O le Campaign for Democracy ose fa'alapotopotoga fou o lo'o fa'apolopolo mo suiga fa'apolokiki e ala i le fa'aofiina o le Direct Democracy ma se Komisi Fa'avae. O la latou fa'aupuga o lo'o fa'amoemoe e fa'atatau i le taua tele o tagata palota i le isi faiga palota lautele (le mea latou te ta'ua "le tulaga fa'amalosi"), ma una'ia i latou ina ia faia le aia tatau e fai ai palota o se tulaga muamua o lo latou lagolagoina o se vaega faaupufai.
O le mea o loʻo mulimuli mai o se faʻatalatalanoaga ma Graham McArthur o le Campaign for Democracy. O lenei faatalanoaga na faia i le amataga o le 2009. O fesili na tuuina mai e Mark Evans o le Poloketi mo se Sosaiete Auai - United Kingdom.
Graham, e mafai ona e amata i le taʻu mai ia te aʻu e uiga i le mea na sau ai le Campaign for Democracy. O ai na amataina ma o anafea na faʻalauiloa ai?
Sa ou amataina. O aʻu o le tagata na faia le sootaga i le va o le pule o loʻo i ai i tagata palota opeopea, lea e malamalama lelei, ma le manatu o le faʻaaogaina o lena pule e tuʻuina mai ai ia i tatou le aia tatau e filifili ai pe faʻafefea ona tatou pulea ma o ai e pulea i tatou, o se mea tatou te mafaia. tutu faatasi uma i tua. Ua amata nei lava! O le fa'amoemoe o le ta'u atu lea i le to'atele o tagata ou te mafaia e uiga i ai, tu'uina atu o lauga, tusia o tala, puletini, ma isi mea ma le amataina o se fa'a'upuga fa'aa'a. Sa ou tuuina atu foi le tupe mo le vaega o suesuega.
O lea na e fa'atupeina ma amata na'o oe lenei fa'asalalauga? O e galue na o oe pe o iai sau 'au o loʻo galulue faʻatasi ma oe i le taimi nei ua faʻalauiloa le faʻasalalauga? E le gata i lea, e mafai ona e taʻu mai ia i matou sina mea itiiti e uiga i lou talaaga - o a mea taua na tutupu i lou olaga ua mafua ai ona e amataina lenei faʻasalalauga?
O lea ua ou galue na o a'u, ae ua amata ona oo mai tagata mai itu uma o le atunuu pe a ou faatulagaina lauga, aemaise lava i vaega o le Transition Town ma le au faalauiloaina o le siosiomaga. E iai fo'i le matou avanoa i le Green Party Fringe. Sa i ai la'u 'au i luga, e oo atu i le toaono tagata, o nisi taimi-taimi o nisi taimi atoa e faia suʻesuʻega ma fuafuaga. O le mea lena na alu ai le tupe. E leai ni mea taua na tutupu na i'u i ai nai lo le faia o ulua'i feso'ota'iga.
E mafai ona e taʻu mai ia te aʻu, i lou manatu, e sese i le faiga faatemokalasi o loʻo i ai iinei i Peretania? Atonu e fesili nisi tagata pe aisea, i se faiga faatemokalasi faʻaonaponei e pei o Peretania, tatou te manaʻomia se faʻasalalauga mo le faatemokalasi?
Pau lava le su'ega moni o se faiga pe aoga pe leai. O a tatou faiga tau tupe o se faaletonu, ma ua latou faaleagaina ai le tamaoaiga. E le mafai ona tatou feagai ma fa'afitauli ua leva ona maua'a e pei o suiga o le tau ma tatou fa'aletonu i tau o le suau'u ua lata mai. Matou te manaʻomia le faʻaleleia o le faiga aʻo leʻi mafai ona matou faia se isi mea, aʻoaʻo mai isi, e pei o atunuu Scandinavian e uiga i le fatuina o sosaiete fiafia ma fiafia.
O le faatemokalasi tuusa'o e fausia ai se sosaiete e a'afia ma fa'ailoa i le aluga o taimi, pe a iai le puipuiga sa'o ua fausia i totonu, ma matua talepeina ai le pulega a le palemene i le atina'eina o sosaiete. O le faagasologa o le toe fuata'iga o le faavae o se vaega taua tele o la tatou faiga aua e mafai ai ona tatou faia ni faiga faaupufai ua mamanuina e foia ai faafitauli, ae o le tauvaga e sili atu le loloto nai lo lena. Ae tatou te le'i filifili po'o a faiga tatou te mana'omia, e tatau ona tatou filifili po'o le a le ituaiga sosaiete tatou te fia ola ai, ma o le a avea ma felafolafoaiga lautele ma loloto. Ona faatoa mafai lea ona tatou amata fausia ni faiga o le a taitai atu ai i se sosaiete amiotonu ma gafataulimaina, o se sosaiete e fiafia ma faamalieina.
Na e ta'ua le faatemokalasi tuusa'o i ni faaupuga lelei. Fai mai lau 'upega tafaʻilagi - "Matou te talitonu e tatau i tagata Peretania ona i ai le aia tatau e filifili ai pe faʻafefea ona latou pulea ma poʻo ai foʻi latou te pulea i latou" ma o loʻo taʻua foi e faapea "O nei faiga e tatau foi ona mafai ona luʻitauina vaega o loʻo i ai ni aafiaga le talafeagai i a tatou faiga faʻapolokiki. faiga". E mafai ona e ta'u mai le uiga o lenei mea? O ai ia vaega ma e fa'apefea tonu ona ausia e lau faiga fou nei fa'amoemoega?
Matou te matua lelei lava i faiga fa'atemokalasi tuusa'o, ae se'i vagana ua fa'atulaga lelei ma siaki ma paleni sa'o. Ou te vaai i le DD o se siaki taua ma paleni i faiga e aofia ai sui o le malo.
'Vaega o lo'o i ai a'afiaga le talafeagai' e aofia ai so'o se vaega po'o tagata ta'ito'atasi e tele naua le malosi. Muamua, po o ai ia vaega e tatau ona avea ma mataupu e felafolafoa’i ai, e le tatau ona tatou ta’ua, ae o le manatu e mafai ona taofia soo se faaaoga sese o le pule poo fea e sau ai. Mo se faʻataʻitaʻiga seʻi o tatou mafaufau i le pule a le aufaasālalau. I le talitonuga e le afaina po o ai e ona pe afai e tutoatasi moni le au faatonu, i le faatinoga e taua tele ma o se faafitauli e tatau ona foia, o le fesili o ai e tatau ona taulimaina ma pe faapefea. O la matou faiga o le a mafai ai e faʻalapotopotoga e pei o le Campaign for Press and Broadcasting Freedom ona galulue faʻatasi ma isi faʻalapotopotoga e pei o le National Union of Journalists e faia ni fuafuaga mo le faʻateleina o le saolotoga o le aufaasālalau, faʻamaoni ma le eseese. A mae'a loa a latou talosaga e mafai ona latou aoina mai saini latou te mana'omia e fa'alatalata atu ai i le Komisi ma afai e talitonu le Komisi o a latou talosaga mo le manuia lautele o le a latou agai i luma i le Palemene. Afai e te'ena e le Palemene ia talosaga o le a latou o atu i le palota. O le tele o talosaga lelei o le a talia e le Palemene ona e le gafatia e le Palemene ona vaai atu o lo o galulue faasaga i le manuia lautele. Ole faiga lava lea e tasi o le a avanoa mo soʻo se vaega faʻaupuga i totonu o le atunuʻu, e mafai ai ona faʻavavevave le faʻaleleia o a tatou faiga faʻapolokiki ma maua ai faiga na mamanuina e taʻitaʻia ai i tatou i se lumanaʻi gafataulimaina.
Mai lau tala e foliga mai e foliga mai o le faiga o loʻo manaʻo le Campaign for Democracy e vaʻaia i nofoaga iinei i Peretania o loʻo i ai le gafatia e faʻaleleia ai suiga lautele. Mo se faʻataʻitaʻiga, e te taʻua pe faʻafefea e lenei faiga faʻatemokalasi fou ona mafai ai e faʻalapotopotoga faʻaupuga ona tuʻuina atu ni suiga e faʻaleleia ai le saolotoga o le aufaasālalau. O lea ua tatou iloa uma le taua tele o le saolotoga o le aufaasālalau mo se faiga faatemokalasi anoa ina ia mafai ai ona ou iloa pe aisea na e faamamafaina ai lena faataitaiga. Ae e te fai mai foi "O le faiga lava lea e tasi e avanoa mo soʻo se vaega faʻaupuga i totonu o le atunuʻu". O le mea lea ou te popole ai o le faiga fou o lo'o e fa'atuina e le o fa'agasolo lelei e pei ona fa'ailoa mai e lau tali. O le uiga o la'u tala, o le a le mea o lo'o taofia ai vaega fa'aupuga o lo'o fa'atulagaina mo suiga fa'aagafesootai toe fa'afo'i? O lo'o ou mafaufau iinei i fa'alapotopotoga fa'ailoga fa'ailoga lanu, fa'afeusuaiga po'o fa'avae fa'avae.
O le faiga e le tatau ona 'agai i luma' ae ona e le tatau ona avea ma se mea, ae ia iloa pe o le a faapefea ona tatou suʻesuʻeina le natura o le tagata. O suʻesuʻega e faʻaalia ai e tusa ma le tolu-kuata o tatou e le manatu faapito ma o le mea lena tatou te manaʻomia e faʻaleleia ai, a tatou amio. O i tatou o manu fa'aagafesootai ma se lagona loloto o le fa'amasinoga tonu, o se uiga e fa'asalaina amioga fa'afeagai ma tauia amioga lelei, ma o nei uiga e tatau ona o'o atu ai i se sosaiete sili atu le soifua maloloina ma sili atu le fiafia pe a fa'asa'olotoina. E moni e mafai e soʻo se faʻalapotopotoga ona taumafai e faʻaoga nei faiga i se auala le lelei, o le mea lea ua tatou manino ai e tatau ona i ai ni puipuiga. A e va'ai i la matou 'upega tafa'ilagi o le a e iloa ai e sefulu a matou itulau eseese e aofia ai siaki, paleni ma puipuiga e te mana'omia e fai ina ia lelei le faiga. I le tulaga lautele e tatau ona tausisia uma talosaga ma aia tatau a tagata soifua ma tulafono tutusa a'o le'i agai i luma ma e tatau ona mana'omia e palota se numera itiiti o saini a'o le'i agai i luma. O se tasi o itu o le saini e mana'omia e fa'agesegese ai le faiga o le palota e fa'amautinoa ai e lava le taimi e fa'atalanoaina lelei ai mataupu. O lena talanoaga e mautinoa ai foi i le aluga o taimi e sili atu ona malamalama ma sili atu ona aafia ai lo tatou sosaiete. I Suiselani talu ai nei na latou faia ai se palota i luga o le aloaiaina o faiga faapaaga faalemalo mo ulugalii gay ma o se upusii mai se tasi o le au faalauiloaina, Francois Brutsch, aoteleina le tulaga. 'Sa matou ofo i matou i le mauaina o tagata i le auala e sili atu le naunau e faʻalogo ma sili atu le lagolagosua nai lo le mea na matou mafaufauina. O le faʻasalalauga na maua ai le matala ma le malamalama, ma taʻitaʻia ai se maliega lautele i se fuafuaga faʻapitoa. Ioe o le lotu Katoliko, e toetoe lava na o ia, o loo tetee pea i lenei tulafono.' O le puipuiga aupito sili o se sosaiete e a'afia ai le malamalama. E umi se taimi, ae ou te le vaai i se isi auala agai i luma
Ou te masalo o le toʻatele o tagata o loʻo faitau i lenei mea atonu e manatu o lenei faiga fou e foliga manaia i le teori ae o le faʻataʻitaʻiga o se miti taufaafefe. O le faatemokalasi tuusa'o e mafai ona fausia ai se sosaiete e sili atu le amiotonu, ae o le a faia i le faʻaleagaina o tagata uma e faʻaalu le tele o latou taimi avanoa e palota ai i palota e le gata. E faapefea ona e faamautinoa atu i tagata e lē o le tulaga lenā? I luga na e taʻua Suiselani o se faʻataʻitaʻiga moni o le olaga. O le a sou manatu o le a le mea o loʻo aʻoaʻo mai e le Suiselani ia i tatou e uiga i le faʻatinoga o faiga faʻatemokalasi tuusaʻo e ono maua ai e tagata le toʻa sili atu i le lagolagoina o le Campaign for Democracy?
E oo lava i nisi Suiselani e talitonu e tele a latou palota e fai! E fa aso o latou palota mo palota a le atunu'u, e iai a latou palota fa'alotoifale ma e masani ona fai a latou palota fa'alotoifale uma i aso 'ese'ese.
O le numera o loʻo ia te oe e faʻalagolago i le saini pa puipui, maualalo tele le numera ma le faiga e tanumia i lalo o le avalanche o talosaga faʻavalevalea, maualuga tele ma leai se suiga, o se mea e tatau ona tatou mafaufau i ai. E le afaina pe a tatou maua sina sese i le amataga aua e mafai ona tatou suia i le komisi mulimuli ane. O le isi tali, o le faia o palota uma mo vaega eseese o le malo i le aso e tasi, ae o le itu pito sili ona taua o le faiga o palota, o le taofiofia lea o le malo. O lo o i ai pea le tatou malo faatemokalasi i vaega uma o se vaega o le faiga, ma o le sini ia latou taulimaina le tele o galuega, ae o le iloa e mafai e tagata ona luʻitauina a latou faʻaiʻuga e sili atu ai ona malilie le malo. Mo le limasefulu tausaga talu ai, o le malo o Suiselani e aofia ai tagata e toafitu e toso mai i vaega faaupufai autu e fa, e toalua taitasi mai vaega tetele e tolu, tasi mai vaega laiti. E feauauai e avea ma peresitene mo le tausaga, o le mafuaaga lena e te le iloa ai po o ai le peresitene o Suiselani, e le taua tele, e oo lava i Suiselani! E leai se aoga o le tuʻuina atu o se taumafaiga tele i faiga faʻaupufai pe a mafai e tagata ona maua le upu mulimuli, sili atu mo le au faipule e taulaʻi i le faʻaogaina o mea. E mafai ona finau e faapea, o lenei faiga maliliega e leai se sao taua e mafai ona taua, ae o le isi lea tulaga lelei o le i ai o le komisi, ona o se auala e mafai ona faʻaogaina e le au faʻamalosi e tuʻuina atu ai manatu e mafai ona luluina teisi mea.
O lea la, afai ou te malamalama lelei ia te oe, o le faiga e te fautuaina e mafai ai e tagatanuu ona fuafua a latou lava tulaga o le auai i totonu o latou sosaiete. O le mea lea e mafai ai e tagatanuu ona faateleina lo latou tulaga o le auai i le faafoeina o sosaiete i se tulaga e le mafai ai ona fai sui faatemokalasi? O le faiga e te fa'atuina e tatala i sea suiga fa'ale-agafesoota'i?
E foliga mai tatou te le mananao i le suiga e avea ma sui o le malo e avea ma sui moni, ma o lea e faʻatauaina e tagata aua e aoga, ma faʻaaloalo ia i latou o loʻo aʻafia ai.
I lou manatu e le mana'omia le fa'atupu fa'atemokalasi sui i lau faiga fou ae o le mea na ou mafaufau ai, pe mafai ea ona aga'i atu i se faiga fa'aauai atoatoa e fa'aumatia ai faipule fa'apolofesa pe a mana'omia e tagata? I le mataupu faavae o le faiga e te fautuaina e tatala i sea suiga - e le pei o le faiga o loʻo iai iinei i Peretania?
Ou te le faapea e le manaomia, ae atonu tatou te le mananao i lena mea, aua ua ou vaai i le auala e mafai ai e le faatemokalasi tuusao ona suia le auala a se atunuu i upufai. O le poto masani i Suitiselani o loʻo faʻaalia ai pe a pule le pule i tagata ona faʻaitiitia ai lea o le taua o le 'polokiki faʻapolofesa' ma avea sui ma sui moni, sili atu ona tauagafau, auauna a tagata. E le fa'aosoina i latou e le mana'o mo le pule aua o le pito i lalo o lo latou malosi e gata, o le malosi moni o lo'o taoto i tagata, ma afai e te le faia e pei ona e fai atu e te alu ese mai se galuega vave. O se taunuuga e foliga mai o le tele o faipule a Suiselani e sili atu ona pei o 'tagata o loʻo aʻafia i faiga faʻapolokiki' nai lo 'tagata faʻapolokiki', o le mea moni o le faʻamatalaina o le tele o faipule a Suiselani o 'polokiki' e toetoe lava a faaseseina. E moni lava e iai tuusaunoaga ta'ito'atasi i lenei mea. Ose tauiviga e su'e se fa'atonuga ile malo Suiselani. O sui e to’afitu o le malo e feauaua’i e avea ma peresetene mo le tausaga, ma talu ai e leai ni a latou ta’ita’i aloa’ia o le ‘Ao o le Malo’ e feiloa’i ai sui uma e to’afitu o le malo. E le sologa lelei le fa'atonuga ma e masani ona galulue tagata i se auala e sili atu ona malilie i ai. Ou te le masani ona faatagaina o'u manatu e faalavelave i le tauvaga ae ia te au e foliga mai e manaia tele.
Soo se suiga e mafai ona tupu ma afai e le manaʻo tagata i faipule faʻapolofesa o se filifiliga e mafai ona latou faia. O lo'o i ai le tele o mea le fiafia i faiga fa'apolokiki e mafai ona tu'u i se pulega o lo'o galue i lalo o le va'aiga a tagata. E pei ona ta’ua e Suiselani, o mea masani e tu’u lava i le malo, o mea e sili ona taua i le Palemene ma le taua tele o faaiuga i tagata. E fa taimi i le tausaga e fono ai le Palemene Suiselani mo le tolu vaiaso i le taimi e le o ni faipule faapolofesa. Atonu e le aoga lena mea i Peretania ae o se filifiliga manaia mo le Welsh Assembly, le Scottish Parliament, ma atonu o le Igilisi. O le auai atoa o se mea faigata. Pe o le toʻatele o i tatou e lagona le manaʻomia ona auai i filifiliga uma pe a sologa lelei mea? Pe e taua ea ia i tatou pe afai e tupu se mea tatou te le fiafia i ai e mafai ona tatou faia se mea e uiga i ai?
E tusa ai ma le faiga a Suiselani e te fai mai "e mafai lava e tagata ona maua le upu mulimuli" lea "e mafai ai e le malo ona galue i se auala sili atu ona malilie." Ou te fia faalogo pe faapefea, i lou taofi, o le faatinoina o lea faiga iinei i Peretania e ono suia ai le faiga o lo tatou atunuu? Fa'ata'ita'i fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga lata mai e pei o le Fa'a Mativa Talafa'asolopito, Taofi le Taua po'o le tele o fa'asalalauga tau le si'osi'omaga. I le taimi nei, e ui lava i la latou lagolago lauiloa, o faʻasalalauga faʻapenei e seasea ausia a latou sini. Afai e manuia le Campaign for Democracy e faapefea ona ese mea?
E mafai e vaega o le siosiomaga ona fausia tulafono i le auala lava e tasi na galue ai le 'Alpine Initiative' i Suiselani. Sa i ai se faafitauli i le filogia e mafua mai i lori e sopoia atu Alps mai Siamani agai atu i Italia o lea na filifili ai le au Swiss Alpine Cantons latou te mananao i auala uma e feoai i luga o le alatele e alu i nofoaafi o lea na latou faia ai se tulafono e manaomia ai le malo e fausia se nofoaafi fou. ma i le faagasologa o le alavai sili ona umi i Europa, e aveese ai loli mai le auala ma tuu i luga o taavaletoso nofoaafi. O le au fa'atauva'a na fa'aalu ai le tau, fuafua ma le toto'a, ta'u atu i tagata po'o fea lafoga o le a si'itia e totogi ai, manumalo i le palota ma o lea ua fausia e le malo le auala. So'o se vaega fa'atauva'a o le a sa'oloto e tu'uina atu ni talosaga e a'afia ai a latou vaega e fiafia iai. Afai latou te mafaufau lelei ma mafai ona latou manumalo, e ui o le mea e masani ona tupu o le a talia e le Palemene a latou talosaga, aua e leai se aoga o le malo e tetee i se palota o le a manumalo.
O se fa'ata'ita'iga manaia tele lena, ae ou te mana'o e una'i teisi atu ia te oe i le mataupu o le malo autasi. Ou te fia fesili atu ia te oe e uiga i taua i Iraq ma Afghanistan, e pei ona e iloa le mea e le fiafia i ai tagata lautele. I lou manatu, afai ua uma ona i ai le faiga o le Campaign for Democracy e manaʻo e faʻataunuʻu, e te manatu semanu tatou te o atu i le taua? Pe e te manatu o le a lē mafai ona faatino ia faiga faavae lē fiafia i fafo?
Afai ou te manatua saʻo, i le amataga o le taua sa le fiafia ae sa lagolagoina e le toʻatele ma sili atu ona le fiafia a o faagasolo taimi. E talitonu le toatele o le faafitauli moni lava o le mea na tupu mulimuli ane, ma o le ata tifaga 'No end in sight' o loʻo aofia ai lenei mea. Pe o le a suia e le tatou faiga lena tulaga pe leai, ou te le iloa ma e le mafai ona ou iloa se tali e ese mai i le taumatematega. E mafua ona o la tatou faiga e le o se faiga faʻapolokiki maeʻa, ae sili atu o se seti o meafaigaluega e faʻavavevave ai le atinaʻeina o la tatou faiga faʻapolokiki. O le faiga lea matou te fautuaina e le o fuafuaina e taulimaina ai lea tulaga, o le galuega lena a le Palemene. O le faiga o le referendum ua fuafuaina e avea o se faiga faifai malie lea e tatau ona aoina ai saini i luga o se vaitaimi o le sefuluvalu masina e maua ai le taimi mo le faagasologa e avea ma aoaoga, e le mafai ona faaaogaina i se tulaga taua.
O le Campaign for Democracy e taulaʻi i faiga faʻapolokiki - ae faʻafefea le tamaoaiga? I faiga fa'atemokalasi fa'a-kapitalisi pei o Peretania o lo'o i ai se fa'atemokalasi i totonu o faiga fa'apolokiki ae leai se fa'atemokalasi i le tulaga tau tamaoaiga - o le a le mea e taula'i atu ai i le tulaga fa'apolokiki? E mafai faapefea e le Campaign for Democracy ona talanoa i le mea, i lana tusi The Captive State, ua taʻua e George Monbiot "le pulega a Peretania"?
Pe tatou te mananaʻo pe leai foi i le faatemokalasi i le tulaga tau tamaoaiga, poʻo le a le tele tatou te mananao ai, o se mea e manaʻomia ona talanoaina e le sosaiete atoa. E iai isi faʻataʻitaʻiga e mafai ona tatou faʻaaogaina ae o mea tatou te faia e tatau ona filifili e tagata o Peretania. E le o le CfD e fai mai le mea e tatau ona tatou maua, pe auai i lena talanoaga.
O la tatou taulaiga e vaapiapi tele, ma o le a tumau i lena ala. Matou te tauva mo se faatemokalasi moni ma e ala i le faia o lena mea ma e le toe mafai ona maua le lagolago mai le toatele o tagata i lenei atunuu. O mataupu faavae e tasi, o faiga faavae e vaeluaina. Matou te tuʻufaʻatasia tagata i tua o le mataupu faavae o le faatemokalasi, ma e leai se matou faiga faʻavae e fevaevaeaʻi ai tagata. O lena tulaga o le ki lea i lo tatou manuia.
Ina ua tau le New Labor i le latou palota muamua i le 1997 sa latou taulai atu i mataupu faavae, ma sa faitio le au tusitala i le auala na latou aloese ai mai le talanoaina o faiga faavae. O le mea e malie ai, o lena manatu, faʻavae faʻavae, vaeluaga o faiga faʻavae sa i totonu o pepa muamua na ou faia ile 1995/6!
E le mafai ona tatou faʻamoemoe e galulue tagata faʻapolokiki mo lo tatou fiafia pe a latou faʻalagolago tele i foaʻi mai pisinisi mo lo latou ola, ma luga o faletupe mo a latou tupe sili. O le na te totogiina le paipa e valaau le fati. E le o toe mamao po o se taimi mulimuli ane o le a tatau ona tatou totogiina mo tatou lava polokiki. O le taimi lava tatou te taʻua ai le fati e mafai ona toe faʻafoʻi i tua le pulega a kamupani, pe afai o le mea lena e manaʻo ai tagata.
E le o se galuega a le Campaign for Democracy le aafia i mataupu o loʻo talanoaina e Monbiot. O la matou galuega o le tuʻuina atu lea ia i latou o loʻo i ai le malamalama i mataupu eseese o meafaigaluega e faʻatautaia ai faʻafitauli, o meafaigaluega o le faatemokalasi tuusaʻo ma le faagasologa o le toe fuataʻiga. O faiga e mafai ai ona toe faapaleni le malosi e ala i se faiga faatemokalasi i soo se mea e iai se faafitauli. O le taimi lava e tuʻu ai le matou faiga o le a tapunia le faʻasalalauga, i totonu o Peretania.
Ua ou fesili atu ia te oe e uiga i sini o le Campaign for Democracy ma ua matou talanoaina nisi o vaega o atugaluga e uiga i nei sini. O lea la ou te fia liliu atu i le auala o loo faamoemoe le Campaign for Democracy e aumaia ai lenei faiga fou. E tusa ai ma lau 'upega tafaʻilagi "Pau lava le mea matou te manaʻomia ina ia manuia ai o le lagolago a le 12,000 tagata masani, e tatau ona folafola atu e fai ... ... leai se mea." Faamagalo mai ia te au, ae mo nisi tagata ou te masalo atonu e fai si uiga ese lenei mea. E mafai ona e faʻamatalaina pe faʻapefea ona e faʻamoemoe e 12,000 tagata e leai se mea e faia e faʻataunuʻu ai le ituaiga suiga i le faiga o loʻo sailia e le Campaign for Democracy?
O le faaupuga 'tautino e leai se mea' o lona uiga e uiga ese. Ua mamanuina e pu'e ai manatu o tagata i laupepa, fu'a ma pepa lautele. O le taimi lava tatou te gauai atu ai e mafai ona tatou faʻamatalaina tonu le ituaiga o mea e leai se mea e tatau ona latou faia. Ina ia tuu atu le mamafa i vaega matou te talosaga atu i le au palota opeopea e nonofo i le fale seia oo ina ausia e se tasi vaega le matou manaoga mo se faiga ma se faiga palota ma se faiga toe fuataʻi, ona matou talosagaina lea o le au palota e liliu ese ma tuu lena pati i le pule. O nisi tagata atonu e le mananao e palota mo se pati faapitoa ae latou te fiafia e taofi se palota mai le pati latou te masani ona lagolagoina. E le afaina pe faapefea ona fai, o loʻo i ai pea le mamafa. O le mea e sili ona lelei o le a aufaatasi uma vaega a'o le'i faia le palota ina ia aua ne'i afaina ai le taunuuga.
O le taimi lava e faia ai e tagata a latou tautoga, lea e mafai ona latou faia i luga o le initaneti, e leai se isi mea latou te faia, naʻo le nofonofo i le fale ma matamata i le au faipule o loʻo patipati i luga o le TV! O le fa'amalosia o pati e le tau alu ai nei tagata i savaliga, fa'atutu fale, fa'aulu i le Palemene pe tusi ni tusi.
O se mea mata'ina e faapea mai le 44 miliona tagata na lesitala e palota i Peretania na'o le 12,000 tagata palota e filifili po o ai le pati e maua le pule. O i latou ia o tagata palota opeopea i pito autu ma o le toaitiiti lea o loʻo manaʻo le Campaign for Democracy e faʻaoga e faʻamalosia ai vaega autu e faʻalauiloa lau faiga fou. E ono fa'ailoa mai e nisi o le au faitio se mea e le ogatasi iinei. I le tasi itu o au sini o le lagolago-temokalasi ae i le isi itu o au auala e tetee i-temokalasi. E mautinoa, atonu latou te fai mai, soʻo se aga atu i se faiga faʻatemokalasi e tatau ona i ai le lagolago a le toʻatele o tagata palota! E faapefea ona e tali atu i na tagata faitio?
O le mea manaia o le tatou faiga, o le taimi lava e fai ai pe a filifili tagata latou te le mananao i ai e mafai ona latou faia se palota pe toe foi pe leai i le mea ua i ai nei. Pau lava le mea tatou te tuuina atu i tagata o le avanoa ma le filifiliga. O le aso talu ona o'o mai le faiga e leai se mea na suia. O lo'o fa'aauau pea le Palemene e pei ona iai muamua, se'ia o'o mai se isi e maua mai se manatu lelei ma tatou palota ai.
O le a tonu la lau mea o le a fai i le va o le taimi nei ma le isi palota? O le a se mea e mafai e tagata e fia lagolagoina le Campaign for Democracy fai e fesoasoani ai?
O le faʻasalalauga o loʻo i lona amataga. Ina ia tuputupu ae e manaʻomia tagata lagolago, e manaʻomia isi vaega e faʻamalosia a latou lagolago e fesoasoani ia i matou, ma e manaʻomia le faʻasalalauga. O le a tusia e le au tusitala e uiga i ai pe a maua nisi o matou lagolago, ma o le taimi lava e maua ai a matou tala e uiga ia i matou o loʻo faʻaalia i nusipepa ma mekasini o le a matou tuputupu ae vave.
O lea la e tatau ona tatou maua muamua nai selau tagata lagolago. Matou te manaʻomia tagata, vaega, e fesoasoani ia matou faʻatulagaina fonotaga e mafai ona matou o mai ma taʻu atili atu ia i latou e uiga i le tauvaga. Atonu e aofia ai le faafaigaluegaina o se fale talimalo i le lotoifale, matou te fesoasoani e totogi, pe afai e faia e se vaega o le lotoifale matou te fesoasoani e totogi le tau. O le a matou faia le tele o galuega fa'asalalau e mafai ona matou faia mo oe. O le taimi lava e malamalama ai tagata i mea tatou te faia ma pe aisea, latou te le faatuai e auai. A i ai ni nai selau tagata lagolago lauiloa e ono fesoasoani mai, ua uma ona latou iloa e uiga ia i tatou, o isi faʻalapotopotoga o le a valaʻaulia i tatou i a latou mea e fai, ua uma ona latou iloa e uiga ia i tatou, ma e tatau ona avea ma kiona. O le faʻasalalauga e puʻeina mafaufauga o le toetoe o tagata uma tatou te talanoa i ai, e tatau lava ona tatou oʻo i fafo ma talanoa i le tele o tagata. E mafai ona fa'ato'a vave le fa'aupuga fa'atasi ma la matou faiga fa'akomepiuta Initaneti. Ua iloa e itu vaega, ma ua latou malamalama o le loloto ma le salalau o le le fiafia o loo i ai i le faiga o loo tatou i ai, e leai se aoga e tetee ai ia i tatou. E mafai ona vave uma.
Ua uma ona matou fesootai ma le tele o vaega i Peretania ma o valaaulia e talanoa i a latou sauniga ua oo mai nei, ae e le mafai ona tele naua. O lea, fa'afeso'ota'i ma matou ma fesoasoani mai e fa'atulaga lauga mo au vaega.
Faafetai Graham - E tatau ona ou fai atu atonu o le taimi muamua lea i loʻu olaga, faafetai i le Campaign for Democracy, ou te matua tulimatai atu i le isi palota lautele iinei i Peretania.
E mafai ona imeli Graham i [imeli puipuia] ma Mareko i [imeli puipuia]
E mafai ona e asiasi i le Campaign for Democracy website i http://campaignfordemocracy.org.uk/ ma le Poloketi mo se Sosaiete Auai i www.ppsuk.org.uk
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo