"Re lumela hore MaAmerika a mangata a ka hlolloa ha a tseba lintlha tsa hore na maikutlo ana a lekhotla la lekunutu a hlalositse ... Molao oa Patriot. Joalokaha re e bona, hona joale ho na le lekhalo le leholo pakeng tsa seo Maamerika a mangata a nahanang hore molao o se lumella le seo mmuso o reng ka sekhukhu molao o se lumella. Bona ke bothata, hobane ha ho khonehe ho ba le lipuisano tsa sechaba tse nang le tsebo mabapi le hore na molao o lokela ho re’ng ha sechaba se sa tsebe hore na ’muso oa sona o nahana hore molao o re’ng.”
- Senator ea US Ron Wyden le Mark Udall
Mopresidente, Hlooho ea Setsi sa Ts'ireletso ea Naha (NSA), Lefapha la Toka, Likomiti tsa Bohlale tsa Ntlo le Senate, le Lekhotla, ka boomo ba boloka tlhaiso-leseling e ngata mabapi le ho lebela US le batho ba bang e le lekunutu ho tsoa ho bakhethi.
Ho phaella moo, ba bang, ho bua ka tlhompho, ha ba nepahale ho seo ba se bolellang sechaba. Lipolelo tsena tse sa nepahalang e ka ba mashano a ka boomo a reretsoeng ho khelosa sechaba kapa ke bopaki ba hore batho bao ho thoeng ke bona ba ikarabellang litabeng tsa bolebeli ha ba tsebe seo ba lokelang ho se okamela. Litšenolo tsa morao-rao tse tsoang ho Washington Post, ka Edward Snowden, li bonts'a NSA e roba melao ea lekunutu kapa e tlola matla a eona a molao ka makhetlo a likete selemo se seng le se seng. Hore na batho ba bua leshano kapa ha ba tsebe seo ba se etsang, ka tsela efe kapa efe, ena ke koluoa e kholo. Mehlala e leshome le metso e meraro ke ena.
E 'ngoe. 'Muso o tšoara le ho phenyekolla likhokahano tsohle tsa inthanete le tsa mongolo tse kenang kapa tse tsoang US
Ka Phato 8, 2013, New York Times e tlalehile hore NSA e bokella ka lekunutu hoo e batlang e le melaetsa eohle ea machaba ea mangolo-tsoibila le melaetsa e tšelang meeli ea US ho kena kapa ho tsoa. Joalo ka ha ACLU e bolela, "NSA e nahana hore ho loketse ho amohela le ho bala mangolo-tsoibila a Maamerika, ha feela e etsa joalo kapele. Empa ha se tsela eo Phetoho ea Bone e sebetsang ka eona…
Tse peli. Mmuso o thehile le ho boloka phihlello ea lekunutu ea lekunutu litsing tsohle tsa polokelo ea litaba molemong oa ho batla tlhahisoleseling ka baahi ba US
Ka Phato 9, 2013, The Guardian e ile ea senola tokomane e 'ngoe hape e lutiloeng ea Edward Snowden e reng "Setsi sa Ts'ireletso sa Naha se na le lekunutu la lekunutu la polokelo ea lona e kholo tlasa bolaoli ba molao bo se nolofalletsang ho batla mangolo-tsoibila le mehala ea baahi ba US ntle le lengolo la tumello. .” Ena ke sete e ncha ea liphiri mabapi le ho beha leihlo batho ba US. Leano lena le lecha la 2011 le lumella ho batla ka mabitso a batho ba US le li-identifiers ha NSA e bokella lintlha. Tokomane ena e bolela hore bahlahlobisisi ha baa lokela ho kenya tšebetsong lipotso tsena ho fihlela ts'ebetso ea boits'oaro e entsoe. Ha ho na lentsoe la hore na ts'ebetso e joalo e entsoe kapa che.
Boraro. Mmuso o na le polokelongtshedimosetso e kgolo e o dumellang hore o hlahlobe ditlaleho tse dimilione inthaneteng ho bontsha hoo e batlang e le ntho e nngwe le e nngwe eo motho a e etsang.
Litšenolo tsa haufinyane tsa Snowden le Glenn Greenwald ba The Guardian li bontša hore NSA e sebelisa lenaneo le leholo la ho lebela le bitsoang XKeyscore. Lenaneo la ho beha leihlo esale le netefalitsoe ke liofisiri tse ling tsa CIA. E lumella 'muso ho kenya lebitso la motho kapa potso e' ngoe lenaneong le ho phenya maoatleng a data ho hlahisa ntho e 'ngoe le e 'ngoe e teng inthaneteng ka motho eo kapa nako e 'ngoe ea ho batla.
Tse nne. Mmuso o na le lekhotla le ikhethileng le kopanang ka lekunutu ho fana ka tumello ea phihlello ea FBI le bafuputsi ba bang ho limilione le limilione tsa lifono, mongolo, lengolo-tsoibila le lirekoto tsa khoebo tsa US.
Ho na le lekhotla le ikhethileng la baahloli ba mmuso le kopanang ka sekhukhu ho fana ka tumello ea mmuso ho bokella le ho hlahloba limilione le limilione tsa lirekoto tsa mehala le marang-rang. Lekhotla lena, le bitsoang Foreign Intelligence Surveillance Court (FISA court) le lumella babuelli ba molao ba 'muso hore ba tle ka pel'a bona ka sekhukhu, ho se na baemeli ba sechaba kapa baqolotsi ba litaba kapa ba ts'ireletso ba lumelletsoeng, ho pheha khang ba sa hanyetsoe hore ba be le leihlo le eketsehileng. Lena ke lekhotla leo, ho e 'ngoe feela ea likahlolo tsa lona tse likete, le faneng ka tumello ea ho nehelanoa ka mehala eohle e entsoeng ke Verizon ka hare ho US le lipakeng tsa US le mose ho Federal Bureau of Investigation. Sechaba se ka be se sa tseba ka boithuto bo boholo ntle le litokomane tse lutsitsoeng tse tsoang ho Snowden.
Tse hlano. 'Muso o boloka Lekunutu le Phahameng hoo e batlang e le liqeto tsohle tsa lekhotla la FISA
Hoo e ka bang likete-kete tsa liqeto tsa lekhotla la FISA ka botsona li thathamisitsoe e le sephiri se ka sehloohong. Le hoja sechaba se sa lumelloe ho tseba hore na liqeto ke life, litlaleho tsa sechaba li bontša hore na ke makhetlo a makae ’muso o ileng oa kōpa tumello ea ho beha leihlo le hore na o ile oa hanoa ka makhetlo a makae. Tsena li bontša hore lilemong tse tharo tse fetileng, mmuso o ile oa kopa tumello ka makhetlo a ka bang 5000 'me ha ho mohla ba kileng ba haneloa. Nalane eohle ea eona, lekhotla la FISA le hanne likopo tse 11 feela ho tse 34,000 tsa ho behoa leihlo.
Joalokaha ho boletsoe ka holimo, Masenate a mabeli a United States a ile a lemosa Attorney General 'Re lumela hore Maamerika a mangata a tla makala ha a tseba lintlha tsa hore na maikutlo ana a lekhotla la lekunutu a hlalositse karolo ea 215 ea Molao oa Patriot. Joalokaha re e bona, hona joale ho na le lekhalo le leholo pakeng tsa seo Maamerika a mangata a nahanang hore molao o se lumella le seo mmuso o reng ka sekhukhu molao o se lumella. Bona ke bothata, hobane ha ho khonehe ho ba le lipuisano tsa sechaba tse nang le tsebo mabapi le hore na molao o lokela ho lula joang ha sechaba se sa tsebe hore na 'muso oa bona o nahana hore molao o re'ng.
Tšelela. 'Muso o loanela ho boloka Lekunutu le Phahameng e le qeto ea bohlokoa ea 2011 ea lekhotla la FISA le ka mor'a hore lekhotla ka bolona le itse le ka phatlalatsoa.
Ho na le maikutlo a kaholimo a lekunutu a 86 a lekhotla la FISA a phatlalalitseng hore a mang a mananeo a boithuto a Setsi sa Naha sa Ts'ireletso ha a lumellane le molao oa motheo. Tsamaiso, ka Lefapha la Toka, e hanne ho fana ka sena ho Electronic Frontier Foundation e ileng ea kenya kopo ea litlaleho tsa sechaba le nyeoe ea ho phatlalatsa sena. Pele 'muso o itse o tla utloisa lekhotla la FISA bohloko ho lumella sena hore se phatlalatsoe. Joale lekhotla la FISA ka bo lona le itse e ka etsoa phatlalatsa. Leha ho le joalo, mmuso o ntse o loanela ho boloka lekunutu.
Supa. Mmuso o sebelisa mangolo a lekunutu a National Security Letters (NSL) a fanoeng ke FBI ho hapa lirekoto tse mashome a likete.
Ka lengolo la NSL FBI e ka kopa lirekoto tsa lichelete ho tsoa ho setheo sefe kapa sefe ho tloha libankeng ho ea lik'hasinong, lirekoto tsohle tsa mohala, tlhaiso-leseling ea ba ngolisitseng, litlaleho tsa mekoloto, tlhaiso-leseling ea mosebetsi, le lirekoto tsohle tsa lengolo-tsoibila tsa sepheo hammoho le liaterese tsa lengolo-tsoibila le mabitso a skrineng bakeng sa mang kapa mang ea o ikopantse le akhaonto eo. Ba amohetseng li-NSL ho tsoa ho FBI ba tlameha ho li boloka lekunutu. Lebaka le tlameha ho ba la mahlale a kantle ho naha. Ha ho na tlhoko ea tumello ea lekhotla ho hang. Kahoo ha ho likopo tse hanngoeng. Molao oa Patriot o nolofalitse sena haholo ho FBI.
Ho latela lirekoto tsa Congressional, ho bile le tse fetang 50,000 tsa likopo tsena tsa FBI NSL lilemong tse tharo tse fetileng. Sena ha se bale makhetlo a mangata moo FBI e susumetsang ho phatlalatsoa ha tlhahisoleseling ntle le ho fumana NSL. Hape ha e bale likopo tsa FBI tse entsoeng feela ho tseba hore na ak'haonte ea lengolo-tsoibila ke ea mang. Linomoro tsena tse tlalehiloeng tsa NSL le tsona ha li kenyelletse lipalo tse phahameng haholo tsa li-subpoena tsa tsamaiso tse fanoeng ke FBI tse hlokang feela tumello ea setho sa ofisi ea 'muelli oa lehae oa US.
Borobeli. Hlooho ea Tšireletso ea Sechaba e ile ea tšoaroa e sa bue 'nete ho Congress mabapi le ho beha baahi ba limilione ba US leihlo
Motsamaisi oa National Intelligence, James Clapper, o ile a bolella Senate ea US ka March 12 2013 hore NSA ha ea ka ea bokella boitsebiso ka limilione tsa Maamerika. Kamora ho senoloa ha Mohlokomeli oa Snowden, Clapper o ile a lumela ho NBC hore seo a se buileng ho Congress e ne e le "karabo e se nang 'nete" eo a ka e nahanang. Setsi ha se sa hana hore se bokella mangolo-tsoibila a baahi ba Amerika. Ka pampiri e tšoeu ea morao-rao, NSA joale e lumela hore e "bokella metadata ea mohala ka bongata," empa ha e "lebelle" baahi ba Amerika ntle le molao-motheo.
Robong. Mmuso o ile oa tiisetsa sechaba sa US ka leshano ka lengolo hore ts'ireletso ea lekunutu e matla haholo ho feta kamoo e hlileng e leng ka teng mme Maseneta a neng a tseba betere ha a lumelloe ho senola 'nete.
Li-Senator tse peli tsa US li ile tsa ngolla NSA lengolo le hanyetsang "polelo e sa nepahalang" e 'ngoe le "polelo e itseng e khelosang" e entsoeng ke NSA leqepheng la bona la June 2013 mabapi le ho lebela. Lipolelo tse sa nepahalang kapa tse khelosang ke life? Sechaba ha se lumelloe ho tseba hobane Litho tsa Senator li ne li tlameha ho supa lintlha ka har'a karolo ea lekunutu ea lengolo la bona.
Karolong ea sechaba ea lengolo la bona ba itse "Kahlolong ea rona ho se nepahale hona ho bohlokoa, kaha ho bonts'a ts'ireletso ea boinotšing ba Maamerika e le matla haholo ho feta kamoo a hlileng a leng ka teng ..." Basenete ba supa hore polelo ea sechaba ea NSA e tiisetsa batho hore puisano. baahi ba US ba fumanoeng ka phoso ba senngoa hang-hang ntle le haeba e le bopaki ba tlōlo ea molao. Leha ho le joalo, Basenete ba ngotse hore NSA ha e le hantle e batlisisa ka boomo litlaleho tsa baahi ba Amerika le hore NSA e boletse khafetsa hore ha ho khonehe ho tseba palo ea batho ba teng US bao puisano ea bona e hlahlobiloeng tlas'a bolaoli ba melao ea FISA. NSA e ile ea arabela liqoso tsena ka tsela e makatsang. Ha baa ka ba bua phatlalatsa hore na lipolelo tse khelosang kapa tse sa nepahaleng e ne e le life kapa hona ho lokisa tlaleho, ho e-na le hoo ba mpa ba hlakola leqephe la lintlha ho websaeteng ea NSA.
Leshome. The chief defender of spying in the House of Representatives, Chair of the oversight intelligence subcommittee, ha a ka a bua nnete kapa mohlomong hobe le ho feta o ne a sa tsebe nnete mabapi le surveillance.
Mike Rogers, Molula-setulo oa House Permanent Intelligence Subcommittee, o ile a bolella Congress le sechaba ka makhetlo a mangata mananeong a lipuo tsa TV ka July hore ha ho na 'muso oa ho shebella mehala kapa mangolo-tsoibila. "Ha ba tlalehe mangolo-tsoibila a hau… Ha ho le e 'ngoe ea tseo e neng e etsahala, ha ho le e 'ngoe ea tsona - ke bolela, zero." Hamorao, Snowden le Glenn Greenwald ba The Guardian ba ile ba senola lenaneo la NSA le bitsoang X-keyscore, le amohelang li-imeile tse limilione tse likete tse 1.7, mehala le mefuta e meng ea likhokahano letsatsi ka leng. Joale lipotso li ntse li phahama ka Rogers, hore na o ile a bua leshano, kapa o ile a thetsoa ke ba neng ba le leihlo, kapa a sa utloisise mananeo ao a neng a lokela ho a hlokomela.
Leshome le motso o mong. Komiti ea Tsamaiso ea Bohlale ea Ntlo e ile ea hana khafetsa ho fana ka tlhaiso-leseling ea mantlha ho litho tse khethiloeng tsa Ntlo ea Baemeli, Rephabliki le Democrat.
Komiti ea Tsamaiso ea Bohlale ea Ntlo e hanne ho lumella litho life kapa life tsa Congress kantle ho komiti ho bona tokomane ea 2011 e hlalosang tlhahlobo ea rekoto ea mohala oa NSA. Sena se halefisitse Rephabliki le Mademokrate a lekileng ho fumana lintlha tsa mantlha ho phethahatsa boitlamo ba bona ba bolebeli boo ba bo filoeng.
Moemeli oa Rephabliki Morgan Griffith oa Virginia o ngotse Komiti ea Ntlo ea Bohlale ka Phuptjane 25, 2013, Phupu 12, 2013, Phupu 22, 2013, le Phupu 23 2013 a kopa tlhaiso-leseling ea mantlha mabapi le tumello "ho lumella NSA hore e tsoelepele ho bokella lintlha ka Maamerika". mehala ea thelefono." Ha aa ka a fumana karabo likōpong tseo.
Ka mor'a ho kopa tlhahisoleseding ea motheo ho Komiti ea Ntlo mabapi le mananeo a ho beha leihlo, Democrat Congressman Alan Grayson o ile a bolelloa hore komiti e ile ea khetha ho hana kopo ea hae ea ho vouta ka lentsoe. Ha a latela le ho kopa kopi ea likhetho tse rekotiloeng o ile a bolelloa hore a ke ke a fumana tlhahisoleseling hobane sengoloa sa nyeoe ea komiti se ne se arotsoe.
Leshome le metso e mmedi. Khopolo ea ho boloka lekunutu e mpe haholo ka Ntlong ea Baemeli hoo setho se khethiloeng sa Congress se neng se sokeloa ka ho fetisa likopi tsa liphatlalatso tsa Snowden tse neng li se li hatisitsoe likoranteng lefatšeng ka bophara.
Moemeli Alan Grayson o ile a tšosoa ka likotlo bakeng sa ho fetisa likopi tsa tlhahisoleseling ea Snowden mokatong oa Ntlo, tlhahisoleseling e tšoanang e hatisitsoeng ke The Guardian le likoranta tse ling tse ngata lefatšeng ka bophara.
Leshome le metso e meraro. Komiti ea Tsamaiso ea Senate e ile ea hana ho lumella Senator ea hananang ho buisana phatlalatsa ka lipelaelo tsa hae tsa ho beha leihlo.
Ha Senator Ron Wyden (D-OR) a leka ho fetola melao ea boits'oaro ho hloka litaelo tsa lekhotla pele mmuso o ka bokella likhokahano tsa baahi ba Amerika le ho senola hore na ke MaAmerika a makae a bileng le lipuisano tsa bona, o ile a lahleheloa ke nyeoe ea lekunutu ea 2012 ea Senate. Komiti e Khethang ea Bohlale. Joale o ile a boela a thibeloa ho ngolisa phatlalatsa kapa ho hlalosa khanyetso ea hae ka libeke.
Boiteko bona ba ho boloka liphiri tse kholo tsa boithuto ho sechaba bo mpefatsoa ke boiteko bo sa feleng ba ho fokotsa liphiri le ho eketsa mashano.
Habohlokoa ka ho fetesisa, leha ho na le tlhahlobo ena e tlalehiloeng, ka Phato 6, 2013, Mopresidente o boletse lenaneong la Jay Leno "Ha re na lenaneo la bohloela ba lapeng." Sena ke, ho se bua ka tlhompho e kholo, ha se nnete. Bahlalosi ba bang ba nahana hore ’muso o itlama ka mafito ka mokhoa o khelohileng le ho sotha moelelo oa sebele oa mantsoe ka mabaka a fokolang a molao le lipapali tsa mantsoe tse sa utloahaleng. Ba bang ba re Mopresidente o kenelletse ho "Orwellian newspeak." Qetellong, ba bangata ba re Mopresidente o ne a sa bue 'nete.
Ba bang ba sireletsang leihlo ba kanna ba se tsebe se etsahalang empa ba nahana hore ba etsa joalo hobane mmuso, joalo ka Mopresidente, o ba joetsa hore ha ho letho leo ba ka tšoenyehang ka lona. Mohlala, Senator Diane Feinstein, Molula-setulo oa Komiti ea Bohlale ea Senate, komiti e okametseng ea congressional e leng ho sireletsa batho ho lihloela tse seng molaong, le mosireletsi e mong ea ka sehloohong oa boithuto, o ile a arabela phatlalatsa liqoso tsa Edward Snowden tsa hore o na le bokhoni ba ho thaepa mang kapa mang haeba a na le bona. imeile ea hau ka ho re, "Ha ke setsebi sa theknoloji e phahameng, empa ke boleletsoe hore ha ho khonehe." Hore na lisekoere tse nang le tšenolo mabapi le lenaneo la Xkeyscore ha li tsejoe joang. O boetse a bolela boemo ba komiti ea hae mabapi le ho sireletsa lekunutu la batho khahlano le leihlo la mmuso, "Re lula re ikemiselitse ho fetoha, empa seo ha se bolele hore ho tla ba le letho."
fihlela qeto e
Thomas Paine o itse ho falimeha ka ho sa feleng ke theko ea tokoloho.
Mopresidente Obama o sa tsoa ts'episa sechaba hore o tla theha sehlopha se ikemetseng sa litsebi tsa kantle ho "khutla le ho lekola bokhoni ba rona - haholo-holo mahlale a rona a ho beha leihlo."
Matsatsi hamorao Obama o ile a khetha Mookameli oa National Intelligence James Clapper, eena motho ea lumetseng hore ha aa ka a bolella Congress 'nete ka lenaneo, ho theha sehlopha sa tlhahlobo ho hlahloba hore na ho etsoa leihlo ka mokhoa o bolokang tšepo ea sechaba. Ka mor'a moferefere mabapi le phokojoe e lebelang ntlo ea likhoho, White House e ile ea iphetola 'me ea re Clapper a ke ke a khetha litho tsa sehlopha ka mor'a tsohle.
Litho tsena e tla be e le bo-mang ha li so phatlalatsoe ho tloha ka nako eo ho ngoloa sena. Sephiri se seng? Lula u falimehile!
Bill Quigley ke moprofesa oa molao Univesithing ea Loyola New Orleans ebile e le 'muelli ea mafolofolo oa litokelo tsa botho Setsing sa Litokelo tsa Molao oa Motheo. Phetolelo e nang le mehloli e felletseng ea fumaneha. U ka ngola Bill ho [imeile e sirelelitsoe]
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate