მას მედიაში დიდი ყურადღება არ მიუქცევია, მაგრამ აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა ჰილარი კლინტონმა კვირას რაღაც საკმაოდ გასაკვირი გააკეთა. ხუთ დიდ საკვირაო თოქ-შოუში ეგვიპტის შესახებ ინტერვიუების ჩაწერის შემდეგ, იგი ჰაიტის თვითმფრინავში ჩაჯდა. დიახ, ჰაიტი. ყველაზე ღარიბი ქვეყანა ნახევარსფეროში, არა ზუსტად „სტრატეგიული მოკავშირე“ ან გლობალური მოთამაშე მსოფლიო პოლიტიკურ სცენაზე.
გამომძიებელ გონებას შეიძლება სურდეს იცოდეს, რატომ მოუწევდა შეერთებული შტატების საგარეო პოლიტიკის მაღალჩინოსანს ჰაიტიზე წასვლა ყველაზე უარესი კრიზისის შუაგულში, რომელიც მას შეექმნა. პასუხი არის ის, რომ ჰაიტიშიც არის კრიზისი. და ეს არის კრიზისი, რომელიც - განსხვავებით ჰუმანიტარული კრიზისი რომ ჰაიტი განიცადა შარშანდელი მიწისძვრის შემდეგ - ვაშინგტონს ნამდვილად აინტერესებს.
ეგვიპტელების მსგავსად, ჰაიტელებიც ითხოვენ თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების ჩატარებას. მაგრამ ამ შემთხვევაში ვაშინგტონი არ დაუჭერს მხარს თავისუფალ და სამართლიან არჩევნებს, თუნდაც ნომინალურად. პირიქით, სინამდვილეში. უკვე რამდენიმე კვირაა, რაც აშშ-ს მთავრობაა მუქარა ჰაიტის მთავრობასთან ერთად სხვადასხვა სასჯელი თუ უარს იტყვის მისი საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურის შედეგების შეცვლაზე. ვაშინგტონს სურს, რომ ჰაიტიმ გააუქმოს მთავრობის კანდიდატი და მეორე ტურში მხოლოდ ორი მემარჯვენე კანდიდატი დატოვოს.
სულ რაღაც სამი კვირის წინ დასრულებულ საქმეს ჰგავდა. ამერიკის სახელმწიფოების ორგანიზაციამ (OAS) „ექსპერტის შემოწმების მისიამ“ მოამზადა ანგარიში ჰაიტის 28 ნოემბრის საპრეზიდენტო არჩევნების შესახებ და 10 იანვარს ის პრესაში გაჟონა. ანგარიში რეკომენდაციას უწევდა მთავრობის კანდიდატის, ჯუდ სელესტინის, მესამე ადგილზე გადაყვანას ხმების მხოლოდ 0.3 პროცენტით; პირველ და მეორე ადგილზე ტოვებს მემარჯვენე კანდიდატებს მირლანდე მანიგატს, ყოფილ პირველ ლედის და მიშელ მარტელის, პოპულარულ მუსიკოსს. ამას მოჰყვა აშშ-ისა და საფრანგეთის ოფიციალური პირების სხვადასხვა განცხადებები და მუქარები, რომ ჰაიტი უნდა შეეგუოს ამ შედეგს. აშშ-ს ოფიციალური პირები მტკიცედ თვლიდნენ, რომ ჰაიტისთვის დახმარება შემცირდებოდა, თუ მთავრობა არ მოიქცეოდა ისე, როგორც თქვა. ისე ჩანდა, რომ სასოწარკვეთილი ღარიბი ჰაიტი დაუყოვნებლივ უნდა დანებდეს.
მაგრამ შემდეგ იყო უკანდახევა. პრეზიდენტი პრევალი აღნიშნა რომ OAS მისიის შვიდი „ექსპერტიდან“ ექვსი იყო აშშ-დან, კანადიდან და საფრანგეთიდან - სამი ქვეყნიდან, რომლებიც ხელმძღვანელობდა ძალისხმევას 2004 წელს ჰაიტის პირველი დემოკრატიულად არჩეული პრეზიდენტის, ჟან-ბერტრან არისტიდის ჩამოგდებას.
შემდეგ OAS-ის ანგარიში ასე აღმოჩნდა ღრმად ნაკლი როგორც უსარგებლოა იმის დადგენა, თუ რომელი კანდიდატი უნდა გადავიდეს მეორე ტურში. მოხსენებაში იგნორირებული იყო 150,000-ზე მეტი გამოტოვებული ხმების პრობლემა, რაც - დაზარალებულ რაიონებში ხმის მიცემის ნიმუშების გათვალისწინებით - შედეგს სელესტინზე გადაიტანდა. მან ასევე შეისწავლა საანგარიშო ფურცლების მხოლოდ ნიმუში და არ გამოიყენა რაიმე სტატისტიკური დასკვნა იმის შესაფასებლად, თუ როგორ იმოქმედა შედეგზე 92 პროცენტმა, რომელიც არ შეისწავლა.
დაიწყო ახალი არჩევნების მოწოდება. მას თავიდანვე შეუერთდა 12 საპრეზიდენტო კანდიდატი, რომლებიც იბრძოდნენ ღრმა ხარვეზებით პირველ ტურში, რომელშიც ხმა ჰაიტელთა მხოლოდ მეოთხედმა მიიღო. ეს იყო წინა საპრეზიდენტო არჩევნების 59.3 პროცენტთან შედარებით, ნაწილობრივ იმის გამო, რომ ქვეყნის ყველაზე პოპულარული პოლიტიკური პარტია - ფანმი ლავალასი - გამორიცხული იყო არჩევნებში მონაწილეობისგან.
თავად პრევალმა პრესაში გაავრცელა ინფორმაცია ახალი არჩევნების მხარდაჭერის შესახებ.
გუშინ კონგრესის შავი ჯგუფის ლიდერებმა, ობამას ადმინისტრაციის საგარეო პოლიტიკასთან პირველი შეწყვეტისას, გამოსცეს განცხადება რომ მათ უწოდეს "პასუხი სახელმწიფო მდივნის ჰილარი კლინტონის OAS-ის ანგარიშის მხარდაჭერაზე":
„CBC მოუწოდებს შეერთებულ შტატებსა და საერთაშორისო საზოგადოებას, მხარი დაუჭირონ სამართლიანობის იდეალებს და მხარი დაუჭირონ ჰაიტის ახალ საარჩევნო პროცესს, რომელიც იქნება თავისუფალი და სამართლიანი, ჰაიტის ხალხის უფლებების პატივისცემით.
მაგრამ ვაშინგტონს არ სურს პატივი სცეს ჰაიტელი ხალხის უფლებებს. კიდევ ერთი მიზეზი, რამაც, სავარაუდოდ, ხელი შეუწყო ჰილარი კლინტონის კვირას ჰაიტიზე მოულოდნელ მოგზაურობას, იყო ის, რომ ჰაიტის მთავრობამ გადაწყვიტა, რომ მზად იყო. გასცეს დიპლომატიური პასპორტი ყოფილ პრეზიდენტს არისტიდს, რომელიც ემიგრაციაში იმყოფებოდა სამხრეთ აფრიკაში 2004 წელს აშშ-ს მიერ ორგანიზებული გადატრიალების შემდეგ. Wikileaks-ის კაბელები აჩვენეთ, რომ შეერთებულმა შტატებმა დიდი ზეწოლა მოახდინა, რათა იგი ჰაიტიდან არ გასულიყო და უცხოეთიდან რაიმე გავლენა არ მოეხდინა. ხოლო მის პარტიას, ფანმი ლავალასს, აუკრძალეს ნოემბრის არჩევნებში მონაწილეობა, ისევე როგორც სხვა არჩევნებში, მას შემდეგ რაც ის ქვეყნიდან გააძევეს ამერიკული თვითმფრინავით 2004 წელს. არისტიდმა 19 იანვარს გამოაქვეყნა განცხადება, რომ მზად იყო სახლში დაბრუნებულიყო.
შეიძლება უცნაურად ჩანდეს, რომ აშშ-ს ოფიციალური პირები ასე ზრუნავენ ჰაიტის მსგავსი ღარიბი და გავლენის გარეშე მთავრობის მართვაზე, მაგრამ აშკარად აკეთებენ2004 წელს, რომელმაც მოაწყო ქვეყნის არჩეული პრეზიდენტის დამხობა და წვლილი შეიტანა გადატრიალებაში და შემდგომ სიკვდილის რაზმებში, როდესაც არისტიდი პირველად ჩამოაგდეს 1991 წელს.
ბოლო ორი თვის გასაოცარი ის არის, რომ ისინი ხვდებიან ასეთ წინააღმდეგობას ჰაიტიდან და კონგრესის შავი ჯგუფიდან - რამაც აიძულა მაშინდელი პრეზიდენტი ბილ კლინტონი დაებრუნებინა არისტიდი საპრეზიდენტო პოსტზე 1994 წელს. ჰაიტიზე დემოკრატიის შემდგომი საერთაშორისო მხარდაჭერის ნიშნები აჩვენეს 26 იანვარს, როდესაც OAS რეზოლუცია ჰაიტიზე ვერ დააკმაყოფილა საკუთარი მისიის ანგარიშის რეკომენდაციები - ლათინური ამერიკის მემარცხენე მთავრობების წინააღმდეგობის გამო. ხოლო რიოს ჯგუფს, რომელიც მოიცავს 23 ქვეყანას, რომლებიც მოიცავს თითქმის მთელ ლათინურ ამერიკასა და კარიბის ზღვის აუზს, ასევე დაბლოკეს მარცხენა მთავრობებმა ჰაიტის შესახებ რეზოლუციის მიღება.
ჰაიტის მთავრობა არჩევნების შესახებ გადაწყვეტილების გამოცხადებას დღეს აპირებს და ის შესაძლოა ჩამოყალიბდეს ვაშინგტონის უზარმაზარი ზეწოლის ქვეშ. მაგრამ არისტიდის დაბრუნებასთან ერთად, ბრძოლა შორს არის დასრულებული.
მარტო ეგვიპტელებს არ სურთ თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნები და არა მხოლოდ არაბული სამყარო, რომელიც წინააღმდეგობას უწევს აშშ-ს მხარდაჭერილ ტირანიას.
ZNetwork ფინანსდება მხოლოდ მისი მკითხველების გულუხვობით.
შემოწირულობა