Paramente e ne e ka ’na ea haneloa ka lipuisano tsa eona ’me Lekhotla la Matona le ne le ka ’na la khutsisoa, empa ho na le mekhoa e meng ea ho etsa hore ’muso o ikarabelle. Haeba, ka 4pm kajeno, babuelli ba hae ba molao ba hlolehile ho lumellana hore a keke a hlasela Iraq ntle le qeto e ncha ea UN, Letšolo la Ts'ireletso ea Nuclear le tla isa Tonakholo khotla. Ka lekhetlo la pele historing, ’muso oa Brithani o ka ’na oa qobelloa ho sireletsa bonnete ba merero ea oona ea ntoa ka pel’a moahloli.
Nyeoe, e qapiloeng ke motlalehi Mark Thomas, e shebahala e otlolohile. United Kingdom le United States li itokisetsa ho hlasela, ho sa tsotellehe hore na li fumana tumello ho Machaba a Kopaneng kapa che. Jack Straw, Mongoli oa Litaba tsa Kantle ho Naha, o boletse hore UK e tla "boloka tokelo ea rona ea ho nka bohato ba sesole, haeba ho hlokahala, ka har'a sehlopha se teng sa liqeto tsa Lekhotla la Ts'ireletso la UN". Empa ha ho qeto ea Machaba a Kopaneng e fanang ka tokelo e joalo.
Bekeng e fetileng, Matrix Chambers, mokhoa oa molao o thehiloeng ke mosali oa Tonakholo, o lokiselitse maikutlo a molao bakeng sa CND. Liphuputso tsa eona li ne li sa hlake: "UK e ka be e tlotse molao oa machaba haeba e ne e ka sebelisa likhoka khahlanong le Iraq ... ntle le qeto e 'ngoe ea Lekhotla la Tšireletso." Moahloli a ka ’na a etsa qeto ea hore makhotla ha a na matla a ho ahlola litabeng tsa sesole, empa haeba a lumela ho mamela nyeoe, ho na le menyetla e mengata ea ho hlōla. Haeba CND e ka hlola, babuelli ba eona ba molao ba lumela hore "ha ho utloahale" hore mmuso oa Borithane o ka ea ntoeng ntle le qeto e ncha, kaha o tla lahleheloa ke matla a eona a setseng a boitšoaro. Batšehetsi ba US ba na le tšepo ea ho qala nyeoe e tšoanang.
Haeba lisutu tsena li ka qobella mebuso ea rona ho khutlela UN, e kanna ea se ke ea thibela ntoa le Iraq, kaha Lekhotla la Tšireletso le ka ba fa qeto eo ba e batlang. Empa sena se ne se ke ke sa bolela hore boikoetliso bo senyehile. Haeba linaha tse matla ka ho fetisisa li lumelloa ho hlakola melao ea Machaba a Kopaneng ntle ho kotlo, joale lefatše le tla potlakela ho busoa ke matla a sehlōhō a se nang mokena-lipakeng.
Ena ke ntlha eo bongata ba batho ba nang le tokoloho ba tšehetsang tlhaselo ea Iraq ba hlotsoeng ho e utloisisa. Haeba ntoa e tla nkoa e lokile, e tlameha ho finyella maemo a mangata. Ha se feela hore e tlameha ho fokotsa kakaretso ea pefo lefatšeng, le ho ntlafatsa bophelo ba ba hateletsoeng, empa hape e tlameha ho bontšoa hore ha e nke sebaka sa mofuta o mong oa khatello ka o mong.
Ha ho thata ho nahana ka ntoa e nepahetseng khahlanong le Iraq. Rea tseba hore e busoa ke e ’ngoe ea mebuso ea lefatše ea bobatana, le hore bophelo ba batho ba eona bo ne bo tla ntlafala ka mokhoa o ke keng oa lekanngoa haeba puso eo e ne e ka nkeloa sebaka ke ’muso oa demokrasi. Haeba sena e ne e hlile e le morero oa tlhaselo, haeba mekhoa e fokolang e mabifi ea ho finyella sephetho se tšoanang e ne e khathetse, haeba e ne e le molaong le haeba mohlaseli e ne e le sechaba se se nang tlaleho ea morao-rao ea ho atolosa le ho hlasela linaheng tse ling, tse neng li se na thahasello e khethehileng. Lisebelisoa tsa Iraq, le bao sehlopha sa bona sa lipolotiki se neng se sa bue ka ho theha "imperium e ncha", re lokela ho e tšehetsa. Empa ha ho le e ’ngoe ea maemo ana e fihletsoeng.
Ho hlakile hore qeto ea ’muso oa United States ea ho ea ntoeng e ile ea tla pele, sepheo sa oona sa bobeli, ’me lebaka la oona la ho hlasela naha eo la boraro. E mong le e mong o bonahala a lebetse hore morero oa pele, ka mor'a ho phatloha ha Afghanistan, e ne e le ho hlasela Somalia. Libetsa tsa Iraq le bokhopo ba mmuso oa eona ke mabaka a sebelisoang ho lokafatsa "ntoa ea bokhukhuni" e ntseng e hola e bolokang li-hawk tsa Washington khoebong. Iraq e ile ea nkeloa sebaka ke Somalia karolo e 'ngoe ka lebaka la phepelo ea oli ea eona mme karolo e 'ngoe hobane e fana ka sepheo se hlakileng haholoanyane.
Ho boetse ho hlakile hore ho na le cheseho e nyane Washington ebang ke demokrasi ea Iraq kapa boipuso ba Kurdish. Turkey, e leng motsoalle oa bohlokoa oa bophirimela, e hanyetsa ka matla karohano ea Kurdish. Likhoeling tse tšeletseng tse fetileng, mmuso oa Amerika o ntse o belaella bonnete ba mokhatlo oa bohanyetsi oa Iraq mme o fana ka maikutlo a hore o ka nkela Saddam sebaka ka moetapele e mong oa sesole.
Ha rea lokela ho iphapanyetsa monyetla oa hore US e ka fetola maikutlo a eona mabapi le puso ea kamoso ea Iraq, kapa hore phetoho ea demokrasi e ka ba sephetho sa kotsi sa tlhaselo ea naha eo. Hape ha rea lokela ho lebala hore ba bang ba batho ba hateletsoeng ba Iraq ba ne ba tla amohela ntoa khahlanong le Saddam, mang kapa mang ea e loanang le ka morero ofe kapa ofe. Empa khahlanong le cheseho ea bona e utloahalang ho tlameha ho sekasekoe liphello tsa lefatše lohle tsa ntoa ena. Tlhōlo ea Afghanistan e matlafalitse li-hawk haholo Washington, 'me tlala ea bona ea ho hlasela sepheo se latelang e ka bonoa e le phello e tobileng. Haeba re lumella US ho kena Iraq, re bula lemati la mofuta o hlakileng oa puso ea lefats'e, e tšehelitsoeng ke lihlomo.
Ho ka 'na ha bonahala ho le thata ho leka-lekanya qetello ea Kurds le Shiites khahlanong le matšoenyeho ana. Empa hobane feela re sa rate tlhaselo ea mofuta oo US e re fang eona ha ho bolele hore re ke ke ra tšehetsa liteko tsa lichaba tse ling, tseo tlaleho ea tsona e sa tsitsang le tseo sepheo sa tsona se sa tsoakoang, ho senya kapa ho liha puso, haeba ketso ea bona e le molaong. haeba re tseba hore sena ke moeli oa litabatabelo tsa bona. Ehlile, haeba re ka atleha ho thibela tlhaselo ea US, ka sebele re na le boikarabello ba ho batla mokhoa o nepahetseng oa ho thusa batho ba Iraq ho theola Saddam, e etelletsoeng pele ke lichaba tse se nang litabatabelo tsa borena. 'Me re ka fumana hore sena se hloka matla a sesole.
Empa le hona, ho ka 'na ha se ke ha hlokahala hore ho loane ntoa e nepahetseng. Troy Davis oa Mokhatlo oa Lefatše oa Baahi o ntse a rala mokhoa o bohlale oa ho hula rug ka tlas'a maoto a Saddam. O sisinya Machaba a Kopaneng, a lokela ho thusa lihlopha tsa bohanyetsi tse lulang mose ho maoatle le libakeng tsa Iraq tse sa fofeng ho theha 'muso o khethiloeng ka demokrasi botlamuoeng. 'Muso ona joale o fuoa liofisi tsa boemeli tsa Iraq tsa lefats'e le thepa ea naha e leqhoa. Butle-butle e nka taolo ea libaka tse sa fofeng le lenaneo la oli bakeng sa lijo. Saddam Hussein o ne a tla iphumana a le ka thoko ho lipolotiki mme a tobane le mmuso o mong o molaong. Ha ho thata ho bona kamoo matla a hae a ho laela holim’a batho ba habo a neng a tla theoloa kateng, a lumella hore a lihuoe habonolo haholoanyane. Moralo ona o boetse o netefatsa hore demokrasi ha e na monyetla oa ho ferekanngoa ke ho kenya puso ea lipopae.
Empa haeba khetho ena e lekoa 'me e hloleha,' me haeba ntoa e fetoha eona feela mokhoa oa ho tlosa Saddam, joale a re tšehetseng ntoa eo morero oa eona o le mong le o ke keng oa hanyetsoa ke hoo feela; e ke keng ea emisa ho fihlela batho ba Iraq ba tsamaisa naha ea bona ka bobona, empa e tla emisa motsotso oo sena se etsahala; mme sepheo sa bona e seng ho hapa didiba tsa oli, ho tshehetsa ditabatabelo tsa batho ba bang ba sehloho le ba kotsi ka ho fetisisa lefatsheng la bophirimela kapa ho phethola ditlwaelo tsa molao wa matjhaba. Empa ho ke ke ha e-ba le ntoa e lokileng kapa khotso e nang le toka ntle leha re ka thibela ntoa ea ho hloka toka. Ho isa ’muso makhotleng e ka ’na ea e-ba monyetla o molemohali oo re nang le oona.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate