“O le Fa'aletonu: Maketi, Tupe, Mokesi ma le Malo Tele o Amerika”
O se Ata tifaga na saunia e David Sington; Fa'asoa e Bulldog Films
O le “The Flaw” o se taumafaiga malosi e faamatala atu ai i ana aofia le mea na tupu ai le “Great Recession” o le 2007-08, ma faailoa mai ai nisi o aafiaga tau tamaoaiga i “tagata masani.” Ina ia faia lenei mea, e lalagaina faʻatasi ai se tala faʻasolopito o le atinaʻeina o le tamaoaiga i totonu o le US, tuʻuina atu faʻamatalaga mai se maimoaga faʻaonapo nei o Wall Street e se tagata fai pisinisi muamua Wall Street, faʻatalanoaina le paʻu o aitalafu i totonu o lenei atunuʻu, faʻamatalaina le faʻatupulaia o le le tutusa o le tamaoaiga i lenei atunuu. , ma faʻamalamalamaina nisi o aʻafiaga o faʻalavelave fale i tagata.
Ina ia faʻamatalaina le mea na tupu, "The Flaw" faʻapotopotoina le tele o tagata suʻesuʻe. E aofia ai le tele o faʻatalatalanoaga ma tagata aʻoga, o le toʻatele oi latou o faiaʻoga i nisi o iunivesite sili ona lauiloa i totonu o le atunuʻu, e aofia ai Harvard, Yale, Cornell, Columbia ma Duke, faʻapea foʻi ma le tasi mai le London School of Economics. O loʻo i ai se tagata faʻatupeina lelei e fesoasoani e malamalama i nisi o vaega aoga o nei mataupu. O loʻo i ai foʻi se fafine e faigaluega i le "corporate watchdog" institute, o isi fafine mai se faʻalapotopotoga o atinaʻe faʻalapotopotoga faʻavae i Brooklyn, ma se tagata faʻatau pisinisi o loʻo tuʻuina atu mea mai lona manatu. O manatu o nei "tagata atamamai" o loʻo faʻatasi ma tagata "masani", o nisi oi latou sa fai pisinisi i maketi faʻatau fanua o le amataga o le 2000s, faʻapea foʻi ma isi na taumafai e toe faʻatupeina o latou fale e tausia ai i latou i tulaga lelei tau tamaoaiga. O lea la, ma o se malosi moni lenei, o le ata tifaga e aofia ai le lautele o manatu e taumafai e faʻamatala le mea na tupu.
Ma o nei mea uma-faʻatasi ai ma le tele o faʻamatalaga mataʻina ma faʻamaumauga-o loʻo faʻapotopotoina i lenei ata tifaga e faʻaalia ai taunuuga o le "le sese" i le mafaufauga a le Taʻitaʻifono muamua o le Federal Reserve, Alan Greenspan. Greenspan, o lē ua leva ona tuʻuina atu i ai le tulaga faʻasolopito i le aufaasālalau autu, na talitonu-e pei ona faʻaalia i le faasologa o le tipiina o ia na fesiligia e le Congressman Henry Waxman, Taitaifono o le Komiti o le Vaavaaiga a le Maota ma le Toefuataiga o le Malo-“i le pulea e le tagata lava ia. natura o maketi”; i le gagana manino, i le malosi o le kapitalisme e faatonutonuina "ia lava." (Ae paga lea, e ui lava o le "matau" lea mo le ata tifaga, ae sa leʻi nonoa lelei, ma o le ata na alu umi i tua atu o lona vaega itiiti i tafatafa o le amataga ma le vaega puupuu i le faaiuga.)
Ma i lenei faagasologa, "The Flaw" e maua ai le tele o faʻamatalaga. O se tasi o lona malosi moni o le faʻamalamalamaina o mea ia CDOs (Collateralized Debt Obligations), ia sa totonugalemu i le faʻalavelave o fale. O le mea moni, o na faalapotopotoga (faletupe, kamupani tau tupe, ma faalapotopotoga feterale e pei o Fannie Mae ma Freddie Mac) o e na “amataina” mokesi—o lona uiga, na maua e tagata faatau e sainia pepa e faafesuiai mo se nonogatupe fale (mokesi) e faatau ai se fale—o le a tu'u fa'atasia mokesi sa latou umia, fa'avasega i latou e tusa ai ma tulaga lamatia o le le totogiina, ona fa'atau atu lea o mokesi i vaega ta'itasi i le "maketi lona lua." (O le CDO o se pepa "teu faʻafaigaluega", lagolagoina e mokesi i se vaega, lea e mafai ona faʻatau ma faʻatau atu i maketi tau tupe.)
O le mea moni, o le manatu e faapea, nai lo le taofia o mokesi seia uma ona totogi (e masani lava 30 tausaga), lea e noatia ai le tupe a le na amataina mo le taimi atoa—lea e le mafai ai ona latou toe faaune atu lena tupe ma maua atili ai tupe— o le a faʻatau atu e le au faʻavae le 100% o le tau mo na o le 80%, ae na maua ai le tupe pe a maeʻa le faʻatau atu i se tagata faʻatau "lua". I le taimi nei, o se vaega o mokesi na faʻatatauina "faʻaitiitia le lamatia" o le a manaʻomia se pasene maualuga atu o le aofaʻi atoa, nai lo i latou na faʻatatauina "sili atu le lamatia" (ma sa i ai faʻasologa o tulaga lamatia mo vaega eseese).
Ae ui i lea, o le manatu, o le tulaga lamatia mo vaega taʻitasi o mokesi e mafai ona faʻamautinoa saʻo, ma o se vaega o mokesi e mafai ona faʻatau atu i faʻalapotopotoga e, i le isi itu, latou manatu e mafai ona latou toe faʻapipiʻi a latou CDO, tipi ma toe tipi (e ala i tulaga lamatia), ma fa'atau atu i maketi maualuluga. Ma isi mea, i lalo o le "filifili meaai." Ma i tulaga uma, na manatu le aufaipisinisi e mafai ona latou maua tupe i luga o CDO na latou faʻatau.
Sa i ai/e i ai se manatu patino i lenei mea. Ae e lua ni faaletonu i lenei faiga. Muamua, talu ai o le fuafuaga a “tagata na afua mai” o le faatauina atu lea o mokesi mai le amataga, sa latou le filiga i le fuafuaina pe mafai moni e tagata ona toe totogiina a latou mokesi: latou te le’i popole, ona o le a avea e se isi tagata suasusu le tagata e umia le mokesi. mokesi i le taimi lava na fa'atau atu ai e lē na fa'atupuina i se tagata fa'afaigaluega lona lua. Mulimuli ane, sa latou taliaina foi talosaga “NINJA”, e lei tau faamaonia e tagata talosaga mokesi a latou tupe maua pe sa faigaluega—sa na ona latou talia le upu a tagata talosaga mokesi mo lo latou gafatia e toe totogi. (E foliga faavalevalea ia te a’u.) O lea, a o faagasolo le sefulu tausaga ma ua faaitiitia le filiga o tagata na amataina a o faateleina le sailiga mo ni polofiti sili atu, ua atili ai ona fausia le maketi atoa o fale i luga o le oneone-ma o le mafuaaga lena na paʻu ai maketi o fale. na vave lava ina ua malepe.
Lona lua, e ui i lea, o le umi lava e faʻatau ai e tagata fale, e foliga lelei mea uma. Sa faigofie ona maua aitalafu, sa mafai e tagata ona toe faatupe a latou mokesi mai le tupe sa latou fausia i totonu o lo latou fale, pe latou te faaaogaina lenei tupe e faatau ai fale tetele, totogi a latou kata fai aitalafu, ma isi. o le tamaoaiga o loʻo faʻaauau pea ona hamu, o konekarate na fauina le tele o fale, ma fale tetele i tau maualuluga, ma sa lelei le olaga. Ae ui i lea, mulimuli ane, na latou fausia nisi fale e mafai ona faʻatau atu.
O le taimi lava na tupu ai lenei mea, ona amata loa lea e le au faufale ona faʻateʻaina tagata faigaluega ma taofi galuega i le lumanaʻi. O le tele o fale na ulufale atu i le maketi e aunoa ma le faatauina atu, na mafua ai ona paʻu tau o fale o loʻo i ai nei, ma faʻatasi ai, o lona uiga o le tele o tagata na faʻatupeina ma / pe toe faʻatupeina a latou mokesi i tau maualuga ma le faʻamoemoe e toe faʻatupeina i le lumanaʻi i lalo ifo. fua faatatau e faavae i luga o le tau faateleina o latou fale na le mafai ona faia, iu ai ina maileia i latou i mokesi latou te le mafai ona totogi. O le mea lea, ona o le le mafai ona totogi, o le toʻatele o tagata ua leiloloa o latou fale ona o le tapunia, lea na lafo ai le tele o fale i luga o maketi o fale i le lotoifale, ma faʻateleina ai tau i lalo. (I le isi itu, o le faateleina o le faatea i vaega o fale ma mea tau tupe na faigata ai foi i nei tagata ua faamalolo ona totogi a latou mokesi, ma isi.) O se taamilosaga mataga, ma e toatele tagata na leiloa o latou fale ona o lenei mea.
Ae ui i lea, e masani lava ona avea lenei mea ma se taufaamata'u i maketi o fale i le lotoifale. Se'i vagana ai, o le taimi lea, na fa'atau atu e i latou na amataina mokesi a latou CDO i le aufaipisinisi fa'alotoifale ma fa'ava-o-malo, ma i'u ai, na lamatia ai le faiga tau tupe a le lalolagi.
O lea la, o le ata tifaga e maua ai ni faʻamatalaga lelei.
O le faafitauli, i loʻu mafaufau, o le "The Flaw" e sese lava ia. O le fa'afitauli tele e fa'atatau i le faiga o le fa'aaliga: e manatu le fa'atonu na ia lalagaina uma nei tala i se tulaga lelei e fa'amalamalama lelei ai le ata e aunoa ma se "fa'amatala" po'o se fa'agasolo e tu'u fa'atasi uma ai mea uma i se fa'amaopoopo atoa. Ou te le iloa. O iina is le tele o faʻamatalaga lelei iinei e pei ona taʻua i luga, ae a aunoa ma se tasi e faʻauluina tagata matamata, o lenei tamaoaiga o faʻamatalaga e avea ma mea lofituina. Ose ata umi ma lavelave, e tele naua fa'amatalaga, ae maise e leai se tasi e ta'ita'ia le tagata matamata. O le mea lea, a aunoa ma se taʻiala atamai e mafai ona ave tagata matamata i le tifaga, amata ma taofi pe a manaʻomia, ou te le faʻaogaina lenei ata mo soʻo se tasi e le o se vaega pito i luga o mea tau tupe i lalo o le kolisi, pe atonu foi e le oʻo lava i le au matamata ua ausia tulaga maualuga. o a'oa'oga fa'au'u. (E manino lava, e tusa lava pe i ai se "taʻiala" atamai, e tatau ona tele se taimi e "galue" ai i faʻamatalaga uma ua saunia.)
E lua isi "fa'aletonu" taua i le ata tifaga. Muamua, e ui lava latou te talanoa e uiga i le faateleina o tupe maua ina ua mavae le Taua Lona Lua a le Lalolagi, latou te leʻi taʻuina mai se mafuaaga na ono tupu ai lenei mea. Talu ai o le ki lea i le tuputupu aʻe o le tamaoaiga, aemaise lava i le va o le 1947-73, e le o se mea itiiti: na tulaʻi mai le US mai le Taua Lona Lua a le Lalolagi e na o le pau lea o le atunuʻu faʻapisinisi i le lalolagi e leʻi faʻaleagaina, e manaʻomia e le lalolagi a tatou oloa ma auaunaga ma sa naunau e totogi, aemaise lava i le taimi na matou pasia ai le Marshall Plan lea na mafai ai e Europa i Sisifo ona maua le tele o aitalafu pe afai latou te faʻaaogaina lena tupe e faʻatau ai oloa ma auaunaga a le US. E fesoasoani lena e faʻamatalaina pe aisea na lelei tele ai kamupani a Amerika ina ua maeʻa le taua.
Ae o le mea na o ia e le o faʻamatalaina pe faʻafefea ona faʻasoa faʻateleina le tamaoaiga e pei ona i ai: i le uma, o tupe maua a quintile taʻitasi o le sosaiete a Amerika na faʻaluaina i le va o le 1947-73, e tusa lava pe ua uma ona faʻaitiitia le tau: o lea na matou maua ai le tamaoaiga moni. tuputupu ae sa tutusa lelei le tufatufaina, ma sa atili faaosofia ai le tamaoaiga. O le mea na mafua ai le tufatufaina tutusa o lena tamaoaiga, o se galuega malosi ma le malosi o le aufaigaluega lea na faamalosia ai le au fai tupe e faasoa atu. E le mafai ona e malamalama po o fea na sau ai le “Great American middle class” sei vagana ua e faaaofia faapitoa le taua o le aufaigaluega—ua leva ona i ai se matou vaega toaitiiti, faapolofesa o loia, fomai, ma isi, ae sa na o le aufaigaluega malosi. gaioiga na aliaʻe i le 1930s-40s e iai au tagata faigaluega, tagata fai uʻamea, tagata faigaluega fale teu oloa, tagata faigaluega eletise, ma isi, e mafai ona gafatia se nofoaga i luga o se vaituloto poʻo se fale i luga o mauga, ma mafai ona ave a latou fanau i le kolisi. O le le amana'iaina o lenei mea e tuua ai le tele o le tamaoaiga o le 1950s ma le 60s e le mafaamatalaina.
Ma o le tuʻua o le aufaigaluega o lona uiga e le mafai ona e faʻamatalaina le tele o le faʻatupulaia o le le tutusa o tupe maua, aemaise lava talu mai le 1982, lea o loʻo i ai i tatou o se tasi o atunuʻu e sili ona le tutusa le tamaoaiga i le lalolagi: o le faateteleina o le faʻaleagaina o le aufaigaluega. o se mea taua lena i lenei mea.
O le mea lea, o le faʻateleina o tauvaga o le tamaoaiga o le lalolagi ua matua faʻaititia ai le tuputupu aʻe o le tamaoaiga o Amerika talu mai le faaiuga o le 1960-amata o le 70s, ma o le a le faʻatupulaia o loʻo i ai ua faʻatupulaʻia le tutusa.
Ae ui i lea, o loʻo i ai se faʻaletonu sili atu i lenei ata tifaga. E pei lava ona ia faʻaaogaina se vaega o tala faʻatamaoaiga mai le 1954 e faʻaalia ai nisi o manatu - e le saʻo foi, ona e le o taʻua ai le pologa i le tala faasolopito o lenei atunuu, poʻo le malo, ma le tele o mea e faigata ona manava - o le ata tifaga. e fai foi e pei o lo tatou sosaiete e tutusa lava e pei ona i ai i le 1954: toetoe lava o tagata uma e i ai se vaega taua o le ata, aemaise lava i le tuuina atu o auiliiliga, o se alii paʻepaʻe. Ia, ou te le o fai atu e leai ni tama papae e tatau ona aofia ai, ae e le o iai ea ni tagata lanu, faatasi ai ma tamaitai papaʻe, e mafai ona e faʻaogaina e fesoasoani e iloilo le tulaga faʻaonapo nei? Na pau lava tagata iloga o lanu o loʻo aofia ai o se Asia-Amerika, o se tagata faʻatau pisinisi o loʻo taʻitaʻia asiasiga i Wall Street-o lana matafaioi i le ata tifaga e sili ona le mautonu, ma o loʻo tuʻuina atu ni faʻamatalaga moni-ma se fafine Aferika i Sisifo. (Ghanaian? Nigerian?) o lē na faʻaleagaina i le faagasologa o le toe faʻatupeina o lona fale. E na o le toalua lava tamaitai o loo aofia ai e le o aafia-ma o le tasi e na o sina vaega minute, ae o le isi e aumai i le tuai o le ata e faamatala ai le aafiaga o le faaletonu o fale i aiga matitiva ma le faigaluega. Mafaufau i lenei ata na foliga mai na faia i le Aai o Niu Ioka, o se mea taufaaleaga.
I se faapuupuuga, o se ata manaia, ma le faaosofia, ae o se tasi e talia le faʻafefe o le tamaoaiga masani, e ui lava o loʻo i ai se manatu taua. E mautinoa lava e le o se ata mata'utia. E mafai ona faʻaaogaina aʻu e maua ai faʻalavelave faʻalavelave, ae e manaʻomia le tele o fesoasoani e tuʻuina atu ai le lelei o auʻiliʻiliga ou te manatu e maua ai.
Kim Scipes, Ph.D., o se Polofesa Lagolago o Sociology i le Purdue University North Central i Westville, Indiana. O lana tusi lata mai o le AFL-CIO's Secret War against Developing Country Workers: Solidarity or Sabotage? (Lanham, MD: Lexington Books). Na ia tusia lautele i le sociology o le tamaoaiga, ma o lana tala fou o loʻo i luga ole laina ile awww.zmag.org/znet/viewArticle/21584 . E mafai ona maua Dr. Scipes e ala i lana upegatafa'ilagi ile http://faculty.pnc.edu/kscipes.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo