Mohloli: Rosa Luxembourg Stiftung
Ha re le tseleng e eang Vegas le metsotso e 20 ho tloha moleng oa naha, ho na le tsela e tsoang ho I-15 ho ea tseleng e ntšo ea litselana tse peli e bitsoang Cima Road. Ke portal e sa tsitsang ho e 'ngoe ea meru e makatsang ka ho fetisisa Amerika Leboea: lik'hilomithara tse se nang palo tsa lifate tsa Joshua tsa khale tse lutseng sebakeng sa mabōpo a manyenyane a Pleistocene a tsejoang e le Cima Dome. Marena a moru a bolelele ba limithara tse 45 le lilemo tse 1,000. Bohareng ba Phato, ho hakanngoa hore li-yucca tsena tse limilione tse 1.3 tsa litonanahali tsena li ile tsa timela Mollong oa Dome o tukang ka lehalima.
Ha se lekhetlo la pele Lehoatata la Eastern Mojave le cha, mollo o moholo ka 2005 o ile oa chesa lihekthere tse limilione tse 1 tsa lehoatata, empa o ile oa pholosa Dome, bohareng ba moru. Limela tsa lehoatata, ho fapana le li-oak tsa California le chaparral, ha li fetoloe ke mollo, kahoo ho hlaphoheloa ha tsona ke potso e bulehileng. Tlhaselo ea joang bo bosele, bo tsejoang e le Red Brome, bo thehile sebaka se tukang sa mollo ho ba ha Joshua mme ba fetola Mojave hore e be tikoloho ea mollo. (Invasive cheatgrass e 'nile ea phetha karolo ena ho Great Basin ka lilemo tse mashome.) Mello e tukang khafetsa e tla potlakisa ho fetoha ha limela 'me e qetelle e sokela boteng ba lifate.
Mahoatata a rona a tukang ke mats'oao a tikoloho a boemo ba lefats'e. Lefatše le chesitsoeng ke phetoho ea tlelaemete le hlahisitse phetoho e kotsi ea tikoloho ea limela, 'me ka hona baahi ba liphoofolo, ho tloha Arctic ho ea Patagonia, Montana ho ea Mongolia. California ke mohlala oa paradigmatic oa selikalikoe se joalo se sehlōhō, moo mocheso o feteletseng o lebisang mollong o feteletseng o thibelang tsosoloso ea tlhaho le ho potlakisa phetoho ea libaka tse nang le litšoantšo ho ba makhulo a senyehileng le matsoapo a lithaba tse se nang lifate.
Mathoasong a lekholo lena la lilemo, baetsi ba metsi le balaoli ba mollo ba ne ba tsepamisitse maikutlo haholo tšokelong ea komello ea lilemo tse ngata e bakiloeng ke liketsahalo tse matla tsa La Niña le li-domes tse phehellang tsa khatello e phahameng-tseo ka bobeli li ka hlahisoang ke ho futhumala ha anthropogenic.
Tšabo ea bona e mpe ka ho fetesisa e ile ea phethahala komellong e kholo ea lilemo tse leshome tse fetileng, e kholo ka ho fetesisa lilemong tse 500, e lebisitseng lefung la limilione tsa lifate tsa eike le liphaene, tse ileng tsa fana ka libeso bakeng sa lifefo tsa mollo ka 2018 le 2019.
Leha ho le joalo, likoluoa tsena tsa morao tjena li qobelletse bo-rasaense ho hlokomela ketsahalo e ncha, “komello e chesang.” Esita le lilemong tseo ka karolelano pula e nang ka eona lekholong la bo20 la lilemo, mocheso o feteletseng oa lehlabula-e leng tloaelo ea rona e ncha-e hlahisa tahlehelo e kholo ea metsi ka ho fetoha mouoane ka matamong le libakeng tsa limela. Mariha a mongobo le mathoasong a selemo a ka 'na a re hlabolla ka lipontšo tse hlollang tsa limela tse thunyang, empa li boetse li hlahisa lijalo tse ngata haholo tsa joang le lehola tse besoang hlabula la sebōpi sa rona hore e be sekhele-mollo ha moea oa diabolosi o khutla.
Ntlafatso ea bolulo libakeng tse kotsi haholo le tse kotsing ea mollo, moo boholo ba matlo a macha seterekeng a hahiloeng lilemong tse mashome a mabeli tse fetileng, e boetse e khothalelitse phetoho ea botanical ka ha ho fokotsoa ha meru le ho rengoa ha chapparal ho bula litsela tse ncha. bakeng sa mosetareta o motšo oa pyromaniacal le li-bromes. Mofoka hammoho le lifate tse shoeleng kapa tse hatelletsoeng ke komello ke mokhoa o khuts'oane oa megafire.
Limela tsa Mediterranean (California ka bophirimela ho Sierras le ka boroa ho Klamaths) li bile teng ka mollo, 'me ha e le hantle li-oak le limela tse ngata tsa chaparral li hloka mollo oa episodic ho ikatisa. Empa mollo o fetelletseng oa Greece, Spain, Australia le California joale o se o le maemong a phahameng a Holocene mme o hlahisa liphetoho tse ke keng tsa etsolloa ho biota. Tšitiso e le 'ngoe feela ea mollo oa hlaha nakong e tlang ke mafura a teng. Libaka tse ling li tla tšoana le Lebōpo la Malibu moo mollo o tukang lekaleng le le leng ka mor'a lilemo tse ling le tse ling tse leshome kapa tse peli joalokaha ho laetsoe ke lilemo tse 8-12 tse hlokehang bakeng sa ho hloekisa sage ho hōla.
Ho elella bofelong ba lilemo tsa bo-1940 lithako tsa Berlin li ile tsa fetoha laboratori moo bo-rasaense ba tlhaho ba ithutileng tlhahlamano ea limela ka mor'a lilemo tse tharo tsa libomo tse sa khaotseng tsa mollo. Tebello e ne e le hore limela tsa pele tsa sebaka seo—merung ea lifate tsa oak le lihlahla tsa tsona—li ne li tla ikemela hape. Ho tšosoa ha bona ho ne ho se joalo. Ho e-na le hoo, ba ile ba phonyoha li-exotics, boholo ba bona ba tsoang linaheng tse ling ho ea Jeremane, ba ile ba iponahatsa e le babusi ba bacha.
Litsebi tsa limela li ile tsa tsoela pele ka lithuto tsa tsona ho fihlela libaka tsa ho qetela tsa libomo li tlosoa ka bo-1980. Ho phehella ha limela tsena tsa sebaka se shoeleng le ho hlōleha ha limela tsa merung ea Pomeranian hore li tsosolose ho ile ha tsosa khang ka “Nature II.” Khang e ne e le hore mocheso o feteletseng oa li-incendiaries le ho phunyeha ha mehaho ea litene ho entse mofuta o mocha oa mobu o neng o memela likolone ke limela tse kang "sefate sa leholimo" (Ailanthus) e neng e fetohile holim'a li-moraine tsa leqhoa la Pleistocene. Ba ile ba lemosa hore ntoa e sa feleng ea nuclear e ka 'na ea hlahisa maemo ana ka tekanyo e khōlō.
Mollo ho Anthropocene o fetohile ntho e lekanang le ntoa ea nyutlelie e sa feleng. Ka mor'a mello ea Victoria's Black Saturday mathoasong a 2009, bo-rasaense ba Australia ba ile ba lekanya hore matla a bona a lokolotsoeng a lekana le ho phatloha ha libomo tse 1,500 tsa boholo ba Hiroshima. Lifefo tsa mollo tse teng hona joale linaheng tsa Pacific li kholoanyane ka makhetlo a mangata, 'me re lokela ho bapisa matla a tsona a senyang le mega-tonnage ea makholo a libomo tsa hydrogen.
Tlhaho e ncha, e mpe haholo e hlaha ka potlako lithakong tsa rona tsa mollo ka lebaka la libaka tseo re neng re li nka li halalela. Menahano ea rona e ke ke ea akaretsa lebelo kapa boholo ba koluoa eo. Ke ile California, ke ile.
Mike Davis ke sengoli sa "Motse oa Quartz"Le"Ecology ea Tšabo."
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate