O faiga faʻavae a Amerika i le 21st seneturi e itiiti lava se mea e ofoina atu nai lo le malosi tele o le militeri. E moni, ua mou atu aso na faaaogā ai le malosi faafitafita ina ia “toe faia ai le lalolagi i foliga o Amerika.” I le vaitau o le Taua i le maeʻa ai o le Cold War, o faʻalavelave a le militeri a Amerika e faia i le leai o se faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga lautele ma faʻatasi ai ma faʻamaoniga faʻale-aganuʻu e leai se malosi ma le talitonuga e oʻo lava i totonu o le Iunaite Setete. E le o se mea e ofo ai, o le faʻalavelave a le militeri, e le tusa ai ma le tulafono ma le le faʻamaoniaina, e iu lava ina ausia se mea e sili atu nai lo le fausiaina o pu uliuli, aʻo faʻatupuina mai i le faʻasolosolo fou ma faʻateleina faʻalapotopotoga faʻatupu faʻatupu vevesi o loʻo naunau e faʻasalalau a latou lava vaʻaiga o agafesootai ma faiga faʻapolokiki.
I lenei faatalanoaga faapitoa mo Truthout, ua atagia ai e Noam Chomsky le malosi o faiga faavae a Amerika i fafo i le 21st seneturi ma le aafiaga o le faiga faavae o le timu i lalo o le faatafunaga mo le lalolagi. Ua iloiloina foi e Chomsky le matafaioi o le auai o Rusia i Suria, le tulai mai o le Islamic State ma le faatosina vaaia o loo i ai mo le tele o talavou Mosalemi mai Europa, ma ofoina atu se vaaiga mataʻutia e uiga i le lumanaʻi o faiga faʻavae a Amerika.
CJ Polychroniou: US military interventions in the 21st century (eg, Afghanistan, Iraq, Libya, Syria) ua faʻamaonia le leaga tele, ae o aiaiga o le felafolafoaiga felafolafoaʻi e leʻi toe tusia i totonu o Uosigitone faʻamafanafana. O le a le fa'amatalaga mo lenei mea?
Noam Chomski: I se vaega o le cliché tuai: A na o se samala, o mea uma e pei o se fao. O le fa'atusatusaga lelei o le US o lo'o i totonu o le militeri. A le manuia se tasi ituaiga o faʻalavelave, e mafai ona toe faʻaleleia le aʻoaʻoga ma le faʻataʻitaʻiga i tekinolosi fou, masini, ma isi. O loʻo i ai se iloiloga lelei o le faagasologa mai le Taua Lona Lua a le Lalolagi e oʻo mai i le taimi nei i se tusi talu ai nei a Andrew Cockburn, Fasioti le filifili. E iai isi auala e mafai, e pei o le lagolagoina o le faatemokalasi (o le mea moni, ae le o le tautala). Ae o nei mea e foliga mai e le fiafia i ai le US. O le mafuaaga lena pe a lagolagoina e le US le "temokalasi"; o le "pito i lalo" ituaiga o faiga faatemokalasi lea e tumau ai le pule a tagata maualuluga masani e fesoʻotaʻi ma le US, e taʻua ai le taʻutaʻua taʻutaʻua o le "faʻalauiloaina o le faatemokalasi," Thomas Carothers, o se tasi sa avea muamua ma ofisa Reagan o se fautua malosi o le faagasologa ae o ia. iloa le mea moni, ma le le fiafia.
O nisi ua finau e faapea o taua a Obama e matua ese lava i le sitaili ma le ute mai taua na muamua ia te ia, o George W. Bush. E i ai se fa'amaoniga i tua atu o nei fa'amatalaga?
Sa faalagolago Bush i sauaga faamiliteli-ma-maofa, lea na faamaonia le malaia mo e na aafia ma taitai atu ai i le toilalo popo mo le US. O loʻo faʻalagolago Obama i auala eseese, aemaise lava le osofaʻiga fasioti tagata i le lalolagi atoa, lea e talepeina ai faʻamaumauga fou i faiga faatupu faalavelave faʻavaomalo, ma faʻalavelave faʻapitoa, i le taimi nei i luga o le tele o le lalolagi. Nick Turse, le tagata suʻesuʻe taʻutaʻua i le autu, talu ai nei na lipotia mai e faapea o le US elite forces ua "tuʻuina atu i se faʻamaufaʻailoga 147 Atunuʻu i le 2015."
O le faʻaleagaina ma le mea ou te taʻua o le "faia o pu uliuli" o le faʻamoemoe autu lea o le Emepaea o Chaos i Sasaʻe Tutotonu ma isi nofoaga, ae e manino foi o le US o loʻo folau i se sami sousou e aunoa ma se faʻatonuga ma o, o le mea moni, e fai lava si clueless i tulaga o mea e tatau ona fai pe a uma le galuega o le faatafunaga ua maea. O le a le tele o lenei mea e mafua mai i le paʻu o le US o se lalolagi pule?
O le vevesi ma le faʻalavelave e moni, ae ou te le manatu o le faʻamoemoe lea. Ae, o se taunuuga o le taia o faiga maaleale e le malamalama ai se tasi i le samala o le meafaigaluega autu, e pei o Iraq, Libya, Afghanistan ma isi nofoaga. Ae mo le faʻaauauina o le paʻu o le malosi o le US (e moni, mai le 1945, faʻatasi ai ma nisi o luga ma lalo), o loʻo i ai taunuuga i le vaaiga o le lalolagi i le taimi nei. Seʻi fai se faaaʻoaʻoga, le iʻuga o Edward Snowden. E fa atunuu Amerika Latina ua lipotia mai na ofoina atu ia te ia se sulufaiga, ua le toe fefefe i sasa a Uosigitone. E leai se malosi Europa e tasi e naunau e feagai ma le ita a Amerika. O se taunuuga lena o le paʻu tele o le malosi a Amerika i le itulagi i Sisifo.
Ae ui i lea, ou te masalosalo o le vevesi i Sasaʻe Tutotonu e mafua mai i lenei tulaga. O se tasi o taunuuga o le osofaʻiga a le US i Iraq o le faʻaosofia lea o feteʻenaʻiga faʻalotu o loʻo faʻaumatia Iraki ma o loʻo faʻaumatia ai le itulagi. O le osofaʻiga a Europa i Libya na faia ai se faʻalavelave faʻafuaseʻi iina, lea na sosolo mamao i tua atu ma le tafe mai o auupega ma le faʻaosofia o solitulafono jihadi. Ma e tele isi aafiaga o sauaga i fafo. E tele fo'i mea i totonu. Ou te manatu o le tusitala o Sasaʻe Tutotonu Patrick Cockburn e saʻo i lana matau o le Wahhabization o Sunni Islam o se tasi lea o atinaʻe sili ona mataʻutia o aso nei. I le taimi nei, o le tele o faʻafitauli sili ona mataʻutia e foliga mai e le mafai ona foʻia, e pei o le faʻalavelave faʻafuaseʻi a Suria, lea e na o le pau lava le faʻamoemoega o loʻo taoto i se ituaiga o feutagaiga e foliga mai o loʻo faasolosolo malie atu le malosi.
O loo timu foi e Rusia le faatafunaga i Suria. O le a le mea e gata ai, ma o Rusia o loʻo avea ma faʻamataʻu i le US fiafia i le itulagi?
O fuafuaga a Rusia e mautinoa lava o le lagolagoina lea o le pulega a Assad, ma o le mea moni o le "timu i lalo o le faʻaumatiaga," aemaise lava le osofaʻia o le au taʻitaʻia jihadi na lagolagoina e Turkey, Saudi Arabia ma Qatar, ma i se tulaga lautele o le US. O se tala talu ai nei i le Washington Post na fautua mai ai o auupega tekonolosi maualuga na saunia e le CIA i nei malosiaga (e aofia ai TOW anti-tank missiles) na suia ai le paleni a le militeli faasaga ia Assad ma o se mea taua i le tosina atu o tagata Rusia i totonu. ” e tatau ona tatou faaeteete. O mea e fiafia i ai le malosi a Amerika ma tagata o le Iunaite Setete e masani ona fai si eseese, e pei ona masani ai foi i isi nofoaga. O le tului aloaia a Amerika o le faʻaumatiaina lea o Assad, ma e masani lava o le lagolago a Rusia mo Assad o loʻo i ai se taufaamatau i lena mea. Ma o le feteʻenaʻiga e le gata e afaina ai, pe a le o se faʻalavelave faʻafuaseʻi, mo Suria, ae o loʻo tauaveina ai foi se faʻamataʻu o le faʻalavelave faʻafuaseʻi e mafai ona faʻalavelave mamao atu.
O le ISIS o se sau'ai na faia e le US?
O se faatalanoaga talu ai nei ma le tagata suʻesuʻe lauiloa i Sasaʻe Tutotonu o Graham Fuller o loʻo faʻaulutalaina, "Fai mai le ofisa muamua o le CIA, na fesoasoani faiga faʻavae a Amerika i le fausiaina o le IS." O le mea na fai mai ai Fuller, saʻo ou te manatu, o le, "Ou te manatu o le Iunaite Setete o se tasi o fatuga autu o lenei faalapotopotoga. E lei fuafuaina e le Iunaite Setete le fausiaina o le ISIS, ae o ana faʻalavelave faʻaleagaina i Sasaʻe Tutotonu ma le taua i Iraq na mafua ai le fanau mai o le ISIS. O le ae manatua o le amataga o lenei faalapotopotoga o le tetee lea i osofaiga a le US i Iraq. I na aso sa lagolagoina e le toatele e le o ni Islamist Sunnis faapea foi ona o lo latou tetee i le pulega a Iraq. Ou te manatu e oʻo lava i aso nei o le ISIS [lea ua avea nei ma Islamic State] o loʻo lagolagoina e le tele o Sunnis o loʻo lagona le faʻaesea e le malo Shiite i Baghdad. O le faʻavaeina o le pule a le Shiite o se tasi lea o taunuuga tuusaʻo o le osofaʻiga a le US, o se manumalo mo Iran ma se tasi o elemene o le toilalo mataʻina a Amerika i Iraq. O le tali la i lau fesili, o le osofaʻiga a Amerika sa avea ma mafuaʻaga i le tulaʻi mai o le ISIS, ae e leai se aoga i manatu taupulepulega o loʻo salalau i totonu o le itulagi o loʻo faʻapea o le US na fuafuaina le tulaʻi mai o lenei faʻalavelave mataʻutia.
E fa'apefea ona e fa'amatalaina le fa'afiafiaina o se fa'alapotopotoga fa'atauva'a ma fa'atauva'a e pei o le Islamic State o lo'o umia mo le tele o talavou Mosalemi o lo'o nonofo i Europa?
O loʻo i ai le tele o suʻesuʻega faʻaeteete o le mea na tupu, saunia e Scott Atran ma isi. O le apili e foliga mai e faapitoa lava i tupulaga talavou o loo ola i lalo o tulaga o le taofiofia ma le faalumaina, e itiiti se faamoemoe ma itiiti avanoa, ma o loo sailia se sini i le olaga e ofoina atu ai le mamalu ma le iloaina o le tagata lava ia; i lenei tulaga, o le faatuina o se malo faa-Isalama utopia e tulai mai i le tetee atu i seneturi o le faatoilaloina ma le faatafunaga e le pulega a le malo i Sisifo. E le gata i lea, e foliga mai o loʻo i ai le tele o faatosinaga a tupulaga - tagata o le kalapu soka lava e tasi, ma isi. O le uiga malosi o le faʻalapotopotoga o feteʻenaʻiga faʻaitulagi e le masalomia foi o se mea taua - e le naʻo le "puipuia o Islama" ae puipuia mai le liliuese Shiite. O se vaaiga sili ona mataga ma matautia.
O le pulega a Obama e le o fiafia i le toe iloiloina o le sootaga a Amerika ma pulega pulepulepule ma faavae i nofoaga e pei o Aikupito ma Arapi i Saute. O le fa'alauiloaina o le faatemokalasi ose elemene fa'a'ole'ole a le US foreign policy?
E mautinoa lava e iai tagata e pei o Thomas Carothers, o loʻo taʻua i luga, o loʻo tuuto moni i le faʻalauiloaina o le faatemokalasi, ma o loʻo i totonu o le malo; sa auai o ia i le "faalauiloaina o le faatemokalasi" i le Reagan State Department. Ae o loʻo faʻaalia manino mai e le faʻamaumauga e tau le o se elemene i faiga faʻavae, ma e masani lava o le faatemokalasi e manatu o se taufaamatau - mo mafuaaga lelei, pe a tatou vaʻavaʻai i manatu lauiloa. I le taʻua naʻo le tasi le faʻataʻitaʻiga manino, o palota o manatu faʻavaomalo a le taʻitaʻifono a le US polling agency (WIN/Gallup) o loʻo faʻaalia ai o le US ua manatu o se taufaʻamataʻu sili i le filemu o le lalolagi i se vaega tele, o Pakistan e pito i tua i le tulaga lua (atonu e faʻateleina e le palota a Initia). O palota na faia i Aikupito i le afiafi o le tautotogo Arapi na faʻaalia ai le tele o lagolago mo auupega faaniukilia a Iran e faʻafetaui ai le malosi o Isaraelu ma Amerika. O manatu lautele e masani ona fiafia i suiga faʻaagafesootai o le ituaiga e afaina ai kamupani faʻavaomalo a Amerika. Ma le tele o isi mea. E le o ni faiga fa'avae ia e mana'o le malo o Amerika e fa'atuina, ae o le fa'atemokalasi fa'amaoni o le a tu'uina atu se leo taua i manatu lautele. Mo mafuaaga faapena, o le faatemokalasi e fefefe i totonu o aiga.
E te faʻamoemoeina soʻo se suiga tetele i faiga faʻavae a Amerika i fafo i se taimi lata mai pe i lalo ole pulega Democratic poʻo Republican?
E le o lalo o se pulega Temokalasi, ae o le tulaga i le pulega Republican e matua le manino. O le pati ua tafetafea mamao ese mai le fusi o polokiki a le Palemene. Afai e mafai ona manatu mamafa faʻamatalaga o faʻatoʻaga o loʻo iai nei a sui tauva, e ono feagai le lalolagi ma faʻalavelave loloto. Ave, mo se faʻataʻitaʻiga, le feagaiga faaniukilia ma Iran. E le gata ina latou autasi e tetee i ai ae o loo tauva i le vave e pomu ai Iran. Ose taimi uiga ese i tala fa'apolokiki a Amerika, ma i totonu o se setete o loʻo i ai le malosi o le faʻaumatiaga, e le tatau ona tupu ai sina popolega.
O CJ Polychroniou ose faipule tau tamaoaiga/saienitisi faaupufai sa faiaoga ma galue i iunivesite ma nofoaga autu o suesuega i Europa ma le Iunaite Setete. O ana suʻesuʻega autu o loʻo i totonu o le tuʻufaʻatasia o le tamaoaiga o Europa, faʻavaomalo, le tamaoaiga faʻapolokiki a le Iunaite Setete ma le faʻaleagaina o le neoliberalism's politico-economic project. O ia o se sao masani i le Truthout faapea foi ma se sui o le Truthout's Public Intellectual Project. E tele tusi na ia lomia ma o ana tala ua aliali mai i le tele o api talaaga, mekasini, nusipepa ma upega tafaʻilagi lauiloa. O le tele o ana lomiga ua faaliliuina i le tele o gagana ese, e aofia ai le Croatian, Farani, Eleni, Italia, Potukale, Sepania ma Take.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo