Kuno muWashington, vashandi veWord Bank vachitsutsumwa nekudzingwa basa kwemukuru wavo, Paul D.Wolfowitz, vabva vapfeka marabhoni eblue kuitira kuti vade "kutonga kwakanaka" kuWorld Bank. Chisarudzo chekuti ochengeta basa rake chingave chekuti vakuru – avo munyaya iyi vanosanganisira mutsigiri waWolfowitz, George W. Bush – vanofunga kuti kumanikidzwa kucharamba kuchienderera mberi kana kupera.
Basa raWolfowitz mukuronga mari ine gakava uye kusimudzira pasuru yemumwe wake ndicho chikonzero chakakonzera kunyomba uku. Kuonekwa kwerusarura padanho repamusoro resangano rinodzidzisa nyika dzine urombo nezvehutongi hwaive hwakawandisa kuti vanhu vazhinji, kusanganisira vashandi veWorld Bank, vashaye hanya.
Asi matambudziko aWolfowitz anoratidza matambudziko akakura kuBhangi uye nesangano rayo diki asi richiri guru, International Monetary Fund. Ruzhinji rwepasirese, munyika dzichiri kusimukira, dzine mavhoti mashoma pane eUnited States uye dzinenge dzisina izwi mukati meHomwe kana Bhangi. VeEurope pamwe neJapan, avo vanogona kuvhota kunze kweUnited States, havambodaro. Zvinoshamisa, izvi zvinoratidza nyika ye1944, pakasikwa masangano aya. Panguva iyoyo, United States ndiyo yaingove simba munyika dzakasimukira, uye nyika zhinji dzakanga dzava muShoko Bank dzakanga dzichiri makoroni eEurope.
Bhanga reNyika nokudaro rinoonekwa munzvimbo zhinji dzepasi sesangano reneo-colonial, uye kuparidza kwaro kwese nezve “utongi” kunoratidzika kunge kusiri nzira yekuti Bhanga rivhare kutadza kwemitemo yaro yehupfumi. Bhanga rine zvishoma zvaricharatidza pamakumi emabhiriyoni emadhora ekukweretesa budiriro. Ruzhinji rwenyika dzakatevera mitemo yaro dzakatambura kuderera kwakanyanya mukukura kwehupfumi mumakore ekupedzisira e25, uye zvichiguma nekuderera kwekufambira mberi kwezviratidzo zvevanhu zvakadai sehupenyu hwehupenyu uye kufa kwevacheche nevana.
Kunyange huwori hwakaipa uye “kutonga kwakanaka” kuri netsanangudzo yakanaka, yakakundikana marongero ehupfumi - kusiiwa kwemaitiro ebudiriro, hurongwa hwekurwisa kukura kwemari nemashandisirwo emari, kuvhurwa zvisina tsarukano kwekutengeserana uye kuyerera kwekudyara, kumanikidza kwehurumende kuti vakoshese zvinodiwa nevekunze. makambani - ndizvo zvakanyanya zvikonzero zvekutadza kwekusimudzira hupfumi kwenguva refu. Mushure mezvose, nyika dzakaita seSouth Korea dzakakwanisa kuwana kumwe kukurumidza uye kwakabudirira kukura kwehupfumi nebudiriro munhoroondo yenyika pasina kuchenesa huwori. South Korea yakabva padanho rekuwana mari yeGhana muna 1960 kuenda kuEurope nhasi, ukuwo vatungamiri vayo vaviri panguva iyi yebudiriro yebudiriro vakaenda kujeri nekuda kwehuori hunosanganisira mazana emamiriyoni emadhora. Uye United States yakanga isina chaizvoizvo utongi hwakanaka nepo makororo akadzora mukati mechikamu chokupedzisira chezana ramakore rechigumi namapfumbamwe, apo takanga tiri nyika ichiri kubudirira zvikurusa munyika.
Gwaro rakaburitswa mwedzi uno kubva kubazi reIMF raratidza kuti mari yerubatsiro yakatambirwa nenyika dziri muSub-Saharan Africa kubva muna 1999, inosvika zvikamu zvitatu kubva muzana, haina kushandiswa sechikumbiro cheIMF. Izvi zvatsamwisa masangano anoona nezvehutano pamwe nemamwe masangano anorwira kodzero dzevanhu akaita seDoctors Without Borders, ayo ari kutarisira kuti mari iyi ichashandiswa kuchengetedza hupenyu hwevanhu munyika dzinotambura zvikuru, uko zviuru nezviuru zvinofa zuva rega rega nekuda kwekushaya hutano hwakakwana pamwe nekudya kunovaka muviri. Bhanga repasi rose rinofanirwa kupomera mhosva yekunyomba uku sezvo mari zhinji yarinokweretesa ichienderana nemvumo yeIMF, uye sangano ravo re "creditors' cartel" ndiro rinopa simba guru reBhanga pamusoro penyika dzine urombo.
Svondo rino hurumende yeGerman yakabatana nekudaidzira kuti Wolfowitz asiye basa, munguva isingawanzo kuzorora neWashington. Kugadzwa kwaWolfowitz muna 2005 kwakagumbura vanhu vekuEurope. Heino mugadziri wehondo yeIraq, iyo vazhinji veEurope vakafunga zvisiri pamutemo uye zvakanyanya kuratidzwa kweBush Administration's unilateral kuzvikudza. Kumuita mukuru weWorld Bank kwaive kuratidza pachena kuti pfungwa dzevaEurope hadzina basa.
Iye zvino Europe inogona kubatsira kumudzinga. Asi Bhanga haringagone kudzoreredza pamutemo pasi rose, iro mazana emamiriyoni evanhu anotakura mutoro wekukanganisa kwaro uye asina anomiririra akakosha mukuita sarudzo.
Mark Weisbrot ndiCo-Director weCentre for Economic and Policy Research, muWashington, DC
Iyi koramu yakagoverwa kumapepanhau neMcClatchy-Tribune Information Services uye yakaburitswa ne Sacramento Bee uye San Diego Union-Tribune, Pakati pevamwe.
ZNetwork inopihwa mari chete kuburikidza nerupo rwevaverengi vayo.
dhoneta