წყარო: Haaretz
მადლობელი უნდა ვიყოთ, რომ სათაური „აპარტეიდი“, ისრაელის რეჟიმის აღსანიშნავად მდინარესა და ზღვას შორის, სულ უფრო და უფრო გავრცელებული და ლეგიტიმური, თუნდაც მოდური ხდება. მაგრამ როგორც ყველა მოდა, აქაც არის პრობლემა. ეს ეხება არა თავად განმარტებას, არამედ იმას, რაც გამოტოვებულია მისგან.
პრობლემა ის არის, რომ აპარტეიდზე საუბრის მთელი სიცხეში, მისი დინამიური, აქტიური და საშიში განზომილება - ებრაელი დასახლებული კოლონიალიზმი – დაბნელდა და გაბრუებულა. ებრაელი დასახლებული კოლონიალიზმის იდეოლოგიისა და პოლიტიკის მიხედვით, პალესტინელები ზედმეტია. მოკლედ, ამის გარეშე ცხოვრება შესაძლებელია, ღირებული და სასურველია პალესტინელები ამ ქვეყანაში მდინარესა და ზღვას შორის. მათი აქ არსებობა პირობითია, ჩვენს სურვილებზე და კეთილგანწყობაზეა დამოკიდებული - დროის საკითხია.
„ზედმეტობის“ იდეოლოგია არის შხამი, რომელიც ვრცელდება განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც დასახლებული კოლონიალიზმის პროცესი თავის სიმაღლეზეა. და ეს არის ვითარება ამჟამად დასავლეთ სანაპიროზე (მათ შორის აღმოსავლეთ იერუსალიმში). ილუზია, რომ ისრაელი შეაჩერებს დასახლების საწარმოს, დაიმსხვრა მანამ, სანამ მელანი გაშრება ოსლოს შეთანხმებაზე.
სხვისი ზედმეტობის შეხედულება სამხედრო ბრძანებებისა და სამოქალაქო ადმინისტრაციისა და იერუსალიმის მუნიციპალიტეტის აქტივობების საფუძველშია – როგორიცაა მშენებლობის პრევენცია, სახლების დანგრევა და პალესტინელი მოსახლეობის გაძევება გადატვირთულ უბნებსა და ანკლავებში. ის განმარტავს დევნილების ძალადობას და სიმარტივეს, რომლითაც ჩვენი ჯარისკაცები და პოლიციელები კლავენ პალესტინელებს, ისევე როგორც კონტექსტს, რომელშიც რელიგიური სიონიზმი MK ბეზალელ სმოტრიჩი პალესტინის ქნესეტის წევრებს „ამჟამად მოქალაქეებს“ უწოდებს.
დასახლებულთა კოლონიალიზმი არის მიწების მიტაცების, ისტორიული საზღვრების დამახინჯების, მათი ფორმირების და შემდეგ მკვიდრი ხალხის განდევნის უწყვეტი პროცესი. აპარტეიდი, როგორც ჩვენ ვიცოდით სამხრეთ აფრიკაში, იყო დასახლებული კოლონიალიზმის შემდგომი, მოწინავე ეტაპი, რომელსაც სათავეში ჩაუდგა ჰოლანდია, დიდი ბრიტანეთი და პორტუგალია და შემდეგ სხვა ევროპული ქვეყნების მოქალაქეები.
ფაქტობრივად, ტერმინი „გამოყოფის“ დამახასიათებელია ის ფაქტი, რომ ადამიანთა სხვადასხვა ჯგუფი ცხოვრობს ერთ ჩარჩოში - ძალაუფლების ერთი მთავარი ცენტრის კონტროლის ქვეშ. ლეიბორისტული პარტიისა და მისი შთამომავლების (კაჰოლ ლავანს და მის მსგავსებს) „განშორება“, რომელსაც ასე აჟღერებენ – აფრიკულ ენაზე მისი დამადანაშაულებელი მნიშვნელობის დამახასიათებელი არცნობიერებით (აპარტეიდი) – არ წარმოადგენს თვითგამორკვევის უფლების აღიარებას. პალესტინელები, არამედ პალესტინის ანკლავების შექმნის დაჩქარება და შეზღუდული თვითმმართველობა იმ სივრცეში, რომელსაც ისრაელი აკონტროლებს.
დასახლებული კოლონიალიზმი არის მიწის დატაცების, ისტორიული საზღვრების დამახინჯების, მათი გადაფორმებისა და შემდეგ მკვიდრი ხალხის განდევნის უწყვეტი პროცესი. The აპარტეიდი, როგორც ჩვენ ვიცოდით სამხრეთ აფრიკაში ეს იყო დასახლებული კოლონიალიზმის შემდგომი, მოწინავე ეტაპი, რომელსაც სათავეში ჩაუდგა ჰოლანდია, ბრიტანეთი და პორტუგალია, შემდეგ კი სხვა ევროპული ქვეყნების მოქალაქეები.
ფაქტობრივად, ტერმინი „გამოყოფის“ დამახასიათებელია ის ფაქტი, რომ ადამიანთა სხვადასხვა ჯგუფი ცხოვრობს ერთ ჩარჩოში - ძალაუფლების ერთი მთავარი ცენტრის კონტროლის ქვეშ. ლეიბორისტული პარტიისა და მისი შთამომავლების (კაჰოლ ლავანს და მის მსგავსებს) „განშორება“, რომელსაც ასე აჟღერებენ – აფრიკულ ენაზე მისი დამადანაშაულებელი მნიშვნელობის დამახასიათებელი არცნობიერებით (აპარტეიდი) – არ წარმოადგენს თვითგამორკვევის უფლების აღიარებას. პალესტინელები, არამედ პალესტინის ანკლავების შექმნის დაჩქარება და შეზღუდული თვითმმართველობა იმ სივრცეში, რომელსაც ისრაელი აკონტროლებს.
ინსტიტუციონალიზებული აპარტეიდი აძლიერებს დისკრიმინაციას გამარჯვებულ დევნილებსა და დამარცხებულ კოლონიზებულ ხალხს შორის - კანონმდებლობის, მკაფიო გეოგრაფიული დაყოფისა და საბოლოო საზღვრების გამოკვეთის გზით - ამავდროულად ინარჩუნებს გარკვეულ სტაბილურობას ზემდგომთა და დაქვემდებარებულთა ურთიერთობაში. მიუხედავად ამისა, ძირძველი მაცხოვრებლების გაძევება მათი მიწებიდან არასოდეს შეწყვეტილა, არც სამხრეთ აფრიკაში და არც სხვა თეთრი უპირატესობის რეჟიმებში, რომლებიც დამყარდა იმ მიწებსა და კონტინენტებზე, რომლებიც ევროპელებმა დაიპყრეს და დასახლდნენ ბოლო საუკუნეებში, მათ შორის ავსტრალია, ახალი ზელანდია, კანადა, ბრაზილია, შეერთებული შტატები და ა.შ.
აპარტეიდში, არასრულფასოვანი ადგილობრივები და გამარჯვებული უპირატესი დევნილები ერთად ცხოვრობენ ერთი სახურავის ქვეშ. მდგრადობისთვის, რეჟიმს სჭირდება გადარჩენილი ადგილობრივები, რომ დარჩეს ცოცხალი. მათ შეძლებისდაგვარად ექსპლუატაციას უწევენ, მათი სიცოცხლე იაფია, თითი ჩახმახზე, რომელიც მათ კლავს, მსუბუქია. მაგრამ ისინი აუცილებელია. ისინი დათვლილია. თუმცა, ადრეულ ეტაპზე, დასახლებულთა კოლონიზაცია - რომელიც მიზნად ისახავს მთელი მიწის ხელში ჩაგდებას - თავდაპირველი მცხოვრებლები, რომლებიც იძულებულნი არიან არასრულფასოვნების მდგომარეობაში იყვნენ, ზედმეტი ხდებიან. შესაძლებელია და ღირებული და სასურველიც კი, მათ გარეშე ცხოვრება (და მათი არყოფნის კომპენსირება სხვა ქვეყნებიდან მონების და სხვა იაფი მუშახელის ჩამოყვანით).
მთელი ხალხის - ან არასრულფასოვანი ადამიანების დიდი ჯგუფების ზედმეტობის ეს იდეოლოგია შთანთქავს და ამსხვრევს და ანაცვლებს ადამიანური თანასწორობის ნებისმიერ ღირებულებას, რომელიც შეიძლება არსებობდეს დამპყრობელი ხალხის კულტურაში. რაც უფრო ძლიერდება მიწის შემჭამელი კოლონიალიზმის განზომილება, მით უფრო ზედმეტთა თვალში ზედმეტად ითვლებიან დაქვემდებარებულები. რაც უფრო ახალი და ენერგიულია კოლონიალისტური კომპონენტი, მით უფრო მაღლა დგას ხალხი - ჩვენს შემთხვევაში ებრაელი ხალხი, ვაი იმ თითებს, ვინც ამას უნდა დაწეროს - სხვების გაქრობას დაუჭერს მხარს. ამიტომაც არის ტრანსფერისტული მემარჯვენეები ასე ძლიერი ისრაელის დასახლებებში.
ისრაელ-ებრაული აპარტეიდის არსებობა ასახული იყო ორ ტექსტში, რომელიც წელს გამოქვეყნდა B'Tselem უფლებადამცველი ორგანიზაცია და Human Rights Watch. თუმცა ეს ჯგუფები არ იყვნენ პირველი, ვინც ურჩხულს თავისი სახელი უწოდა. მათზე ადრე თავად პალესტინელები იყვნენ, რა თქმა უნდა - BDS (ბოიკოტი, დივესტირება და სანქციები) აქტივობებით, სოციალური მედიით ან არასამთავრობო ორგანიზაციების ანგარიშებით. სამწუხაროდ, და როგორც მოსალოდნელი იყო, მხოლოდ მაშინ, როცა B'Tselem-მა გამოაქვეყნა თავისი პოზიცია, დაიწყო ფართო საერთაშორისო დისკუსია ამ თემაზე. იმიტომ, რომ ეს არის რასისტული, ეთნიკური და კლასობრივი სტრატიფიკაციის ერთ-ერთი მახასიათებელი მთელ მსოფლიოში: რეალობის განმარტებები და აღწერილობები, რომელშიც არსებობენ ქვეშევრდომები და დაქვემდებარებულები (ქალები, უმცირესობები, მიგრანტები, მუშები და ა.შ.) უნდა მიიღონ ჰეგემონი. და დამტკიცების აკადემიური ბეჭედი მიიღება როგორც სწორი.
ეს ორი მოხსენება ნამდვილად ეხება გეოგრაფიული სივრცის ინჟინერიას და პალესტინის მიწების მტრულად განწყობილ ებრაელებს. მაგრამ იმ დროს, როდესაც ისრაელის რეჟიმის, როგორც აპარტეიდის განმარტება საერთაშორისო დისკურსში ფესვებს იძენს, პალესტინელების „ზედმეტობის“ ელემენტი ბუნდოვანი ხდება. ასევე ბუნდოვანია განსხვავება აპარტეიდის ტიპებს შორის, რომლებიც ცხოვრობენ ერთი სახურავის ქვეშ: ისრაელის 1948 წლის საზღვრებში, აპარტეიდი უფრო მომწიფებულია და უფრო კონსოლიდირებულია. პალესტინელები არიან არასრულფასოვნები, მაგრამ ასევე არიან მოქალაქეები, რომლებიც ითვლებიან სტატისტიკაში. 1967 წლის ოკუპირებულ ტერიტორიებზე გაძარცვისა და განსახლების პროცესი მთელი ძალით კვლავ მიმდინარეობს. იქ მცხოვრები პალესტინელები ბევრად უფრო ემუქრებიან მშვიდი და მასობრივი განდევნის საშიშროებას, რომელიც განსახიერებულია „ზედმეტობის“ იდეოლოგიაში, რომელსაც ავრცელებენ დასახლებები და დასახლებული მოძრაობები.
[ამირა ჰასი ერთადერთი ებრაელი ისრაელელი ჟურნალისტია, რომელიც ცხოვრობს ღაზასა და რამალაში პალესტინელებს შორის 1993 წლიდან. მისი აზრით, ეს ისეთივე აუცილებელია, როგორც „ბრიტანეთის გაშუქება ლონდონიდან და საფრანგეთი პარიზიდან“. მისმა რეპორტაჟებმა ისრაელის გაზეთ Ha'aretz-ისთვის, რომელიც, მისი თქმით, „არ შეიძლება იყოს ობიექტური, ისევე როგორც ნებისმიერი გაშუქება არასწორი ქმედებების შესახებ არ შეიძლება იყოს ობიექტური“, მოიგო მისი მტრები ყველა ბანაკში.
ჰამასის მიერ იძულებული გახდა დაეტოვებინა ღაზა დაგეგმილზე ადრე, 2008 წელს (თუმცა ორი თვის შემდეგ დაბრუნების უფლება მისცეს) ის ორჯერ დააკავეს ისრაელში (2008 და 2009 წლებში) ღაზაში ნებართვის გარეშე შესვლისა და „მტრის ერთეულში“ ყოფნის გამო. 2013 წელს იეშის საბჭომ („იუდეაში, სამარიასა და ღაზაში“ დასახლებულთა) დაადანაშაულა იგი ძალადობის წაქეზებაში, რადგან მან დაწერა, რომ პალესტინელებს ჰქონდათ წინააღმდეგობის გაწევის უფლება და ქვების სროლის საფუძველი.
მას მიენიჭა რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე/FNAC პრიზი 2009 წელს დამოუკიდებელი და გულწრფელი ჟურნალისტიკის და, კერძოდ, Ha'aretz-ისთვის გაშუქების ხარისხისთვის 2008 წლის დეკემბერში და იანვარში ღაზას სექტორზე ისრაელის ოპერაციის Cast Lead-ის შეტევის დროს. 2009 წელი. ჯილდოს მიღებისას მან თქვა: „დამოუკიდებელ ჟურნალისტად ყოფნა არც ისე რთულია ისრაელში, მაგრამ იმისათვის, რომ ეს დამოუკიდებლობა რეალური და ეფექტური იყოს, ორი პირობაა საჭირო. გაზეთი მზად არის გამოაქვეყნოს სტატიები და მკითხველი. გამიმართლა, რომ მქონოდა გაზეთი Ha'aretz, რომელიც მზად იყო გამოსაცემად და ჩემი რედაქტორების, განსაკუთრებით ახალი ამბების რედაქტორის მხარდაჭერა. მაგრამ ისრაელელ მკითხველებს უჭირთ მიიღონ მოვლენების განსხვავებული ვერსია, რასაც ხელისუფლება გვთავაზობს.]
ZNetwork ფინანსდება მხოლოდ მისი მკითხველების გულუხვობით.
შემოწირულობა