Alina Canaviri Sullcani ke moahi oa matsoalloa a Bolivia ea seng a etela Australia. Canaviri o sebetsa Santa Cruz e le moetapele oa National Federation of Indigenous Peasant Women of Bolivia Bartolina Sisa le mokha oa Movement Towards Socialism (MAS) o etelletsoeng pele ke Mopresidente Evo Morales.
Canaviri o buile kopanong ea Latin America ea bonngoe e neng e tšoaretsoe Melbourne ka la 8-9 Mphalane mme e tla ba moeti ea hlahelletseng kopanong ea bonngoe e tšoaretsoeng Sydney ka la 16 le la 17 Mphalane (etela www.latinamericasolidarity.org bakeng sa lintlha).
Green Left beke le bekeFederico Fuentes o buile le Canaviri mabapi le phetoho ea Bolivia e etelletsoeng pele ke Morales, mopresidente oa pele oa naha ho tsoa ho bongata ba matsoalloa.
* * *
Mmuso oa Morales o rerile eng bakeng sa mekhatlo ea sechaba ea Bolivia le matsoalloa a moo?
Boemong ba phetoho e ntseng e tsoela pele, e bohlokoa haholo ho rona hobane e bontša hore re ikemela pusong. Hona joale, khetlo la pele, re na le mopresidente oa matsoalloa a re emetseng le ho hlahisa litlhahiso tseo ka holim'a tsohle li bokelloang ho tsoa mekhatlong ea sechaba, ho tloha tlase.
Ebile eseng feela ho tsoa metheong ea matsoalloa a matsoalloa, empa ho tsoa mekhatlong ea sechaba le barutehi. Ke ka lebaka leo rōna, joaloka basali ba futsanehileng ba ntseng ba phetha karolo ea bohlokoa tabeng ea ho etsa liqeto, re bonang sena e le tsoelo-pele ea bohlokoa haholo ho rōna.
Ha re sheba Plurinational Assembly e ncha le cabinet, ho hlakile hore mekhatlo ea sechaba e fapaneng e emetsoe mono.
Letona la toka ke karolo ea mokhatlo oa basali ba maemo a tlaase. Letona la nts'etsopele ea tlhahiso le moruo oa bongata hape ke mosali oa matsoalloa. Ho na le mafapha a mang a mangata a sechaba a emetsoeng makaleng a fapaneng.
Kopanong, ha re bone lithae le lisutu feela; hona joale re bona banna le basali ba matsoalloa a moo, hammoho le basebetsi ba khase le basebetsi ba merafong, ba tlisa litlhahiso tsa bona tsa ho amohela melao hammoho le batho ba Bolivia.
Ho bile le phello efe ea hore ebe mekhatlo ee joale e ikutloa e le karolo ea 'muso?
Pele, re ne re tloaetse ho thibela batho ho thibela tlala, ho thibela tlala le mekoloko. Empa hona joale, mekhatlo ea sechaba e se e qalile ho etsa litlhahiso. Lekala ka leng le na le litlhahiso.
Ke lumela hore rona, re le mekhatlo ea sechaba, re tsoetse pele haholo tabeng ea ho kenya letsoho, ho feta tsohle. Rona, re le mokhatlo oa balemi ba matsoalloa a moo, re ne re e-so ka re nka karolo molemong oa ho etsa liqeto; ha ho mohla re kileng ra nkeloa hloko ke melao, leha e le molaong oa motheo.
Molaotheo o ne o bile o sa re tsebe; jwale [ka lebaka la molaotheo o motjha o amohetsweng ke batho ba bangata] re a ananelwa.
Ho feta moo, mmuso ona o na le lik'hamphani tsa naha, athe mebuso e fetileng e ile ea etsa ntho e 'ngoe le e 'ngoe e ikemetseng ho iketsetsa chelete ka lik'hamphani tsena.
'Me ho tsoa liphatlalatsong tsa naha, haholo-holo tsa hydrocarbon, batho ba fumane melemo e mengata, joalo ka litefo tsa ts'ireletso ea sechaba bakeng sa bana ba sekolo, bakhachane le maqheku.
Ho na le lintho tse ngata tse ntlafalitseng bophelo ba batho ba sotlehileng haholo. Hape ho bile le kabo bocha ea mobu [ho balemi ba lihoai]. Ha ho mohla historing ea Bolivia re kileng ra bona setša se fuoa mosali; kajeno leano la mmuso le beha basali pele mabapi le ho aba litša.
Kaha joale MAS e laola likarolo tse peli ho tse tharo tsa Plurinational Assembly, ke lintho life tse tlang pele ho mekhatlo ea sechaba mabapi le melao?
Hantle, e 'ngoe ea tsona e amana le taolo ea sechaba. Re kenyelletsa mekhatlo eohle ea sechaba ho laola budget ea linaha le hore na e sebelisoa joang. Hape Molao Marcelo Quiroga Santa Cruz o sebetsana le bobolu. E ikemiselitse ho etsa bonnete ba hore mang kapa mang ea tlatlapang batho ba Bolivia oa fuoa kotlo.
Ke habohlokoa ho hlokomela hore melao ena e hlahile mekhatlong ea sechaba. Melao ena e ile ea tšohloa ke Eastern Bloc [e kopanyang mekhatlo ea matsoalloa a matsoalloa a Santa Cruz], Tumellano ea Unity [e kenyeletsang mekhatlo ea bohlokoa ka ho fetisisa ea matsoalloa a naha le ea batho ba futsanehileng boemong ba naha] le Conalcam [National Coalition for Change, e kopanyang matsoalloa a moo, batho ba futsanehileng. , basali, mekhatlo ea litoropo le ea basebetsi, har'a tse ling, e tšehetsang tšebetso ea phetoho].
Re le mekhatlo ea sechaba, re ile ra kenya letsoho ka ho sisinya melao le melaoana bakeng sa molao-motheo o mocha. Empa mosebetsi oa ho fana ka tumello ea melao ea ho laola molao-motheo o mocha o sa tsoa qala.
O ka re bolella eng ka molao o sisintsweng kgahlanong le kgethollo ya morabe o hlasetsweng Bolivia le matjhabeng ka ho re o tlola bolokolohi ba puo?
Ka bomalimabe, khethollo ea morabe esale e le teng har'a batho ba maemo a holimo ba bo-capitalist lefatšeng ka bophara. Leha e le sehlotšoana, ba re hanetse re le basali ba matsoalloa a matsoalloa ho tsamaea libakeng tse kholo le hoja re na le tokelo ea ho fumana litokelo tse tšoanang le tsa bona.
Ka hona, molao ona o ile oa hlahisoa ke rona ba sa sireletsoang ke melao, bao re bileng mahlatsipa a khethollo ea morabe, re rohakoa, e le hore re se ke ra hlola re e-ba le khethollo ea morabe, re se ke ra ba le khethollo.
Rea tseba hore mecha ea litaba e bile e 'ngoe ea lintho tse ka sehloohong tse susumetsang khethollo ena ea morabe le tokelo ea bo-fascist, e ipiletsang ho batho ho bokella [khahlanong le' muso le matsoalloa a moo]. Batho ba bangata ba ile ba oela lerabeng la ho tsamaea le tse ling tsa mecha ea litaba e tla angoa ke molao o mocha.
Hona ke bo-mang beng ba liphatlalatso tsee tse nang le matla a makaalo boemong ba naha? [Osvaldo] Monasterio, mohlala, ke mong'a Unitel. Mme Monasterio ke mang? Ke e mong oa beng ba litša ba kholo ka ho fetisisa lefapheng la Santa Cruz.
Seo ba se etsang ke ho sireletsa lithahasello tsa bona feela, ho qobella baqolotsi ba litaba ba bangata ho hatisa mashano, ke ka lebaka leo ba hanang molao o mocha o khahlanong le khethollo ea morabe. Ka nako e tšoanang, ho na le baqolotsi ba litaba le baphatlalatsi ba bangata ba lumellanang le molao.
O na le ntho e 'ngoe eo u ka e eketsang?
Feela ke re ha ho pelaelo hore re tla be re qoqa ka litaba tse kang tsena tsa liboka tsa bo-’mampoli ba Latin America tse kang hore na re kenya letsoho joang tšebetsong ena ea phetoho, hore na re le basali ba matsoalloa re kenya letsoho joang tšebetsong ena.
Ke ka lebaka leo ke ratang ho mema bara le barali babo rōna bohle, haholo-holo bacha bao ba lumelang hore lefatše le leng le ka khoneha, ho nka karolo sebokeng sena.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate