mai ka He umi kaao no ka Iseraela, mai kēia manawa mai Verso Books.
I ka maka o ka nui o ka ʻIseraʻela a me ko lākou mau kākoʻo ma ka honua holoʻokoʻa - ʻo ka poʻe e hōʻino paha i kekahi o kāna mau kulekele - ʻo ʻIseraʻela, ma ka hopena o ka lā, he aupuni democratic maikaʻi, e ʻimi ana i ka maluhia me kona mau hoalauna, a me ka hōʻoiaʻiʻo ʻana i ke kaulike i kona poʻe kamaʻāina.
Manaʻo ka poʻe e hoʻohewa nei i ka ʻIseraʻela inā i hewa kekahi mea i loko o kēia aupuni democracy a laila no ke kaua 1967. I kēia manaʻo, ua hoʻopōʻino ke kaua i kahi hui ʻoiaʻiʻo a paʻakikī ma o ka hāʻawi ʻana i ke kālā maʻalahi i nā ʻāina i noho ʻia, e ʻae ana i nā hui messianic e komo i ka politika o ka ʻIseraʻela, a ma luna o nā mea āpau e hoʻohuli i ka ʻIseraʻela i mea noho a hoʻokaumaha i nā ʻāina hou.
Ua hoʻolaha ʻia ka moʻolelo ʻo ka ʻIseraʻela demokratika i ka pilikia i ka makahiki 1967 akā ua hoʻomau mau ʻia ka demokalaka e kekahi mau loea Palestinian a pro-Palestinian kaulana - akā ʻaʻohe kumu mōʻaukala.
ʻO ka ʻIseraʻela ma mua o 1967 ʻaʻole ia he Democracy
Ma mua o 1967, ʻaʻole hiki ke hōʻike ʻia ka ʻIseraʻela ma ke ʻano he demokala. E like me kā mākou i ʻike ai ma nā mokuna i hala, ua hoʻokau ka mokuʻāina i ka hapalima o kona kamaʻāina i ke aupuni koa e pili ana i nā lula draconian British Mandatory i hōʻole i ka poʻe Palestinian i nā pono kanaka a i ʻole nā pono kīwila.
ʻO nā kiaʻāina pūʻali koa kūloko nā aliʻi paʻa o ke ola o kēia poʻe kamaʻāina: hiki iā lākou ke hana i nā kānāwai kūikawā no lākou, hoʻopau i ko lākou mau hale a me nā mea e ola ai, a hoʻouna iā lākou i ka hale paʻahao i nā manawa a lākou e manaʻo ai. Ma ka hopena o 1950s wale nō i puka mai ai kahi kū'ē ikaika o nā Iudaio i kēia mau hana hoʻomāinoino, ʻo ia ka mea i hōʻoluʻolu i ke kaomi ʻana i nā kamaʻāina Palestinian.
No ka poʻe Palestinians i noho i ka ʻIseraʻela ma mua o ke kaua a me ka poʻe i noho ma hope o 1967 West Bank a me Gaza Strip, ua ʻae kēia aupuni i ka koa haʻahaʻa haʻahaʻa i ka IDF e noho aliʻi, a luku i ko lākou ola. ʻAʻole hiki iā lākou ke hoʻoholo inā ua hoʻoholo ka mea paʻa, a i ʻole kāna pūʻali a luna paha e wāwahi i ko lākou mau home, a i ʻole e hoʻopaʻa iā lākou no nā hola ma kahi mākaʻikaʻi, a i ʻole e hoʻopaʻa ʻia me ka hoʻokolokolo ʻole. ʻAʻohe mea hiki iā lākou ke hana.
I kēlā me kēia manawa mai ka makahiki 1948 a hiki i kēia lā, aia kekahi pūʻulu o nā Palestinians i loaʻa i kēia ʻike.
ʻO ka hui mua i ʻeha ma lalo o ia ʻauamo ʻo ia ka poʻe Palestinian liʻiliʻi i loko o ka ʻIseraʻela. Ua hoʻomaka ia i nā makahiki ʻelua o ka mokuʻāina i ka wā i hoʻokuʻu ʻia ai lākou i loko o nā ghettos, e like me ke kaiāulu Haifa Palestinian e noho ana ma ka mauna Karemela, a i ʻole kipaku ʻia mai nā kūlanakauhale a lākou i noho ai no nā makahiki he nui, e like me Safad. I ka hihia o Isdud, ua kipaku ʻia ka heluna kanaka a pau i Gaza.
Ma kuaaina, ua oi aku ka ino. ʻO nā ʻano like ʻole Nā neʻe kibbutz makemake i nā kauhale Palestine ma ka ʻāina momona. Ua komo pū kēia me ka socialist Kibbutzim, ʻo Hashomer Ha-Zair, ka mea i ʻōlelo ʻia i hoʻopaʻa ʻia i ka solidarity binational.
Ma hope o ka pau ʻana o ke kaua ʻana o 1948, ua hoʻopunipuni ʻia nā kamaʻāina ma Ghabsiyyeh, Iqrit, Birim, Qaidta, Zaytun, a me nā mea ʻē aʻe he nui e haʻalele i ko lākou mau home no ka manawa ʻelua pule, ʻōlelo ka pūʻali koa he pono ko lākou mau ʻāina no ke aʻo ʻana. ʻike i ko lākou hoʻi ʻana mai ua holoi ʻia ko lākou mau kauhale a hāʻawi ʻia paha i kekahi.
Hōʻike ʻia kēia kūlana weliweli o ka pūʻali koa e ka Kafr Qasim pepehi kanaka ʻO ʻOkakopa 1956, i ka pō o ka hana ʻo Sinai, he kanahākumamāiwa mau kānaka Palestinian i pepehi ʻia e ka pūʻali koa ʻIseraʻela. Ua ʻōlelo nā luna ua lohi lākou i ka hoʻi ʻana mai ka hana ma ke kula i ka wā i kau ʻia ai ka curfew ma ke kauhale. ʻAʻole naʻe kēia ke kumu maoli.
Hōʻike nā hōʻike ma hope mai ua noʻonoʻo nui ka ʻIseraʻela i ka kipaku ʻia ʻana o ka poʻe Palestinian mai kahi āpau i kapa ʻia ʻo Wadi Ara a me ka Triangle kahi i noho ai ke kauhale. ʻO kēia mau ʻāpana ʻelua - ʻo ke awāwa mua e pili ana iā Afula ma ka hikina a me Hadera ma ke kahakai Mediterranean; ʻO ka lua o ka hoʻonui ʻana i ka ʻāina hikina o Ierusalema - ua hoʻohui ʻia me ka ʻIseraʻela ma lalo o nā ʻōlelo o ka 1949 armistice kuikahi me Ioredane.
E like me kā mākou i ʻike ai, ua hoʻokipa mau ʻia nā ʻāina ʻē aʻe e ka ʻIseraʻela, akā ʻaʻole i hoʻonui ʻia ka heluna kanaka Palestine. No laila, i kēlā me kēia manawa, i ka wā i hoʻonui ai ka mokuʻāina o ka ʻIseraʻela, ua ʻimi ʻo ia i nā ala e kāohi ai i ka heluna Palestinian ma nā wahi i hoʻohui ʻia.
ʻO ka hana "Hafarfert" ("mole") ka inoa inoa o kahi pūʻulu manaʻo no ka kipaku ʻana i nā Palestinians i ka wā i hoʻomaka ai ke kaua hou me ka honua Arab. Manaʻo ka nui o ka poʻe naʻauao i kēia manawa he hana maʻamau ka luku ʻana i ka makahiki 1956 e ʻike inā hiki ke hoʻoweliweli ʻia ka poʻe ma ia wahi e haʻalele.
Ua hoʻokolokolo ʻia ka poʻe i hana i ka pepehi kanaka ma muli o ka hoʻoikaika a me ke kūpaʻa o ʻelua mau lālā o ka Knesset: ʻo Tawaq Tubi mai ka ʻaoʻao Communist a me Latif Dori o ka ʻaoʻao hema Zionist Mapam. Eia naʻe, ua hoʻokuʻu wale ʻia nā luna hoʻomalu no ia wahi, a me ka hui ponoʻī i hana i ka hewa, me ka loaʻa ʻana o nā uku liʻiliʻi. He mea hōʻoia hou kēia i ka ʻae ʻia o ka pūʻali e pakele me ka pepehi kanaka ma nā ʻāina i noho ʻia.
ʻAʻole hōʻike wale ka hana hoʻomāinoino systematic i kona mau maka i kahi hanana nui e like me ka pepehi kanaka. Hiki ke ʻike ʻia nā hana ʻino loa i ka noho ʻana o ke aupuni i kēlā me kēia lā.
ʻAʻole kamaʻilio nui nā Palestinians i ka ʻIseraʻela e pili ana i kēlā manawa ma mua o 1967, a ʻaʻole hōʻike nā palapala o ia manawa i ke kiʻi piha. ʻO ka mea kupanaha, aia i loko o nā mele e ʻike ai mākou i ke ʻano o ka noho ʻana ma lalo o ke aupuni koa.
Natan Alterman ʻo ia kekahi o nā haku mele kaulana a koʻikoʻi o kona hanauna. He kolamu pule kāna i kapa ʻia ʻo "The Seventh Column," kahi āna i haʻi ai i nā hanana āna i heluhelu ai a i lohe ai paha. I kekahi manawa, haʻalele ʻo ia i nā kikoʻī e pili ana i ka lā a i ʻole kahi o ka hanana, akā hāʻawi ʻo ia i ka mea heluhelu i ka ʻike e maopopo ai i kāna mea e ʻōlelo nei. Ua hōʻike pinepine ʻo ia i kāna mau hoʻouka ʻana ma ke ʻano mele:
Ua puka pōkole ka lono no nā lā ʻelua, a nalowale. A ʻaʻohe mea mālama, ʻaʻohe mea i ʻike. Ma ke kauhale mamao loa o Um al-Fahem,
ʻO nā keiki - e ʻōlelo anei au he poʻe kamaʻāina o ka mokuʻāina - pāʻani i ka ʻalae A ʻo kekahi o lākou me he mea kānalua i kekahi o kā mākou mau koa wiwo ʻole.
kahea aku la ia ia: Oki!
He kauoha he kauoha
He kauoha, aole i ku ke keiki naaupo, Holo
No laila, pana ʻia kā mākou koa wiwo ʻole, ʻaʻohe mea kupanaha A hahau a make ke keiki.
A ʻaʻohe mea i kamaʻilio e pili ana.
I kekahi manawa ua kākau ʻo ia i kahi mele e pili ana i ʻelua mau kamaʻāina Palestine i pana ʻia ma Wadi Ara. I kekahi manawa, ua haʻi ʻo ia i ka moʻolelo o kahi wahine Palestine maʻi loa i kipaku ʻia me kāna mau keiki ʻelua, ʻekolu a me ʻeono makahiki, me ka wehewehe ʻole ʻana, a hoʻouna ʻia ma kēlā ʻaoʻao o ka muliwai ʻo Ioredane. I kona hoʻāʻo ʻana e hoʻi, hopu ʻia ʻo ia me kāna mau keiki a hoʻokomo ʻia i loko o ka hale paʻahao o Nazareta.
Manaʻolana ʻo Alterman e hoʻoneʻe ka puʻuwai a me ka noʻonoʻo i kāna mele e pili ana i ka makuahine, a i ʻole e hoʻopuka i kekahi pane kūhelu. Eia naʻe, ua kākau ʻo ia i hoʻokahi pule ma hope:
A ua kuhi hewa keia mea kakau
E hōʻole ʻia a wehewehe ʻia paha ka moʻolelo Akā ʻaʻohe mea, ʻaʻohe huaʻōlelo.
Aia kekahi mau hōʻike'ē aʻeʻaʻoleʻoʻIseraʻela he democracy ma mua o 1967. Ua hahai ka moku'āina i kahi kulekele pana-e-pepehi i ka poʻe mahuka e ho'āʻo ana e kiʻi i ko lākou'āina, nā mea kanu, a me ka mahiʻai, a ua hoʻokumu i ke kaua colonial e hoʻokahuli i ke aupuni o Nasser maʻAigupita. Ua hauʻoli nō hoʻi kona mau pūʻali palekana, ua pepehi ʻia ma mua o 1948 mau kānaka Palestinian i ka manawa mai 1967-XNUMX.
ʻO ka hoʻohaʻahaʻa ʻana i nā mea liʻiliʻi ma ka ʻIseraʻela ʻaʻole ia he Demokalaka
ʻO ka hoʻāʻo litmus o kēlā me kēia aupuni democracy ka pae o ka hoʻomanawanui e makemake ai e hoʻonui aku i ka poʻe liʻiliʻi e noho ana i loko. Ma kēia ʻano, hāʻule ka ʻIseraʻela i kahi demokala maoli.
No ka laʻana, ma hope o ka loaʻa ʻana o ka panalāʻau hou, ua hoʻoholo ʻia kekahi mau kānāwai e hōʻoiaʻiʻo ana i kahi kūlana kiʻekiʻe no ka hapa nui: nā kānāwai e pili ana i ke kamaʻāina, nā kānāwai e pili ana i ka ʻāina, a ʻo ka mea nui loa, ke kānāwai o ka hoʻihoʻi.
Hāʻawi ka mea hope i ke kamaʻāina ʻokoʻa i kēlā me kēia Iudaio ma ka honua, ma nā wahi a pau āna i hānau ai. ʻO kēia kānāwai he kānāwai kūʻokoʻa ʻole ia, no ka mea, ua hui pū ʻia me ka hōʻole piha ʻana i ke kuleana hoʻi o Palestinian - i ʻike ʻia ma ka honua e ka Olelo Hooholo Ahaolelo Nui o UN 194 o 1948. Hōʻole kēia hōʻole i ka ʻae ʻana i nā kamaʻāina Palestinian o ka ʻIseraʻela e hui pū me ko lākou mau ʻohana pili a i ʻole ka poʻe i kipaku ʻia i ka makahiki 1948.
ʻO ka hōʻole ʻana i ka pono o ka poʻe e hoʻi i ko lākou ʻāina hānau, a ma ka manawa like e hāʻawi aku i kēia kuleana i nā poʻe ʻē aʻe i pili ʻole i ka ʻāina, he kumu hoʻohālike ia o ka hana democratic.
Ua hoʻohui hou ʻia i kēia ka hoʻolele ʻana i nā pono o ka poʻe Palestinian. ʻAneʻane ʻokoʻa ka hoʻokae ʻana i ka poʻe Palestinian o ka ʻIseraʻela ma ka ʻoiaʻiʻo ʻaʻole lākou e lawelawe i ka pūʻali koa. ʻOi aku ka maikaʻi o ka hoʻomaopopo ʻana i ka hui ma waena o nā kuleana democratic a me nā ʻoihana koa inā mākou e nānā hou i nā makahiki hoʻokumu i hoʻāʻo ai nā mea hoʻolālā ʻIseraʻela e hoʻoholo i ko lākou manaʻo e pili ana i ka mālama ʻana i ka hapalima o ka heluna kanaka.
ʻO ko lākou manaʻo, ʻaʻole makemake nā kamaʻāina Palestinian e komo i ka pūʻali koa, a ʻo ia ka mea i manaʻo ʻia ʻo ka hōʻole ʻana, ʻo ia hoʻi, ua hōʻoia i ke kulekele hoʻokae iā lākou. Ua hoʻāʻo ʻia kēia i ka makahiki 1954 i ka wā i hoʻoholo ai ka ʻoihana pale o ka ʻIseraʻela e kāhea aku i kēlā poʻe kamaʻāina Palestinian i hiki ke hoʻopaʻa ʻia e lawelawe i ka pūʻali koa. Ua hōʻoia ka ʻoihana huna i ke aupuni e hōʻole nui ʻia ke kāhea ʻana.
No ko lakou kahaha nui, ua hele aku ka poe a pau i kiiia i ke keena hoolimalima, me ka hoopomaikaiia mai e ka Communist Party, ka ikaika kalaiaina nui a ko'iko'i o ke kaiaulu ia manawa. Ua wehewehe ka lawelawe huna ma hope mai ʻo ke kumu nui o ka luuluu o nā ʻōpio i ka noho ʻana ma ke kuaʻāina a me ko lākou makemake i kekahi hana a me ka hoʻokalakupua.
ʻOiai ʻo kēia ʻāpana, ua hoʻomau ka ʻoihana pale i kahi moʻolelo e hōʻike ana i ke kaiāulu Palestinian me ka makemake ʻole e lawelawe i ka pūʻali koa.
ʻO ka mea hiki ʻole, i ka manawa, huli maoli ka poʻe Palestinian i ka pūʻali koa ʻIseraʻela, ka mea i lilo i poʻe hoʻoluhi mau loa, akā naʻe, ʻo ka hoʻohana ʻana o ke aupuni i kēia ma ke ʻano he kumu no ka hoʻokae ʻana, ke kānalua nui nei ka mokuʻāina i ke ʻano he democracy.
Inā he kama'āina Palestine ʻoe a ʻaʻole ʻoe i lawelawe i ka pūʻali koa, ua kapu loa kou kuleana i ke kōkua aupuni ma ke ʻano he limahana, haumāna, makua, a i ʻole he ʻāpana o kahi kāne. Hoʻopilikia kēia i ka hale, a me ka hana - kahi i manaʻo ʻia ai ka 70 pakeneka o nā ʻoihana ʻIseraʻela āpau he palekana a no laila ua pani ʻia i kēia mau kamaʻāina ma ke ʻano he wahi e loaʻa ai ka hana.
ʻO ka manaʻo kumu o ka ʻoihana pale ʻaʻole wale ka makemake o Palestinians e lawelawe akā he ʻenemi lākou i loko o ka mea hiki ʻole ke hilinaʻi ʻia. ʻO ka pilikia me kēia hoʻopaʻapaʻa, ʻo ia i nā kaua nui a pau ma waena o ka ʻIseraʻela a me ka honua Arab ʻaʻole i hana ka hapa liʻiliʻi o Palestine e like me ka mea i manaʻo ʻia. ʻAʻole lākou i hoʻokumu i ka kolamu ʻelima a i ʻole kūʻē i ke aupuni.
ʻAʻole naʻe i kōkua kēia iā lākou: a hiki i kēia lā, ʻike ʻia lākou he pilikia "demographic" pono e hoʻoponopono ʻia. ʻO ka mea hōʻoluʻolu wale nō, ʻo ka hapa nui o nā poʻe kālai'āina ʻIseraʻela i kēia lā ʻaʻole i manaʻoʻiʻo ʻo ke ala e hoʻoponopono ai i ka "pilikia" ma o ka hoʻololi ʻana a kipaku ʻia paha o ka poʻe Palestinian (ʻaʻole i ka manawa maluhia).
ʻAʻole Demokarata ʻo ka ʻĀina ʻIseraʻela
He mea kānalua hoʻi ka ʻōlelo ʻana i ke aupuni democracy i ka wā e nānā ai i ke kulekele pili kālā e pili ana i ka nīnau ʻāina. Mai ka makahiki 1948, ua loaʻa i nā ʻaha kūkā kūloko a me nā kaona o Palestinian ke kālā liʻiliʻi ma mua o ko lākou mau hoa Iudaio. ʻO ka liʻiliʻi o ka ʻāina, i hui pū ʻia me ka liʻiliʻi o nā manawa hana, hana i kahi ʻano socioeconomic maoli.
No ka laʻana, ʻoi aku ka maikaʻi o ke kaiāulu Palestine ʻoi loa, ʻo ke kauhale ʻo Meʻilya ma Galilaia kiʻekiʻe, ma mua o ke kaona hoʻomohala ʻilihune o ka poʻe Iudaio ma Negev. I ka makahiki 2011, ka ʻO Ierusalema Post Ua hōʻike ʻo "ʻo ka nui o ka loaʻa kālā Iudaio he 40 pakeneka i ka 60 pakeneka kiʻekiʻe ma mua o ka loaʻa kālā Arab ma waena o nā makahiki 1997 a 2009."
I kēia lā, ʻoi aku ka nui o ka 90 pakeneka o ka ʻāina nona ka Jewish National Fund (JNF). ʻAʻole ʻae ʻia ka poʻe nona ka ʻāina e hana i nā kālepa me nā kamaʻāina ʻaʻole Iudaio, a ʻo ka ʻāina ākea ka mea i hoʻokumu ʻia no ka hoʻohana ʻana i nā papahana aupuni, ʻo ia hoʻi ke kūkulu ʻia nei nā hale noho Iudaio hou ʻoiai ʻaʻole i loaʻa nā wahi noho Palestine hou. No laila, ʻo ke kūlanakauhale nui o Palestine, ʻo Nazareta, ʻoiai ʻo ka piʻi ʻana o ka heluna kanaka mai ka makahiki 1948, ʻaʻole i hoʻonui ʻia i hoʻokahi kilomika square, akā ʻo ke kūlanakauhale kūkulu i kūkulu ʻia ma luna ona, ʻo Upper Nazareth, ua paʻi ʻekolu i ka nui, ma ka ʻāina i lawe ʻia mai nā mea nona ka ʻāina ʻo Palestinian.
Hiki ke loaʻa nā hiʻohiʻona hou aʻe o kēia kulekele ma nā kauhale Palestine a puni Galilaia, e hōʻike ana i ka moʻolelo hoʻokahi: pehea lākou i hoʻohaʻahaʻa ʻia e 40 pakeneka, i kekahi manawa a hiki i 60 pakeneka, mai ka makahiki 1948, a pehea i kūkulu ʻia ai nā wahi noho Iudaio hou ma luna o ka ʻāina i lawe ʻia.
Ma nā wahi ʻē aʻe ua hoʻomaka kēia i nā hoʻāʻo piha i ka "Judaization." Ma hope o 1967, ua hopohopo ke aupuni o ʻIseraʻela no ka nele o nā Iudaio e noho ana ma ka ʻākau a me ka hema o ka mokuʻāina a no laila ua hoʻolālā e hoʻonui i ka heluna kanaka ma ia mau wahi. ʻO ia ʻano hoʻololi demographic i koi ʻia i ka hao ʻia ʻana o ka ʻāina Palestine no ke kūkulu ʻana i nā wahi noho Iudaio.
ʻOi aku ka maikaʻi o ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o nā kamaʻāina Palestinian mai kēia mau wahi noho. Ke hoʻomau nei kēia hana ʻino ʻole i ke kuleana o ke kamaʻāina e noho i nā wahi āna e makemake ai i kēia lā, a ʻo nā hoʻoikaika ʻana a nā NGO pono kanaka i loko o ka ʻIseraʻela e kūʻē i kēia apartheid ua pau i ka pau ʻole.
Ua hiki i ka ʻAha Kiekie ma ka ʻIseraʻela ke nīnau i ke kānāwai o kēia kulekele i kekahi mau hihia, ʻaʻole naʻe ma ke kumu. E noʻonoʻo ʻoe inā ma United Kingdom a i ʻole ʻAmelika Hui Pū ʻIa, nā kamaʻāina Iudaio, a i ʻole nā Katolika no ia mea, ua pāpā ʻia e ke kānāwai mai ka noho ʻana ma kekahi mau kauhale, nā kaiāulu, a i ʻole nā kūlanakauhale holoʻokoʻa? Pehea e hoʻokuʻikahi ʻia ai kēlā kūlana me ka manaʻo o ke aupuni democracy?
ʻAʻole Demokarata ka ʻoihana
No laila, hāʻawi ʻia i kona ʻano i nā pūʻulu Palestinian ʻelua - ka poʻe mahuka a me ke kaiāulu i loko o ka ʻIseraʻela - ʻaʻole hiki i ka mokuʻāina Iudaio, ma ke ʻano o ka noʻonoʻo, ke manaʻo ʻia he democracy.
Akā ʻo ka luʻu nui loa i kēlā manaʻo, ʻo ia ka manaʻo ʻino o ka ʻIseraʻela e pili ana i ke kolu o ka pūʻulu Palestinian: ka poʻe i noho ma lalo o kāna alakaʻi pololei a pololei ʻole mai 1967, ma East Jerusalem, West Bank, a me Gaza Strip. Mai ka hoʻokumu ʻana i ke kānāwai i hoʻokumu ʻia i ka hoʻomaka ʻana o ke kaua, ma o ka mana paʻa ʻole o ka pūʻali koa i loko o ke Komohana Komohana a ma waho o Gaza Strip, i ka hoʻohaʻahaʻa ʻana o nā miliona o Palestinians ma ke ʻano he hana maʻamau i kēlā me kēia lā, ʻo ka "democracy wale nō" i loko. ke hana nei ka Middle East ma ke ʻano he dictatorship o ke ʻano ʻino loa.
ʻO ka pane nui o ka ʻIseraʻela, diplomatic a me ka hoʻonaʻauao, i ka hoʻopiʻi hope ʻana he manawa pōkole kēia mau hana āpau - e loli lākou inā ʻoi aku ka maikaʻi o ka Palestinians, ma nā wahi a pau. Akā inā e noiʻi kekahi, ʻaʻole e haʻi i ka noho ʻana i nā ʻāina i noho ʻia, e hoʻomaopopo kekahi i ka hoʻohenehene o kēia mau manaʻo.
Ua hoʻoholo ka poʻe hana kulekele ʻIseraʻela, e like me kā mākou i ʻike ai, e mālama i ka noho ʻana i ka wā e noho mau ai ka mokuʻāina Iudaio. He ʻāpana ia o ka ʻōnaehana politika o ka ʻIseraʻela i manaʻo ai he kūlana quo, ʻoi aku ka maikaʻi ma mua o nā loli. Na ka ʻIseraʻela e hoʻomalu i ka hapa nui o Palesetina a, no ka mea, e hoʻokomo mau ʻia kahi heluna Palestinian nui, hiki ke hana ʻia kēia ma nā ala nondemocratic.
Eia hou, ʻoiai na hoike a pau ku e, ke ʻōlelo nei ka mokuʻāina ʻo ʻIseraʻela he mea hoʻomālamalama ka noho ʻana. ʻO ka moʻolelo ma aneʻi ʻo ka ʻIseraʻela i hele mai me ka manaʻo maikaʻi e hana i kahi ʻoihana lokomaikaʻi akā ua koi ʻia e lawe i kahi ʻano paʻakikī no ka hana ʻino o Palestinian.
I ka makahiki 1967, ua mālama ke aupuni i ka West Bank a me ka Gaza Strip ma ke ʻano he ʻāpana maoli o "Eretz Israel," ka ʻāina o ka ʻIseraʻela, a ua mau kēia ʻano mai ia manawa. Ke nānā ʻoe i ka hoʻopaʻapaʻa ma waena o ka ʻaoʻao ʻākau a me ka ʻaoʻao hema o ka ʻIseraʻela ma kēia kumuhana, ʻo kā lākou kūʻē ʻana e pili ana i ka hoʻokō ʻana i kēia pahuhopu, ʻaʻole no ka pono.
Ma waena naʻe o ka lehulehu ākea, aia ka hoʻopaʻapaʻa maoli ma waena o ka mea i kapa ʻia he "hoʻōla" a me nā "mālama." Ua manaʻo ka "hoʻōla" ua loaʻa hou ka ʻIseraʻela i ka puʻuwai kahiko o kona ʻāina hānau a ʻaʻole hiki ke ola i ka wā e hiki mai ana me ka ʻole o ia. I ka hoʻohālikelike ʻana, ua hoʻopaʻapaʻa nā "mālama" e hoʻololi ʻia nā ʻāina no ka maluhia me Ioredane, ma ka hihia o West Bank, a me ʻAigupita ma ka hihia o Gaza Strip. Eia nō naʻe, ʻaʻole liʻiliʻi ka hopena o kēia hoʻopaʻapaʻa lehulehu i ke ʻano o ka manaʻo o ka poʻe hana kulekele i ka hoʻoponopono ʻana i nā ʻāina i noho ʻia.
ʻO ka hapa maikaʻi loa o kēia "ʻoihana hoʻonaʻauao" ʻo ia ke ʻano o ke aupuni no ka mālama ʻana i nā ʻāina. I ka wā mua, ua māhele ʻia ka wahi i "Arab" a me nā wahi "Iudaio". ʻO kēlā mau wahi i piha i ka poʻe Palestinians i lilo i mea kūʻokoʻa, e holo ʻia e nā hoa hana kūloko ma lalo o ke aupuni koa. Ua hoʻololi wale ʻia kēia aupuni me kahi hoʻokele kīwila i ka makahiki 1981.
ʻO nā wahi ʻē aʻe, nā wahi "Iudaio", ua hoʻopaʻa ʻia me nā noho Iudaio a me nā kahua kaua. Ua manaʻo ʻia kēia kulekele e haʻalele i ka heluna kanaka ma West Bank a me Gaza Strip i nā ʻāpana ʻokoʻa me nā wahi ʻōmaʻomaʻo a i ʻole kahi hiki ke hoʻonui i ke kūlanakauhale.
Ua ʻino wale nā mea i ka wā ma hope koke o ka noho ʻana, ʻO Gush Emunim Ua hoʻomaka ka noho ʻana ma West Bank a me Gaza Strip, me ka ʻōlelo ʻana e hahai ana i ka palapala ʻāina o ka Baibala ma mua o ka palapala aupuni. I ko lākou komo ʻana i nā wahi paʻa paʻa o Palestine, ʻoi aku ka emi o ka wahi i waiho ʻia no nā kamaʻāina.
ʻO ka ʻāina ka mea e pono ai i kēlā me kēia papahana colonization - ma nā ʻāina i noho ʻia ua loaʻa kēia ma muli o ka lawe ʻia ʻana o ka ʻāina, ka hoʻokuke ʻana i nā kānaka mai kahi a lākou i noho ai no nā hanauna, a hoʻopaʻa iā lākou i loko o nā enclaves me nā wahi paʻakikī.
Ke lele ʻoe ma luna o ke Komohana Komohana, hiki iā ʻoe ke ʻike maopopo i nā hopena kiʻi kiʻi o kēia kulekele: nā kāʻei o nā wahi i hoʻokaʻawale i ka ʻāina a kālai i nā kaiāulu Palestinian i nā kaiāulu liʻiliʻi, kaʻawale, a ʻoki ʻia. Hoʻokaʻawale ka Judaization i nā kauhale mai nā kauhale, nā kauhale mai nā kūlanakauhale, a i kekahi manawa e hoʻokaʻawale i kahi kauhale hoʻokahi.
ʻO kēia ka mea i kapa ʻia e ka poʻe naʻauao he palapala honua o ka pōʻino, ʻaʻole ka mea liʻiliʻi loa mai ka lilo ʻana o kēia mau kulekele i mea pōʻino kaiaola pū kekahi: hoʻomaloʻo i nā kumu wai a hoʻopau i kekahi o nā wahi nani loa o ka ʻāina Palestine.
Eia kekahi, ua lilo nā wahi i wahi wela kahi i ulu ʻole ai ka extremism Iudaio - ʻo ka poʻe i hoʻopilikia nui ʻia ʻo ia ka Palestinians. No laila, ua hoʻopau ka noho ʻana ma Efrat i ke kahua hoʻoilina honua o ke awāwa ʻo Wallajah kokoke i Betelehema, a ʻo ke kauhale ʻo Jafneh kokoke i Ramallah, ka mea i kaulana no kona mau kahawai wai hou, ua nalowale kona ʻano he wahi mākaʻikaʻi. He mau hiʻohiʻona liʻiliʻi wale nō kēia o nā haneli o nā hihia like.
ʻAʻole Demokarata ka luku ʻana i nā hale o Palestinians
ʻAʻole he mea hou ka wāwahi hale ma Palesetina. E like me ka nui o nā ʻano hana ʻino o ka hoʻopaʻi hui ʻana i hoʻohana ʻia e ka ʻIseraʻela mai 1948, ua hāpai mua ʻia a hoʻohana ʻia e ke aupuni Mandatory Pelekane i ka wā o ka Great Arab Revolt o 1936–39.
ʻO kēia ke kipi mua o Palesetina e kūʻē i ke kulekele kākoʻo o ka Manaʻo Pelekane, a ua lawe ka pūʻali koa Pelekania i ʻekolu makahiki e kinai ai. Ma ke kaʻina hana, ua wāwahi lākou ma kahi o ʻelua kaukani hale i ka wā o nā hoʻopaʻi hui like ʻole i kau ʻia i ka lehulehu.
Ua hoʻohiolo ʻo ʻIseraʻela i nā hale mai kahi kokoke i ka lā mua o kāna noho pūʻali koa ma ke Komohana Komohana a me ka Gaza Strip. Ua puhi ka pūʻali i nā haneli mau hale i kēlā me kēia makahiki ma muli o nā hana like ʻole i hana ʻia e kēlā me kēia ʻohana.
Mai nā hōʻino liʻiliʻi o ka noho aliʻi a hiki i ke komo ʻana i nā hana ʻino e kūʻē i ka noho ʻana, ua wikiwiki ka poʻe ʻIseraʻela e hoʻouna i kā lākou bulldozers e hoʻopau i kahi hale kino wale nō akā i ke ʻano o ke ola a me ke ola. Ma ka ʻāina nui o Ierusalema (e like me ka ʻIseraʻela) he hoʻopaʻi nō hoʻi ka wāwahi ʻana no ka hoʻonui ʻole ʻia ʻana o kahi hale e kū nei a i ʻole ka uku ʻole ʻana i nā bila.
ʻO kekahi ʻano o ka hoʻopaʻi hui ʻana i hoʻi hou i ka repertoire o ka ʻIseraʻela ʻo ia ke keakea ana i na hale. E noʻonoʻo ʻoe ua pani ʻia nā puka a me nā puka makani a pau o kou hale e ka sima, ka pāpaʻa, a me nā pōhaku, no laila ʻaʻole hiki iā ʻoe ke hoʻi hou a kiʻi paha i kekahi mea āu i lawe ʻole ai i waho i ka manawa. Ua ʻimi koʻikoʻi au i kaʻu mau puke mōʻaukala e ʻimi i kahi laʻana ʻē aʻe, akā ʻaʻole i loaʻa kahi hōʻike o ia ʻano hana ʻino i hana ʻia ma nā wahi ʻē aʻe.
ʻAʻole Demokarata ka luku ʻana i ke kūʻē Palestinian
ʻO ka hope, ma lalo o ka "ʻoihana hoʻonaʻauao," ua ʻae ʻia ka poʻe noho e hana i nā pūʻulu kiaʻi e hoʻopilikia i nā kānaka a luku i kā lākou waiwai. Ua hoʻololi kēia mau pūʻulu i ko lākou ala i nā makahiki.
I ka makahiki 1980, ua hoʻohana lākou i ka weliweli maoli - mai ka hōʻeha ʻana i nā alakaʻi Palestinian (ua nalowale kekahi o lākou i kona mau wāwae i kēlā hoʻouka kaua), i ka noʻonoʻo ʻana i ka puhi ʻana i nā hale pule ma Haram al-Sharif ma Ierusalema.
I kēia kenekulia, ua komo lākou i ka ʻo ka hoʻomāinoino i kēlā me kēia lā i nā Palestinians: uhuki i ko lakou mau laau, e luku ana i ka lakou mau hua, a pana wale i ko lakou mau home a me na kaa. Mai ka makahiki 2000, ua hōʻike ʻia ma kahi o hoʻokahi haneli o ia mau hoʻouka kaua i kēlā me kēia mahina ma kekahi mau wahi e like me Heberona, kahi i noho ai nā ʻelima haneli, me ka ka launa pū ʻana o ka pūʻali koa ʻIseraʻela, hoʻopilikia i ka poʻe kamaʻāina e noho kokoke ana ma kahi ʻano ʻino loa.
Mai ka hoʻomaka ʻana o ka noho ʻana i kēlā manawa, ua hāʻawi ʻia nā Palestinians i ʻelua mau koho: e ʻae i ka ʻoiaʻiʻo o ka hoʻopaʻa paʻa mau ʻana i loko o ka hale paʻahao mega no ka manawa lōʻihi loa, a i ʻole ka pilikia o ka pūʻali koa ikaika loa ma ka Middle East. I ka wā i kū'ē ai ka poʻe Palestinian - e like me kā lākou i hana ai ma 1987, 2000, 2006, 2012, 2014, a me 2016 - ua manaʻo ʻia lākou he mau koa a me nā ʻāpana o kahi pūʻali koa maʻamau. No laila, ua pahū ʻia nā kauhale a me nā kūlanakauhale me he mea lā he mau kahua kaua a ua kī ʻia ka lehulehu kīwila ʻole me he pūʻali koa ma ke kahua kaua.
I kēia lā, ʻike nui mākou e pili ana i ke ola ma lalo o ka noho ʻana, ma mua a ma hope o Oslo, e lawe koʻikoʻi i ka ʻōlelo ʻana e hōʻemi ʻia ka hoʻoluhi hewa ʻole. ʻO ka hopu ʻana me ka hoʻokolokolo ʻole, e like me ka mea i ʻike ʻia e nā mea he nui i nā makahiki; ka wawahi ana o na tausani hale; ka pepehi ana a me ka hoeha ana i ka mea hala ole; ka hoʻokahe ʻana o nā pūnāwai wai - ʻo ia nā mea a pau e hōʻike ana i kekahi o nā aupuni koʻikoʻi o kēia manawa.
Hoʻopaʻa ʻo Amnesty International i kēlā me kēia makahiki ma ke ʻano ākea loa i ke ʻano o ka ʻoihana. Eia mai ko lakou 2015 moʻolelo:
Ma ke Komohana Komohana, me Ierusalema Hikina, ua hana nā pūʻali koa ʻIseraʻela i ka pepehi kanaka kīwila Palestinian, me nā keiki, a ua hoʻopaʻa ʻia nā tausani o Palestinians i kūʻē kūʻē a kūʻē ʻole paha i ka hoʻomau ʻana o ka pūʻali koa o ka ʻIseraʻela, e paʻa ana i nā haneli he mau haneli. Ua hoʻomau ʻia ka hoʻomāinoino a me nā hana ʻino ʻē aʻe a ua hana ʻia me ka hoʻopaʻi ʻole.
Ua hoʻomau nā luna i ka hoʻolaha ʻana i nā hoʻopaʻapaʻa hewa ʻole ma West Bank, a ua kāohi nui i ke kūʻokoʻa o ka neʻe ʻana o Palestinians, e hoʻopaʻa hou i nā mea paʻa ma waena o ka piʻi ʻana o ka hana ʻino mai ʻOkakopa, ʻo ia hoʻi ka hoʻouka ʻana i nā makaʻāinana Israeli e nā Palestinians a me ka hoʻokō extrajudicial e nā pūʻali koa ʻIseraʻela. Ua hoʻouka ka poʻe noho o ka ʻIseraʻela ma West Bank i ka Palestinians a me kā lākou waiwai me ka hoʻopaʻi ʻole. Ua noho ʻo Gaza ma lalo o kahi hoʻopaʻapaʻa pūʻali koa o ka ʻIseraʻela i kau i ka hoʻopaʻi hui ma luna o kona poʻe kamaʻāina. Ua hoʻomau nā mana i ka luku ʻana i nā hale Palestinian ma West Bank a i loko o ka ʻIseraʻela, ʻoi aku hoʻi ma nā kauhale Bedouin ma ka ʻāina ʻo Negev / Naqab, me ka hoʻokuke ʻana i ko lākou poʻe kamaʻāina.
E lawe mākou i kēia i nā pae. ʻO ka mea mua, pepehi kanaka - ka mea a Amnesty i kapa ai he "pepehi hewa ʻole": ma kahi o ʻumikūmālima tausani Palestinians i pepehi ʻia "ma ke kānāwai" e ka ʻIseraʻela mai 1967. Aia ma waena o lākou he ʻelua tausani keiki.
ʻO ka hoʻopaʻahao ʻana i nā Palestinians me ka hoʻokolokolo ʻole ʻaʻole ia he Demokarata
ʻO kekahi hiʻohiʻona o ka "ʻoihana hoʻonaʻauao" ʻo ia ka hale paʻahao me ka hoʻokolokolo ʻole. ʻO kēlā me kēia ʻelima Palestinian ma West Bank a me Gaza Strip i loaʻa i kahi ʻike like.
He mea maikaʻi ke hoʻohālikelike i kēia hana a ka ʻIseraʻela me nā kulekele ʻAmelika like i ka wā ma mua a me kēia manawa, ʻoiai ʻo ka poʻe hoʻohewa o ka neʻe ʻana o ka boycott, divestment, and sanctions (BDS) e ʻōlelo nei he ʻoi aku ka hewa o nā hana US. ʻO ka ʻoiaʻiʻo, ʻo ka laʻana ʻAmelika maikaʻi loa ʻo ia ka ka halepaahao me ka hookolokolo ole hoʻokahi haneli tausani kānaka Iapana i ka wā o ke Kaua Honua II, me kanakolu tausani i hoʻopaʻa ʻia ma lalo o ka mea i kapa ʻia ʻo "kaua i ka weliweli."
ʻAʻohe o kēia mau helu i kokoke i ka helu o nā Palestinians i ʻike i ke kaʻina hana: me ka poʻe ʻōpio loa, nā ʻelemakule, a me ka poʻe i hoʻopaʻa ʻia i ka wā lōʻihi.
ʻO ka hopu ʻana me ka ʻole o ka hoʻokolokolo ʻana he mea ʻeha. ʻO ka ʻike ʻole i nā hoʻopiʻi kūʻē iā ʻoe, ʻaʻohe pilina me kahi loio a ʻaʻole loa e launa pū me kou ʻohana, ʻo ia wale nō kekahi o nā hopohopo e pili ana iā ʻoe ma ke ʻano he paʻahao. ʻOi aku ka hoʻomāinoino, hoʻohana ʻia ka nui o kēia mau hopu ʻana i mea e koi ai i ka poʻe e hana like. Hoʻohana pinepine ʻia ka hoʻolaha ʻana i nā lono a i ʻole ka hoʻohilahila ʻana i ka poʻe no kā lākou mea i ʻōlelo ʻia a i ʻole ka moe kolohe maoli ʻia e hoʻohana pinepine ʻia ma ke ʻano he ala no ka hoʻohana ʻana i ka complicity.
No ka hoʻomāinoino, ʻo ka pūnaewele hilinaʻi Monitor Waena Hikina Ua hoʻopuka ʻo ia i kahi ʻatikala weliweli e wehewehe ana i nā hana ʻelua haneli i hoʻohana ʻia e ka ʻIseraʻela e hoʻomāinoino i ka Palestinians. Hoʻokumu ʻia ka papa inoa ma kahi hōʻike UN a me kahi hōʻike mai ka hui pono kanaka Israeli B'Tselem. Ma waena o nā ʻano hana ʻē aʻe, ʻo ia ka hahau ʻana, ke kaulahao ʻana i nā paʻahao i nā puka a i ʻole nā noho no nā hola, ka ninini ʻana i ka wai anuanu a me ka wela ma luna o lākou, ka huki ʻana i nā manamana lima, a me ka wili ʻana i ka ʻāʻī.
ʻAʻole ʻo ʻIseraʻela he Demokalaka
No laila, ʻo ka mea a mākou e hoʻokūkū ai ma ʻaneʻi, ʻaʻole wale ka ʻōlelo a ka ʻIseraʻela e hoʻomau i kahi ʻoihana hoʻomālamalama akā ʻo kāna hana hoʻi. e hoʻohalahala ana i ke aupuni democracy. ʻO ia ʻano hana i nā miliona o ka poʻe ma lalo o kāna aupuni e hāʻawi i ka wahaheʻe i kēlā ʻano kālai'āina.
Eia naʻe, ʻoiai nā ʻāpana nui o nā hui kīwila ma ka honua holoʻokoʻa e hōʻole i ka ʻIseraʻela i kona hoʻopunipuni ʻana i ka demokala, ʻo kā lākou elite politika, no nā kumu like ʻole, mālama mau lākou iā ia ma ke ʻano he lālā o ka hui kūʻokoʻa o nā mokuʻāina democratic. Ma nā ʻano he nui, ʻo ka kaulana o ka neʻe ʻana o ka BDS e hōʻike ana i ka huhū o kēlā mau hui me nā kulekele o kā lākou aupuni i ka ʻIseraʻela.
No ka hapa nui o ka ʻIseraʻela, ʻaʻole pili kēia mau ʻōlelo hoʻopaʻapaʻa i ka maikaʻi a me ka maikaʻi ʻole. Pili ka mokuʻāina ʻo ʻIseraʻela i ka manaʻo he mea noho lokomaikaʻi. ʻO ka manaʻo hoʻopaʻapaʻa no ka "ʻoihana hoʻonaʻauao" ke manaʻo nei, e like me ka awelika o ka poʻe Iudaio ma ka ʻIseraʻela, ʻoi aku ka maikaʻi o ka poʻe Palestinians ma lalo o ka noho ʻana a ʻaʻohe kumu o ka honua e kūʻē iā ia, koe wale nō me ka ikaika. Inā he kākoʻo koʻikoʻi ʻoe no ka ʻIseraʻela ma waho, e ʻae pū ʻoe i kēia mau manaʻo.
Aia nō naʻe nā ʻāpana o ka ʻIseraʻela i ʻike i ka pono o kekahi o nā koi i hana ʻia ma aneʻi. I nā makahiki 1990, me nā pae like ʻole o ka manaʻoʻiʻo, he helu nui o nā mea hoʻonaʻauao Iudaio, nā mea nūpepa, a me nā mea pena kiʻi i hōʻike i ko lākou kānalua e pili ana i ka wehewehe ʻana o ka ʻIseraʻela ma ke ʻano he demokala.
Pono ka wiwo ʻole e kūʻē i nā moʻolelo kumu o ke kaiāulu a me ka mokuʻāina. ʻO ia ke kumu i haʻalele ai kekahi poʻe o lākou mai kēia kūlana wiwo ʻole a hoʻi i ka hele wāwae ʻana i ka laina laulā.
Eia nō naʻe, no kekahi manawa i nā makahiki he ʻumi hope o ke kenekulia i hala, ua hana lākou i nā hana e kūʻē i ka manaʻo o ka ʻIseraʻela demokratika. Ua hōʻike lākou i ka ʻIseraʻela ma ke ʻano he kaiāulu ʻē aʻe: ʻo nā lāhui nondemocratic. ʻO kekahi o lākou, ka mea kālaihonua Oren Yiftachel mai ke Kulanui ʻo Ben-Gurion, ua hōʻike ʻo ia i ka ʻIseraʻela ma ke ʻano he lāhui, he aupuni e hoʻomalu ana i kahi mokuʻāina hui ʻia me ka makemake kānāwai a me ka manaʻo no ka lāhui ma mua o nā mea ʻē aʻe. ʻO nā mea ʻē aʻe i hele aʻe, e kapa ana i ka ʻIseraʻela he mokuʻāina apartheid a i ʻole he mokuʻāina noho-kolonial.
I ka pōkole, ʻo kēlā me kēia wehewehe ʻana i hāʻawi ʻia e kēia mau loea koʻikoʻi, ʻaʻole ʻo "democracy" i waena o lākou.
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai
2 Comments
ʻO Tom kāu i ʻōlelo ai.
E hoʻokuʻu i ka hoʻopiʻi o ka "anti-seimitism", e uhi ana i ka ʻoiaʻiʻo ʻo Zionism IS racism a me ka hui Zionist e hoʻomalu nei iā Palestine i hana i kahi aupuni apartheid.
E ʻike koke mākou i kahi Palestine secular democratic me nā kuleana like no ka poʻe a pau e noho ana ma laila - me ka poʻe Palestinians i haʻalele ʻia o ka Diaspora e hoʻohana nei i kā lākou kuleana e hoʻi. BDS