Duke parë rreth qytetit rus të Izhevsk, një pjesëmarrës në Forumin Social Ural javën e kaluar tha: "Tani kuptova pse pushka e sulmit kallashnikov ishte shpikur këtu".
Në Izhevsk ishte shumë ftohtë për mesin e prillit, por gjithashtu kishte shumë policë, anëtarë të skuadrës së trazirave, të cilët ishin gati për aksion, dhe pajisje të shumta ushtarake, duke përfshirë një makinë të re të blinduar policie që ngjante me ato në një film hollivudian për luftën në Iraku. Papritur hotelet e Izhevsk refuzuan të strehonin organizatorët e forumit, megjithëse paratë ishin transferuar në ato hotele. Për më tepër, menaxhmentet e hoteleve nuk akomoduan asnjë vizitor të qytetit për të parandaluar që delegatët e forumit të qëndrojnë në hotele individualisht.
Larisa Nikulina, punonjëse e Institutit të Globalizimit dhe Lëvizjeve Sociale, u ndalua në stacionin hekurudhor dy ditë para forumit. Policët iu lutën një telefonatë anonime: thuhej se zonja sillte armë dhe drogë në Izhevsk. Po pse në tokë duhet ta sjellë dikush automatikun kallashnikov në Izhevsk, qytetin ku u shpik?!
Qyteti pësoi humbje për shkak të forumit. Ndërkohë, dyqind njerëz, të cilët erdhën në forum nga Moska, Shën Petersburgu si dhe nga qytetet dhe qytezat në rajonet e Uraleve dhe Vollgës, nuk kishin planifikuar të organizonin asnjë demonstratë apo marshim proteste. Ata do të diskutonin zhvillimin e lëvizjeve sociale, strategjinë dhe taktikat e tyre në kontekstin e krizës financiare globale. Organizatorët e forumit kishin nevojë për një atmosferë të qetë dhe biznesi, ndërkohë që konfrontimi i tyre i vazhdueshëm me autoritetet e pengonte punën.
Në fund të fundit, forumi u mbajt në një shtëpi të papërfunduar në periferi të Izhevsk. Ky projekt ndërtimi i pezulluar u kap nga aksionarët e mashtruar që synonin ta përfundonin vetë ndërtimin – është simbolike që lëvizjet sociale duhej të takoheshin këtu. Të ulur në katin e dhomave bosh, delegatët filluan aktivitetet e tyre që ishin jashtëzakonisht konstruktive.
Zhvillohen lëvizjet shoqërore. Gjithnjë e më pak bëhen deklarata të përgjithshme dhe të pakuptimta. Është shumë më e rëndësishme të kuptohet pse masat e qeverisë për mbrojtjen e punësimit nuk funksionojnë dhe çfarë hapash të rinj alternativë duhen kërkuar. Delegatët planifikuan me kujdes fushatën kundër Provimit të Vetëm Shtetëror që e urrejnë si mësuesit ashtu edhe nxënësit e shkollës. Ata vlerësuan efikasitetin e protestave të zhvilluara tashmë. Pjesëmarrësit e forumit dëgjuan leksionin e një avokati për problemet ligjore të mbajtjes së aksioneve protestuese dhe analizuan zbatueshmërinë e teknologjive mediatike të majtistëve perëndimorë në Rusi dhe mësimet e fushatës propagandistike të Barack Obamës.
Kriza i bën lëvizjet sociale më efikase, por nuk është e njëjta gjë për autoritetet lokale. Reagimi i qeverisë së Izhevsk ndaj forumit tregoi frikën e tyre, nëse jo panikun. Pyetja është se nga çfarë dhe kujt kanë frikë? Unë dyshoj se dyqind delegatë të forumit (shumë prej tyre nuk ishin aspak të rinj) përbënin një kërcënim real për rendin kushtetues të Udmurtia. Duket se burokratët kishin frikë nga njerëzit e tjerë dhe frika e tyre ishte thjesht e lidhur indirekt me forumin social. E kam fjalën për presionin e pushtetarëve dhe jo të pushtetarëve.
Zyrtarët e dinë se populli i thjeshtë nuk mund t'i rrëzojë, por i zë paniku tek më lart që mund t'i shkarkojnë zyrtarët. Kjo është arsyeja pse ata marrin masa parandaluese duke treguar zell dhe vigjilencë. Sa më absurde, komike dhe të papërshtatshme me një kërcënim të jenë vendimet e burokratëve, aq më të prekshme duken përpjekjet e tyre.
Frika e funksionarëve për të humbur vendin e punës apo për t'u qortuar arrin deri në histeri gjatë krizës. Prandaj, ata bëjnë lëvizje joadekuate.
Megjithatë, sjellja e paarsyeshme e zyrtarëve shpjegohet me një logjikë të caktuar burokratike sipas së cilës veprimet idiote të burokratëve mund të ishin më të mira se pasiviteti i tyre i qetë. Një funksionar duhet t'u raportojë zyrtarëve të lartë se çfarë ka bërë dhe jo rezultatet që ka marrë. Efekte të tilla anësore si turpi i sjellë në qytetin e origjinës së zyrtarëve, shakatë që pjesëmarrësit e ngjarjes shpërthejnë për burokratët apo edhe artikujt negativë në shtyp për atë që po ndodh në qytet nuk kanë asnjë rëndësi për funksionarët derisa shefat e tyre të njohin në lidhje me efektet anësore.
E gjithë kjo më kujton një shaka të vjetër sovjetike për ardhjen e një delegacioni amerikan në një fermë kolektive. “Pse u treguam kasollen me çati të rrëzuar?”- pyeti organizatori i festës. -"Pse i sollëm në kafazin e pulave ku janë rraskapitur pulat? Pse nuk arritëm ta largonim nga rruga Vasjen e dehur?" "Le të na shpifin" - iu përgjigj me melankoli kryetari i fermës kolektive.
Në fakt, shtypi zyrtar nuk do të shkruajë për sjellje joadekuate të pushtetit vendor. Për shtypin opozitar, qeveria nuk e lexon.
Shtëpia Euroaziatike, 23 Prill 2009
www.eurasianhome.org
________________________________________
Boris Kagarlitsky, anëtar i Institutit Transnacional, është Drejtor i Institutit të Globalizimit dhe Lëvizjeve Sociale, Moskë. Libri i tij i fundit është Perandoria e Periferisë: Rusia dhe Sistemi Botëror (2008)