Ma kahi ʻōlelo i paʻi mua ʻia ma o ka pūnaewele Telesur, "The BBC and the Rwandan Genocide,"[1] Ua kākau maikaʻi ʻo York University Associate Professor Justin Podur e pili ana i ka moʻolelo BBC 2 hou loa, "Rwanda's Untold Story,"[2] kahi palapala e ʻālohilohi ana. ʻAʻole wale kekahi kukui koʻikoʻi e pili ana i ke kuleana o ka dictator Paul Kagame a me kāna Rwandan Patriotic Front (RPF) i ka wā o nā hanana koko o 1994 a ma luna o nā makahiki 20 mai ia manawa, akā ma ka moʻolelo maʻamau o ka "Rwandan genocide."
Hana ka BBC 2 i kēia ma ka hāʻawi ʻana i ka manawa ea i nā helu i ʻike maikaʻi ʻia i hoʻokaʻawale ʻia i loko o ka media hoʻokumu. Ma waena o kēia mau mea ʻo Theogene Rudasingwa lāua ʻo Kayumba Nyamwasa, nā mea hana kiʻekiʻe kiʻekiʻe o Kagame i kēia manawa i koi ʻia e noho pio no ke kūʻē ʻana i kāna aupuni a hoʻolaʻa ʻia i kona hāʻule ʻana. ʻO kekahi ʻo Aloys Ruyenzi, he lālā mua o ke kiaʻi pilikino o Kagame, nāna i haʻi i kāna mea i lohe ai ma kahi hālāwai ma waena o Kagame a me kāna mau limahana kokoke loa i ka manawa i hāʻawi ai ʻo Kagame i ke kauoha no ka pana ʻana i ka mokulele Falcon 50 a ka Pelekikena Rwanda Juvénal Habyarimana ma ʻApelila 6, 1994. , ka hanana a Kagame i hoʻohana ai no ka hoʻomaka ʻana i ka hana ʻino hope loa a RPF e hopu i ka mana aupuni ma Rwanda.
ʻO kekahi ʻē aʻe ʻo Carla Del Ponte, he luna hoʻopiʻi mua ma ka International Criminal Tribunal for Rwanda (ICTR), nāna i haʻi i ke ʻano o kona hoʻomaha ʻia ʻana o kāna hana ma 2003 no ka wehe ʻana i kahi hoʻokolokolo i nā hewa RPF a laila hōʻole i ka hoʻopiʻi ʻana mai ʻAmelika Hui Pū ʻIa. Beritania e hoopau ia. ʻO kekahi ʻē aʻe ʻo James Lyons he luna hoʻoweliweli FBI mua, ʻo ia ka Luna Hoʻokele o ka ICTR; Ua haʻi ʻo Lyons i ka BBC 2 ma 1996-1997, ua hoʻomohala kāna hui i nā kumu paʻa e ʻōlelo ana ʻo Kagame ke kuleana no ka pepehi kanaka ʻo Habyarimana, ʻo ia wale nō ke kauoha ʻo ICTR Luna Hoʻopiʻi Louise Arbor e pani i ka hoʻokolokolo a luku ʻia nā hōʻike.
Ma waena o nā malihini ʻē aʻe, ʻo Filip Reyntjens ka mea akamai Belgian, he loea i ka moʻolelo o ka ʻāina ʻo Great Lakes ma waena o ʻApelika; Ua ʻōlelo pololei ʻo Reyntjens ma ke kāmela e manaʻo ʻo ia ʻo Kagame ʻo "ka mea hana hewa kaua koʻikoʻi ma ke keʻena i kēia lā." ʻO ke Konela Belgian ʻo Luc Marchal, he lālā kūlana kiʻekiʻe ma mua o ka United Nations Assistance Mission ma Rwanda (UNAMIR) me ke kuleana no ke kūlanakauhale nui, ʻo Kigali. A, ʻo ka mea nui paha o nā mea a pau, hāʻawi ka BBC 2 i kahi ʻāpana nui o kāna palapala moʻolelo i ka hana a ʻelua mau kaukaʻi ʻAmelika ma ke Kulanui o Michigan, ʻo Allan Stam lāua ʻo Christian Davenport, nāna mai 1998 i hana i ka noiʻi kahua koʻikoʻi ma Rwanda, a ka poʻe i hele i ka hoʻomohala ʻana i nā wehewehe ikaika a hoʻonāukiuki e pili ana i ka mea i hana maoli ʻia ma Rwanda i ka makahiki 1994.[3]
Ma kāna loiloi, hāʻawi ʻo Podur i kekahi mau paukū e nānā i nā ʻano hoʻokūkū i hoʻohana ʻia e ka mea kākau moʻolelo ʻo Gérard Prunier, Reyntjens, Davenport a me Stam, a me nā mea ʻē aʻe e hoʻohālikelike i ka nui o ka pepehi kanaka ma Rwanda i ka makahiki 1994 a me ke ʻano lāhui o nā mea i hōʻeha ʻia. Ua hana mākou i ka hana like i ka wā i hala, [4] a ua hana hou i loko o kahi puke e hiki mai ana i kapa ʻia. ʻO ka hoʻomau ʻana i ka wahaheʻe: ʻO ka Genocide Rwandan i ka Pūnaehana Propaganda, 20 mau makahiki ma hope (Na Puke Nuhou Maoli).
ʻO ka pīhoihoi, lawe ʻo Podur i kahi ʻokoʻa i kā mākou mau hana akā ʻaʻole i kekahi o nā mea ʻē aʻe. ʻIke mākou i kēia mea ʻē, ʻoiai mākou e ʻoki kokoke ana i ke ʻano o Davenport a me Stam, ʻelua o nā hōkū o ka BBC 2 documentary.
Ma kahi hoʻololi koʻikoʻi ma waena o Jane Corbin, ka mea hōʻike BBC 2, a me Allan Stam, aʻo mākou (mai ka māka 29:40 o ke kope Vimeo o ka palapala palapala ma):
ʻO Jane Corbin: Ua ʻae ʻia ma kahi o hoʻokahi miliona poʻe Rwanda i make i ka luku ʻana i loko o ʻekolu mahina wale nō, a ʻōlelo ke aupuni ma luna o 90 pakeneka he Tutsis. Akā, nīnau kekahi poʻe hoʻonaʻauao i kēia mana mana.
Allan Stam: Ua hana ʻia ka hana ʻino i ka makahiki 1994 e nā ʻaoʻao a pau, a me kēlā me kēia mea i komo i kēia kaua, a me ka haki ʻana o ka nohona. Ua hana ʻino ʻino, a ua make nā haneli haneli o nā kānaka no ke kumu ʻole.
ʻO Jane Corbin: ʻAʻole hilinaʻi mau ka heluna kanaka i ka wā o ka luku ʻana a me nā makahiki pilikia ma mua. Akā ʻōlelo ka poʻe hoʻonaʻauao ʻAmelika ua hoʻohana lākou i nā helu pololei loa i loaʻa.
Allan Stam: Inā he miliona ka poʻe i make ma Rwanda i ka makahiki 1994—a he mea hiki loa ia—ʻaʻohe ala e hiki ai i ka hapa nui o lākou ke Tutsi.
ʻO Jane Corbin: Pehea ʻoe i ʻike ai?
Allan Stam: No ka lawa ole o na Tutsi ma ka aina.
ʻO Jane Corbin: Ua helu ka poʻe hoʻonaʻauao he 500,000 Tutsis ma mua o ka hakakā ma Rwanda; 300,000 i ola. Ua alakaʻi kēia iā lākou i kā lākou hopena hoʻopaʻapaʻa hope loa.
Allan Stam: Ina he miliona kanaka Rwanda i make, a he 200,000 o lakou he Tutsi, he 800,000 o lakou he Hutu.
ʻO Jane Corbin: He ʻokoʻa loa kēlā i ka manaʻo o ka honua i hana ʻia i ka pepehi kanaka Rwandan.
Allan Stam: ʻO ka mea i manaʻoʻiʻo ai ka honua, a me ka mea i hana maoli ʻia, he ʻokoʻa loa.
Ma nā hiʻohiʻona a pau, aloha ʻo Podur i kēia loiloi; ʻike mākou he hemahema.
Ma waena o nā kumu kūpono e pono e noʻonoʻo ʻia, ʻo ia ka heluna kanaka o Rwanda i ka hoʻomaka ʻana o ʻApelila 1994, nā pākēneka o ka poʻe Hutu a i ʻole Tutsi, ehia mau poʻe Rwanda i make mai ʻApelila 6 a hiki i ka hopena o Iulai, 1994, a ʻehia ka nui. Ua ola ʻo Hutu lāua ʻo Tutsi i ka hoʻokahe koko. He mea maʻalahi loa ʻo Davenport-Stam i nā mea āpau a i ʻole kekahi o kēia mau kumu (ʻo ia hoʻi, ka helu o nā mea ola Tutsi, kahi a lākou e waiho ai ma 300,000[5]), i hāʻawi ʻia i nā loli hiki. Ma hope o nā mea a pau, ua hoʻoikaika ʻia kā lākou hana, ma mua o ka dogmatic.
E hoʻopili mākou i ke ʻano hana Davenport-Stam.
Ma kāna hōʻike i ka mahina ʻo Kepakemapa 1993 i ka UN Secretary-General e pili ana i kāna huakaʻi ʻike i Rwanda i ka wā o ʻAukake o kēlā makahiki, ua kākau ka Canadian Lieut.-General a me ka luna koa hope o UNAMIR Roméo Dallaire he 7,347,000 ka nui o ka poʻe o Rwanda i kēlā manawa, a he 90 mau kānaka. ʻO ka pākēneka he Hutu (a i ʻole 6,612,300 paha), a he 9 pākēneka he Tutsi (ma kahi o 661,230).[6]
ʻO kēia nā hoʻohālikelike, maopopo, ma muli o nā pākēneka i hōʻike ʻia; ke hoʻohana wale nei mākou iā lākou e hōʻike a hoʻopili i ka loiloi o Davenport a me Stam's methodology.
Hoʻopaʻa ʻia ka papa 1 i ke ʻano o kā lākou ʻano hana, me ka hoʻohana ʻana i nā demographics ʻAukake 1993 o Rwanda e like me ka hōʻike ʻana i ka UN e Roméo Dallaire.
Papa 1. Nā pae a me nā ʻano lāhui o ka make i ka “Rwandan genocide,” i hoʻokumu ʻia ma ka hōʻike a Roméo Dallaire ʻo Sepatemaba, 1993 Reconnaissance Mission Report i ke Kakauolelo Nui o UN. [*]
Ka nui o na make | ʻO nā mea ola Tutsi | Na make o Tutsi | Make Hutu |
500,000 | 300,000 | 361,000 | 139,000 |
800,000 | 300,000 | 361,000 | 439,000 |
1,100,000 | 300,000 | 361,000 | 739,000 |
[*] Hoʻoponopono ʻia mai ka Papa 1, Pauku 4 o kā mākou puke e hiki mai ana. ʻO ka hoʻomau ʻana i ka wahaheʻe: ʻO ka Genocide Rwandan i ka Pūnaehana Propaganda, 20 mau makahiki ma hope (Na Puke Nuhou Maoli). Me ka pōʻai, ma muli o ka heluna kanaka Tutsi ma Rwanda e like me ka hōʻike ʻana e Dallaire i Kepakemapa 1993 ma kahi o 661,000, a ma muli o ka manaʻo o Davenport-Stam no nā poʻe Tutsi i pakele o 300,000 mai ʻAukake 1994.
ʻO ka Papa 1 ka mea i hōʻike ʻia ʻo ka liʻiliʻi o ka huina o nā make ma Rwanda i ka makahiki 1994, ʻo ia ka nui o ka pakeneka o nā Tutsi. ʻO ka mea ʻē aʻe, ʻoi aku ka nui o ka nui o nā make, ʻoi aku ka nui o ka make ʻana o nā Hutu holoʻokoʻa, a ʻoi aku ka nui o ka pākēneka o ka Hutu. Ma muli o ka helu i manaʻo ʻia he 300,000 mau mea ola Tutsi (ʻo ia ka mea mau i ka hana a Davenport lāua ʻo Stam), inā 500,000 mau Rwandans i make i ka wā o ʻApelila – Iulai, a laila 361,000 o lākou he Tutsi, a he 139,000 nā Hutu. (E nānā i ka lālani ʻelua.) Pēlā nō, ma muli o nā manaʻo o ka poʻe i make, inā he 1.1 miliona mau Rwandans i make i ka wā o ʻApelila - Iulai, a laila he 361,000 o lākou he Tutsi, akā ʻo 739,000 he Hutu. (E nānā i ka lālani ʻehā.) ʻO ka pōkole, me nā helu i hōʻike pinepine ʻia no ka huina i pepehi ʻia ma Rwanda i ka makahiki 1994 o 800,000 a ʻoi aku paha, ʻike ʻia ua ʻoi aku ka nui o ka poʻe Hutu i ka "holo ʻo Rwandane" ma mua o ka poʻe Tutsi.
Ma muli o ka hoʻohana ʻana i kahi ʻano hana i ka loiloi ʻana i ka helu a me ka ʻano lāhui o nā make i hiki ke make ma Rwanda i ka makahiki 1994 i like loa me Davenport a me Stam, no ke aha lā e lawe ai ʻo Justin Podur i kahi pilikia ikaika me mākou?
Ke manaʻoʻiʻo nei mākou e kau nei kēia ma ka ʻoiaʻiʻo ʻaʻole hiki iā Podur ke hoʻopau i ka manaʻoʻiʻo i ke kumu hoʻohālike maʻamau o ka "genocide Rwanda," ʻo ia ka mea e hoʻomau nei ʻo ka pepehi kanaka ma Rwanda ka hopena o ka hoʻoikaika ʻana a hoʻolālā ʻia ma ka ʻaoʻao o ka ʻāina. ʻO ka hapa nui o Hutu e hoʻopau i kāna heluna Tutsi liʻiliʻi. ʻAʻole hiki iā Podur ke noʻonoʻo i nā hanana o 1994 ma kekahi ʻano ʻē aʻe. Hoʻopau wale ʻo ia i ka hiki ʻana iā Paul Kagame a me RPF ke poʻo génocidaires hoʻokele i nā hanana o ʻApelila a Iulai (a ma waho aʻe). Hoʻopili ʻo ia i ka ʻoiaʻiʻo ʻo ka Hutu ka poʻe i hōʻeha nui i nā helu helu mana.
I ka wehewehe ʻana i kona manaʻo i ke kumu o ka pepehi kanaka, ʻaʻole ʻo Podur i kā mākou kākau ʻana i ka makahiki 2010 ʻo ka "RPF wale nō ka mea pepehi kanaka i hoʻonohonoho pono ʻia i loko o Rwanda ma 1994, a ʻo ia wale nō ka mea i hoʻolālā i kahi hoʻouka kaua nui."[ 7] Akā, ua pololei kā mākou ʻōlelo a ua kākoʻo ʻia e nā hōʻike e pili ana i ke kūlana kiʻekiʻe o ka pūʻali koa a me ka mākaukau a me nā hana a ka RPF e like me ka Pūʻali Koa o Rwanda (FAR), a me nā hoʻoholo o ka ICTR.
ʻO kekahi o nā hana a Dallaire i kāna huakaʻi hoʻomaʻamaʻa ʻo ʻAukake 1993 i Rwanda, ʻo ia ka hoʻokō ʻana i kahi loiloi o ka hiki i ka pūʻali koa o ka poʻe hakakā: ʻO ka RPF a me ka FAR. Ma ka ʻōlelo o kāna hōʻike i ke Kakauolelo Nui, ʻoiai ʻo ka FAR i loko o ke ʻano maikaʻi ʻole, a ua noho ʻo ia i loko o kēia kūlana i wāwahi ʻia ma ka liʻiliʻi loa mai kona hoʻopau ʻia ʻana e ka RPF i ka lā Pepeluali (1993), ʻo ka RPF he "punawai. alakaʻi, kūpono, hoʻopaʻi ikaika," a "hōʻike i ka hiki ke lanakila maʻalahi i ka [FAR]."[8]
Ma ʻApelila, 1994, ua hoʻonui nui ʻia kēia ʻokoʻa o ka hiki ke kaua, me ka loaʻa ʻana o ka RPF i nā kahe mau ʻole o nā lako a me nā limahana ma waena o ka palena o Rwanda me Uganda, a me ka nui o kēia mau lako i ka huli ʻana i ka waihona ma ka hale o RPF ma Kigali, ma ke kū'ē i ka Arusha Peace Accords o ʻAukake 1993.
No laila, i ka wā i kauoha ai ʻo Kagame i kāna RPF e huki i ka pahu ma ʻApelila 6, 1994, a pana i ka mokulele pelekikena, pepehi iā Habyarimana a waiho i ke koena o kona aupuni a me nā pūʻali koa i loko o kahi kūlana haunaele, pololei loa ka ʻōlelo ʻana. ʻO ka "RPF ka mea pepehi kanaka [a i ʻole kaua] i hoʻonohonoho maikaʻi ʻia ma Rwanda," e like me kā mākou i hoʻopaʻapaʻa ai ma 2010.
Eia kekahi, ke manaʻo nei mākou ʻaʻole ʻike ʻo Justin Podur i ka nui o ka hoʻokolokolo ʻana a me nā keʻena hoʻopiʻi o ka ICTR i kahi kūlana ma luna o ka Hutu i ʻōlelo ʻia "kipi e hana i ka pepehi kanaka" kūʻē i ka Tutsi i kokoke loa i ka mea i kapa ʻia ʻo "revisionists". "a me ka "hoʻole hoʻopaʻi pepehi kanaka" ma mua o ka nui o nā mea haʻi'ōlelo i makemake e hoʻomaopopo. Ma kā mākou puke e hiki mai ana, hōʻike mākou i kēlā me kēia o nā hihia he 15 i nā hoʻokolokolo hui nui ʻehā ma mua o ka ICTR (Ke Aupuni I a me ke Aupuni II; Koa I a me II), ua hoʻokuʻu ʻia ka ICTR i nā mea i hoʻopiʻi ʻia ʻo Hutu ma ka "kipi e commit genocide” hoʻopiʻi a hoʻohuli ʻia paha ma ka hoʻopiʻi ʻana i kona mau hewa mua ma kēia hoʻopiʻi. Ke manaʻoʻiʻo nei mākou he hopena kupaianaha kēia mau hoʻokuʻu ʻana ma ka ICTR, i hāʻawi ʻia i kāna mau anti-Hutu, pro-Tutsi biases. E like me ka mea maʻamau i ʻike ʻia, ke wehe ʻia kekahi kipi mai ke komisina o na hana i oleloia o ka pepehi kanaka, hoopau kekahi manaʻo (e like me ka "manaʻo e luku holoʻokoʻa a hapa paha"). ʻO ka hoʻoholo ʻana i ka hoʻokolokolo Koa I hele a hiki i ka noʻonoʻo ʻana, "i ka pōʻaiapili o ke kaua e hoʻomau nei me ka RPF," ʻo nā hana a ka FAR ma hope o ka pepehi ʻia ʻana o Habyarimana ua "kūlike me ka hoʻomākaukau ʻana no kahi hakakā mana politika a pūʻali koa. [9] E like me ka moʻolelo i hōʻike ʻia, ua ʻike ʻo Rwanda ma 1994 i kahi hakakā mana politika a me ka pūʻali koa i lanakila ai ka RPF i hoʻonohonoho maikaʻi ʻia, ʻoi aku ka pūʻali koa i ka FAR a me ke aupuni interim post-Habyarimana.
ʻAʻole hōʻike ʻo Podur i ka FAR he pūʻali koa i hoʻonohonoho maikaʻi ʻia a i ʻole ua huli ʻo ia mai ka hakakā ʻana i ka RPF i mea e hoʻokō ai i ka pepehi kanaka Tutsi. No ke aha i ʻākoakoa koke ai ke aupuni kuʻuna, ma hope o ka pepehi ʻia ʻana o Habyarimana, a koho ka FAR e hoʻopau i nā kānaka kīwila Tutsi i ka wā e hoʻopau ai ka lanakila RPF i kā lākou ʻoihana a me ko lākou ola pū kekahi? No ke aha i koi pinepine ai ke aupuni kuokoa a me ke koena o ka FAR i ka pau ʻana o ke ahi me ka RPF—i hōʻole ʻia e ka RPF ma Rwanda a me ʻAmelika Hui Pū ʻIa a me Beretania i ka ʻAha Kūkākūkā—inā ʻo ka manaʻo o ke aupuni interim a me ka FAR e pepehi iā Tutsi makaainana? Ma kā mākou puke e hiki mai ana, ke koʻikoʻi nei mākou i ka pana ʻana o ka mokulele ʻo Pelekikena Habyarimana i ka lā 6 ʻApelila, ʻoiai ua hiki i nā pūʻali RPF o Kagame ke hoʻoneʻe koke, ʻo kēlā me kēia ʻāpana o ka pūʻali koa o Habyarimana ua kāhāhā, hoʻokaʻawale ʻia, a ma hope koke o ka hoʻi hope ʻana. ʻO Roméo Dallaire, kahi punahele hoʻokumu ma Rwanda 1994, a he koa i ʻike ʻia e Barrie Collins "ʻaʻole kūʻokoʻa akā aloha i ka RPF a kūʻē iā Habyarimana, ka MRND a me Farani," [10] hiki ke ʻike i ka ʻoi aku o ka pūʻali koa. o ka RPF i loko o ka hakakā kaua.[11] Inā hiki i ka RPF o Kagame ke lanakila iā Rwanda ma mua o ʻekolu mahina, ʻaʻole anei he mea kupanaha i hiki ke hoʻopaʻa ʻia ʻo Hutu i nā Tutsi?
Ua ʻike a hoʻomaopopo ʻo Podur ʻo "ka pepehi kanaka ʻana o Kagame, ke kaua proxy, a me ka noho ʻana ma ka [Democratic Republic of] Congo ua alakaʻi i ka make ʻana o, ma ka manaʻo maikaʻi loa, miliona mau kānaka" - ka nui o kēia mau Hutu mahuka i holo i Rwanda mai ka hopena o 1990 ma o 1995. Akā, ʻo ka hoʻomau ʻana i nā makahiki he iwakālua i hala i ke ʻano o ka mana, nā pahuhopu o nā mea pepehi poʻokela a me nā mea i hoʻopaʻa ʻia a me nā mea i hōʻeha ʻia i ka "kaua hoʻonohonoho maikaʻi" e hana mua ana ma Rwanda a ma hope koke iho i ka DRC, ʻo ia. he moʻolelo i ʻike ʻole ʻia e Justin Podur.
—- MAKEMAKE —-
[1] Justin Podur, "The BBC and the Rwandan Genocide," Telesur, ʻOkakopa 11, 2014.http://tinyurl.com/nn8fuda >
[2] E ʻike iā Jane Corbin lāua ʻo John Conroy, "Rwanda's Untold Story," BBC 2, ʻOkakopa 1, 2014 (e like me ka mea i hoʻopuka ʻia ma ka pūnaewele Vimeo). http://vimeo.com/107867605 >
[3] E nānā, e laʻa, ʻo Christian Davenport lāua ʻo Allan Stam, "He aha maoli ka mea i hana ʻia ma Rwanda?" Miller-McCune, ʻOkakopa 6, 2009. http://tinyurl.com/lpjan8o >
[4] E nana Edward S. Herman a me David Peterson, ʻO ke kālai'āina o ka pepehi kanaka (Mahina Review Books, 2nd. Ed., 2011), “Rwanda and the Democratic Republic of Congo,” p. 51-68. E ʻike pū i kā mākou "Rwanda a me ka Democratic Republic of Congo i ka Propaganda System," Ka Hoʻohālāwai Mahina, Mei, 2010.http://tinyurl.com/p7omr2f >
[5] Ma kā lākou ʻOkakopa 6, 2009 ʻatikala no Miller-McCune, Ua kākau ʻo Davenport lāua ʻo Stam e ʻōlelo ana ka hui Tutsi ʻo IBUKA "ma kahi o 300,000 Tutsi i ola i ka luku ʻana i ka makahiki 1994." "He aha ka mea i hana ʻia ma Rwanda?" http://tinyurl.com/lpjan8o >
[6] E nana i ka hoike a ke Kakauolelo Nui ma Rwanda (S/26488), Sepatemaba 24, 1993.http://tinyurl.com/k27chgg > Ua hoʻolaha ʻia ʻo Dallaire's Reconaissance Mission Report ma waena o nā lālā o ka UN Security Council ma ke ʻano he mea hoʻohui iā S/26488, akā no ka mea ua helu ʻia ʻo ia no "UN Eyes Only," ʻaʻole i hoʻolaha ʻia i ka lehulehu i kēlā manawa. E hoʻomaopopo ʻo nā helu a mākou e hāʻawi ai no ka Hutu a me Tutsi heluna ma muli o nā pākēneka i hōʻike ʻia e Daillaire, a ʻaʻole i loaʻa ma Dallaire's Report. No ke kope o Dallaire's Report, e nānā iā Peter Erlinder, Ed., Hōʻike o ka UN Reconnaissance Mission i Rwanda—ʻAukake 1993 (Saint Paul, MN: International Humanitarian Law Institute, 2011), maanei para. 30, aoao 34-35.
[7] ʻO Herman lāua ʻo Peterson, "Rwanda a me ka Democratic Republic of Congo i ka Pūnaehana Propaganda." http://tinyurl.com/p7omr2f >
[8] Ma Erlinder, Ed., Hōʻike o ka UN Reconnaissance Mission i Rwanda—ʻAukake 1993, para. 31-69, pp. 35-40; maanei para. 67, p. 40.
[9] Lunakanawai Erik Møse ¶ AL., Ka hoʻohewa, Hoʻopiʻi kūʻē iā Théoneste Bagosora et al., Ka helu hihia ICTR-98-41-T, Dekemaba 18, 2008, para. 2109-2010, p. 539. http://tinyurl.com/ncarqtd >.
[10] Barrie Collins, Rwanda 1994: Ka Moʻolelo o ka Akazu Genocide Conspiracy a me kona mau hopena (London: Palgrave Macmillan, 2014), p. 126.
[11] ʻO Roméo Dallaire, Lulu lima me ka Diabolo: ʻO ka hāʻule o ke kanaka ma Rwanda (Toronto: Vintage Canada, 2004).
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai
4 Comments
Nā Hoa: Ua hoʻomaopopo ʻia ʻo Edward S. Herman a me māua i kēia lā (ʻOkakopa 23) ʻaʻole hoʻopuka ʻo Telesur i nā pane i kāna mau ʻatikala/manaʻo.
Ua ala mai ka pilikia, no ka mea, ua paʻi mua ʻia ka hoʻouka ʻana o Justin Podur i kā mākou hana ma Rwanda ma o Telesur. (E nānā i ka "BBC and the Rwandan Genocide," ʻOkakopa 11, 2014.)
E ʻoluʻolu e lawe i kahi memo i ka poʻe e makemake e hoʻopalapala i kekahi ma kahi hālāwai lehulehu, ʻoiai e hauʻoli ana i ka hoʻopaʻi ʻole i hāʻawi ʻia ma muli o ke kuleana ʻole e pane: ʻo Telesur kāu koho mua.
David Peterson
( * Nā Hoa: Mai ka hoʻokolokolo hou ʻana i ka hoʻopiʻi ʻana i ke aupuni i hoʻokolokolo ʻia i mua o ka International Criminal Tribunal for Rwanda. Ua pono ke ola ma mua o ka lā 6 o ʻApelila, 1994, a i ka wā i hoʻokō ʻia ai ka pepehi kanaka ʻana i ka Pelekikena Rwanda Juvénal Habyarimana, hiki i ka poʻe kipi Hutu ke hoʻokō i kā lākou manaʻo e hoʻopau i nā Tutsi. Ua hana ke Keʻena Hoʻokolokolo.)
D. Ma mua o 8 ʻApelila 1994 Nā ʻōlelo hoʻopiʻi a me nā kipi e hana i ka pepehi kanaka (Ground 4)
……… ...
739. Ua ʻike pū ka Chamber Trial i ka manaʻo ʻana o ka huaʻōlelo "Hutu Power" e hōʻike ana i ke kūʻē nui ʻana i nā ʻaelike ʻo Arusha. Tutsis a ua hoʻoholo ʻo ia: "[i] i manaʻo ka Hoʻopiʻi e unuhi ʻia ka huaʻōlelo ma kēia ʻano, pono e hōʻike maopopo ʻia kēia ma ka Indictment".[1992]
740. Ke hoʻomanaʻo nei ke Keʻena Hoʻopiʻi, ke hoʻokumu ʻia ma luna o nā hōʻike kūlana, ʻo ka loaʻa ʻana o kahi
ʻO ke kipi wale nō ka manaʻo kūpono ma muli o ka huina o nā hōʻike.[1994] Ua ʻike ka Hale Hoʻopiʻi ua noʻonoʻo ke Keʻena Hoʻokolokolo i nā hōʻike o ka mua o ʻApelila 8, 1994
nā hanana akā hōʻole loa i ka ʻike ʻo ia wale nō ka manaʻo kūpono e huki ʻia mai kēia
ʻO ka hōʻike ʻana ua manaʻo ʻo Karemera lāua ʻo Ngirumpatse i nā hewa i uhi ʻia e ke Kānāwai
hana ʻia. Ua wehewehe ke Keena Hookolokolo i kona manao penei:
Ma muli o ka hakakā mau me nā ʻaoʻao politika ʻē aʻe a me ka RPF, a me ka pepehi kanaka ʻana o
nā alakaʻi kālai'āina, ke manaʻo nei ka Chamber he mea kūpono hoʻi e hoʻomaopopo i ka mea i hoʻopiʻi ʻia a me
Ke ʻimi nei nā alakaʻi ʻē aʻe o MRND e pale iā lākou iho a me kā lākou poʻe kākoʻo mai ka hoʻouka ʻana
mai nā ʻaoʻao kālaiʻāina kūʻē ʻē aʻe, a i ʻole ka RPF, ma o ka hoʻokumu ʻana, hoʻonui, hoʻomaʻamaʻa, a me nā mea kaua
ka Interahamwe ma mua o 8 ʻApelila 1994.[1995]
741. Ua māʻona ka Hale Hoʻopiʻi i nā manaʻo i ʻike ʻia e ke Keʻena Hoʻokolokolo
kākoʻo kūpono i kāna ʻike ʻana i ka hiki ke kūpono ʻo Karemera a me Ngirumpatse
ʻAʻole i hoʻokō ʻia nā hanana ma mua o 8 ʻApelila 1994 me ka manaʻo e hana hewa
uhi ʻia e ke Kānāwai e hana ʻia. No laila, ʻaʻole i kuhi hewa ka Chamber Trial i ka hoʻoholo ʻana ʻaʻole ʻo ia wale nō ka manaʻo kūpono e hiki ke huki ʻia mai nā hōʻike kikoʻī i loaʻa iā Karemera lāua ʻo Ngirumpatse nā kāne e pono ai no ka hoʻopaʻi ʻana no ka kipi e hana i ka pepehi kanaka e pili ana i ka pre-8 ʻApelila 1994 hanana.
742. No keia mau kumu i olelo mua ia ae nei, ua ike ke Keena Hoopii, ua nele ka Hoopii.
e hōʻike ana ua hana hewa ke Keʻena Hoʻokolokolo i ka loiloi o nā hōʻike
e hiki ole ai ka pono. No laila, ʻo ke kumu hoʻopiʻi ʻehā o ka hoʻopiʻi
hoʻokuʻu ʻia.
1992 Hookolokolo Hookolokolo, paras. 513-514.
1993 Hookolokolo Hookolokolo, para. 514.
1994 Seromba Appeal Judgement, para. 221; Nahimana et al. Appeal Judgement, para. 896.
1995 Hookolokolo Hookolokolo, para. 1446.
ʻO Judge Theodor Meron et al., Hoʻoholo i ka hoʻopiʻi, ʻEdouard Karemera lāua ʻo Matthieu Ngirumpatse v. ʻO ka Luna Hoʻopiʻi, Case No. ICTR-98-44-A, September 29, 2014, para. 739-742, aoao 247-248.
Ua ʻae ʻo Peterson, Hermann, a me Podur i ka hōʻike ʻana o ka moʻolelo BBC ʻo "Rwanda's Untold Story" i mea e pono ai ka haʻi hewa ʻana i ka moʻolelo "Rwanda genocide" a hiki i kēia lā, ʻo ia ka mana i haʻi ʻia e ka "Kagame / RPF lanakila. ”
ʻAʻole ia he mea kupanaha ka haʻi ʻana o ka poʻe lanakila i ka moʻolelo o ke kaua. ʻO ka mea kahaha ka nui o ka poʻe e makemake e ʻae i ka hagiography Kagame / RPF me ka hoʻokuʻu ʻole ʻana, a ke hoʻomau nei lākou i ka hana i ka wā i hōʻike ʻia me nā hōʻike kūʻē.
E like me ka ʻōlelo a Robert McNamara no ka hoʻopiʻi ʻana i nā hewa kaua, ua hōʻike ka BBC documentary i ka mua o ka UN Tribunal Chief Prosecutor del Ponte a me FBI Investigator Lyons, e hōʻike ana i ka UN i nā hōʻike e hoʻopiʻi ai iā Kagame no ka pepehi ʻana iā Habyarimana ma 1997.
Ua hoʻokuʻu ʻia ʻo Del Ponte ma 2003 e ka US/UK i kona hoʻāʻo ʻana e hana i nā hōʻike. Ua haʻi ka poʻe kipi i ka pepehi kanaka ma ka kamera.
ʻO ka hoʻopaʻapaʻa i ukali ʻia e like me ka nānā ʻole ʻana i kēia mau ʻoiaʻiʻo, a me ka ʻoiaʻiʻo ua hoʻokuʻu ʻia ka UN Tribunal i nā alakaʻi aupuni a me nā pūʻali koa o ka wā kipi a me ka hoʻolālā ʻana e hana i ka pepehi kanaka a i ʻole kekahi mau hewa ʻē aʻe MAMUA o ka pepehi ʻia ʻana o nā pelekikena ʻelua.
Ua haʻi ʻia kēia hoʻoholo e Peterson lāua ʻo Herman akā ʻaʻole i mahalo nui ʻia no ka mea hiki ke hiki ke hāʻawi ʻia i ka ʻAha me kahi moʻolelo ʻē aʻe e wehewehe ana i ka hana ʻino nui me ka loaʻa ʻole o kahi pepehi kanaka i hoʻolālā ʻia.
Aia kēlā moʻolelo ʻē aʻe i ka moʻolelo ICTR Military-1 Trial i nā kaukani o nā palapala UN, i hoʻokomo ʻia e ka Ntabakuze Defense. ʻO ia ka hopena o ka hoʻolālā kānāwai e pili ana i nā palapala UN i haʻi i kahi moʻolelo i hōʻole i ka mana RPF.
Hiki ke loaʻa ka moʻolelo ʻē aʻe a me ke kākoʻo ʻana i nā palapala UN a me USG i kaʻu puke, The Accidental Genocide, e hoʻopuka hou ana i ka pōkole e wehewehe mua ana i ke ʻano o ke kaua i hoʻomohala ʻia, i kēlā me kēia lā no nā lā 100.
Prof. Peter Erlinder (ret)
UN-ICTR Ntbakuze Alakaʻi Kūkākūkā pale- Mil.-1
Ed, David:
ʻO ka mea mua, ʻaʻole au i makemake e noʻonoʻo ʻoe e hīmeni ana wau iā ʻoe no ka ʻae ʻole ʻana iā ʻoe. I ka puka ʻana mai o ka BBC doc, ʻo wau, e like me Jonathan Cook, noʻonoʻo hou i kēlā hanana ʻino ʻo McCarthyite me Monbiot. Ma muli o ka manaʻo nui o Monbiot i kāu kākau ʻana, manaʻo wau he pono iaʻu e hoʻoponopono i kāu palapala - a me koʻu ʻae ʻole ʻana me ia. Ke hoʻāʻo nei au e hoʻohālike i koʻu manaʻo e ʻae ʻole ka poʻe, e hoʻopili wale i nā ʻoiaʻiʻo a me ka hoʻāʻo ʻana e kuhikuhi pololei i kahi o ka ʻae ʻole. ʻO ia ke kumu aʻu i ʻōlelo mua ai iā ʻoe.
ʻO ke kuʻikahi. Ke kākau nei ʻoe ma luna aʻe ua "ʻoki kokoke" ʻoe iā Davenport a me Stam, a hana ʻoe, a hiki i ka wā e hana ai ʻoe i ka lele ʻana a Davenport a me Stam i hana ʻole ai, kahi āu e manaʻo ai i ka luku ʻana o ka RPF i kā lākou ʻikepili i ke aupuni Rwandan a me nā militia. Hōʻike kā lākou animation i ka hapa nui o nā pepehi kanaka nui loa i hana ʻia ma nā wahi ma lalo o ke aupuni Rwandan. A ʻo nā ʻikepili a lākou i hoʻokumu ai i kā lākou hana, me ka African Rights a me ka hōʻike HRW e Des Forges, e wehewehe i ka nui o kēia mau pepehi kanaka i nā kikoʻī he nui, me ka mea nāna i hana. ʻO ia nā ʻano hōʻike like, me nā ʻano hōʻike like, e wehewehe ana i nā pepehi kanaka a Kagame's RPF, me Kibeho a me nā mea ʻē aʻe. ʻOiai ma hope o ka heluhelu ʻana i kāu pane ma luna, ke hoʻomau nei au i ka manaʻo he lele nui kēia a ʻoukou e hana nei, ma mua o ka hōʻike.
No nā helu, manaʻo wau, a manaʻo wau ua ʻae ʻo Davenport lāua ʻo Stam, ʻoi aku ka paʻakikī o nā kuhi āpau, me nā mea a Davenport a me Stam e hāʻawi ai. Ma kā lākou pūnaewele genodynamics, hōʻuluʻulu lākou i ka ʻikepili a Ibuka (ʻaʻole wau i kamaʻāina loa, ʻike wale wau ma o lākou) ma ka ʻōlelo ʻana he helu helu wale nō ia no Kibuye prefecture. ʻO ka manaʻo o 300,000 mau mea ola he piʻi ʻana o kekahi ʻano? Ua ʻike ʻoe ua hoʻonui ʻo Prunier i ka heluna kanaka ma mua o ka pepehi kanaka o Tutsis mai 9% a i 12% no kāna helu ʻana. Ma kāna ʻatikala i ka makahiki 1997, hoʻomaka ʻo Reyntjens ma ka manaʻo ʻana he 10% ka heluna kanaka ma mua o ka pepehi kanaka ʻana o Tutsis, a ʻo 3/4 i pepehi ʻia i ka pepehi kanaka, kahi i hōʻea ai ʻo ia i kāna kuhi ʻana he 600,000 Tutsis a me 500,000 Hutus.