Mohloli: Demokrasi Joale!
United States le China li ile tsa etsa phatlalatso e makatsang ka Laboraro kopanong ea boemo ba leholimo ea UN e Glasgow ka boitlamo bo kopanetsoeng ba ho fokotsa tlhahiso ea methane le ho senngoa ha meru butle. United States ke eona e hlahisang likhase tse kholo ka ho fetesisa nalaneng, athe China e bile eona e ntšang likhase tse kholo ka ho fetisisa lilemong tsa morao tjena. Ha lipuisano li ntse li tsoela pele, re buisana le moqolotsi oa litaba oa Brithani George Monbiot le setsebi sa saense sa boemo ba leholimo sa Borithane Kevin Anderson mabapi le kamoo baetapele ba lefats'e esita le bo-rasaense ba bang ba boemo ba leholimo ba nyenyefatsang maemo a tšohanyetso a boemo ba leholimo. Monbiot o re: "Ntho e 'ngoe le e 'ngoe eo re e utloileng mona le likopanong tse 25 tse fetileng ke tšitiso," a eketsa ka hore baetapele ba lefats'e ba ka "lokisa" litlamorao tse mpe ka ho fetesisa tsa koluoa ea boemo ba leholimo "ka nako leha e le efe haeba ba batla." Baeti ka bobeli ba totobatsa karolo ea leruo le feteletseng ho fehleng koluoa ea boemo ba leholimo, 'me Anderson a hlokometse hore ha ho na toka ho otla linaha tse kang China, tseo tlhahiso ea tsona e ntseng e eketseha e amanang le tlhahiso ea thepa e isoang linaheng tse ruileng. Anderson o re: "Tekano e tlameha ho ba karolo ea bohlokoa ea likarabo tsa rona.
AMY MOLEMO: sena ke Demokrasi Hona Joale!, democracynow.org, Tlaleho ea Ntoa le Khotso. Ena ke Climate Countdown. Ke Amy Goodman, New York, le eena o kopane le Demokrasi Hona Joale! motlatsi-'moho Nermeen Shaikh. Lumela, Nermeen.
NTSANE SHAIKH: Lumela, Amy. 'Me re amohelehile ho bamameli ba rona le bashebelli ho pota naha le lefats'e ka bophara.
AMY MOLEMO: Joale, re tlil'o ea kopanong ea UN e neng e tšoaretsoe Glasgow, Scotland, moo United States le China li entseng tsebiso e makatsang maobane mabapi le merero ea ho sebetsa 'moho ho fokotsa ho tsoa ha likhase tse futhumatsang lefatše, ho kenyeletsoa le mehato ea ho fokotsa tlhahiso ea methane le butle. ho senngoa ha meru. United States ke eona e hlahisang likhase tse kholo ka ho fetesisa nalaneng, athe China e bile eona e ntšang likhase tse kholo ka ho fetisisa lilemong tsa morao tjena, leha US e hlahisa likhase tse ngata haholo ho feta China. Xie Zhenhua, moemeli oa phetoho ea maemo a leholimo oa China, o buile ka Laboraro Glasgow.
XIE ZHENHUA: [e fetoletsoe] Tlelaemete ke phephetso e tloaelehileng eo batho ba tobaneng le eona 'me e tla ama boiketlo ba meloko e tlang. E ntse e potlaka le ho ba matla, e fetola phephetso ea kamoso ho ba koluoa e etsahalang hona joale. Sebakeng sa phetoho ea maemo a leholimo, ho na le tumellano e ngata lipakeng tsa China le United States ho feta ho fapana, ho e etsa sebaka se nang le monyetla o moholo oa tšebelisano. Kaha ho setse matsatsi a mabeli ho fihlela qetellong ea kopano, re tšepa hore phatlalatso ena e kopanetsoeng e tla ba karolo ea Chaena le United States katlehong ea eona.
AMY MOLEMO: Moemeli oa boemo ba leholimo oa Mopresidente Biden, John Kerry, le eena o buile Sebokeng sa boemo ba leholimo ba UN ka Laboraro.
JOHN KERRY: United States le China ha li na khaello ea liphapang, empa ho boemo ba leholimo - ho boemo ba leholimo, tšebelisano ke eona feela tsela ea ho etsa mosebetsi ona. Sena ha se taba ea boikhethelo, ka 'nete. Sena ke saense. Ke lipalo le fisiks tse re laelang tsela eo re lokelang ho tsamaea ka eona.
AMY MOLEMO: Tumellano e kopanetsoeng ea US-China e fihlile lihora tse seng kae ka mor'a hore temana e lokolloe ea leanokakanywa ea tumellano ea Glasgow. Moralo ona o ipiletsa ho linaha ho matlafatsa meralo ea tsona ea boemo ba leholimo le ho akofisa pheliso ea mashala, hammoho le lithuso bakeng sa libeso tsa khale. Empa lihlopha tse ngata tsa toka ea boemo ba leholimo li ile tsa beha molato molemong oa ho se hloke hore linaha li etse ho eketsehileng ho sebetsana le maemo a tšohanyetso a boemo ba leholimo.
Ha kopano ea maemo a leholimo a UN e reretsoeng ho fela ka Labohlano, re kopantsoe ke bahlahlobisisi ba babeli ba ka sehloohong ba Borithane ba hore na maemo a tšohanyetso a boemo ba leholimo a sebetsoa joang sebokeng. George Monbiot o na le rona, moqolotsi oa litaba, sengoli, moqolotsi oa litaba le The Guardian. O ntse a tsamaisa lenaneo la letsatsi le letsatsi ho tloha Glasgow ho ea pele COP26.tv bitsoa Monbiosis. Buka ea hae ea morao-rao e bitsoa Kantle ho Wreckage: Polotiki e Ncha ea Mehla ea Mathata. Tsa hae tsa moraorao Sengoathoana in The Guardian, “E etsa hore leruo le feteletseng le timele: ke eona feela tsela ea ho qoba ho senyeha ha maemo a leholimo.” Re boetse re kopantsoe ke Kevin Anderson, moprofesa oa matla le phetoho ea maemo a leholimo Univesithing ea Manchester le Univesithi ea Uppsala e Sweden. Ke motsamaisi oa mehleng oa Setsi sa Tyndall sa Patlisiso ea Phetoho ea Tlelaemete.
Kevin, ha re qaleng ka uena. Kevin Anderson, u re saense e ka lehlakoreng la mekhatlo ea sechaba, eseng, joalokaha u ba bitsa, boemo ba leholimo bo khanyang kapa ba buisanang kapa esita le bo-rasaense ba bang ba boemo ba leholimo. A na u ka hlalosa?
KEVIN MOTLATSI: Tšoarelo, Amy, u tla tlameha ho bua joalo hape. Ha ea ka ea hlaha ka ho hlaka.
AMY MOLEMO: Ke mpa ke re feela u itse mahlale a ka lehlakoreng la civil society, eseng li- negotiators tsa Glasgow.
KEVIN MOTLATSI: Ee. Ehlile, sena se khutlela sekopeng seo u neng u e-na le sona ho tsoa ho Joe Biden [sic], ha a re se bohlokoa ke fisiks le lipalo. 'Me fisiks le lipalo li hlakile hantle mona. Haeba re batla ho phethahatsa boitlamo, boitlamo ba 1.5 degree C, mohlala, boo Joe Biden a bo entseng polelong ea G7 pejana selemong sena, lipalo le fisiks li re joetsa hore, nakong ea tlhahiso ea hona joale, re na le lilemo tse robeli tsa tlhahiso ea hona joale. bakeng sa monyetla o motle ho 1.5, esita le bakeng sa monyetla o ka ntle ho likhato tse 1.5 tsa centigrade, re lilemo tse 14 feela.
Kahoo, ha u mamela mehala e tsoang mekhatlong e fapaneng ea sechaba, e lumellana haholo le litekanyetso tsa phetoho tse lumellanang le saense ho feta ha u utloa ka lipuisano tse sa hlakang pakeng tsa baetapele ba lefats'e ka bokamoso. tšebelisano 'moho ho etsa phokotso e nyane ea mesi e tsoang linaheng tsa bona. Kahoo, ha ba bue ka tsela efe kapa efe ho latela fisiks le lipalo tseo Joe Biden a li hlahisang. Empa, ha e le hantle, baipelaetsi le mekhatlo ea sechaba, mosebetsing oa bona oo ba kopanelang le oona sebakeng sa heno, sena sohle se lumellana le seo mahlale a se bitsang.
NTSANE SHAIKH: Mme, Kevin Anderson, na o ka bolela ka ho hlaka hore na mahlale a fana ka maikutlo a hore li-emitters tsee tse kholo ka ho fetisisa, US le China, li lokela ho etsa eng?
KEVIN MOTLATSI: Be, re tlameha ho - re maemong a tsielehileng hakana joale. Re se re qetile lilemo tse 30, lilemo tse 31 joale, ho tloha tlaleho ea pele e kholo ea phetoho ea maemo a leholimo, 'me mesi e sa tsoa nyoloha, selemo le selemo. Hona joale re na le sebaka se senyenyane haholo sa ho ntša mesi. Kahoo mefuta ea liphatlalatso tseo re hlokang ho li utloa ke lintho tse kang ha ho sa tla ba le nts'etsopele ea mafura le ho felisoa ka potlako ha tšebeliso ea mafura ka hare ho naha - haholo-holo linaheng tse ruileng. Haeba u nka boitlamo ba rona ba 1.5 degree C 'me u hlokomela phapang pakeng tsa se bitsoang mekha ea linaha tse tsoelang pele Tumellanong ea Paris le mekhatlo ea linaha tse tsoetseng pele, kahoo likarolo tse ruileng le tse futsanehileng tsa lefats'e, joale bakeng sa likarolo tse ruileng tsa lefats'e, haeba re tlameha ho phethahatsa boitlamo ba rona ba 1.5 degree C, joale re hloka ho se be le likhase tse tsoang ho matla hoo e ka bang ka 2030, haeba re batla monyetla oa kantle ho 1.5 ka 2035. Joale, hoo ho utloahala ho sa khonehe.
Empa ke hore - re boemong bona hobane re mametse baetapele bana ba lefats'e ba fana ka lipuo tsa bona tsa lefeela ka lilemo tse ngata ebe ba khutlela hae ba sa etse letho. Mme Biden le Obama ba bonts'a seo. Haele hantle, Obama o e bontšitse US pele. Biden oa e bonts'a hona joale, 'me ho hlakile hore Trump e lipakeng - ua tseba, ha ho buuoe hanyane ka eena, ho molemo, mohlomong. Empa re bona sena hoo e batlang e le ho baetapele bohle ba lefats'e. Ha se US feela Ke EU. Ke UK Ke Japane. Ke Australia. Ha ho na boetapele ka har'a linaha tse tsoelang pele. 'Me ho bua hampe, ua tseba, China e hlile e bonahatsa bosieo ba boetapele ha ho tluoa tabeng ea phetoho ea maemo a leholimo.
NTSANE SHAIKH: George Monbiot, ke kopa ho u tlisa moqoqong. U ntse u akaretsa sehlohlolong le hore na ke eng e sieo sebokeng se neng se lokela hore ebe se kenyelelitsoe, e lokela ho ba karolo ea lipuisano. U boletse ho tweet pejana kajeno hore, qotsa, "Ha ho le e 'ngoe ea likopano tse 26 tsa boemo ba leholimo e buileng ka botebo. THE taba ea bohlokoa [e] sieang libeso fatše.” George Monbiot, na u ka bua ka seo?
GEORGE MONBIOT: Ee. Ke bolela hore, ho hloleha ho buisana ka taba ena ea bohlokoa, e bohareng - ho se tlose lintho fatše - ho fana ka maikutlo a hore ntho e 'ngoe le e' ngoe eo esale re e utloa, mona le likopanong tse 25 tse fetileng, ke tšitiso. Ke ho tsoka matsoho. Ke boitšisinyo bo boholo. E kgahlisa letshwele. Empa ha e bue ka taba ea mantlha.
'Me, ua tseba, ho bonolo haholo ho siea mafura fatše ho e-na le ho sebetsana le tsela eo re e chesang ka eona ha re se re e ntšitse, hobane ho na le lintlha tse likete tse seng kae lefatšeng ka bophara moo re li ntšang teng, athe libilione tsa tšebeliso ea ho qetela ea libeso tseo tsa khale. Kahoo, leha re ka re, “E, e, re tlameha ho sireletsa matlo a rona. Re tlameha ho fetola mabone a rōna, a mang kaofela,” e leng seo ho hlakileng hore re se etsa, tsela e potlakileng le e sebetsang ea ho sebetsana le tlokotsi ena e tlang, ea ho felisa phephetso e khōlō ka ho fetisisa eo moloko oa batho o kileng oa tobana le eona, ke ho re, “Ho lokile, 'ke tla ema feela. Ha ho sa na mashala, ha ho sa tla ba le peteroleum, ha ho sa tla hlola ho tsoa khase fatše ka letsatsi lena. ” 'Me joalo ka ha Kevin a bua ka nepo, ua tseba, e tlameha ho ba decarbonization e felletseng ka 2030, kahoo e lokela ho ba letsatsi. Re mpa re tla emisa ho e ntša fatše.
Mme o re, "Be, hoo ho ka etsahala jwang?" Ho feta moo ho ka khonehang. Hoa khoneha, joalo ka ha re bone ha US e kena Ntoeng ea Bobeli ea Lefatše ka la 8 Tšitoe, 1941. Ka mor'a likhoeli tse seng kae, e ne e fetotse moruo oohle, ho tloha moruong oa sechaba ho ea moruong oa sesole. Pakeng tsa 1942 le 1945, 'muso oa kopanelo oa US o sebelisitse chelete e ngata, ho latela lidolara tsa joale, ho feta pakeng tsa 1789 le 1941. Kahoo, joale ba re, "Oh,, chelete ha e eo. Ha ho na seo re ka se etsang.” Ke bosawana feela boo. Ba ne ba ka khona ho lokisa sena ka nako leha e le efe haeba ba batla. Haeba re ne re e-na le lenaneo ka tekanyo e ka bapisoang, re ne re ka tlohela libeso tsohle fatše ka 2030 'me ra fetohela moruong o mocha oa matla a hloekileng.
NTSANE SHAIKH: Mme, George, hape, ke batla ho o botsa ka tsa hao tsa moraorao tjena Sengoathoana, e nang le sehlooho se reng “Etsa hore leruo le feteletseng le fele: ke eona feela tsela ea ho qoba ho senyeha ha maemo a leholimo.” Joale, re utloa ka liphapang mabapi le mesi le tšebeliso lipakeng tsa linaha tse ruileng le tse futsanehileng, empa seo u se hatisang karolong ena ke phapang e makatsang lipakeng tsa tšebeliso ea batho ba ruileng lefatšeng ka bophara, le tlhoko, ka hona, bakeng sa leruo. lekhetho. A na u ka hlalosa hore na boemo ke bofe?
GEORGE MONBIOT: Ehlile. Ena ke taba ea mantlha ea toka le tekano. Kahoo, 1% e phahameng ka ho fetisisa ea maruo lefatšeng ka bophara e sebelisa 15%, e hlahisa 15% ea likhase tse futhumatsang lefatše, e leng habeli ho feta 50% e tlase, eo kakaretso ea eona e leng 7% feela ea kakaretso. Kahoo, re shebile palo e fokolang haholo ea batho ba nkang karolo ea tau ea leruo la tlhaho. Ba ipolela e le bahlahisi ba maruo. Ba hlile ba re nkela leruo. Ba re, "Re tla ba le sebaka sena sa sepakapaka bakeng sa rona" - 'me, ha e le hantle, lisebelisoa tsena tse ling kaofela, mahogany le khauta le litaemane le bluefin tuna sushi, eng kapa eng eo ba e jang, sekala se seholo.
'Me sena se khannoa, ka tekanyo e kholo haholo, ke ts'ebeliso e tsotehang, e sa leka-lekaneng ea lifofane. Ho na le palo e le 'ngoe ea lipalo tse fanang ka maikutlo a hore 1% e ruileng ka ho fetisisa e ikarabella bakeng sa 50% ea likhase tsa lifofane lefatšeng. Empa hape le ka li-yachts tsa bona, mohlala. Karolelano ea superyacht e tloaelehileng kapa ea jareteng, e bolokiloeng e emetse bilione hore a kene ho eona neng kapa neng ha a batla, e hlahisa lithane tse 7,000 tsa carbon dioxide ka selemo. Haeba re tla kopana le accounting e tloaelehileng ea ho lula ka har'a likhato tse 1.5 tsa mocheso oa lefats'e, boholo ba rona ba ho tsoa ka motho ka mong ke lithane tse 2.3. Kahoo, superyacht e le 'ngoe ke eng? Ho feta batho ba 3,000 ba bohlokoa ba ho ntša mesi. Sena ke ntho e mpe, leeme ka mokhoa o feteletseng. 'Me re lokela ho fetohela tloaelo ea barui haholo ea ho nka leruo la rona la tlhaho ho rona.
AMY MOLEMO: Ke ne ke batla ho retelehela ho Asad Rehman, motsamaisi ea ka sehloohong oa War on Want, 'muelli ea ka sehloohong oa Coalition ea COP26. Ka Laboraro, o ile a hlakola mantsoe a hae a lokiselitsoeng mabapi le "qeto ea sekoaelo" ea COP26 mme ho fapana le moo a tlisa molaetsa o tsoang ho baitseki ba boemo ba leholimo literateng sebokeng sa maemo a holimo.
ASAD REHMAN: Ke ne ke e-na le puo e lokiselitsoeng ho fana ka eona mabapi le qeto ea sekoaelo, empa, ho bua 'nete, kea tseba hore e tla oela litsebeng tse utloang, kahoo nke ke ka ikhathatsa. Ba ruileng ka ho fetisisa ba hlokomolohile pitso e ’ngoe le e ’ngoe ea boitšoaro le ea lipolotiki ea ho etsa karolo ea bona e loketseng. Litšepiso tsa bona tse robehileng li tletse hohle ho 26 COPs. Liphatlalatso tse se nang letho tse hlophisitsoeng ke lik'hamphani tse silafatsang ha li sa hlola li thetsa mang kapa mang. Covid ho se lekane ha ente le net zero 2050 ke mehlala ea morao-rao ea ho nyehela mafutsana ka boomo bakeng sa phaello ke bao leruo la bona le ntseng le tsoela pele ho tlatlapuoa ho tsoa Global South.
Le hoja re ferekane re bile re halefile, re na le tšepo. Rea tseba hore ke batho ba tloaelehileng ba fetolang nalane. Mme re tla fetola nalane. Nako ea ho hloka toka e felile, Molula-Setulo. Re tla fothola litsamaiso tsena tsa khatello ka Tumellano e Ncha ea Global Green ho tiisetsa bohle tokelo ea ho phela ka seriti le tumellanong le polanete ea rona. Kea leboha, Molula-Setulo.
AMY MOLEMO: Kahoo, eo ke Asad Rehman, motsamaisi ea ka sehloohong oa War on Want, a bua le kopano ea boemo ba leholimo ba UN. Kevin Anderson, haeba u ka bua haholoanyane ka taba ena, uena le George, Asad Rehman le baitseki ba bangata ba boemo ba leholimo ba buang ka taba ee ea leruo? U re motho ka mong ke metric e nang le liphoso, kaha liindasteri tse ngata tse silafatsang li isitsoe lichabeng tse ntseng li tsoela pele, kahoo ha li bonahatse likhase tsa linaha tse ruileng. Tsoela pele ka sena sohle.
KEVIN MOTLATSI: Ee, ke bolela, eo ke taba ea bohlokoa ruri. Mme ke nahana hore ha ke tsepamisa maikutlo mona UK, moo ke - ke sebaka, ho hlakile, ke tseba betere - hore seo re se entseng UK, re koetse indasteri ea rona e ngata, ebe ho kenya thepa e entsoeng libakeng tse ling lefatšeng. 'Me joale re retelehela likarolong tseo tsa lefats'e, ebe re ba beha molato bakeng sa mesi e hlahisoang ke tlhahiso ea thepa eo re e thabelang. 'Me ke ntho e' ngoe le e 'ngoe ho tloha thepa ea rona ea elektroniki ho ea ho likarolo tsa likoloi tsa rona. Ke liaparo tsa rona. Kahoo, ua tseba, UK e se e falletse ka mokhoa o atlehileng moetlong oa banka le oa banka, 'me e tsoile hoo e batlang e le ntho e' ngoe le e 'ngoe. Ka hona, ha re sheba kakaretso ea likhase tsa rona, re tlameha ho ela hloko maemo a khabone a bophelo ba rona, 'me seo se kenyelletsa likhase tse amanang le lintho tseo re li romelang kantle ho naha.
Ke bolela, haeba u ela hloko seo, u atisa ho fumana hore linaha tse ngata tse ruileng li na le carbon footprint e kholoanyane ho feta ha u sheba feela matla ao ba a sebelisang ka har'a meeli ea bona. 'Me ke nahana hore ke ntho ea bohlokoa, hape, ha re nahana ka litaba tsena tsa tekano, hore re nke sena, seo hangata ho thoeng ke mokhoa oa ho boloka chelete - re e ela hloko, hobane ha ho na toka ho otla likarolo tse futsanehileng. ea lefatše bakeng sa ho etsa lintho tsa bona ho re thusa ho phela bophelo bo betere ho feta mona. 'Me ha re etsa joalo, joale mathata a ba matla le ho feta mabapi le seo re tlamehang ho se etsa, 'me e boetse e hlahisa litaba tsa tekano, phapang pakeng tsa likarolo tse ruileng tsa lefats'e le tse futsanehileng tsa lefats'e. .
Empa hape ke nahana, ntlheng ea tekano, ho bohlokoa ho hlahisa hore ha ho joalo ka ha eka motho e mong le e mong oa UK o lekana. Ha ho na sechaba se le seng UK Ho na le lipapatso tse ngata. Ho ne ho e-na le rona bao e neng e le barui naheng ea habo rona ba ikarabellang bakeng sa likhase tsa litau ka hare ho UK Ho tla ba 'nete bakeng sa US, Jeremane, Japane, Australia. Kahoo, ka har'a linaha tsohle tsa rona, ho na le libaka tse kholo tsa naha tseo e leng bareki ba tloaelehileng le ba tlase-tlase. Mme ho bona, karabelo ya phetoho ya tlelaemete e fapane haholo le ya rona bao, dinaheng tsa habo rona, ba ikarabellang bakeng sa karolo ya tau ya mesi. Kahoo ke nahana hore ha rea lokela ho khetholla pakeng tsa linaha feela empa le ka hare ho linaha tsa rona.
'Me matšoenyeho a ka moo ke hore: Ke batho bafe ba etsang likhang tsa boemo ba leholimo? Ke bo-ramahlale ba boemo ba leholimo le barutehi. Ke borakhoebo, baetapele ba likhoebo, baqolotsi ba litaba, babuelli ba molao. Ke batho bohle ba maemong a phahameng haholo. Kahoo re theha lipuisano. 'Me ha ho mohla re kileng ra theha ngangisano ka tekano motheong oa eona. Mme ho sa tsotelehe dipalo tsa rona kapa boitshwaro ba rona - masoabi, ho sa tsotelehe boemo ba rona ba boitšoaro, lipalo li re bolella hore na re tla phethahatsa boitlamo ba rona, joale tekano e tlameha ho ba karolo ea bohlokoa ea likarabo tsa rona. Empa ha ho mohla re buang ka seo, hobane re sehlopheng sa batho ba hlahisang haholo.
AMY MOLEMO: Joale, Kevin, uena ka bouena ha u e-s'o nke sefofane ka lilemo. Ha re buisana le uena likopanong tse fapaneng tsa boemo ba leholimo, u palame terene. U re ke tsela e ntle ea ho etsa mosebetsi, ho qeta litlaleho, joalo-joalo. U boetse u sebelisa lentsoe "zero carbon" ho fapana le "net zero." Maobane e ne e le Letsatsi la Lipalangoang. Ke nahana hore Pete Buttigieg, mongoli oa lipalangoang, o buile a tsoa United States. Mme hape o na le phatlalatso e makatsang ea China-US. Kea ipotsa hore na u ka bua ka zero carbon le hore na u ikutloa hore China e fumana liperesente tse sa lekanang tsa molato?
KEVIN MOTLATSI: Ee. Polelo ena "net zero," ho 'na, ena ke karolo e nyarosang ka ho fetesisa ea COP26, empa ha e etsahale mona feela. Haeba u ne u ka khutlela morao li-COP tse 'maloa tse fetileng, u ne u ke ke ua utloa poleloana "net zero". Ehlile e hlahile ha liqholotso li ntse li e-ba boima le ho feta, ’me e bile hore, ka ‘nete, maano a tlameha ho kengoa ho theola mesi kajeno. Hobane baetsi ba melaoana ea rona ba fokola haholo 'me ba haelloa ke monahano le sebete sa ho etsa joalo, seo re se entseng ke ho hlahisa lentsoe "net zero," le re lumellang ho tlosa moroalo oa ho fokotsa likhase ho tloha kajeno ho isa melokong e tlang - ka ho toba, 2050 le ho feta. Kahoo, e mong le e mong joale o sebelisa poleloana ena "net zero". U ka ba k'hamphani ea net zero oli. U ka ba zero Saudi Arabia kapa Qatar kapa Norway kapa UK kapa US Motho e mong le e mong a ka fetoha zero, setereke se seng le se seng, khamphani e 'ngoe le e 'ngoe. Ha ho na letho. Ha e na moelelo ho hang. Ha u notlolla se ka morao ho net zero, ke bolela, sohle seo e leng sona, hangata ke re, ke Selatine sa ho raha lekotikoti tseleng. E fetisetsa moroalo ho moloko o latelang.
'Me ho ntšoenyang ke hore, ha e le hantle, batho ba bangata ba rutehileng ba koentse puo ena ea lefeela. Kahoo ha re shebe mofuta oa liphetoho tseo re hlokang ho li etsa - joalo ka ha George a boletse pejana, re hloka ho emisa ka potlako tšebeliso ea rona ea mafura. Empa ha ua tlameha ho etsa joalo haeba u na le zero, hobane u ka khona ho theola boima ba mafura, 'me bana ba rona ba tla fumana mahlale a ho monya CO2 moeeng lilemong tse tlang. Ke tshepo ya rona. Ke eona tsela ea rona ea ho liehisa moroalo oa phokotso ho tloha molokong ona ho ea molokong o latelang. Ho na le mekhoa e mengata eo net zero e etsang sena ka eona, empa ke eona e hlakileng ka ho fetesisa - litheknoloji tsena tsa kamoso tseo re ts'epileng ho tsona. Libakeng tsohle tsa rona, maemong ohle IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change, scenarios mabapi le seo re lokelang ho se etsa mabapi le phetoho ea maemo a leholimo, ba itšetlehile ka litheknoloji kapa seo ho thoeng ke litharollo tsa tlhaho, tseo le tsona li leng kotsi ka ho lekana, bakeng sa ho tlosa carbon dioxide moeeng nakong e tlang. Kahoo, hoo ke ho itšetleha ho kotsi ka mokhoa o makatsang.
Ha ho tluoa China, ke bolela, China ke emitter e phahameng haholo, ho hlakile. Joalo ka ha bohle re tseba, ke eona emitter e kholo ka ho fetisisa lefatšeng. Empa, ehlile, e na le palo ea batho ba ka bang limilione tse likete tse 1.3, hoo e batlang e le, ke nahana, makhetlo a mararo ho isa ho a mane hoo - makhetlo a mane ao, ke nahanang, ho US tlhahiso ea eona ho motho ka mong e ntse e le joalo feela, ke nahana, Ho feta karolo e le 'ngoe ho tse tharo ea US 'Me re beha boikarabello bo bongata ho China, re re, "Joale, sheba likhase tsa eona tse phahameng haholo." Li chesa mashala a mangata, empa ke batla hore mashala a tsona a chesoe e le hore re ka qhibilihisa aluminium e le hore ke etse buka ea ka ea Apple lap - notebook ho tsoa ho eona. Sheba lisebelisoa tseo re li sebelisang. Boholo ba eona bo entsoe ka litšepe tse fetotsoeng thepa e entsoeng China. Ebe joale re ba beha molato hobane ba sebelisa matla a mangata a carbon high-carbon ho hlahisa thepa eo.
Ke 'nete China e tlameha ho tloha ho tsona. E tlameha ho tloha kapele indastering ea eona e ruileng haholo le e tebileng ea mafura a khale. 'Me e na le monyetla oa ho etsa joalo, mohlomong ho feta likarolo tse ling tsa lefats'e, hobane e ntle haholo ho etsa liphetoho tse potlakileng tsa theknoloji. Empa ha rea lokela ho tsoela pele ho beha China molato bakeng sa thepa ena e entsoeng eo re e sebelisang. Re hloka ho nka mokhoa oa ho sebelisana haholoanyane. Mme mohlomong haeba ho na le ho hong ho tsoang lipuisanong tsa Biden le China mona, mohlomong ho na le ho hong moo ka: Re tsamaisa likarolo tsa lefats'e tseo e leng setsi sa tlhahiso bakeng sa rona kaofela? U ba thusa joang hore ba tlohe ka potlako ho tloha mafura a khale?
NTSANE SHAIKH: George Monbiot, na u ka fana ka maikutlo a seo Kevin Anderson a neng a se bua ka sehlopha sena sa zero, 'me u bue hape ka hore na mekhoa e meng ea ho sebelisa mafura a khale, ho oli le khase le mashala, ke eng, seo u nahanang hore ke sona se ka khonehang le se sebetsang hantle, seo u se sisinyang, ho kenyeletsoa nyutlelie?
GEORGE MONBIOT: Che, Kevin o nepile ka botlalo ka zero. Ke mokhoa oa ho liehisa likhetho tse thata. Ke mokhoa oa ho li fetisetsa melokong e tlang ea boralipolotiki. 'Me ke sona se 'nileng sa etsahala lilemong tse 30 tse fetileng. Re e entse ka mantsoe a fapaneng. Ha re so sebelise puo eo, empa e se e le ho lieha le ho chechisa morao le ho siea bothata hore motho e mong a bo hloekise. Mme net zero e ntse e tsoela pele ka ts'ebetso eo ea tlokotsi. Ke ka hona joale re tobane le fensetere e thata hakana eo re ka etsang phetoho e sebetsang ho eona.
Empa re ka etsa phetoho eo. Ke bolela, joalo ka ha ho na le lintlha tse mabapi le tikoloho, tse ka bang kotsi tseo re sa batleng ho li feta, ho ka ba le lintlha tse ntle sechabeng le lipolotiking, moo re ka fetolang ka potlako tsela eo re hlahisang matla a rona ka eona. fetola tsela eo re sebelisang matla a rona ka eona, fetola tsela eo re phelang ka eona, e leng bohlokoa hape, hobane, joalo ka ha Kevin a bolela, ua tseba, ha se potso feela ea hore na re hlahisa leqhubu lena le leholo la thepa ea bareki joang, empa hobaneng re ba hlahisa leqhubu lena le leholo la thepa ea bareki. Ha re emeng. Ha re emiseng ho e etsa. Mme a re fumaneng litsela tse ling tsa ho lekanya boleng ba bophelo, ntle le ho apareloa ke leqhubu lena le leholo la polasetiki le tšepe le lisebelisoa tsa elektronike, tseo 99% ea tsona re sa hlokeng ho phela bophelo bo monate.
Kahoo, ha re se re entse qeto eo, ebe re re, “Ho lokile. Joale re ka etsa see joang? ” 'Me ka sebele, re hloka li-newables tseo. Re hloka moya. Re hloka letsatsi. Empa ha rea lokela ho nyenyefatsa mefuta e meng ea matla a hloekileng, moo e sireletsehileng le moo e loketseng. 'Me, ha e le hantle, likarolong tse sa tšoaneng tsa lefats'e le ka merero e sa tšoaneng, mefuta e sa tšoaneng e tla ba e sireletsehileng le e loketseng. Empa ke - ke ntse ke thahasella haholo litheknoloji tsa nyutlelie tsa moloko oa bone, li-reactor tse nyane tsa mefuta e fapaneng, tseo tse ling tsa tsona li ka kenyang letsoho la bohlokoa haholo. 'Me ke tšosoa haholo ke se etsahalang Jeremane, moo, ka lebaka la ho koaloa ha nyutlelie, ba ntse ba eketsa tlhahiso ea mashala. 'Me ba ntse ba chesa ho feta mofuta ona o litšila haholo oa mashala, lignite, e le ho theha sebaka sa ho koala nyutlelie. Kahoo -
AMY MOLEMO: Re na le metsotsoana e 10 feela, empa -
GEORGE MONBIOT: - o koala theknoloji ea khabone e tlase bohareng ba maemo a tšohanyetso a leholimo.
AMY MOLEMO: Re na le metsotsoana e 10 feela, empa ke batla ho fumana karabo ea Kevin Anderson. Na u pro-nuclear, leha e le seo a se bitsang, George a se bitsa, “moloko oa bone”?
KEVIN MOTLATSI: Ee, ke belaela ka matla a nyutlelie. Seo ke se ratang e ne e tla lula e le paballo ea pele, ebe matla a matla, ebe lisebelisoa tse nchafalitsoeng - ha e le hantle, letsatsi le moea, maqhubu, kapa eng kapa eng eo e ka bang eona. Empa joale, haeba re sa khone ho fihlela tlhoko ea matla, nka khetha nyutlelie ho e-na le ho nka khabone le ho e boloka, eo ke nahanang hore ke bothata ba sebele. Kahoo ke khetha nyutlelie ho feta seo, ee.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate