemisetsa ka botlalo morerong ona. Ka lehlakoreng le leng, baahi ba Luisa Cáceres ba ile ba utloisisa—mohlomong thuto eo ba ithutileng eona ka ho ba le taolo ea halofo ea phepelo ea poone: o tlameha ho laola ketane eohle — hore ho ba le boikarabello bo sa fellang e ne e le sebaka se kotsi. Ba ile ba tsitlallela ho tsamaisa tšebetso eohle ea ho bokella lithōle ka bobona, ka bakhanni ba bona. Le hoja metse e meng e robeli e ile ea bona kapele tšebeletso ea bona ea ho bokella lithōle e putlama ka lebaka la tšitiso leha e le efe e fokolang, sehlopha sena sa baahi se ile sa khona ho tobana le litšitiso ha li hlaha, kaofela ka moea oa tšebelisano. Ha e le hantle, praxis e etsa hore lintho li phethahale! Ka ho laola ts'ebetso e felletseng, makhotla a Luisa Cáceres a ne a ka etsa litokiso tse neng li hlokahala. Ba ka 'na ba utloa bohloko ka liphello tsa liphoso tsa bona 'me ba thabela melemo ea katleho ea bona, ba etsa joalo ba hlomphana le ho ananeloa.
Phihlelo ea Luisa Cáceres Commune ke mohlala o khahlang oa kamoo lintho li ka sebetsang hantle maemong a sechaba a kenyelletsang tšebelisano 'moho le tšebelisano' moho mosebetsing. E le ho bona kamoo e bapalang kateng sechabeng ka kakaretso, ke ile ka latela teraka ea lithōle ea motse, ke kolobetsoa ka lerato. Kea loana, ha e ntse e potoloha ka har'a barrio e potolohileng. Ts'ebetso ena kaofela e ne e batla e le ntho e makatsang le e fetelletseng ea sechaba. Ka sehlopha sa baahi le baahisani ba neng ba tletse ho e potoloha, teraka ea lithōle ea motse e ile ea tsoela pele butle ho pholletsa le sebaka sa basebetsi, ka matlo a eona a tlaase le mabenkele a manyenyane. Ho sa tsotellehe monko oa lithōle tse butsoitseng, tšebetso eohle e ne e tšoana le pikiniki ea kereke. Batho ba ile ba tsoa ka matlong a bona ho tla buisana le bakhanni, kaha le bona ba thahasella feela joaloka basebetsi ba setereke ho boloka literata le motse li hloekile. Ho e-na le khohlano e lulang e le teng ha tsamaiso ea bokapitale e ameha—e leng bora bo amang basebetsi le bareki—ho ne ho e-na le tšebelisano-’moho, moea o motle, le moea oa mokete. Esita le teraka ea lithōle e neng e ratoa haholo e ne e tšoaroa ka lerato le tlhompho. Etsoe, teraka eo e ne e e-na le lebitso ’me e ne e le karolo ea lelapa leo!
Ho boleloa hore “moruo oa boitšoaro” ke karolo ea bohlokoa ea tlhokomelo ea sehlopha sa basebetsi. Ho e-na le litšebelisano tse se nang letho tse theiloeng holim'a boleng ba moruo - lipalo tse utloahalang tsa ntho e sa utloahaleng Homo economicus- sehlopha sa basebetsi se sebelisa maikutlo a ho hloka leeme, ho lumellana, le tekano lipuisanong le lipuisanong tse ling. Ka lebaka lena, libakeng tseo basebetsi ka bobona ba li laolang, maikutlo le boitšoaro bo theiloeng bonngoeng boa sebetsa, athe litloaelo le litlamo tse theiloeng tumellanong hangata li hatella maikutlo a tiileng a bohlokoa, a fetang se bitsoang "cash nexus." Ena ke lehlakore le letle la moruo oa boitšoaro; melemo ea eona, bakeng sa sechaba le litho tsa eona, e bonahala ka ho feletseng.
Leha ho le joalo mosebetsi ofe kapa ofe o hlahisang litholoana kapa tšebeletso, esita le ho bokella lithōle, ho hloka lisebelisoa. Matšeliso a loketseng bakeng sa litšebeletso tse fanoeng ke afe? Eo ke potso eo Luisa Cáceres Commune a ileng a tlameha ho tobana le eona esale pele. Ho fihla litumellanong le baahelani e ne e se mosebetsi o bonolo, kaha lilemo tse leshome tsa bonanza tsa oli li ne li tloaetse batho ba Venezuela ho fana ka litšebeletso tsa mahala le ho etsa "limpho tse tsoang 'musong" motheong oa toka sechabeng. Leha ho le joalo, makhotla a ile a khona ho kenella tsebong e tsebahalang ka ho sebelisa tšusumetso le ka mohlala oo ba o behileng ho netefatsa hore ho na le ts'ebeletso e tloaelehileng ea ho bokella lithōle. Hangata, ba ne ba buisana le taba ea matšeliso ba sa tsotelle, ba mpa ba botsa batho hore na ba khotsofetse ke tšebeletso eo le hore na ba nahana hore ke ea bohlokoa hakae. Ba ile ba boela ba qala ho lebisa tlhokomelo ea bona e fokolang litšebeletsong tsa sechaba, tse kang setsi sa basali le merero e meng e tsoelang baahisani ba bona molemo.
Sena sohle ke karolo ea mohopolo oa moruo oa boitšoaro. Lethathamo le teteaneng la meetlo le meetlo le etsa qeto ea hore na ke sefe se nepahetseng le se amohelehang, se sebeletsang e le motheo oa ho ipiletsa ho ba le tokelo e fetang ea molao feela. Baahi ba Luisa Cáceres ba lekile ho sebetsa ka tsela ena. Leha ho le joalo, e tsamaea le sebaka sa moruo oa boitšoaro-'me ena ke karolo e mpe ea ho arabela pusong e joalo ea boitšoaro-eo ka linako tse ling ba qosoang ka hore ke mafia feela a sebakeng seo kaha ba laola lisebelisoa tseo, ho sa tsotellehe mosebetsi oa sechaba le boiketlo ba sechaba, ha ba so be tlas'a taolo e tobileng ea litho tsohle tsa libaka. Ho laola likhohlano le mefuta ena ea likhohlano phetohong ea bososhiale e fetohile mosebetsi oa bohlokoa ho bona. Ha u le mosebetsing kapa u laola morero oa sechaba, ke mang ea tla rua molemo qalong? Mme hona ho lokafatswa jwang?
Mathata ana a likamano tsa sechaba a ile a fihla sehlohlolong ka morero oa bobeli oa setereke oo e leng setopo sa rona se latelang. Morero oo ke lebenkele la korosari la Mercal le lulang le le lekhutšoane ho tloha ntlo-kholo e nang le marako moo mosebetsi oa ho bokella lithōle o thehiloeng teng. Li-communards tsa Luisa Cáceres li ile tsa nka sebaka se ka pele sa mabenkele lilemong tse 'maloa tse fetileng, hobane e ne e sa fane ka lijo tse tšehelitsoeng e leng phepelo ea mantlha ea Mercal, projeke ea kabo e qalileng lilemong tsa pele tsa ts'ebetso ea Bolivarian. Moea oa ho etsisa le oona o ile oa kenya letsoho mosebetsing oo. Baahi ba Luisa Cáceres ba ne ba buisana le bo-mphato ba El Maizal, mohlomong setereke se tsoetseng pele ka ho fetisisa Venezuela, se neng se nka naha ka sebete seterekeng sa Lara ka lehlakoreng le leng la naha hoo e ka bang ka nako e tšoanang. Baahi ba mona le bona ba ne ba batla ho hatela pele tšimong ea bona. Ba ne ba boetse ba tseba hore sebaka sa polokelo ea Mercal, se neng se oetse ka thata nakong ea thibelo, se ne se le haufi le ho etsoa poraefete. E ne e le nako ea ho nka khato!
Kaha mookameli oa lebenkele e ne e le mosali, sechaba se ile sa romela basali ba bararo e le moeta-pele oa pele. Mopalamente oa sechaba, Ingrid Arcila, ea leng ka pele ho lebenkele kajeno, o kentse letsoho letšolong la ho inkela thepa. O hlalosa kamoo ba ileng ba ea ho mookameli ’me a re, “Lumelang. Ka kopo, re fe linotlolo le mohala oa hau. Hona joale Mercal ena e matsohong a sechaba. ” Ka ho etsa lintho ka tsela ena e bonolo—ba ile ba qetella ba khutlisitse mohala oa mookameli ’me ba mo lumella hore a letsetse morali oa hae—ba ne ba lakatsa ho qoba ho hlahisa setšoantšo se sebe sechabeng. Mookameli o ne a utloisisa hore ho hanela ho nkoa ke sechaba ho ne ho se na thuso. Ka mor’a hore baahi ba motse ba nke sebaka seo, ba ile ba se hloekisa, ba se fa pente e ncha, ’me ba lokisa lihatsetsi tsa sona. Hona joale Mercal e tsamaisoang ke Luisa Cáceres e fana ka mekotla ea lijo sechabeng 'me e boloka mehaho ea eona e le boemong boo ho neng ho se mohla e kileng ea e thabela. Sebaka sa mabenkele hape ke sebaka sa hore sechaba se kopane le ho hlophisa. Mabota a eona a khabisitsoe ka lichate tse rarahaneng tse amanang le phano ea lijo le ho bokella letšolo sebakeng seo.
Luisa Cáceres Commune e totobatsa haholo boipuso. E boetse e har'a metse e hlophisitsoeng ka ho fetisisa 'me e sa rate boetapele ba batho ka bomong ho bao re ba etetseng Venezuela. E mong oa babuelli ba eona ke Johan Tovar, ea nkileng nako ea ho hlokomela ngoana oa hae ea lilemo li robong hore a kopane le rona sebakeng sa mabenkele sa Mercal thapameng ena. Re thahasella ho ithuta ho eketsehileng mabapi le kaho ea metse sebakeng sena sa litoropo moo kamano le lisebelisoa tse rarahaneng tsa mmuso e leng meutloa, e kenyelletsang kamano e haufi le mmuso oa toropo le balaoli ba ona. Sena ha se taba e nyane, kaha naha ea Venezuela ea khiriso, joalo ka ha e ile ea ntlafala lekholong la mashome a mabeli, esale e le sepheo sa litebello tsa batho ba bangata ka lebaka la taolo ea eona ea leruo la oli. Ha a araba lipotso tsa rona mabapi le kamano le matla a mmuso, Johan o re bolella ka boiteko ba Chávez ba ho tsosolosa le ho nahana ka naha ea Venezuela ho tloha holimo-empa o hatisa le ho feta mekhoa ea motheo ea ho buisana ka kamano ena.
Johan o re bolella hore thuto ea bohlokoahali, e ipapisitseng le boiphihlelo bakeng sa baahi ba Luisa Cáceres e bile tlhokomeliso ea bona e ntseng e hola ea katleho le bohlokoa ba ho itlhophisa. Sena se ithutoa ka ho hlōleha ha bona le katlehong ea bona, tse bonahalang li itšetlehile ka ho toba tekanyong ea mokhatlo o ikemetseng oo ba o finyeletseng. Joalokaha Johan a beha taba:
Re fumane hore mokhatlo o hlophisitsoeng oa sechaba oa sebetsa, 'me metse e re ruta hore ho ipusa le ho hlahisa sechaba ke eona tsela ea ho tsoa bothateng ba hona joale. Leha ho le joalo, re sa ntse re e-na le tsela e telele eo re lokelang ho e tsamaea. Ho ipusa e ke ke ea e-ba taba ea mantsoe feela; e ke ke ea lula e le ketso e sa tsitsang ea ho leka-lekanya pakeng tsa matla a tummeng le mekhatlo. Boikemelo bo felletseng ba lits'ebetso bo tlameha, ho seng joalo re ka fetoha sehlomathiso sa setheo.
Naheng eo ho eona mohopolo oa naha ea bafani o keneng ka botebo maikutlong a tsebahalang (hoo setsebi sa thuto ea batho oa Venezuela Fernando Coronil a ileng a se bitsa "naha ea boselamose"), boipuso bo tla lula bo hlōtsoe ka thata, 'me ka sebele ho tla hanyetsoa ka matla nakong eo. motsamao wa phetoho ya bososhiale. Leha ho le joalo, ts'ireletso ea Johan ea seo a se bitsang "boitaolo bo felletseng" joalo ka "ketso e kotsi ea ho leka-lekanya" ea ho itšetleha ho feta tekano mekhatlong ea mmuso e lumellana le khopolo-taba ea motheo ea tsela ea sechaba e lebisang ho socialism le lebaka leo e ka atlehang moo pejana, merero e mengata ea bososhiale ea lipalo e hlolehileng. . Taba ea bohlokoa ke hore leano la sechaba le ka atleha hobane le momahane ka hare ho naha ho feta mokhoa oa puso oa bososhiale o sebelisitsoeng ho Eastern Bloc lekholong la mashome a mabeli la lilemo. Mabapi le ba ho qetela, rafilosofi oa Hungarian István Mészáros, eo e neng e le tšusumetso e kholo ea Chávez, o kile a ngola hore mohlala oa Eastern Bloc socialist o ne o tšoana le motho ea oelang hobane a leka ho lula pakeng tsa litulo tse peli. Maikutlo a hae e ne e le hore "bososhiale bo neng bo le teng" e ne e le lebasetere le sa utloahaleng la litsamaiso tse peli tse hanyetsanang, empa ntle le katleho (kapa ho ba le kelello) ea e 'ngoe.
Ka lebaka la sebōpeho sa eona se nang le likarolo tse ngata, tsamaiso ea Soviet e ne e e-na le mathata a ho laola mosebetsi. E ne e ke ke ea sebelisa taeo e behiloeng, ea ka ntle ea molebeli oa bokapitale, kapa hona ho itšetleha ka puso ea ’nete ea bososhiale, ke hore, taeo ea ka hare ea basebetsi ba ipusang. Sena se hlalosa boholo ba se etsahetseng USSR le linaheng tse ling tsa Eastern Bloc, moo ho neng ho hlile ho e-na le bothata ba hanyane haholo (eseng e ngata haholo) bososhiale. Basebetsi ba ile ba bolelloa hore thepa ea thepa ea tlhahiso ke ea sechaba sohle, ho kenyeletsoa le bona, empa ha baa ka ba ba le karolo e tiileng ea ho lekanyetsa mokhoa oa ho sebelisa mochine kapa mokhoa oa ho lahla sehlahisoa. Ka lebaka leo, basebetsi ba Soviet ba ne ba nka “mekhoa ea tlhahiso ea bososhiale” e se ea bona ka ho feletseng, empa e le ea motho e mong—kapa, hangata, e se ea motho! Thepa ea sechaba e thehiloe ka taelo ea molao empa e ne e se ntho ea sebele kapa e utloahalang. Lipale tse mabapi le bophelo ba fektheri ea USSR li bua haholo ka sena. Ho ne ho e-na le tšebeliso e sa utloahaleng ea lisebelisoa, mekhoa e mengata e mebe ea basebetsi (ho kenyeletsoa le tšenyo e etsoang ka morero), "ho tsokotsa" (ho khanna motsotso oa ho qetela ho phethahatsa morero), ho bokelloa ha lintho tse kenang, 'me, qetellong, ho oa.
Baahi ba Luisa Cáceres ba bone ntho e tšoanang e etsahala Barcelona, moo ba fumaneng hore metse e meng, e neng e e-na le taolo e fokolang feela ea morero oa ho tlosa lithōle, "e ile ea oela pakeng tsa litulo tse peli." Ha ho le ea mong, leha e le basebeletsi ba mmuso kapa ma-communards, ea ileng a nka boikarabelo ba tšebeletso. Joalo ka ha ho ne ho etsahetse sebakeng sa Bochabela sa Bloc, thepa ea sechaba e ne e le teng pampiring feela. Chelete eo e ile ea fetisoa khafetsa, 'me bakhanni ba ile ba qetella ba rabele hobane e ne e se karolo ea bohlokoa ea morero. Bakeng sa mabaka ana kaofela, ho na le ts'usumetso e sa khaotseng ho Luisa Cáceres Commune mabapi le ho ipusa le ho itaola haholoanyane tlhahisong. Ho sa ntsane ho e-na le ho hongata ho lokelang ho etsoa, kaha baahi ba mona ke bona ba pele ba ho lumela. Ntho ea bohlokoa ka ho fetisisa, leha ho le joalo, ke hore ha ba khethile tsela e lumellanang, ba qoba mokhoa oa pele oa bososhiale.
Ho etela motse ona e bile phihlelo ea ho ithuta ka lebaka la liqholotso tse hlahang tikolohong ea litoropo, ho kenyeletsoa haufi le matla a mmuso. Letsatsing la rōna la ho qetela, pele re tsamaea, re khutlela ntlo-khōlō e nang le marako. Ke har'a mpa ea motšehare 'me batho ba phathahane haholo, ba hlophisa thepa ea polasetiki ho tsoa terakeng e sa tsoa khutla moketjaneng oa hoseng oa pokello ea lithōle. Re iphumana re lekola setšoantšo se setle leboteng le ka leboea la setereke se bonts'ang mopatriareka ea sebete Luisa Cáceres ka boeena, hammoho le batho ba bang ba tummeng ba Venezuela. Mofetoheli e monyenyane o hlaha mona ka moaparo oa nako haufi le letsatsi le chaba le ho ba le seroki sa makomonisi Aquiles Nazoa. Sena se fetohile sebaka se ratoang ke motse bakeng sa lifoto tsa sehlopha (eseng li-selfies!), 'me ke setsi sa tšoantšetso le sa boitšoaro sa setereke. Ha ke eme ka pel'a mural ona o hokahanyang nako e fetileng ea borabele ea naha le bokamoso ba sechaba, kea elelloa hore na sechaba sena se khahlang se hole hakae - sechabeng, eseng 'meleng, maikutlong - ho tsoa ts'ebetsong ea quotidian ea boinotšing boo basebelisi ba bangata ba YouTube, ho kenyeletsoa Luisito Comunica, khoebo ka.
Ha sechaba se hlokomela boteng ba rona, ba nka khefu ho hlophisa polasetiki hore ba kopane le rona bakeng sa linepe ka pel'a mural. Re nka linepe tsena ka tjantjello, joalo ka mementos, ho mehoo ea tjantjello ea “Kea leboha!” Joale, ka tlhahiso ea communard Rosa Cáceres (ha a amane le lebitso la pele ho mural), re nehela nako e itseng ho etela lits'ebetso tsa sechaba tsa sechaba - tse amanang haholo le morero oa ho tlosa litšila tseo e leng tsona motheo oa bona - le setsi sa setsi sa semela sa sechaba. ba boloka. Ho lema lirapa tsa litoropong ke ntho e ileng ea tloaeleha ts'ebetsong ea Bolivarian, hangata e bululetsoe ke mekhoa ea "organoponic" ea Cuba. Lirapa tsena tsa Cuba li atlehile haholo naheng ea habo bona, 'me li thusitse ho hlola lefa la sehlekehlekeng sa temo e le 'ngoe. Lilemong tsa hae tsa ho qetela, Fidel Castro ka boeena o ile a thahasella lirapa tsena haholo 'me a khothalletsa ka matla temo ea lifate tsa moringa tse sebelisoang haholo moo, tseo ho thoeng ke mohloli o motle oa lijo ebile li na le lisebelisoa tse ling tsa bophelo bo botle.
Mona seterekeng sena sa Venezuela, tikoloho ea litoropong le paballo ea paballo e bile libaka tsa tlhaho tsa mosebetsi ho baahi. Ba fumane hore feela ka ho hlokomela libaka tsa litoropo, ba ka thibela a mang a mathata a tsamaiso ea likhoerekhoere a toropong. Ka lebaka lena, baahi ba sebelisa sebaka sa bana ba limela sebakeng sena ho lema lipalesa tse ntle le lihlahla tseo hamorao ba li behang libakeng tseo pele li neng li sebelisetsoa ho lahlela lithōle. Rosa o re bolella hore limela li thusa batho ho bona motse le libaka tsa oona e le tsa bona le ho li hlokomela ka boithaopo, ba le bang. O re: "E 'ngoe ea merero ea rona mona ke ho fetola "chemistry" ea libaka tse fetohileng litšila tse sa reroang. Basebeletsi ba beha limela libakeng tse loketseng, hangata ba sebelisa lithaere tsa khale e le lipolanka, ha ba ntse ba pota-pota motse ba bokella lithōle. Setsi sena se boetse se na le limela le litlama tse jeoang. Ke botsa ka sefate sa moringa, ke ntse ke ipotsa hore na litaba tsa morero oa Fidel oa liphoofolo tse ruuoang lapeng li fihlile sebakeng sena se hole. Rosa o supa lehlomela le lenyenyane empa le le lelele, le nang le liqoapi tse ngata tse leketlileng—tseo e 'ngoe ea tsona ke e kenyang mokotleng ka cheseho.
Hammoho le setsi sa ho hlokomela limela, baahi ba sechaba ba sebelisa tšepe le polasetiki hape, ho fana ka mohloli o mong oa chelete. Ha the Kea loana teraka ea lithōle e fihla, litšila li arotsoe ka hloko. Baahelani le bona ba tlisa mekotla ea libotlolo tsa polasetiki setšeng. Recycling e teng lefatšeng ka bophara hona joale, 'me karohano ea litšila e se e le tloaelo ea lefats'e, e nang le meqomo ea lithōle e nang le mebala e fumanehang metseng e meholo e mengata. Leha ho le joalo, mosebetsi mona seterekeng sena o na le bohlokoa bo bongata sechabeng le moruong ho feta ts'ebetso ea ho tsosolosa (kapa, bakeng sa taba eo, lirapa tse ngata tsa sechaba) tsa Global North. Moeti a ka bona kamoo baahi ba teng mona ba amohetseng lepetjo la lefatše lohle, "Fokotsa, Sebelisa Hape, Recycle," ho penta maboteng a motse. Khokahano le mokhatlo oa lefats'e ka bophara e kanna ea ba le moelelo ho lichaba tsena. Leha ho le joalo, ke habohlokoa ho hlokomela hore mantsoe ana a bolela ntho e 'ngoe ea bohlokoa haholo sebakeng sena. Boemong ba setereke sa Venezuela-moo ho fokotsa e hlahisoa ke koluoa le thibelo, sebelisa hape ke mosebetsi o hlahisang litholoana, le botjha ha thepa tlhokahalo e teng - lepetjo le boetse le tsamaisana le likamano tse ncha tsa sechaba.
Hoa utloahala, hape, hore serapa sa bona sa sechaba se rehiloe lebitso la Pablo Characo, mohanyetsi oa khale oa peo ea transgenic naheng ea Venezuela. Characo e ne e le setsebi sa kelello le motšehetsi oa ts'ebetso ea Bolivarian, ea hlahileng mme a lula haufi le mona. O hlokahetse ka lebaka la COVID-19 selemong se fetileng, empa a fa naha le sebaka mofuta oa poone o ikemetseng o bitsoang Guanape MFE, oo a ileng a o boloka le ho o khothaletsa e le mokhoa o mong oa peo e tsoang kantle ho naha. Morero ona oa bophelo bohle o ile oa etsoa ka har'a ts'ebetso ea tokoloho ea naha le tokoloho ea sechaba. Boemong ba sechaba sena se matla, hoa thabisa ho bona ts'ebetso ea tikoloho le tikoloho e kopantseng sechabeng: litloaelo tsa tikoloho tse amanang le phetoho e hlokahalang haholo ea likamano tsa sechaba e hlokahalang haeba tikoloho e tlameha ho fetela ka nģ'ane ho ho ba ntho ea tšoantšetso feela. le boitšisinyo bo nang le sepheo se setle.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate