Líkt og á síðasta ári hefur allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna árið 2023 verið að deila um hvaða hlutverki Sameinuðu þjóðirnar og aðildarríki þeirra ættu að gegna í kreppunni í Úkraínu. Bandaríkin og bandamenn þeirra krefjast þess enn að UN Charter krefst þess að lönd taki hlið Úkraínu í átökunum, „eins lengi og það tekur“ til að endurheimta alþjóðlega viðurkennd landamæri Úkraínu fyrir árið 2014.
Þeir segjast vera að framfylgja grein 2:4 í stofnsáttmála Sameinuðu þjóðanna sem segir „Allir aðildarríkin skulu í alþjóðasamskiptum sínum forðast að hóta eða beita valdi gegn landhelgi eða pólitísku sjálfstæði hvers ríkis, eða á annan hátt sem er í ósamræmi við Tilgangur Sameinuðu þjóðanna."
Með rökstuðningi sínum brutu Rússar grein 2:4 með því að ráðast inn í Úkraínu og það gerir hvers kyns málamiðlun eða samningagerð samviskulausa, óháð afleiðingum þess að lengja stríðið.
Önnur lönd hafa hvatt til friðsamlegrar diplómatískrar lausnar deilunnar í Úkraínu, á grundvelli fyrri greinar stofnsáttmála Sameinuðu þjóðanna, grein 2:3: „Allir aðildarríkin skulu leysa milliríkjadeilur sínar með friðsamlegum hætti á þann hátt að alþjóðlegur friður og öryggi , og réttlæti er ekki í hættu.“
Þeir vísa einnig til tilgangs SÞ, sem er skilgreindur í grein 1:1, sem felur í sér „lausn á milliríkjadeilum“ með „friðsamlegum hætti“ og þeir benda á hættuna af stigmögnun og kjarnorkustyrjöld sem brýn nauðsyn til að erindrekstri geti fljótt enda þetta stríð.
Eins og Amir frá Katar sagði þinginu: „Langtíma vopnahlé er orðið það eftirsóttasta von fólks í Evrópu og um allan heim. Við skorum á alla aðila að fara að sáttmála SÞ og alþjóðalögum og grípa til róttækrar friðsamlegrar lausnar sem byggir á þessum meginreglum.“
Á þessu ári hefur allsherjarþingið einnig einbeitt sér að öðrum hliðum heims í kreppu: biluninni í að takast á við loftslagsslys; skortur á framförum á Sjálfbær þróun Goals sem lönd samþykktu árið 2000; efnahagskerfi nýlendustefnu sem enn skiptir heiminum í ríka og fátæka; og örvæntingarfull þörf fyrir skipulagsbreytingar á öryggisráði SÞ sem hefur brugðist grundvallarábyrgð sinni á að halda friði og koma í veg fyrir stríð.
Hver ræðumaðurinn á fætur öðrum benti á viðvarandi vandamál tengd misbeitingu valds Bandaríkjanna og vestrænna ríkja: hernám Palestínu; grimmilegar, ólöglegar refsiaðgerðir Bandaríkjanna gegn Kúbu og mörgum öðrum löndum; Vestræn arðrán á Afríku sem hefur þróast frá þrælahaldi yfir í skuldaþrælkun og nýlendustefnu; og alþjóðlegt fjármálakerfi sem eykur mikla misskiptingu auðs og valds um allan heim.
Brasilía, samkvæmt hefð, heldur fyrstu ræðuna á allsherjarþinginu, og Lula da Silva forseti talaði fjálglega um þær kreppur sem SÞ og heimurinn standa frammi fyrir. Um Úkraínu sagði hann:
„Stríðið í Úkraínu afhjúpar sameiginlega vanhæfni okkar til að framfylgja tilgangi og meginreglum sáttmála Sameinuðu þjóðanna. Við vanmetum ekki erfiðleikana við að ná friði. En engin lausn verður varanleg ef hún byggist ekki á samræðum. Ég hef ítrekað að vinna þarf að því að skapa rými fyrir samningaviðræður... SÞ fæddust til að vera heimili skilnings og samræðna. Alþjóðasamfélagið verður að velja. Annars vegar er það útvíkkun átaka, aukið misrétti og rýrnun réttarríkisins. Hins vegar endurnýjun marghliða stofnana sem eru tileinkuð því að stuðla að friði.
Eftir bullandi, samhengislausa ræðu hjá Biden forseti, Suður-Ameríka tók aftur á svið í persónu Gustavo Petro forseti frá Kólumbíu:
„Á meðan mínúturnar sem skilgreina líf eða dauða á plánetunni okkar eru að tifa áfram,“ sagði Petro, „í stað þess að stöðva þessa göngu tímans og tala um hvernig eigi að verja líf fyrir framtíðina, þökk sé dýpkandi þekkingu, stækka það til alheimsins, við ákváðum að eyða tíma í að drepa hvort annað. Við erum ekki að hugsa um hvernig við getum stækkað líf til stjarnanna, heldur hvernig á að binda enda á líf á okkar eigin plánetu. Við höfum helgað okkur stríði. Við höfum verið kallaðir í stríð. Rómönsk Ameríka hefur verið kölluð til að framleiða stríðsvélar, menn, til að fara á drápssvæðin.
Þeir eru að gleyma því að lönd okkar hafa verið ráðist inn nokkrum sinnum af sömu mönnum og nú tala um að berjast gegn innrásum. Þeir eru að gleyma því að þeir réðust inn í Írak, Sýrland og Líbíu fyrir olíu. Þeir eru að gleyma því að sömu ástæður og þeir nota til að verja Zelenskyy eru einmitt ástæðurnar sem ætti að nota til að verja Palestínu. Þeir gleyma því að til að uppfylla sjálfbæra þróunarmarkmiðin verðum við að binda enda á öll stríð.
En þeir hjálpa til við að heyja eitt stríð sérstaklega, vegna þess að heimsveldin sjá þetta henta sjálfum sér í hásætaleik sínum, í hungurleikjum sínum. og þeir gleyma að binda enda á hitt stríðið vegna þess að fyrir þessi ríki, þetta hentaði þeim ekki. Hver er munurinn á Úkraínu og Palestínu, spyr ég? Er ekki kominn tími til að binda enda á bæði stríð, og önnur stríð líka, og nýta þann stutta tíma sem við höfum til að leggja brautir til að bjarga lífi á jörðinni sem best?
…Ég legg til að Sameinuðu þjóðirnar, eins fljótt og auðið er, haldi tvær friðarráðstefnur, aðra um Úkraínu, hina um Palestínu, ekki vegna þess að engin önnur stríð eru í heiminum – það eru í mínu landi – heldur vegna þess að þetta myndi leiðbeina leiðin til að koma á friði á öllum svæðum jarðar, því hvort tveggja gæti, ein og sér, bundið enda á hræsni sem pólitíska vinnu, vegna þess að við gætum verið einlæg, dyggð sem við getum ekki verið stríðsmenn fyrir lífið sjálft.“
Petro var ekki eini leiðtoginn sem hélt uppi gildi einlægni og réðst á hræsni vestræns diplómatíu. Ralph Gonsalves forsætisráðherra St. Vincent og Grenadíneyjar slógu í gegn:
„Við skulum hreinsa ákveðna hugmyndakóngulóarvef úr heila okkar. Það er til dæmis algjörlega óhjálplegt að setja fram meginmótstæður erfiðleikatíma okkar þannig að þær snúist um baráttu milli lýðræðisríkja og sjálfstjórnarríkja. St. Vincent og Grenadíneyjar, sterkt frjálslynt lýðræði, hafnar þessari ranghugmynduðu ritgerð. Það er augljóst fyrir alla rétthugsandi einstaklinga, lausa við hræsni sem þjónar sjálfum sér, að baráttan í dag milli ríkjandi valds snýst um stjórn, eignarhald og dreifingu á auðlindum heimsins.“
Um stríðið í Úkraínu var Gonsalves jafn ómyrkur. „... Stríð og átök geisa tilgangslaust um allan heim; í að minnsta kosti einu tilviki, Úkraína, helstu andstæðingar - Atlantshafsbandalagið (NATO) og Rússland - gætu óafvitandi opnað hliðin að kjarnorku Harmageddon... Rússland, NATO og Úkraína ættu að aðhyllast frið, ekki stríð og átök, jafnvel þótt friður verður að hvíla á samkomulagi um óánægju sem báðir eru sammála um.
Vestræn staða í Úkraínu var einnig á fullu. Hins vegar, að minnsta kosti þrjú NATO-ríki (Búlgaría, Ungverjaland og Spánn) tengdu fordæmingar sínar á yfirgangi Rússa við bænir um frið. Katalin Novak, forseti Ungverjalands, sagði:
„...Við viljum frið, í landi okkar, í Úkraínu, í Evrópu, í heiminum. Friður og öryggið sem því fylgir. Það er enginn valkostur en friður. Morðið, hin hræðilega eyðilegging, verður að hætta eins fljótt og auðið er. Stríð er aldrei lausnin. Við vitum að friður er aðeins raunhæfur þegar að minnsta kosti annar aðilinn telur að tími samningaviðræðna sé kominn. Við getum ekki ákveðið fyrir Úkraínumenn hversu miklu þeir eru tilbúnir að fórna, en okkur ber skylda til að standa fyrir friðarþrá okkar eigin þjóðar. Og við verðum að gera allt sem við getum til að forðast stigmögnun stríðsins.
Jafnvel þótt stríð, þurrkar, skuldir og fátækt hafi hrjáð þeirra eigin heimsálfu, tóku að minnsta kosti 17 leiðtogar Afríku sér tíma í ræðum allsherjarþingsins til að kalla eftir friði í Úkraínu. Sumir lýstu yfir stuðningi við friðarátakið í Afríku, á meðan aðrir báru skuldbindingar og útgjöld Vesturlanda fyrir stríðið í Úkraínu í andstöðu við landlæga vanrækslu þeirra á vandamálum Afríku. Joao Lourenço forseti Angóla útskýrði skýrt hvers vegna, þegar Afríka rís upp til að hafna nýlendustefnu og byggja upp sína eigin framtíð, er friður í Úkraínu áfram mikilvægt hagsmunamál fyrir Afríku og fólk alls staðar:
„Í Evrópu verðskuldar stríðið milli Rússlands og Úkraínu fulla athygli okkar á brýnni nauðsyn þess að binda tafarlaust enda á það, í ljósi þess hversu mikil mannleg og efnisleg eyðilegging er þar, hættan á stigmögnun yfir í stór átök á heimsvísu og áhrif skaðlegra áhrifa þess á orku og fæðuöryggi. Öll sönnunargögn segja okkur að ólíklegt sé að sigurvegarar og taparar verði á vígvellinum, þess vegna ætti að hvetja hlutaðeigandi til að forgangsraða viðræðum og erindrekstri eins fljótt og auðið er, koma á vopnahléi og semja um varanlegan frið aðeins fyrir stríðslöndin, en sem mun tryggja öryggi Evrópu og stuðla að heimsfriði og öryggi.
Alls töluðu leiðtogar frá að minnsta kosti 50 löndum fyrir friði í Úkraínu á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna árið 2023. Í lokayfirlýsingu sinni sagði Dennis Francis, forseti Trínidadíu allsherjarþings SÞ í ár,
„Af þeim efnum sem tekin voru upp á háu stigi vikunnar voru fáir eins tíðir, stöðugir eða jafn ákærðir og Úkraínustríðið. Alþjóðasamfélagið er ljóst að pólitískt sjálfstæði, fullveldi og landhelgi verður að virða og ofbeldi verður að binda enda á.“
Þú getur fundið allar 50 fullyrðingarnar á þessum hlekk á CODEPINK vefsíðunni: https://www.codepink.org/
Medea Benjamin og Nicolas JS Davies eru höfundar Stríð í Úkraínu: Skilningur á skynlausum átökum, gefin út af OR Books í nóvember 2022.
Medea Benjamin er meðstofnandi CODEPINK fyrir friði, og höfundur nokkurra bóka, þ.m.t. Inni Íran: The Real History og stjórnmál íslamska lýðveldisins Íran.
Nicolas JS Davies er óháður blaðamaður, rannsakandi CODEPINK og höfundur Blóð á höndum okkar: Ameríska innrásin og eyðing Íraks.
ZNetwork er eingöngu fjármagnað með örlæti lesenda sinna.
Styrkja