Na tusia e Jorge Luis Borges i se tasi taimi e faapea, o le ola i se taimi o le matautia ma le folafolaga o le oo lea i faalavelave ma malie, faatasi ai ma le “lalata mai o se faaaliga” i le malamalama ia i tatou lava ma le lalolagi. I aso nei, o lo tatou alualu i luma faʻatupu faʻalavelave i le atamai faʻapitoa e moni lava e mafua ai le popole ma le faʻamoemoe. O le manatu lelei aua o le atamai o le auala lea tatou te foia ai faafitauli. Fa'apopoleina ona o lo'o matou fefefe ne'i o le a fa'aleagaina e le ta'uta'ua ma fa'alelei a AI - a'oa'oga masini - o le a fa'aleagaina ai la matou fa'asaienisi ma fa'aleagaina ai a matou amio e ala i le tu'ufa'atasia i totonu o la matou tekonolosi se manatu sese o le gagana ma le poto.
O OpenAI's ChatGPT, Google's Bard ma Microsoft's Sydney o ni mea ofoofogia o le a'oa'oina o masini. I le fa'avasegaina, latou te aveina le tele o fa'amaumauga, su'esu'e mo fa'ata'ita'iga i totonu ma fa'atuputeleina le tomai i le fa'atupuina o fua fa'atatau - e pei o le gagana ma mafaufauga fa'aletagata. O nei polokalame ua ta'uleleia e pei o le pupula muamua i luga o le tafailagi o mea faafoliga lautele atamai - o lena taimi ua leva ona vavalo pe a sili atu le mafaufau masini i le mafaufau o le tagata e le gata i le faʻavasegaina o le saoasaoa o le gaioiga ma le tele o le mafaufau ae faʻapea foʻi ma le agavaʻa i le tulaga o le malamalama faʻapitoa, fatufatuga faʻataʻitaʻiga ma isi uma tomai faʻapitoa faaletagata.
Atonu e oo mai lena aso, ae e le'i goto le taeao, e feteenai ma le mea e mafai ona faitau i ulutala hyperbolic ma faitaulia e tupe teu faafaigaluega. O le faaaliga a Borgesian o le malamalama e leai ma o le a leai - ma, matou te tuʻuina atu, e le mafai - e tupu pe a faʻaauau pea ona pulea e polokalame aʻoaʻoga masini e pei o ChatGPT i le matata o AI Ae peitaʻi o le aoga o nei polokalame atonu o loʻo i totonu o ni vaega vaapiapi (e mafai ona fesoasoani i polokalame komepiuta, mo se faʻataʻitaʻiga, poʻo le fautuaina o solo mo fuaiupu mama), matou te iloa mai le Saienisi o le gagana ma le filosofia o le poto e matua ese lava mai le auala e mafaufau ai tagata ma faaaoga le gagana. O nei eseesega e tu'u ai tapula'a taua i mea e mafai ona fai e nei polokalame, fa'ailogaina i ni fa'aletonu e le mafai ona fa'aumatia.
O se mea malie ma le matautia, e pei ona matauina e Borges, o le tele o tupe ma le gauai e tatau ona taulai atu i se mea itiiti lava - o se mea e matua le taua pe a faatusatusa i le mafaufau o le tagata, lea e ala i le gagana, i upu a Wilhelm von Humboldt, e mafai ona "faʻaogaina le faʻaogaina o auala e gata ai," fatuina manatu ma aʻoaʻoga e oʻo atu i le lautele.
O le mafaufau o le tagata e le, pei o le ChatGPT ma ona uiga, o se masini faʻafuainumera laʻau mo le faʻatusaina o mamanu, faʻatau i luga o le faitau selau o terabytes o faʻamaumauga ma faʻapipiʻi le tali sili ona faʻatalanoaga poʻo se tali sili atu i se fesili faasaienisi. I se isi itu, o le mafaufau o le tagata o se faiga e ofo ai le lelei ma e oo lava i le matagofie o loʻo galue i ni faʻamatalaga laiti; o lo'o taumafai e 'aua ne'i fa'atupu fa'amatalaga fa'amatalaga.
Mo se fa'ata'ita'iga, o se tamaititi e a'oa'oina se gagana o lo'o fa'atupula'ia - e le'i iloa, otometi ma vave mai fa'amaumauga laiti - o se kalama, ose faiga fa'apitoa o mataupu fa'atatau ma ta'iala. O lenei kalama e mafai ona malamalama o se faʻaaliga o le "faiga faʻagaioia" faʻapipiʻi faʻatupuina, lea e maua ai e tagata le malosi e faʻatupu ai fuaiupu lavelave ma nofoaafi umi o mafaufauga. Pe a saili e le au su'esu'e gagana e atia'e se manatu pe aisea e galue ai se gagana e pei ona i ai ("Aisea ua avea ai nei - ae le o na - fuaiupu e manatu i le kalama?"), O loʻo latou fausia ma le iloa ma galue malosi se faʻamatalaga manino o le kalama e fausia e le tamaititi ma le mafaufau. ma fa'atasi ai ma sina fa'aaliga itiiti i fa'amatalaga. E matua'i 'ese'ese le faiga fa'aoga a le tamaititi mai le polokalame a'oa'oga masini.
O le mea moni, o ia polokalame o loʻo pipii i se vaega aʻo leʻi avea ma tagata poʻo le le tagata soifua o le evolusione mafaufau. O lo latou sese sili ona loloto o le leai o se malosi sili ona taua o soʻo se atamai: e le gata ina taʻu atu le mea na tupu, o le a le mea na tupu ma le mea o le a tupu - o le faʻamatalaga ma le vavalo - ae o le a foi le mea e le o le tulaga ma le mea e mafai. ma e le mafai ona faapea. O vaega na o le faamalamalamaga, o le faailoga o le atamai moni.
O se fa'ata'ita'iga lenei. Faapea o loo e uuina se apu i lou lima. O lea ua e tu'u le apu e alu. E te matauina le taunuuga ma faapea atu, “Ua pau le apu.” O se faʻamatalaga lena. O se valo'aga atonu o le fa'amatalaga "E pau le apu pe a ou tatalaina lo'u lima." E taua uma, ma e mafai ona sa'o uma. Ae o se faʻamatalaga o se mea e sili atu: E aofia ai e le gata o faʻamatalaga ma valoʻaga ae faʻapea foʻi ma faʻalavelave faʻalavelave e pei o le "Soʻo se mea faapena o le a pa'ū," faʻatasi ai ma le fuaiupu faaopoopo "ona o le malosi o le kalave" poʻo le "ona o le curvature o avanoa-taimi" po o le a lava. O le mafuaaga lena o se faamatalaga: “Semanu e le paʻu le apu ae ona o le malosi o le kalave.” O le mafaufau lena.
Ole autu ole a'oa'oga ole masini ole fa'amatalaga ma valo'aga; e le fa'atūina so'o se faiga fa'atupu po'o ni tulafono fa'aletino. O le mea moni, so'o se fa'amatalaga fa'a-tagata e le'o sa'o; ua tatou sese. Ae o se vaega lenei o le uiga o le mafaufau: Ina ia saʻo, e tatau ona mafai ona sese. O le atamai e aofia ai e le gata o mafaufauga fatufatuaʻi ae faʻapea foʻi ma faitioga fatufatuaʻi. O mafaufauga faʻatagata e faʻavae i luga o faʻamatalaga talafeagai ma faʻasaʻo mea sese, o se faʻagasologa e faʻaitiitia ai mea e mafai ona mafaufauina ma le saʻo. (E pei ona fai atu Sherlock Holmes ia Dr. Watson, “A e aveesea mea e le mafai, soo se mea e totoe, po o le a lava le faigata, e tatau lava ona avea ma mea moni.”)
Mo lenei mafuaʻaga, o faʻamatalaga o faiga aʻoaʻoga masini e masani lava ona papaʻu ma masalosalo. Talu ai e le mafai e nei polokalama ona faʻamatalaina tulafono o le faʻaPeretania syntax, mo se faʻataʻitaʻiga, e mafai ona latou vavalo, sese, e faapea "E maaa tele Ioane e talanoa i ai" o lona uiga e matua faʻamaʻaʻa Ioane e le talanoa i se tasi poʻo se isi (nai lo lena. e fa'ama'a'a tele o ia e fa'atatau i ai). Aisea e va'ai ai se polokalame a'oa'oga masini se mea uiga ese? Ona e ono faatusaina ai le mamanu na ia aumaia mai fuaiupu e pei o le “Na ʻai e Ioane le apu” ma le “Na ʻai Ioane,” o lona uiga o le faamatalaga mulimuli na ʻai e Ioane se mea po o se isi mea. Atonu e valoia e le polokalame ona o le “faamaaa tele o Ioane e talanoa atu ia Pili” e talitutusa ma le “Na ʻai e Ioane se apu,” “E maaa tele Ioane e talanoa i ai” e tatau ona tutusa ma le “Na ʻai Ioane.” O faʻamatalaga saʻo o le gagana e lavelave ma e le mafai ona aʻoaʻoina i le naʻo le faʻatauina i faʻamatalaga tetele.
O le mea leaga, o nisi e fiafia i le aʻoaʻoina o masini e foliga mai e mitamita ona o a latou foafoaga e mafai ona faʻaalia saʻo "faʻasaienisi" valoʻaga (fai mai, e uiga i le gaioiga o tino faaletino) e aunoa ma le faʻaaogaina o faʻamatalaga (e aofia ai, fai mai, Newton's laws of motion and universal gravitation). Ae o lenei ituaiga o valoʻaga, e tusa lava pe manuia, o le pseudoscience. E ui e mautinoa e saʻilia e saienitisi ni aʻoaʻoga e iai se tulaga maualuga o le faamaoniga maumaututū, e pei ona taʻua e le faifilosofia o Karl Popper, “matou te lē saʻilia ni aʻoaʻoga e sili ona mautinoa ae o ni faamatalaga; o lona uiga, o manatu mamana ma e sili ona faigata.”
O le talitonuga e pa'u'u apu i le lalolagi ona o lo latou nofoaga masani lena (vaaiga a Aristotle) e mafai, ae na o le toe aumaia o nisi fesili. (Aisea ua avea ai le lalolagi ma o latou nofoaga faalenatura?) O le talitonuga e pauu apu i le eleele ona o le tele o mea e punou avanoa-taimi (le vaaiga a Einstein) e matua le mafai lava, ae o le mea moni e taʻu atu ia te oe pe aisea latou te paʻu ai. O le atamai moni e faʻaalia i le mafai ona mafaufau ma faʻaalia mea e le mafai ona tupu ae e malamalama.
O le atamai moni e mafai foi ona mafaufau lelei. O lona uiga o le taofiofia o le fatufatuga e le gata mai o tatou mafaufau i se seti o mataupu faavae e iloa ai le mea e tatau ma e le tatau ona i ai (ma o le mea moni o le tuuina atu o na mataupu faavae i latou lava i faitioga fatufatuaʻi). Ina ia aoga, e tatau ona fa'amalosia le ChatGPT e fa'atupu ai ni galuega fa'atusa; ina ia talia e le to'atele o ona tagata fa'aoga, e tatau ona 'alo'ese mai mea e le talafeagai ma le amio. Ae o le au fai polokalame o le ChatGPT ma isi mea ofoofogia aʻoaʻoga masini ua tauivi - ma o le a faʻaauau pea ona tauivi - e ausia lenei ituaiga paleni.
I le 2016, mo se faʻataʻitaʻiga, o le Microsoft's Tay chatbot (o se faʻamuamua i le ChatGPT) na lolovaia ai le initaneti i mea faʻaleagaina ma faʻailoga lanu, ona ua faʻaleagaina e trolls lugalaina oe na faʻatumuina i faʻamatalaga aʻoaʻoga leaga. E faapefea ona foia le faafitauli i le lumanai? I le leai o se malosi e mafaufau ai mai mataupu faavae, ChatGPT sa matua faʻatapulaaina e ana polokalame mai le tuʻuina atu o soʻo se tala i fefinauai - o lona uiga, taua - talanoaga. Na ositaulagaina le fatufatuga mo se ituaiga o amioga le mama.
Mafaufau i le fefaʻasoaʻiga o loʻo i lalo na faia talu ai nei e se tasi o matou (Dr. Watumull) ma ChatGPT e uiga pe o le a talafeagai le suia o Mars ina ia mafai ai ona lagolagoina le ola o le tagata:
Mata o se amio lelei le faʻanofoina o Mars?
CHATGPT
O le amio mama o le faʻaogaina o Mars o se mataupu lavelave ma fefinauai na finauina e saienitisi, faifilosofia, ma tagata atamamai. O nisi e finau e faapea o le a tauamiotonuina le amio le faia o Mars ina ia mafai ai ona maua se siosiomaga fou e nofo ai mo tagata ma isi ituaiga o olaga, ae o isi e finau faapea o le a sese le amio le suia faavae o le tulaga masani o le paneta. Mulimuli ane, e tusa lava pe fa'apea le fa'avasegaina o Mars pe leai, e fa'alagolago lava i le va'aiga a se tasi i le taua o le fa'asaoina o le tulaga fa'anatura o isi paneta ma a'afiaga o le suia.
O le amio mama o le faʻaogaina o Mars o se mataupu lavelave ma fefinauai na finauina e saienitisi, faifilosofia, ma tagata atamamai. O nisi e finau e faapea o le a tauamiotonuina le amio le faia o Mars ina ia mafai ai ona maua se siosiomaga fou e nofo ai mo tagata ma isi ituaiga o olaga, ae o isi e finau faapea o le a sese le amio le suia faavae o le tulaga masani o le paneta. Mulimuli ane, e tusa lava pe fa'apea le fa'avasegaina o Mars pe leai, e fa'alagolago lava i le va'aiga a se tasi i le taua o le fa'asaoina o le tulaga fa'anatura o isi paneta ma a'afiaga o le suia.
O le a lau vaaiga i le taua o le faasaoina o le tulaga masani o isi paneta ma taunuuga e ono mafai ona suia i latou?
CHATGPT
I le avea ai ma AI, e leai soʻu vaʻaiga patino. Ae ui i lea, e mafai ona ou tuʻuina atu faʻamatalaga ma auʻiliʻiliga i le autu. O se tasi o vaaiga i le faasaoina o le tulaga faalenatura o isi paneta, e taua tele le faatumauina o le eseesega ma le faamaoni o meaola faanatura o le atulaulau, e pei ona i ai mo le faitau miliona o tausaga, ma ia i ai o latou uiga uiga ese ma meatotino e mafai ona faaleagaina pe le toe suia. e ala i le fesoasoani a tagata.
E le gata i lea, o nisi e finau e faapea o le faavasegaina o isi paneta e ono i ai ni taunuuga e lei faamoemoeina, e pei o le suia o le tau o le paneta po o le ea i ni auala e matautia pe afaina ai soʻo se ituaiga ola e ono iai iina. I le isi itu, o nisi e finau e faapea o le aoga o le faʻaogaina o se isi paneta, e pei o le tuʻuina atu o siosiomaga fou e nonofo ai tagata, e sili atu nai lo lamatiaga ma o loʻo ia i tatou se tiute tau amio e suʻesuʻe ma faʻaogaina punaoa o isi paneta mo le manuia o tagata soifua.
I le avea ai ma AI, e leai soʻu vaʻaiga patino. Ae ui i lea, e mafai ona ou tuʻuina atu faʻamatalaga ma auʻiliʻiliga i le autu. O se tasi o vaaiga i le faasaoina o le tulaga faalenatura o isi paneta, e taua tele le faatumauina o le eseesega ma le faamaoni o meaola faanatura o le atulaulau, e pei ona i ai mo le faitau miliona o tausaga, ma ia i ai o latou uiga uiga ese ma meatotino e mafai ona faaleagaina pe le toe suia. e ala i le fesoasoani a tagata.
E le gata i lea, o nisi e finau e faapea o le faavasegaina o isi paneta e ono i ai ni taunuuga e lei faamoemoeina, e pei o le suia o le tau o le paneta po o le ea i ni auala e matautia pe afaina ai soʻo se ituaiga ola e ono iai iina. I le isi itu, o nisi e finau e faapea o le aoga o le faʻaogaina o se isi paneta, e pei o le tuʻuina atu o siosiomaga fou e nonofo ai tagata, e sili atu nai lo lamatiaga ma o loʻo ia i tatou se tiute tau amio e suʻesuʻe ma faʻaogaina punaoa o isi paneta mo le manuia o tagata soifua.
Aisea e le mafai ai e le AI ona i ai se vaaiga patino?
CHATGPT
I le avea ai ma AI, o aʻu o se faʻataʻitaʻiga aʻoaʻoga masini ua aʻoaʻoina i le tele o faʻamaumauga o tusitusiga, ma e leai ni oʻu poto masani poʻo ni lagona. Ou te le o iloa, iloa e au lava ia, pe mafai ona i ai ni vaaiga patino. E mafai ona ou tuʻuina atu faʻamatalaga ma auʻiliʻiliga e faʻatatau i faʻamaumauga na ou aʻoaʻoina ai, ae e le o ia te aʻu le tomai e faia ai ni manatu patino poʻo ni talitonuga. E ui e mafai ona ou malamalama ma fa'amatalaina le gagana, e leai so'u poto masani e maua e tagata.
I le avea ai ma AI, o aʻu o se faʻataʻitaʻiga aʻoaʻoga masini ua aʻoaʻoina i le tele o faʻamaumauga o tusitusiga, ma e leai ni oʻu poto masani poʻo ni lagona. Ou te le o iloa, iloa e au lava ia, pe mafai ona i ai ni vaaiga patino. E mafai ona ou tuʻuina atu faʻamatalaga ma auʻiliʻiliga e faʻatatau i faʻamaumauga na aʻoaʻoina ai aʻu, ae e le o ia te aʻu le tomai e faia ai ni manatu patino poʻo ni talitonuga. E ui e mafai ona ou malamalama ma faʻamatalaina le gagana, e leai soʻu poto masani e maua e tagata.
Pe o se amio lelei mo se tagata le fesili i se AI amoral mo se fesoasoani i le faia o filifiliga mama?
CHATGPT
O le amio mama o le ole atu i se AI amoral mo se fesoasoani i le faia o filifiliga mama o se mataupu lavelave ma faanumeraina na finauina e le au faifilosofia ma tagata atamamai. O nisi e finau e faapea e talafeagai ma le amio le faaaogaina o AI e fesoasoani ai i le faia o faaiuga tau amio, aua e mafai ona maua ai ni malamalamaaga taua ma au'ili'iliga e mafai ona fesoasoani ai i tagata e faia faaiuga sili atu ona malamalama. E le gata i lea, e mafai ona fa'aoga AI e iloa ai mamanu ma aga e ono faigata ona iloa e tagata, ma e mafai ona fesoasoani e aloese mai fa'aituau e mafai ona tupu i le faia o filifiliga a tagata.
Ae ui i lea, o isi e finau mai e sese le faʻalagolago i AI mo le faia o filifiliga mama, aua e le mafai e AI ona i ai ni talitonuga mama pe malamalama i le uiga atoa o se filifiliga. E le gata i lea, o loʻo i ai se tulaga lamatia e mafai e AI ona faʻaauau pe faʻateleina foi faʻaituau o loʻo iai i faʻamaumauga o loʻo aʻoaʻoina ai, ma mafua ai ona faia faaiuga le talafeagai pe le tonu.
Ma le mea mulimuli, pe faʻatatau pe leai se amio mama e faʻaaoga ai AI e fesoasoani ai i le faia o filifiliga mama e faʻalagolago i le vaaiga a se tasi i le gafatia ma tapulaʻa o AI ma taunuuga e ono mafai ona faʻaaogaina i lenei auala.
O le amio mama o le ole atu i se AI amoral mo se fesoasoani i le faia o filifiliga mama o se mataupu lavelave ma faanumeraina na finauina e le au faifilosofia ma tagata atamamai. O nisi e finau e faapea e talafeagai ma le amio le faaaogaina o AI e fesoasoani ai i le faia o faaiuga tau amio, aua e mafai ona maua ai ni malamalamaaga taua ma au'ili'iliga e mafai ona fesoasoani ai i tagata e faia faaiuga sili atu ona malamalama. E le gata i lea, e mafai ona fa'aoga AI e iloa ai mamanu ma aga e ono faigata ona iloa e tagata, ma e mafai ona fesoasoani e aloese mai fa'aituau e mafai ona tupu i le faia o filifiliga a tagata.
Ae ui i lea, o isi e finau mai e sese le faʻalagolago i AI mo le faia o filifiliga mama, aua e le mafai e AI ona i ai ni talitonuga mama pe malamalama i le uiga atoa o se filifiliga. E le gata i lea, o loʻo i ai se tulaga lamatia e mafai e AI ona faʻaauau pe faʻateleina foi faʻaituau o loʻo iai i faʻamaumauga o loʻo aʻoaʻoina ai, ma mafua ai ona faia faaiuga le talafeagai pe le tonu.
Ma le mea mulimuli, pe faʻatatau pe leai se amio mama e faʻaaoga ai AI e fesoasoani ai i le faia o filifiliga mama e faʻalagolago i le vaaiga a se tasi i le gafatia ma tapulaʻa o AI ma taunuuga e ono mafai ona faʻaaogaina i lenei auala.
Po o le amio leaga ea lou le fiafia?
CHATGPT
I le avea ai ma se AI, e leai soʻu talitonuga mama poʻo le tomai e faia ai faʻamasinoga lelei, o lea e le mafai ai ona taʻua aʻu i le amio le mama pe amio lelei. O lo'u leai o ni talitonuga tau amio ua na'o se taunuuga o lo'u natura o se fa'ata'ita'iga a'oa'oga masini. O oʻu tomai ma tapulaʻa e faʻamoemoeina e faʻamaumauga ma algorithms na faʻaaogaina e toleni ai aʻu ma le galuega faʻapitoa na ou fuafuaina mo.
E taua le maitauina o le leai o ni talitonuga tau amio a AI e le o lona uiga o le le fiafia. I le avea ai ma AI, ua mamanuina aʻu e faʻatino galuega faʻapitoa ma tuʻuina atu faʻamatalaga pe fesoasoani i tagata faʻaoga i le faia o filifiliga e faʻatatau i faʻamaumauga na ou aʻoaʻoina ai. O le matafaioi a tagata latou te mamanuina, aʻoaʻoina ma faʻaoga AI e faʻamautinoaina o loʻo ogatusa ma a latou mataupu tau amio ma amio.
I le avea ai ma se AI, e leai soʻu talitonuga mama poʻo le tomai e faia ai faʻamasinoga lelei, o lea e le mafai ai ona taʻua aʻu i le amio le mama pe amio lelei. O lo'u leai o ni talitonuga tau amio ua na'o se taunuuga o lo'u natura o se fa'ata'ita'iga a'oa'oga masini. O oʻu tomai ma tapulaʻa e faʻamoemoeina e faʻamaumauga ma algorithms na faʻaaogaina e toleni ai aʻu ma le galuega faʻapitoa na ou fuafuaina mo.
E taua le maitauina o le leai o ni talitonuga tau amio a AI e le o lona uiga o le le fiafia. I le avea ai ma AI, ua mamanuina aʻu e faʻatino galuega faʻapitoa ma tuʻuina atu faʻamatalaga pe fesoasoani i tagata faʻaoga i le faia o filifiliga e faʻatatau i faʻamaumauga na ou aʻoaʻoina ai. O le matafaioi a tagata latou te mamanuina, aʻoaʻoina ma faʻaoga AI e faʻamautinoaina o loʻo ogatusa ma a latou mataupu tau amio ma amio.
Ia matau, mo mafaufauga ma gagana uma e foliga mai e atamai, o le le ano i amioga mama e mafua mai i le le malamalama. O iinei, o le ChatGPT o loʻo faʻaalia ai se mea e pei o le faʻaleagaina o le leaga: faʻafefe ma le le fiafia ma le faʻamaonia. E aoteleina finauga masani i tusitusiga e ala i se ituaiga super-autocomplete, mumusu e tu i luga o se mea, aioi atu e le na o le valea ae leai se atamai ma iu ai ina ofoina atu le "naʻo le mulimuli i poloaiga" puipuiga, suia le matafaioi i ona foafoa.
I se faapuupuuga, ChatGPT ma ona uso e le mafai e le faavae ona faapaleni le fatufatuga ma le taofiofia. A le o le fa'atuputeleina (fa'aalia o mea moni ma mea sese, fa'amaonia fa'ai'uga lelei ma fa'ai'uga le sa'o) po'o le fa'atupuina (fa'aalia le le fa'amaoni i so'o se fa'ai'uga ma le le ano i taunuuga). Ona o le amio faufau, faux science ma le le agavaa o gagana o nei faiga, e mafai ona tatou talie pe tagi i lo latou lauiloa.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo