Mofu Anthony Bourdain o ile a ngola ka 2001 hore “hang ha u se u le Cambodia, u ke ke ua khaotsa ho batla ho otla Henry Kissinger ho fihlela lefung ka matsoho a hao feela.”
Leha ho le joalo, batho ba bangata ba ka ba le eona o ne a batla ho etsa joalo ka lilemo tse mashome, Kissinger o ntse a e-na le rona. Kajeno ke letsatsi la hae la tsoalo la lilemo tse lekholo. Mme o ntse a tsoela pele ho tšoaroa joalo ka ralipolotiki ea hlomphuoang. Seo se lokela ho u bolella tsohle tseo u hlokang ho li tseba ka 'muso oa lefatše oa Amerika.
Bonyane O Rata Lipapali
Liteboho li ntse li phalla ho Dr Kissinger beke eohle. Ho CNN, moqolotsi oa litaba oa kantle ho naha David Andelman enthuses hore “ha a le lilemo li 100, Henry Kissinger o ntse a re ruta bohlokoa ba 'Weltanschaüng.'” (Weltanschaüng ha e le hantle e fetolela “chebo ea lefatše,” ’me mona e bolela ntho e kang “kutloisiso e felletseng ea kamoo lefatše le sebetsang kateng.”) Websaeteng ea Komiti ea Machaba ea Liolimpiki, mopresidente oa IOC Thomas Bach mehala Kissinger “moetapele e moholo” le “setsebi sa lipolotiki” eo hape e leng “ea chesehelang lipapali haholo” ’me esale a kopanela Lipapaling tsa Liolimpiki.
Ha ho le ea mong ea neng a tsotella ho bua ka litlolo tsa hae tse fapaneng.
Joalo ka moeletsi oa ts'ireletso ea naha ea Richard Nixon - hape e le mongoli oa mmuso, karolo eo a e nkileng ntle le ho tlohela mosebetsi oa hae oa pele - Kissinger ka boeena o ne a okametse phutuho ea bomo e ileng ea bolaea baahi ba 150,000 XNUMX Cambodia. ’Me har’a liketso tse ling tse ngata tse sehlōhō tseo a ileng a li tšehetsa, o ile a thusa ho liha Salvador Allende, mopresidente oa Chile ea khethiloeng ka puso ea sechaba ka sechaba. Kissinger e tsebahalang haholo itse hore o ne a sa bone “hobaneng re tlameha ho ema re shebelle naha e fetoha ea bokomonisi ka lebaka la ho hloka boikarabelo ha batho ba eona.”
Bopaki ba litlōlo tsena tsa molao ha bo e-s'o be le pelaelo. Tsohle ke taba ea tlaleho ea sechaba. Joale ke hobane'ng ha "Dr K" a e-s'o bone bokahare ba sele ea chankana?
'Nete e mpe ka Kissinger ke hore ha se phoofolo ea tonanahali e ikhethang. Ke moemeli ea sa bueng pepenene ka mokhoa o sa tloaelehang oa monstrous tsamaiso ea matla a lefats'e a US.
Kissinger le Nixon
Nixon ha a ka a phela ho fihlela letsatsi la hae la tsoalo la lekholo. O hlokahetse a le lilemo li mashome a robeli a motso o mong ka 1994. Empa mokete oa letsatsi la tsoalo la lilemo tse lekholo o ile oa tšoareloa mopresidente oa mehleng ea tlotlolotsoeng ka 2013. Kissinger o buile ketsahalong eo, a phethela maikutlo a hae. litlhaloso ka ho etsa tlhahiso ea hore Nixon e be “moratuoa oa naha, mopresidente, ’me ka holim’a tsohle, e le motho ea bōpang khotso.”
Ke 'nete hore Nixon o ne a ikemiselitse ho phehella pragmatic détentes le bahanyetsi ba matla ba Amerika, China le Soviet Union. Empa ha ke shebella sekotwana sa toast ea "motho oa khotso" ea Kissinger, sohle seo ke neng ke nahana ka sona e ne e le poleloana e mpe e tsoang ho 1970 puisano pakeng tsa Kissinger le motlatsi oa hae Alexander Haig moo Kissinger a fetisang litaelo tsa Nixon bakeng sa ho phatloha ha Cambodia. Kissinger o ne a tseba hore litho tse ling tsa tsamaiso li ka ’na tsa e-ba le lipelaelo mabapi le ho atolosetsa ntoa naheng e sa jeleng paate, empa o ile a hlakisa hore molaoli oa sesole o ne a sa batle ho utloa.
K: Ea bobeli, o batla letšolo le leholo la libomo Cambodia. Ha a batle ho utlwa letho. Ke taelo, e tlameha ho etsoa. Ntho efe kapa efe e fofang hodima eng kapa eng e tsamayang. O nale seo?
H: (Ke ne ke sa utloe empa ho utloahala eka Haig oa tšeha.)
Lilemo tse 'maloa hamorao, Nixon le Kissinger ba ne ba tla senya mangolo a bona a "moetsi oa khotso" ka hore qetellong ba lahlele thaole ka mor'a lilemo tse' maloa tsa ho hlohlelletsa tšollo ea mali Vietnam, Laos le Cambodia. Mohlomong ena ke katleho eo Kissinger a neng a e hopola ka thabo ha a hopola mookameli oa hae oa khale.
Haeba ho joalo, Kissinger o ne a lebala hore eena le Nixon ba ne ba ntse ba hana tumellano e tšoanang nako eohle eo ba neng ba ntse ba eketsa ntoa. Ebile, le pele Nixon a fihla White House, o ne a sebelitse ho senya lipuisano tsa khotso tsa mohlahlami oa hae oa pele oa Lyndon Johnson - a khothaletsa moifo oa Vietnamese Boroa ho etsa lerako la majoe ka tšepo ea ho fumana tšebetso e ntle ha Nixon a qala mosebetsi.
Ntho e kaalo ha ho motho ea itšoenyeng ho e hana. Ho na le phehisano e itseng mabapi le boholo ba karolo ea Dr Kissinger. Ka sethabathaba sa hae sa CNN, David Andelman o sireletsa Kissinger ka ho pheha khang ea hore le ha "ba bang ba khothalelitse hore ke Kissinger ea neng a batla ho liehisa ts'ebetso ea khotso nakong ea lets'olo la bopresidente la Nixon," bopaki bo tsoang litheiping tsa White House bo supa HR Haldeman e le motlatsi oa mantlha oa Nixon. ka "tšoene e senyang" lipuo. Empa le Adelman o lumella hore Ngaka Kissinger "a ka be a ile a hlokomelisa sehlopha sa phutuho ea Nixon monahanong oa Johnson."
Ntlha e nyane, mohlomong, ho ts'oara khahlano le Motho ea Bohlokoa oa Naha ea lahlang mantsoe a kang Weltanschaüng.
Pale ea Tsoelo-pele
Ha Congress e tlisa lingoliloeng tsa qoso khahlanong le Nixon bakeng sa bobolu le tšitiso ea toka, moemeli oa Michigan Democratic John Conyers o ile a etsa tlhahiso ea ho kenyelletsa sengoloa se buang ka ho phatloha ho seng molaong ha Cambodia - seo qalong se neng se patiloe ke sechaba sa US. Tlhahiso e ile ea hlōloa 26 ho 12. Joalokaha Conyers e ne e bonahatsa ka Sehlooho se Hamorao selemong seo, sena e kanna ea ba hobane ho hlahisa taba ea litlolo tsa molao tsa ntoa Asia Boroa-bochabela ho ka be ho ile ha nyatsa "litsamaiso tse fetileng" le ho hloleha ha Congress ho thibela matla a ho etsa ntoa a mopresidente.
Ha Nixon a tloha setulong, Kissinger o ile a lula, a tsoela pele ho sebetsa karolo ea hae e sa tloaelehang e le moeletsi oa ts'ireletso ea naha le hlooho ea naha bakeng sa mohlahlami oa Nixon Gerald Ford. Le ngoe le e 'ngoe mopresidente pakeng tsa Ford le Joe Biden - Democrats le Rephabliki ka ho tšoana - ka nako e 'ngoe o fetisitse memo ho Dr K ho tla White House ho tla buisana ka litaba tsa ntoa le dipuisano.
A mang a maeto ao a ka ba a file Kissinger monyetla oa ho kopana le metsoalle ea khale. Motho eo ea neng a tšeha butle ka lehlakoreng le leng la mola ha Kissinger a ntse a fetisa litaelo tsa Nixon bakeng sa polao e se nang leeme ea baahi ba Cambodia, Alexander Haig? O sebelitse e le molaoli oa US European Command le molaoli ea phahameng oa selekane sa NATO bakeng sa boholo ba mopresidente oa Jimmy Carter. Ronald Reagan o ile a mo etsa mongoli oa naha.
Kissinger Hase Eena Feela Ea Kissinger
Ka bomalimabe, Kissinger ha a so ka a ea Biden White House, kapa bonyane ha a e-so fihle. Ke kopa ho lumela hore mopresidente oa hajoale o tšoenngoa ke nalane ea khale ea Kissinger ea ho kenya letsoho litlolong tsa molao tse qosoang khahlano le batho. Empa nalane ea Biden e fana ka maikutlo a fapaneng.
Na hoa tšoenya Biden hore Kissinger o bolaile baahi ba bangata Cambodia? Senator Biden ha a ka a bontša lipelaelo tse joalo mabapi le "ts'oso le tšabo" ea libomo tsa Iraq ha a ts'ehetsa ntoa eo ka 2003.
Na hoa tšoenya Biden hore Kissinger o ile a rera 'muso khahlanong le batho ba khethiloeng ba Latin America? Motlatsi oa Mopresidente Biden ha ho bonahale a ile a bua lerata la boipelaetso ha Mopresidente Barack Obama le Mongoli oa Naha Hilary Clinton ba tšehetsa phetohelo khahlanong le mopresidente oa Honduras Manuel Zelaya.
'Me ha re ntse re le tabeng ea Hilary Clinton, ho bohlokoa ho hopola hore o ile a bua ka kamano ea hae le Henry Kissinger - eo a neng a mo bitsa motsoalle le moeletsi ea tšepahalang - ha a ne a emela mopresidente ka 2016. Ha mohanyetsi oa hae oa sehlooho Bernie Sanders. a arabela ka ho hlahisa Salvador Allende, karabelo e tsoang ho Clinton le mookameli e kanna ea ba, "Salvador mang?"
Ha ho mohla Kissinger a kileng a ikemisetsa ho pata boitlamo ba hae tlolong e hlakileng ea melao ea US le ea machabeng e bolaileng batho ba bangata ba se nang molato. Taba ea hore o se a fihletse lilemo tse lekholo e le motho ea lokolohileng ha se bofokoli; ke sesupo sa lefu le tebileng haholoanyane.
Boikemisetso ba ho koba melao ea lefats'e - laela polao mona, ho bolaea baahi ba bang ba motse moo, ho tlosa motho ea khethiloeng kapa ba babeli linaheng tseo, ho sa tsotellehe hore na ho na le eng - e ne e le karolo ea tsela eo United States e neng e laola likarolo tsa eona tsa tšusumetso ho pota lefatše nako e telele pele Henry Kissinger a hlaha.
Ha ho tšoane le Dwight Eisenhower o ne a hloka keletso ho Henry Kissinger, ea neng a le haufi le ho qeta sekolong ka nako eo, ha a etsa qeto ea ho sireletsa lithahasello tsa United Fruit Company ka ho heletsa mmuso oa Guatemala ka 1954. Mme Mongoli Clinton a kanna a nka mohala kapa a se ke a nka mohala ho buisana le Dr K ea seng a tsofetse haholo mabapi le mokhoa oa ho sebetsana le koluoa ea Honduras.
Ka sebele nke ke ka lla ha Ngaka Kissinger qetellong a hlokahala. 'Me ke tla thaba - haeba ke tšohile - haeba a bona ka hare ho lekhotla pele seo se etsahala. Empa ha rea lokela ho ithetsa ka ho nahana hore oa ikhetha. Ha u tsamaise 'muso o pharalletseng lefats'e ka mashome a mangata a lilemo, u theola ba qothisanang lehlokoa le bona, liphetohelo tsa batho ba futsanehileng, bofetoheli ba linaha tse hapiloeng, le likhetho tse sa sebetseng hantle linaheng tsa bohlokoa tsa bareki, ntle le batho ba bangata ba sebelisang lisebelisoa tsa hau tsa borena ba nahanang joalo ka Henry Kissinger. .
Ho ka ba le ho hong hoo e batlang e le ledemona ka moo Dr K a sa hlajoeng ke lihlong mabapi le litlolo tsa hae tsa molao. Empa ha ho tluoa tabeng ea boikemisetso ba hae ba motheo ba ho hlokomoloha litšitiso tsa molao le tsa boitšoaro ho United States ho sebetsa thato ea eona lefatšeng?
Ke Kissingers ho theosa hohle.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate