MAR DEL PLATA, ARGENTINA- Beke ea la 1-5 Pulungoana toropo ea lebopo la Argentina ea Mar del Plata e fetohile sebaka sa mantlha sa ntoa ea lilemo tse 25 lipakeng tsa neo-liberalism le mekhatlo ea sechaba. Bush o tlile Argentina, ka diketekete tsa tshireletso, ho tla kenela Seboka sa IV sa Dinaha tsa Amerika seo sehlooho sa sona e leng Ho Hlama Mesebetsi ya ho Fokotsa Bofuma le ho Matlafatsa Puso ya Demokerasi.
Batho ba Argentina, ba hanneng haholo tlhaselo ea neoliberal e lebisitseng naha ea bona mathateng a moruo bofelong ba 2001, ba kopane khahlanong le Bush le tsamaiso ea lichelete eo a e emelang. Ha Tsamaiso ea Nestor Kirchner e tšoara Seboka sa semmuso sa Linaha tsa Amerika ka mor'a terata ea lik'hilomithara tse ngata, Peoples'Summit e kopantse mekhatlo ea sechaba, basebetsi, piqueteros, mekhatlo e sa etseng phaello, le lihlopha tsa sechaba ho tsoa Argentina le Amerika ho etsa leano la mofuta o nepahetseng oa Kopano ea Latin America.
Peoples'Summit, mosebetsi o moholo oa ho etsa o nkile halofo ea toropo, mabala a mabeli a lipapali, le universtiy, e fane ka sebaka sa lipuisano mabapi le mokhoa oa ho aha mokhatlo o khahlanong le bo-imperialist hemispheric. Litokelo tsa ho ba le bana, matsoalloa le litokelo tsa botho, mekhoa e meng ea tlhahiso, bo-imperialism e phephetsang, mekhatlo ea bacha, lijalo tse fetotsoeng ka liphatsa tsa lefutso (GMO), le boikemelo ba kaho e ne e le tse ling tsa lihlooho tse kholo tsa ketsahalo eo.
Ho boetse ho na le karohano e ntseng e hola ea hore na karolo ea mebuso e tsoelang pele le ea lets'oao e tla ba efe ho aheng mekhoa e meng ho fapana le mokhoa oa neo-liberal. Mekhatlo e mengata ea sechaba, haholo-holo lihlopha tsa piquetero tse ikemetseng tse tsoang Argentina ha li lumele hore baeta-pele ba tsoelang pele ba Latin America ba tla emela lithahasello tsa bona e le kannete kapa ba ba fe chelete e ngata ho feta meputso e menyenyane. Lihlopha tse ling, haholo-holo mekha e ikopantseng le Kircher, li bona tšepo ea selekane le Lula, Chavez, Castro, Vazquez oa Uruguay, le Evo Morales, haeba a ka hlola likhetho tse tlang tsa Bolivia.
Sebaka sa Free Trade Area of the Americas (FTAA) e ne e le moea o neng o hlorisa Seboka. Leha tumellano e sa fetisoa ka nako ea eona ea ho qetela ea Pherekhong 2005, e ntse e le lenaneong la US. Vicente Fox, mopresidente oa Mexico, o ile a fana ka maikutlo a hore FTAA e ne e ke ke ea qojoa e baka karabo e tsoang ho Brazil e reng FTAA e ne e se lenaneong. Khanyetso e matla ho feta tumellano e reriloeng e tsoa Venezuela, linaha tsa MERCOSUR (Argentina, Brazil, Paraguay le Uruguay) le mekhatlo ea sechaba ho pholletsa le Amerika Boroa. Seboka sena sa IV se ile sa sebetsana le ho hana ho ntseng ho hola ha mohlala oa neo-liberal ke baetapele ba progestive Latin America mme, joale ho na le tlhahiso e hanyetsanang tafoleng. ALCA (FTAA ka Sepanishe) e bile le likotlo tse ling tsa mokhatlo oa sechaba Amerika, 'me lilemong tse' maloa tse fetileng, Mopresidente oa Venezuela, Hugo Chavez o ile a hlahisa ALBA (Alternativa Bolivariana para las Americas.) Tumellano e reriloeng e ile ea khesoa qalong empa, joale e qala ho fumana matla a sebele a lipolotiki. Cuba le Venezuela li saenetse moetso ona oa kopanyo ea Latin America ke Venezuela e ananyang oli ka litheko tse tlase tsa mmaraka bakeng sa lits'ebeletso tse fapaneng, haholo tsa bongaka, tseo Cuba e fanang ka tsona. Mantsoe a moruo a tlhahiso-leseling ena ea ho kopanya Latin America a ntse a sa hlaka, le hoja lipolelo ke hore e tla ba mohlala o thehiloeng bonngoeng, eseng tlhōlisano. Seboka sa batho se ile sa tšoara lithupelo tse tharo tse arohaneng ho ALBA, e 'ngoe e neng e shebane le Telesur, setsi sa seea-le-moea sa satellite sa Latin America e le karolo ea bohlokoa ea kopanyo ea hemispheric. Chavez o boetse a bua le Peoples'Summit kamora konsarete moo sebini sa Cuba Sylvio Rodriguez, hara ba bang ba bangata, a neng a bapalla lebaleng la lipapali le neng le tletse batho.
Chavez e se e le mohale ho lihlopha tse ngata tsa basebetsi le mekha ea lipolotiki e neng e tsoka lifolakha tsa Venezuela ka cheseho. Ho ba bang, ALBA ke tlhahiso e se nang letho e tla buisanoa har'a baetapele ba lipolotiki "ba tsoelang pele" 'me e ke ke ea matlafatsa batho ba futsanehileng e le kannete kapa ea fetola mokhoa o ka sehloohong oa moruo. Naheng ea Venezuela, ho na le merero ea bophelo bo botle ba sechaba, merero ea mosebetsi, mananeo a thuto le ts'ebetso ea tlhophiso le kabo bocha ea naha e qalisoang ke mmuso oa Chavez le lihlopha tsa sechaba tse tlase. Leha ho le joalo, tse ling tse ngata tsa ´progressive′governements tsa Latin America ha lia etsa liphetoho tse kholo tsa moruo kapa tsa lipolotiki tse matlafatsang mafutsana. Mekhatlo ea sechaba e belaella mokhoa leha e le ofe oa ho kopanya oo ho oona bo-ralipolotiki ba sa kenyelletseng lichaba tse futsanehileng lipuisanong. Ka har'a mekhatlo ea sechaba le sechaba sa Argentina ho na le ho se tšepe 'muso ho hoholo le kutloisiso ea litšepiso tseo baetapele ba bangata ba tsoelang pele ba li etsang hore ba lule ba le matla.
Argentina, mohlahisi oa bobeli e moholo oa soya ea GMO Latin America, hajoale e rekisa lisebelisoa tsa polasi ea Venezuela e le phapanyetsano ea oli e theko e tlaase. Bongata ba lisebelisoa tsena tsa mapolasi li tla sebelisoa ke likoporasi tse sa tsoa thehoa, empa hape, li tla sebelisoa bakeng sa temo ea soya ea GMO, eo Venezuela e e rekang Paraguay. Grupo de Reflecion Rural, e sebeletsang bobusi ba lijo le khahlano le soya ea GMO naheng ea Argentina, 'me kamano ea eona le matla a kopaneng, ho senyeha ha tikoloho, sesole le tlolo ea litokelo tsa botho e phephetsa ALBA. Le hoja joaloka lihlopha tse ngata, li tšehetsa kopano ea Latin America e hahiloeng ka bonngoe, e hanyetsa ho kenngoa ha soya ea GMO tumellanong ena. Ha Chavez a ntse a bua le matšoele, lihlopha li ile tsa tlisa banner e kholo e reng, CON SOJA NO HAY ALBA…Ka Soy, ha ho na ALBA.
Mar del Plata, Seboka sa People's Summit se ile sa fella ka liketso tsa seterateng ho ipelaetsa Bush, FTAA le neoliberalism. Ha Seboka sa semmuso se qala, liketso li ile tsa qalisoa ka leeto la 7am la batho ba 40,000, ba tloha terateng ho ea lebaleng la lipapali, moo Chavez a ileng a bua teng. Ka mor'a konsarete, le puo e chesehang moo Chavez a ileng a bolela hore Mar del Plata ke sebaka sa lebitla sa FTAA, leeto le leng le ile la tloha lebaleng la lipapali. Baithati, bahanyetsi ba ma-imperialists, trostkeyists, le piqueteros ba ile ba bokana literateng ho macha ho leba terateng, e neng e koahetse likopano le li-blocks tse ka bang mashome a robeli tsa toropo. Ho tloha nakong e fetileng ho ile ha koala likhoebo le lithane tsa mengolo e neng e baloa fuera bush!, sehlopha sena sa batho ba fetang 10,000, ba nang le matšoao a mebala-bala, le lifolakha tse kholo tse lebileng Sebokeng.
Ha mohoanto o atamela terata mapolesa a ile a thunya lithunya tsa khase e khaolang, le likulo tse ling tsa rabara. Le hoja mapolesa a fetang 5,000 a ne a le teng toropong bakeng sa tlhophiso ena, bongata bo ne bo le ka mor'a terata. Literata li ne li tletse batho ba bontšang ho se khotsofale ha bona bakeng sa Bush le sohle seo a se emelang. Majoe a ile a akheloa ka lifensetere tsa likhoebo tsa mekhatlo ea machaba. Likhamphani tsa mehala ea mehala, liketane tsa lijo tse potlakileng, le libanka li ne li tobisitsoe e le matšoao a hlakileng a khoebo ea neo-liberal globalization. Banco Galicia, e neng e le li-blocks tse tharo ho tloha moleng oa mapolesa, e ile ea chesoa ka cocktail ea Molotov. Libakeng tse ling, liqhomane tse ling tse nyenyane li ile tsa sebelisoa ho qala mollo.
Molaetsa o ne o hlakile, 'Bush ha a amoheloe mona!' leha e le mohlala oa moruo o bakileng naha ena mathateng. Neoliberalism e hlōlehile ho fokotsa bofuma, ho theha mesebetsi, ho ntlafatsa thuto, kapa ho khothalletsa demokrasi. Ba bangata ba na le tšepo ea hore FTAA e tla phomola Mar del Plata, le hore lebitla la eona le tla bala Ho hlōloa ke Batho.
Ho bile le batho ba 86 ba ileng ba tšoaroa Mar del Plata. Liketso tse tšoanang li etsahetse Buenos Aires le Montevideo. Ha banyalani ba bang ba seng ba hōlile ba nang le lebenkele le lenyenyane le loketseng ba botsoa hore na ba nahana'ng ka ketso eo, ba ile ba araba, 'Ee, libanka li ile tsa ba bolella seo.'
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate