Ua hōʻike ʻo Edward Snowden i ka honua i ka 21st century spycraft i hoʻohana ʻia e kūʻē i nā miliona o ka poʻe hala ʻole, ʻike ʻole i kēia manawa e noʻonoʻo ʻelua i ka hoʻouna ʻana i kahi kikokikona a i ʻole leka uila. Ma waena o nā palapala i loaʻa iā Snowden he mau hōʻike a me nā kikoʻī e pili ana i ka nānā ʻana i nā poʻo o ka mokuʻāina o kēia manawa a me nā poʻo o ka mokuʻāina, ʻo ka hapa nui o lākou mai Latin America. Ua huhū ka Pelekikena o Brazil ʻo Dilma Rousseff no nā hōʻike ʻana o ka mākaʻikaʻi NSA e kūʻē i kona aupuni, me nā wiretaps o kāna kelepona ponoʻī a me ka leka uila. ʻO ka Pelekikena Venezuelan mua ʻo Hugo Chavez kekahi pahuhopu nui o nā hana NSA. A i kēia manawa, ua hōʻike ʻo Snowden i ka nui o ka mākaʻikaʻi a me ke komo ʻana o ka NSA i ka hui aila mokuʻāina o Venezuela, ʻo PDVSA, ke koko ola o ka lāhui ʻAmelika Hema a me ka wahie o Chavez's Bolivarian revolution.
ʻEkolu mau makahiki ma mua o ka lilo ʻana o Edward Snowden i inoa ʻohana, ua hoʻokuʻu mua ka hui whistleblower WikiLeaks i kahi pūʻulu nui o nā palapala i hoʻopaʻa ʻia a huna ʻia mai ka Pentagon a me ka Moku'āina ʻOihana e hōʻike ana i ke komo ʻana o ke aupuni US i nā hoʻokahuli, nā hoʻolaha destabilization, mass spionage a me nā hewa kaua. Ua hōʻike ʻia nā ʻano hana ʻino, nā mea kaua ikaika a me nā ʻāʻī i hope i loko o nā kaula kūloko o ka Moku'āina ʻo Moku'āina e hoʻomālamalama i ka lōʻihi e hele ai ʻo Wakinekona e kau i kāna kumuhana. Manaʻo ʻia nā ʻenemi e like me nā ʻenemi, a ʻo nā ʻenemi ma ke ʻano he mau hoa, ʻoiai ʻo ia e holomua i nā pahuhopu ponoʻī o ka mana US.
ʻAʻohe mea i hōʻike ʻia e Snowden a i ʻole WikiLeaks, e like me ka mea i manaʻo ʻia e ka poʻe he nui, he mea kupanaha ma Latin America. Ua hoʻokau ʻia ka ʻāina i kēlā me kēia hana i loko o ka puke CIA e hōʻoia i ka noho aliʻi ʻana a me ka hoʻomalu ʻana o US i kāna "hope". I loko o ka hapa nui o ke kenekulia 20, ua kākoʻo ʻo US i nā kipi a me nā hana i hoʻonoho ʻia a hoʻoneʻe ʻia i nā poʻo o ke aupuni, hoʻokau i nā dictator i hoʻomaʻamaʻa ʻia e ke Kula o ʻAmelika i hoʻomāinoino, pepehi ʻia, nalowale, hoʻomaʻau a hoʻopaʻa ʻia i nā ʻumi tausani o nā makaʻāinana, hoʻopilikia a hoʻohaunaele i ko lākou Demokalaka, neʻe holomua a me ka hoʻohuli ʻana i ko lākou mau lāhui i loko o nā makahiki o ka pouli a me ka hana ʻino. I ka wā ʻaʻole i lawelawe hou nā dictators i nā pahuhopu US, ua hoʻololi ʻia lākou ma o ka hoʻokahuli aupuni a i ʻole nā kaʻina koho i kākoʻo nui ʻia e nā hui US, e hōʻoiaʻiʻo ana i kahi alakaʻi like ʻole e hoʻopiha i ko lākou mau kāmaʻa.
ʻAʻole hiki i ka hoʻomaka ʻana o ke kenekulia 21, me ke koho balota ʻana o Pelekikena Hugo Chavez ma Venezuela, ua hoʻomaka ka ʻāina e hoʻokuʻu iā ia iho mai ka hao hao o Wakinekona. Ua wehe ʻo Chavez i ka puka i ke kai nui i lawe mai i ka holomua, nā alakaʻi hema i ka mana, i koho ʻia e nā mea nui ma Brazil, Argentina, Bolivia, Ecuador, Nicaragua, Paraguay, Uruguay, Honduras a me El Salvador. ʻOiaʻiʻo, ʻo ke kūpaʻa ʻana o Cuba no kahi kokoke i ka hapalua o ke kenekulia i hoʻopaʻa ʻia i kahi poloka hoʻokele waiwai US a me ka hoʻāʻo ʻole o CIA e luku a hoʻopau i kā lākou ʻōnaehana, ʻo ia ke kumu o ka piʻi hema i hoʻololi a hoʻokuʻu i ka ʻāina.
Ma hope o ke koho ʻia ʻana o Chavez i ka makahiki 1998 a hoʻomaka ʻo ia e hoʻokō i nā loli e pili ana i nā manaʻo ikaika, nā hoʻololi e hāʻawi hou i ka waiwai a me ka hoʻokele aupuni ma luna o nā kumuwaiwai waiwai e like me ka aila a me ke kinoea, ua kākoʻo ʻo ʻAmelika i kahi kipi kūʻē iā ia i ka makahiki 2002 i hoʻoneʻe pōkole iā ia mai ka mana a hoʻokomo i kahi kipi. Ua koho ʻia ʻo US dictador, ʻo Pedro Carmona. I ka wā i hele ai ka poʻe Venezuelan i nā alanui e hoʻihoʻi i ko lākou demokala, e hoʻihoʻi ana iā Chavez i ka mana, ua hoʻomau ʻo Wakinekona i ke kālā a me ka nānā ʻana i nā hana e hoʻopau i kona aupuni, hoʻohaʻahaʻa i kāna mau kulekele a hoʻonāwaliwali i ka hoʻokele waiwai o Venezuela a me ke kālepa honua.
I ka pane ʻana, ua ulu ke kākoʻo no Chavez a ua lilo kona mau hoa pili i ka mana ma ka ʻāina āpau, i koho ʻia no nā kulekele i hoʻokumu i ka hoʻoponopono kaiāulu a me nā kānaka ma mua o ka loaʻa kālā. Hoʻokahi a hoʻokahi, ʻo nā keʻena ʻAmelika i hoʻopaʻa ʻia iā lākou, e hāʻawi kālā i nā kipi kūʻē iā Evo Morales ma Bolivia i 2008, Manuel Zelaya ma Honduras i 2009, Rafael Correa ma Ecuador i 2010 a me Fernando Lugo ma Paraguay i 2012. Ua hoʻāʻo ka kūleʻa o nā hoʻokahuli aupuni ma Honduras a me Paraguay. e hoʻonāwaliwali i ka holomua ʻana i ka hoʻohui ʻana o ʻAmelika Latin a me ka mana aupuni, akā ʻo ka hiki ʻole ke hoʻokahuli iā Morales a me Correa ua kōkua i ka hoʻoikaika ʻana i ka hoʻohui ʻana o nā hui kūloko e like me ALBA a me UNASUR, a hoʻoulu i ka hoʻokumu ʻana o ka Community of Latin American and Caribbean States (CELAC), ka mea i manaʻo e kāpae i ka ʻAmelika a me Kanada.
Eia nō naʻe, ke hoʻomau nei ka hoʻoikaika ʻana o US e hoʻihoʻi i ka mana a me ka mana ma luna o ka ʻāina. Ua ʻōlelo hou ʻo Pelekikena Barack Obama i kēia pahuhopu i nā manawa he nui i ka wā o kāna hoʻokele ʻana, me ka hoʻomaopopo ʻana he pono ke "alakaʻi" ʻo ʻAmelika i ʻAmelika Latina a nānā i ka wā e hiki mai ana, ʻaʻole i ka wā i hala. ʻO ka nānā ʻole ʻana i ka moʻolelo hewa hewa o Wakinekona ma ka ʻāpana honua, ʻaʻole ia e like me ka hoʻomaikaʻi ʻana i nā pilina, ʻoiai ʻo ia ka hana like i kēia mau lā, i uhi ʻia ma lalo o nā hoʻopunipuni hanohano.
ʻO nā hana huna, nā ʻimi, nā mikiona huna, nā kālā huna, nā kaua noʻonoʻo a me nā ʻano hoʻololi aupuni a ka US i hoʻohana ai ma ʻAmelika Latin no nā makahiki he mau makahiki, e hoʻomau nei i kēia lā ma ke ʻano huna. Ua hōʻike ʻo Snowden i ka mākaʻikaʻi mau ʻana a me ka mākaʻikaʻi hewa ʻole o nā alakaʻi o ʻAmelika Latin, nā aupuni a me nā lehulehu a me nā hui pilikino, ʻoiai nā noiʻi ʻē aʻe, me WikiLeaks, ua hōʻike i ka nui o nā hoʻolālā a me nā ʻano hana i hoʻohana ʻia e nā hui US no ke kālā ʻana i nā hui politika, kūkulu i nā neʻe kūʻē a hoʻohaʻahaʻa. nā peresidena i koho ʻia ma ke aupuni democratically e hōʻole e hoʻohaʻahaʻa i ka papahana US.
Ke hoʻomau nei ʻo Venezuela i kumu nui o kēia mau hana destabilization. ʻO nā keʻena US me ka National Endowment for Democracy (NED), he hui kālā i ka ʻaha kūkā e hoʻolilo kālā i nā neʻe kālai'āina ma waho, a me ka US Agency for International Development (USAID), ka lima kālā o ka Moku'āina, ua hoʻopukapuka kālā ma luna o US $100 miliona i nā kālā ʻauhau ʻAmelika e kūkulu ai. ka hui anti-Chavez ma Venezuela i ka manawa 2002-2011. ʻOiai ʻo kēia kōkua nui mai ke aupuni ʻAmelika, ʻaʻole hiki i ka poʻe kūʻē ke loaʻa i ke kākoʻo kūpono e hoʻokuke aku iā Chavez ma ke koho balota, a ʻo nā hoʻāʻo like ʻole e hoʻokahuli iā ia, ua lanakila maʻalahi i kāna mau kākoʻo. Mai kona make ʻole ʻana i ka hoʻomaka ʻana o 2013, ua lilo kāna mea pani, ʻo Nicolas Maduro i kumu o kēia mau hana.
I kēia manawa, ke hoʻomākaukau nei ʻo Venezuela no kahi kaʻina koho koʻikoʻi i hoʻonohonoho ʻia no ka lā 6 o Kekemapa, i ka manawa i koho hou ʻia ai nā noho kau kānāwai he 165 o ka National Assembly. Ke ʻike nei ka ʻāina i kahi pilikia hoʻokele waiwai a ua hāʻule ka kaulana o Pelekikena Maduro. ʻOiai ʻo Maduro a me kāna alakaʻi i kaʻana like i ke kuleana no nā kulekele a me nā hoʻoholo i hāʻule ʻole, ke pāʻani pū nei ka lima destabilizing o ke aupuni US. I ka makahiki i hala aku nei, ua hoʻohana ʻo US ma mua o US $ 18 miliona ma o USAID a me ka NED e hoʻolako kālā i nā hui kūʻē i ke aupuni ma Venezuela, e hānai ana i ka hakakā ma ia ʻāina a mālama i kahi kūʻē i nele i ka hui ʻana a me ke kākoʻo kaulana. Mai ka makahiki 2014-2015, ua hoʻoili ka NED i kahi kokoke i US $ 3 miliona i nā hui kū'ē i ke aupuni ma Venezuela, kahi nui i kālele ʻia i nā koho balota e hiki mai ana. Ua hāʻawi ʻia ʻo US $125,000 i ka hui kūʻē ʻo Súmate, i hoʻokumu ʻia e NED i ka makahiki 2003 e alakaʻi i kahi hoʻolaha referendum hoʻomanaʻo kūʻē iā Pelekikena Chavez. ʻO ka mea hoʻokumu o Súmate, ʻo Maria Corina Machado, he kiʻi kūʻē nui, nona nā manaʻo extremist a me nā haʻiʻōlelo hoʻokaʻawale i kau iā ia ma ke kihi o kahi neʻe ʻēheu ʻākau. ʻOiai ʻo kona komo ʻana i nā kipi a me nā hoʻolālā destabilization, ke hoʻomau nei ka hui o Machado i ka loaʻa kālā kālā o ke aupuni US no ke komo ʻana i ke koho balota o Venezuela. Ua hoʻokaʻawale ʻia kahi $ 400,000 hou aʻe no kahi papahana e "kākoʻo i nā lālā o ka National Assembly a me ka hoʻomohala ʻana i nā kulekele", a ʻoi aku ma mua o $ 40,000 i hele i ka "Monitor the National Assembly of Venezuela". Loaʻa kēia i ke kālā aupuni US no ka hoʻolaha ʻana i nā moho pro-US, nā kulekele, a me ke kālā i ka spionage kūloko i loko o ka lālā kānāwai o Venezuelan.
ʻOi aku ma mua o ka hapalua miliona kālā o ke kālā NED i nā hui kūʻē i ke aupuni i kēia makahiki ma Venezuela i hoʻolaʻa ʻia no ke kālā kālā ʻana i kā lākou kamaʻilio ʻana ma Twitter a me nā ʻoihana pūnaewele ʻē aʻe e hakakā i ka hoʻolaha aupuni. Akā ʻaʻole kūʻokoʻa a hoʻopaʻapaʻa kālā ʻo US. A he $474,000 ʻē aʻe i hele i ka hoʻoikaika ʻana e palapala a hoʻolaha i ka ʻike e pili ana i ke kūlana o nā pono kanaka ma Venezuela, me ka hoʻomākaukau ʻana i nā hoʻopiʻi kūʻē i ke aupuni Venezuelan i nā hui honua, e like me ka Inter-American Commission on Human Rights, ka Inter-American Court of Kuleana kanaka, ka UN Human Rights Council a me ka International Criminal Court. I ka manawa like, ua piʻi ka hoʻopiʻi kūʻē iā Venezuela i nā makahiki ʻelua i hala.
Ma waho aʻe o ka loaʻa kālā a me ke kākoʻo ʻana i ke kūʻē ʻana o Venezuela, ke hoʻomau nei ke aupuni US i nā hana huna e hoʻohaʻahaʻa i ke aupuni Venezuelan. I ka makahiki 2005, ma hope o ka pau ʻana o ka hoʻoponopono hou ʻia ʻana o ke kaiāulu naʻauao o US, ua hoʻokumu ʻia ka Luna Hoʻokele o National Intelligence ʻo John Negroponte i nā māhele naʻauao koʻikoʻi koʻikoʻi no ka hoʻoponopono ʻana i nā "paʻakikī naʻauao" i kū ʻia e Wakinekona. ʻO nā māhele, i kapa ʻia ʻo "Mission Managers", e hōʻike ana i nā pahuhopu palekana a me ka pale ʻana no ka US ʻEkolu Mission Managers i hana ʻia no Counterterrorism, Weapons of Mass Destruction and Nuclear Proliferation, a ʻekolu mau ʻāina-specific: Mission Manger for Iran, Mission Manager. no North Korea a me ka Luna Misiona no Cuba-Venezuela. ʻO Venezuela ma ke ʻano he mea naʻauao ka manaʻo e hoʻohana ʻia nā kumuwaiwai nui ma ka spionage, ka nānā ʻana a me nā hana kūikawā ma loko a ma waho o ka ʻāina Venezuelan.
ʻO ka Luna Misiona mua no Cuba-Venezuela, ʻo ia ka mea kahiko o CIA ʻo Norman A. Bailey, he mea akamai i ke Kaua anu ma ka ʻimi kiu a me ka hōʻiliʻili naʻauao ma ka ʻāina ʻenemi. Hoʻokahi makahiki wale nō kona noho ʻana a ʻo Timothy Langford, he luna lawelawe huna ʻoihana me ka ʻoi aku o 25 mau makahiki o ka ʻike ma CIA.
Ma Top Secret 2008 a me 2009 Congressional Budget Justifications for the National Intelligence Program, ua hōʻike ka Luna Hoʻokele o ka National Intelligence ma ke ʻano he pahuhopu koʻikoʻi ka "ʻike a me ka hoʻokele ʻana i nā 'Centers of Excellence' e hāʻawi i ka naʻauao kūpono, kūpono a me ka hana e pili ana iā Iran, North Korea a Cuba-Venezuela. ʻO kekahi pahuhopu ʻo ia ka "hoʻokumu ʻana i kahi hoʻolālā kālā no Iran, North Korea a me Cuba-Venezuela e manaʻo ana e hoʻoikaika i ka nānā ʻana, hōʻiliʻili a me ka hoʻohana ʻana." Ua hōʻike pū ʻia ka palapala Top Secret 2009 i kekahi o nā pahuhopu o Cuba-Venezuela Mission Manager ʻo "ka hoʻomohala ʻana i ka loiloi e pili ana i nā hoʻololi alakaʻi", e pili ana i ka "Plan for a Democratic Transition in Cuba" a Washington, kahi hoʻāʻo e hoʻokahuli i ke kipi Cuban a me nā mea ʻē aʻe. ʻO nā hana e hoʻoneʻe i ka Pelekikena Venezuelan Hugo Chavez mai ka mana.
Ma ka hōʻike i mua o ka US Senate Intelligence Committee, ua ʻōlelo ʻo Timothy Langford i nā hana i hana ʻia ma ka "Intelligence Fusion Center" ma Kolombia, kahi kikoʻī espionage e hui pū ana i nā mana o ka NSA, CIA, DEA a me DIA (military intelligence) e hana i nā hana kūikawā. ma ka ʻāina e ʻimi ana i nā pahuhopu US, me ke aupuni Venezuelan.
I ka makahiki 2011, ua noho mau ka luna o ka Misiona Cuba-Venezuela, akā mai ia manawa ua pōʻeleʻele ka ʻike lehulehu e pili ana i kāna mau hana. ʻO ka 2015 Directorate of National Intelligence budget ua ʻoi aku ma mua o US $53 biliona, kahi hapa nui o ia mau mea i hele i nā mea koʻikoʻi naʻauao koʻikoʻi, e like me Venezuela.
Aia ʻo Venezuela i ka ʻaila aila nui loa i hōʻoia ʻia ma ka honua a e lilo mau ia i pahuhopu o nā makemake ikaika loa. ʻO kahi moʻolelo mamao loa o ke kulekele US ma Latin America e hoʻomanaʻo ana pehea e hana ai ʻo Wakinekona i nā mea e pono ai e hōʻoia i ka mana o ka ʻāina a me kāna mau kumuwaiwai.
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai
1 manaʻo hoʻopuka
Pono e hana hou ʻia ka ʻikepili pōkole a me ka ʻike a Eva. ʻO kēia hoʻoikaika nui e komo i loko o Latin America ka moʻolelo hoʻomau o ka pilina US me Latin America. ʻAʻole ʻike a makemake ʻole paha ka poʻe e noʻonoʻo e pili ana i kēia mau mea - me ka ʻole o ka ʻāina o ka honua.