Kukakavadzana pamusoro pokudzoka kwomudzvinyiriri ane mukurumbira wakashata, Jean-Claude “Baby Doc” Duvalier, kuHaiti, kunotsausa munzira dzakawanda. Zvamazvirokwazvo zvakakosha kuti amire pamberi pemhosva dzechivanhu, kusanganisira kuponda nekurwadziswa kwevanopikisa. Asi pane imwe mhosva iri kuparwa Haiti izvozvi: masimba ekunze ari kuedza kubira vanhu vekuHaiti zvakare kodzero dzavo dzedemokrasi. Makore anopfuura 200 pashure pokunge Haiti yazvisunungura kubva muuranda uye kubva kuFrance, nyika dzakapfuma dzichiri kuita sedziine Kutya Kukuru kwevaHaiti vanozvitonga.
Zvaiva pachena kubva pakutanga yenjodzi gore rimwe rapfuura, apo United States yakatora kutonga kwekufamba kwendege kupinda muHaiti uye pakarepo yakazadza nzvimbo zhinji dzekumhara dziripo ne ndege dzakatakura masoja nemidziyo yehondo. Kutya kwavo kukuru kwekupamba uye kuparwa kwemhosva mushure mekudengenyeka kwenyika hakuna kumboitika, asi vanhu vazhinji vakarasikirwa nehupenyu hwavo nemakumbo muvhiki yekutanga mushure mekudengenyeka kwepasi kwaigona kuponeswa, kana vanachiremba nemichina yekurapa ndicho chakanga chiri chekutanga.
I "international community" ine akaita bongozozo yebasa rokuyamura rinonyadzisa nemipimo ipi neipi. Zvimwe zvikamu makumi mapfumbamwe neshanu kubva muzana zvemarara haasati abviswa. Zvishoma zvakaitwa munzira ye utsanana, Sekureva kweDoctors Without Borders, vachibatsira mukuparadzira korera iyo sezviri pachena yakaunzwa nemauto eUnited Nations - ichikonzera kufa mazana matatu nemazana matanhatu kubva kuchirwere chinowanzova nyore kurapa nekudzivirira kuti chisapararire.
Vazhinji vevanhu vakarasikirwa nedzimba dzavo mukudengenyeka kwenyika vachiri kugara pasi pematepi apo ivhu riri pasi pavo rinosanduka kuita dope kana kuchinaya – vakatadza kana kuvapa matende. "Nzanga yepasi rose," iyo inotonga yeInterim Haiti Recovery Commission - haina kuda kumanikidza varidzi venzvimbo yeHaiti kuti vabvume zvaizoitwa mune chero imwe nyika, kusanganisira United States: kutora nzvimbo iripo, nemuripo, yepokugara yaidiwa.
Asi iyi nzanga yepasi rose haana kunyara kumanikidza hurumende yeHaiti kuti igamuchire sarudzo dzayo dzemutungamiri wenyika. Izvi zvisinei nekuti boka reOAS re "nyanzvi" rakashandiswa nzira yakasarudzika kurasa 234 tally sheets uye kushandura zvakabuda musarudzo.
Asi isu hatizive kuti chii chavangadai vakawana dai vakaisa mapepa ese etally bvunzo imwe chete (pakanga pasina manhamba inference yakataurwa). Uye kune anopfuura zana nemakumi matatu emapepa etally (angangoita gumi nemaviri muzana ehuwandu) akange asipo kana kugariswa nevakuru vesarudzo. Dai izvi zvaisanganisirwa, zvinoita sekunge Jude Celestin - mumiriri wehurumende uye uyo ari kunzi neOAS kusabata - angadai akauya pechipiri, uye aizoenderera mberi.
Mune mamwe mazwi, Washington nevamiriri vayo vakanyatsosarudzwa vari kuudza Haiti izvo mhedzisiro yesarudzo yavo inofanira kunge iri. Hongu, sarudzo dzaive dzisiri pamutemo kutanga nekuti bato rezvematongerwo enyika rine mukurumbira munyika, VaFanmi Lavalas, havana kuverengerwa kuvhota. Kunyanya nekuda kwekusabatanidzwa uku, chikamu chimwe muzvina chevavhoti veHaiti ndivo vakaenda kunovhota. Izvi zvinofananidzwa nezvikamu makumi mashanu nezvipfumbamwe kubva muzana zvakavhota musarudzo dzemutungamiri wenyika dzemuna 59, uye zvakatokura kubva muzana. Hapana kuvhota kwakaderera uku mumakore makumi matanhatu ekupedzisira esarudzo dzemutungamiri wenyika munzvimbo ino, kusanganisira Haiti.
Fanmi Lavalas ibato reaimbova Mutungamiri Jean-Bertrand Aristide, aive kupidigurwa ne "international community" muna 2004. Kutya kwavo kukuru ndekwekuti kana sarudzo dzaizodzokororwa - sezvazvinofanira kunge zviri pachena - kusasarudzwa uku, izvo zvakafanana nekurambidza bato reDemocratic muUnited States, zvinogona kushevedzwa. mubvunzo. Sarudzo yakasununguka uye yakasununguka, nevanhu vekuHaiti vachisarudza wavanoda, inogona kuitika.
Ndizvo zvakaitwa ne "nharaunda yepasirese" - inova Washington chaizvo nevabatsiri vayo vepedyo - haigoni kugamuchira. Uye ndosaka vanga vachisunda zvakasimba kuti Haiti ibvumire hurumende dzekunze kuti dzione zvakabuda musarudzo dzavo.
ZNetwork inopihwa mari chete kuburikidza nerupo rwevaverengi vayo.
dhoneta