Mohloli: Linakong Tsena
Ka Labobeli, kamora selemo le halofo ea lipuisano mabapi le ho tlosoa ha thepa ea mahlale bakeng sa lihlahisoa tse amanang le Covid, United States, European Union, India le Afrika Boroa ho tlalehoa li fihletse tumellano mabapi le ho hlakoloa ha nakoana ha melao ea patent bakeng sa liente tsa Covid.."Ts'ebetso e thata le ea nako e telele e entse hore ho be le sephetho sa ho sekisetsa se fanang ka tsela e ts'episang ka ho fetisisa ea ho fihlela sephetho se hlakileng le se nang le morero, "ho boletse moemeli oa US Trade Representative Adam Hodge statementeng. Batšehetsi ba bophelo bo botle ba lefats'e, leha ho le joalo, ba nyatsa tumellano ea nakoana e le hore ha e ea lekana feela, empa e le tšitiso e ka bang teng, hobane ha e kenyelle liteko le kalafo, e kenyelletsa moralo oa China, mme e hlahisa litšitiso tse ncha bakeng sa tlhahiso ea kalafo ea generic e ka bang le litlamorao ho feta. koluoa ea Covid.
"Ha ho na tumellano e ka bang betere ho feta khoebo e mpe, "Melinda St. Louis, motsamaisi oa karolo ea Public Citizen's Global Trade Watch, mokhatlo o lebelang, o boletse joalo. Linakong Tsena. A."Sena se ka hlalosoa hampe 'me se mpe ho feta letho. Ona ke mohlala oa tumellano e tlase e tšoanang ea ho boloka sefahleho. ”
Tumellano, e tlalehiloe pele by Politico, ke phello ea lipuisano tsa lekunutu pakeng tsa"quad” - lentsoe le bolelang li-blocs tse 'ne tse amehang: United States, European Union, India le Afrika Boroa - tse reretsoeng ho fihlela tsoelo-pele ka mor'a ho ema ho ferekanyang ho Mokhatlo oa Lefatše oa Khoebo. Mongolo oa compromise e sisintsoeng, e bileng leaked, e latelang e tla ea ho litho tsa WTO le linaha tseo e leng litho tsa EU bakeng sa tumello.
Ka October 2020, India le Afrika Boroa e hlahisitsoeng pheko bakeng sa melao ea bohlokoa ea thepa ea mahlale e amanang le liente tsa Covid, liphekolo le tlhahlobo ea mafu, ho nolofalletsa phihlello ea mefuta e theko e tlaase, e tloaelehileng. Tlhahiso ena ka kopanelo e bitsoa ho tlosoa ha TRIPS, e leng sesupo sa tumellano ea WTO mabapi le Likarolo Tse Amanang le Khoebo ea Litokelo tsa Thepa ea Bohlale, e hlalosang melao ea thepa ea mahlale ('me e ne e le haholo-holo. e bōpehileng ka indasteri ea meriana).
Sepheo sa ho holisa phihlello ea li-generics se ntse se hola ka potlako le ho feta ho se lekane ho makatsang lefatšeng ka bophara phihlello ea liente, liphekolo le liteko, le lenane la ba shoang le ntseng le phahama - 4.98 batho ba limilione ho pota lefatše ba bolailoe ke Covid-19 ho tloha ha tlhahiso e hlahisoa. Moralo oa India-Afrika Boroa o fumane tšehetso ea 65 linaha, 'me Global South e emetsoe haholo har'a tsona.
Leha ho le joalo tlhahiso ena e hanyelitsoe ka matla ke United Kingdom, Switzerland le European Union, e hlahisitseng ea eona. tlhahiso-khahlanong. Tsamaiso ea Biden itse ka Motšeanong 2021 hore e ne e tla khutlisa khanyetso ea Mopresidente Trump oa mehleng mabapi le tokollo, empa e se e fihlile tlasa mollo bakeng sa ho hloleha ho sututsa ka matla bakeng sa tumellano e nang le moelelo. Batšehetsi ba tlhahiso ena ba ne ba tšepile hore lipuisano tsa likhoeli tse pakeng tsa quad li ka fumana tsela ea ho rarolla bothata.
Tumellano e fana ka tumello"tšebeliso ea taba e nang le tokelo ea molao e hlokehang bakeng sa tlhahiso le phepelo ea Covid-19 liente ntle le tumello ea motho ea nang le tokelo ho isa moo ho hlokahalang ho sebetsana le Covid-19 seoa,” ka nako ea lilemo tse tharo kapa tse hlano (menyetla e ’meli e fanoe tokomaneng).
Tumellano e boetse e tlosa tlhokahalo ea hore li-license tse tlamang - ha 'muso o khantša mabone a matala ntle le tumello ea mong'a patent - e ka ba tsa tšebeliso ea malapeng feela. Sena se ka bula monyetla oa tlhahiso ea Covid-19 liente tse lokelang ho romelloa linaheng tse ling, e leng ntho e nang le monyetla oa ho fana ka phepelo e eketsehileng bakeng sa linaha tsa Global South.
Leha ho le joalo, ho na le mefokolo ea mantlha eo baitseki ba reng e nyenyefatsa lipehelo tsena. Tlokotsi e sebetsa feela ho liente, eseng litekong le li-antiviral, tse bonts'ang tsamaiso ea Biden. boemo ba. Puo e lutiloeng e bolela hore,"Pele ho feta likhoeli tse ts'eletseng ho tloha ka letsatsi la Qeto ena, Litho li tla etsa qeto ea katoloso ea eona ho akaretsa tlhahiso le kabo ea Covid-19 diagnostics le therapeutics.” Empa litsebi li re, ho latela tlaleho ea WTO, ho liehisa tokisetso e joalo ho tšoana le ho e tebisa.
Batšehetsi ba tsoang lefats'eng ka bophara ba pheha khang ea hore liteko le li-antiviral li bohlokoa ho ba le seoa sa lefats'e sa Covid. Ka February, ho feta 200 mekhatlo ea lefats'e ea sechaba e hatisitse open lengolo ba tsitlallela hore tlhahiso efe kapa efe ea TRIPS e kenyelletsa "tlhahlobo ea mafu, kalafo le liente," e le hore linaha li ka sebetsana ka matla le likarolo tsohle tsa seoa sena. "Ho etsa liteko le phihlello ea tlhahlobo ea mafu, haholo liteko tse potlakileng tsa antigen, li bohlokoa molemong oa batho ho tseba maemo a bona a bophelo bo botle, ho latela mehato ea bophelo bo botle ba sechaba, khokahano ea kalafo le tlhokomelo," ho boletse lengolo.
Tsamaiso ea Biden ka boeona e tsamaisitse karolo ea bohlokoa eo liteko le lithethefatsi tse thibelang likokoana-hloko li ka e bapalang karabelong ea seoa, lihlopha li hlokomela, joale ke hobane'ng ha maemo ao a sa sebetse linaheng tse ling?."Li-antiviral tse ncha tse thibelang Covid-19 bokuli le lefu, haholo-holo lithethefatsi tse nooang tse ka nooang hae qalong ea lefu, e tla ba lisebelisoa tse matla tsa ho loants'a seoa sena le ho pholosa bophelo, " Dr. Anthony Fauci, moeletsi ea ka sehloohong oa bongaka ho Mopresidente Biden, o boletse ka Phuptjane. 2021. Phihlello ea lefats'e ea liphekolo tse joalo, hammoho le liteko le liente, le tsona li bohlokoa bakeng sa ho emisa ho ata ha mefuta e fapaneng ea nako e tlang.
Brook Baker ke moprofesa oa Univesithi ea Leboea-bochabela eo hape a sebetsang e le mohlahlobi e moholo oa maano bakeng sa Health GAP, mokhatlo oa toka ea bophelo bo botle. O a bolela Linakong Tsena hore, le haeba liente e ne e le tsona feela tse neng li nahanoa, ho fetisa litokelo tsa molao feela ha hoa lekana. (Tlhahiso e tsoang India le Afrika Boroa e batla ho tlosoa ha thepa ea mahlale "mabapi le thibelo, thibelo kapa kalafo ea Covid-19.”)"Moderna o tšepisitse ho 2020 e ne e ke ke ea qobella litokelo tsa molao, empa e ile ea hana ho fana ka makunutu a eona a khoebo, tsebo ea ho etsa lintho, kapa boitsebiso ba motheo bo bolokiloeng e le lekunutu tlas’a molao oa liphiri tsa khoebo,” oa hlalosa.."Ha ho na letho temaneng e ncha e qobellang lik'hamphani ho fana ka tlhahisoleseling ena. ”
Baker o pheha khang,"Ho ne ho lokela hore ebe ho bile le tumellano ya hore dinaha di ne di ka tlola tshireletso ya tlhahisoleseding ya lekunutu le diphiri tsa kgwebo, tse hlokang ho senolwa ke dikhampani kapa ho dumella phatlalatso ho tswa ho balaodi ba taolo ya dithethefatsi ba tlhahiso le datha tse ding tse romelwang ho balaodi ka sepheo sa tumello ya taolo. Ho ka ba molemo ha mongolo o hlakisa hore linaha li ka arolelana boitsebiso boo ba lekunutu le bahlahisi ba bang.”
Tumellano e boetse e beha meeli ea libaka, e hlalosang hore ho tlosoa ha eona ho tla sebetsa feela ho"setho sefe kapa sefe sa naha e tsoelang pele se rekisitseng kantle ho naha ka tlase ho 10%ya diyantle tsa lefatshe tsa Covid-19 litekanyetso tsa ente ka 2021.” Le hoja India le Afrika Boroa li ne li tla kenyelletsoa tlas'a sekhele sena, Chaena e ne e ke ke. (Chaena e nkoa e le naha e tsoelang pele, ho latela litekanyetso tsa WTO.)
"China e na le matla a ho etsa lihlahisoa a ka sebelisoang ho etsa lihlahisoa bakeng sa linaha tse sa khoneng ho iketsetsa tsona, "ho bolela Baker.."Ho qhelela naha ena ka thoko ho ba karolo ea papali ho bonahala e le booatla. Ke hobane'ng ha re tlamella letsoho ka morao?"
Linaha tsohle tse tsoetseng pele le tsona li ne li tla behelloa ka thoko, e leng se ka sitisang ho romelloa kantle ho naha ea jeneriki.
Meeli pakeng tsa linaha tse tsoetseng pele le tse tsoelang pele ha e hlake kamehla.."Ho na le ho ameha ka hore na naha e ntseng e hōla moruong ke efe,” ho bolela Public Citizen St. Louis.."Ho na le linaha tse ling tse ikhethileng hore li se hlole li tsoela pele ho latela maemo a WTO. Na hoo ho bolela hore ha ba khetheloe ka thoko?”
Achal Prabhala, mohokahanyi oa accessibsa morero, o ikemiselitseng ho atolosa phihlello ea meriana, ho boletse Linakong Tsena hore United States e tsitlalletse ho qheleloa ka thoko hoo.."Ba lokela ho hlajoa ke lihlong ka karabelo e sa lokelang, e sa lokelang,” o re. Tlaleho e fetileng e bontša hore United States e 'nile ea tšehetsa ho se akaretsoe ha libaka.
Ha se mekhelo feela eo baitseki ba tšoenyehileng ka eona. Ba re tumellano ena e hlahisa litšitiso tse ncha ho Article 31 ea Tumellano ea TRIPS, e fang linaha boikhethelo bo itseng ba ho laola litokelo tsa molao e le hore lihlahisoa tsa jeneric li ka hlahisoa. Tumellano ea nakoana e bolela, ka mohlala, hore"Setho se tšoanelehang se ka fana ka tumello e le 'ngoe ea ho sebelisa taba ea litokelo tse ngata tse hlokahalang bakeng sa tlhahiso kapa phepelo ea Covid-19 ente. Tumello e tla thathamisa litokelo tsohle tsa patent tse koahetsoeng. ”
Empa Baker o re tlhoko ena e boima ho sa hlokahale.."Boikarabello ba ho thathamisa litokelo tsa litokelo tsa molao bo tla hloka hore motho e mong a etse sebopeho se pharalletseng sa litokelo tsa molao,” o re.."Ho na le 280 likarolo tsa liente tsa mRNA. Motho e mong o tlameha ho etsa tlhahlobo ea patent lihlahisoa tseo kaofela, ho tseba boemo ba bona ba patent, ho tsebisa ka eona. Hona joale, re na le litokelo tsa molao tse kentsoeng tse seng tsa sechaba, le litokelo tse ngata tse ntseng li kenngoa letsatsi le leng le le leng. Motho e mong o tla tlameha ho lula a shebile sebaka sa patent khafetsa. Ke mokhoa oa mokhoa oa ho senya. "
Sangeeta Shashikant oa Third World Network, mokhatlo oa lefats'e oa lipatlisiso le bobuelli, o re Linakong Tsena hore puo ena e bontša tlhoko e tsoang ho EU e eketsang"boemo bo eketsehileng” ho Article 31. A."Tsena ke maemo ohle a kileng a ba teng Tumellanong ea TRIPS,” ho bolela Shashikant.."Sena se eketsa maemo a neng a e-so ka a ba teng ho tloha qalong. ”
Moahi oa Sechaba St. Louis o ile a beha molato bakeng sa sena le maemo a mang maotong a EU.."European Union e bile teng tšitiso ea mantlha ho hatela pele mabapi le tefiso, leha linaha tse ngata tsa litho tsa eona li ts'ehetsa tlhahiso ena, mme Paramente ea Europe e amohetse mehala e meraro ea tumello e felletseng, "o ngotse polelong e rometsoeng ho. Linakong Tsena. A."Boemo ba EU e ne e le ho pheta-pheta maemo a teng a WTO mabapi le litokelo tsa molao tseo hoo e ka bang setho se seng le se seng sa WTO se seng se ntse se e-na le tsona, ha ho ntse ho hlokahala lipehelo tse ling.
Ka thelefono, St. Louis o ile a hlakisa,"Hajoale ho na le maemo a feto-fetohang ho WTO mabapi le ho sebelisa laesense e tlamang, 'me sena se ka thibela le ho feta seo ba ka se etsang hajoale. Ha re batle ho eketsa taba eo hape. O hlokometse hore lithibelo tse joalo li ka sebetsa ho li-generic tse sa amaneng le Covid-19.
"Maikutlo a rona ke hore hona joale ho mpe ho feta botle nakong ena,” a hatisa.."Empa ha se tumellano e entsoeng, kahoo boemo ba rona ke hore ba tlameha ho tsoela pele ba sebetsa. ”
Sarah Lazare ke mohlophisi le moqolotsi oa litaba oa In These Times. O tweets ho @sarahlazare.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate