E matua fa'anoanoa lava le fa'alogoina o upu "temokalasi" ma le "fa'atemokalasi" o lo'o fefiloi i le gagana Texan a Peresitene George W. Bush, o se ta'ita'i na tula'i mai i le pule e ala i le palota o faiga fa'atemokarasi masalosalo. E sili atu le faʻalavelave i le iloa o taʻitaʻi Amerika, ma atonu o se pasene tele o tagata lautele o Amerika, latou te manatu o le "faatemokalasi" o lona uiga o le "Americanization," poʻo le faia ma le faia o le faatemokalasi e pei ona faia i le Iunaite Setete o Amerika.
E mafai ea ona eseese uiga ma faatinoga o le faatemokalasi i sosaiete eseese? Pe tatau ea ona tutusa le aganuu faapolokiki o le faatemokalasi? O le mea moni, o le isi lea auala e fai ai se fesili na fesiligia i le tele o taimi, i auala eseese, talu mai le pa'ū o le Soviet Union i le silia ma le sefulu tausaga talu ai: Pe o le uiga o le "sosaiete sivili" o le faʻataʻitaʻi o sosaiete a Amerika? Pe otometi lava ona otometi le faatemokalasi o le Westernization?
O mea o lo'o pa'ia e ia fesili e le na'o mataupu o faiga fa'apolokiki ma faiga palota, ae o mataupu loloto fa'afilosofia, amio ma fa'aleaganu'u. O loʻo faʻaalia i totonu o ia "talanoaga faʻatemokalasi" o se aʻoaʻoga o le natura o le tagata, faʻapea foʻi ma le mamao - ma le le suʻesuʻeina - faʻamasinoga taua e uiga i auala Amerika ma tagata e le o Amerika i le faia o faiga faatemokalasi.
I aso nei, "temokalasi" e foliga mai e fesuiaʻi ma le "saʻolotoga" i lauga ma faʻamatalaga aloaia a Amerika. O nei upu e lua o loʻo manino mai i upu e sili ona fiafia i ai Peresitene Bush, faatasi ai ma le "taua i le mataʻutia" ma le "Faamanuia le Atua ia Amerika." E tusa ai ma le saunoaga a le peresitene, o le mafuaaga autu o le taua a Amerika / Peretania i Iraq o le aumaia lea o le saolotoga i tagata Iraqi, e mafai ai ona latou faia, palota, faʻatautaia, ma tapuai tusa lava pe latou te fiafia i ai. Na taʻua e le Failautusi o le Puipuiga Donald Rumsfeld mo le faamaumauga o le saolotoga (faitau: faatemokalasi) e masani lava "le mama;" e tusa ai ma lona natura, e tulai mai ai se tulaga lamatia e le maalofia e mafai e tagata taitoatasi ma vaega ona amio leaga ma le le mafaufau a o latou tulituliloa lo latou lava fiafia ma lafoai i le taimi nei ua leai Saddam ma lana pulega sauā.
O le sa'olotoga, e tusa ai ma lea manatu, o lona uiga e iai le aiā tatau a le tagata e fai ai so'o se mea e mana'o ai. O se vaaiga fa'a-Amerika - ae maise lava mo lenei pulega fa'atasi ai ma ona uiga fa'atauva'a, fa'atagata ta'ito'atasi ma fa'agasolo. O ai e mana'omia Malo Aufaatasi? Fai fana, o le a malaga.
O se vaaiga faapena i le saʻolotoga e lē taulia pe faamalosia i le tele o sosaiete Arapi. O lenei ituaiga o sa'olotoga saoloto e ta'ua o le fitnah (“vevesi”), i le faa-Arapi, ma ua ta'ua o se mala faaleagafesootai ma amioga. O le mea moni, o ituaiga o tagata e sili atu ona faʻatinoina e tusa ai ma lenei manatu faʻapitoa ma faʻamaonia o le saʻolotoga ua lauiloa, i le gagana Arapi, o muslaahjiyeen - tagata manatu faapito ma le le popole o loʻo soli i luga o le mamalu ma aia tatau a isi aʻo tulituliloaina o latou lava manaʻoga faʻapitoa. ma sini. I le aganuu ma le amio mama o le tele o sosaiete Arapi, o ia tagata e fiafia ia i latou lava e masani ona maua le pule, ma e mafai foi ona fefefe ma usitaia, ae e le faʻaaloalogia i latou, e le filifilia moni foi e le finagalo lauiloa.
O Saddam ma ona atalii e mautinoa lava le faatauaina ma le tuliloaina o lo latou lava saʻolotoga ma le saʻolotoga i faiga mataga ma solitulafono o uiga taʻitoʻatasi, faʻamaualuga ia i latou lava mana ma avanoa latou te leʻi naunau e faʻasoa i isi. O le fai faamalosi ma le sauā o faavae ia o la latou pulega; o le finagalo lauiloa ma le auai e leai se mea e fai i le pulega a Baath i lalo o Saddam Hussein. O i latou na ese lagona na iu ina tanumia i tuugamau tetele, e pei ona tatou iloa nei, i lo tatou mataʻutia.
O le faatemokalasi i le lalolagi Arapi-Islamic e sili atu le vavalalata nai lo le manatu o le tagata lava ia, e sili atu le mataupu o tiute nai lo aia tatau, sili atu e uiga i noataga nai lo saolotoga. I le gagana Arapi, e te sipelaina le faatemokalasi "DIGNITY." E le mafai e se tasi ona maua le mamalu i le nofo to'atasi, e pei o se kaupoe gaoa e su'esu'eina laufanua tetele a'o savali maualuga, faamaualuga, ma na o ia, e fiafia i lona sa'olotoga mai faigata uma. O le mamalu (karaameh, i le gagana Arapi) o lona uiga o le i ai o isi aua e uiga uma i sootaga talafeagai ma isi. O le taulimaina ma le mamalu o se tasi o le tuuina atu lea ia te ia o le tagata soifua atoatoa, ia faʻaaloalo i le le faʻaleagaina o lona tagata, loto, lagona, aia tatau, ma le faamaualuga. O le tagata e iai le mamalu e fa'aletagata, ma ina ia fa'aalia le tagata soifua, e tatau i se tasi ona fegalegaleai lelei ma le ma'ale'ale, ma le fa'aeteete, fa'aaloalo ma le va'ai. O se manatu lenei o le saolotoga i, ae le o le saolotoga mai.
Karaameh ("mamalu"), o se upu autu, faifaipea i Nasareta, o le aai sili ona tele o Palesitina i Isaraelu lea na ou faia ai suʻesuʻega faʻaletagata i le sefulu tausaga talu ai. O Karaameh e aofia ai le mamalu o le agaga, limafoai, ma le agaalofa. E manaʻomia foʻi le saʻolotoga - ae faʻatasi ai ma se "fesoʻotaʻiga" mimilo: Karaameh o lona uiga o le faʻatagaina o isi e faʻaaoga a latou lava filifiliga saoloto. Karaameh o lona uiga o le tuʻuina atu i isi le avanoa, le aia, ma le saʻolotoga e auai ai ma galulue faʻatasi i luma o tagata lautele e aunoa ma le faʻamalosi poʻo le faʻamalosi.
O le mea lea, o le karaameh o loʻo faʻaalia ai le faitalia ma le faʻamalosia - e le o le tuʻufua, faʻalavelave, ma le faʻatusatusaina o tagata taʻitoʻatasi o loʻo taatele i manatu faʻaonapo nei a Amerika o le faatemokalasi ma le saolotoga, ae nai lo lena, o gaioiga a faʻalapotopotoga faʻapitoa, tutusa tagata e fesoʻotaʻi faʻatasi i fesoʻotaʻiga o matafaioi, popolega. , faafailele, ma le lagolago.
O le ituaiga o malosiaga faapolokiki o ia fesootaiga e sili ona faamatalaina e se faifilosofia faapolokiki o le senituri lona 20 o lē sa tele ana faamatalaga e uiga i le saolotoga ma le pule aoao, o Hannah Arendt, o lē na tusia i le 1958 tusi ua faaulutalaina The Human Condition e faapea:
“O le malosi o le mea lea e faatumauina ai le tulaga lautele [o faiga faaupufai] i le i ai. E ui o le malosi o le uiga masani lea o se tagata e vaʻaia faʻatasi, e tupu aʻe le mana i le va o tagata pe a latou galulue faʻatasi ma mou atu i le taimi latou te taʻape ai. (itulau 200.)
O le eseesega autu i le va o Amerika ma Arapi auala e matamata ai i faiga faatemokalasi na aumaia ia te au i se tasi aso vevela o le taumafanafana ina ua afe mai se alii talavou o le Communist Party i Nasareta i loʻu fale e uunaʻia aʻu e faatalanoa nisi o tagata Mosalemi laiti o le vaega o le Communist Party o loʻo i ai ni masalosaloga ogaoga. e uiga i se fuafuaga faafouga i le taulaga i Nasareta, o se tasi lea, i ni nai tausaga mulimuli ane, na faavaeina i luga o se vevesi tuputupu aʻe i le va o leo Kerisiano ma Mosalemi i totonu ma faaaliga o Nasareta, ma iu ai ina oo atu i se osofaʻiga le masani ai o sauaga i luga o auala o Nasareta i le faaiuga o le 1990s.
I le taʻusalaina o faiga faapolotiki o le tuputupu aʻe o feeseeseaʻiga i le va o tagata i Nasareta ina ua mavae le paʻu o le Soviet Union ma le faʻalavelave faʻafuaseʻi o le vaega o le Communist Party, na faʻafuaseʻi ona fai mai laʻu uo: "Afai e iai se faiga faatemokalasi moni i soʻo se mea i le lalolagi Arapi, na tupu muamua iinei, i totonu o tagatanuu Palesitina i totonu o Isaraelu-ae leai."
“Aisea na muamua tupu ai iinei?,” sa ou fesili atu ai, “Ona o lou faailoa atu i mataupu faavae ma faiga a le malo faatemokarasi faapalemene a Isaraelu?”
"Leai!" na ia alaga, "Aua e le faatagaina o tatou taitai e maua ni auupega ma leoleo faalilolilo, e pei o Hafez al-Asad ma Saddam Hussein. E tatau ona latou maua lo latou malosi mai tagata, pe leai lava!”
O le faamaninoga a la’u uo e uiga i tulaga manaomia mo se faiga faaupufai faatemokalasi, i se vaaiga faa-Arapi, sa faamamafaina ai le felagolagomai, ae le na o le saolotoga; sa ia faamamafaina le manaomia o le felagolagomai i le va o taitai ma soo e faavae i luga o le faaaloalo e mauaa i le mamalu. O ana fa'amatalaga na fa'aalia ai le mana'omia o talanoaga i le va o sui ma sui, o le mana'omia o so'otaga lea e fa'atupuina ai e ta'ita'i le lagolago, fa'atuatuaga, ma le fa'atulafonoina.
O ia ituaiga mafutaga e le mafai lava ona iloa e ala i le malosi, ae na o le mafai lava e taitai ona musuia, tautala mo, lagona alofa, ma auauna atu i tagata lautele. O lana vaaiga mamao na fa'aalia ai e na'o le fa'atauaina e le au ta'ita'i le fa'aupuga fa'apolokiki, ae le o le manatu faapito; e ala i le foaʻi atu, ae lē na o le faia o ni mea e manaʻomia. O se taitai lelei o le a mafai ona faatosina mai tagata mulimuli e ala i le faaalia o le saunia e ositaulaga, tausia, faafailele, fesoasoani, ma faatino tiute, ae le na o le saunia e olioli i avanoa ma tuuina atu poloaiga.
E ui lava o lenei manatu o le taʻitaʻiga faʻapolokiki o loʻo faʻaalia ai se faʻauluuluga (o taʻitaʻi e i ai soʻo, pe a uma; afai latou te maua le faʻamaoni, o loʻo ia i latou le pule e faʻatonu ai le gauai, lagolago, ma le gaioiga mai soo oe ua ioe saoloto e iai lo latou tiute e usitaia), o lo'o i ai fo'i si'uleo o fa'atonuga o so'otaga lelei fa'aleaiga, ae maise lava le fa'atonuga o se va'aiga alofa ma se tina ma se tama, lea e foliga mai e fa'afeagai i totonu o se sosaiete o lo'o ta'ua i taimi uma o le fa'apeteriaka ma le fa'aatua i fa'asalalauga ta'uta'ua.
O faamatalaga a la’u uo e uiga i le manaomia o le faatupuina o le faatuatuaina ma le tulaga faaletulafono i totonu o se faiga faatemokalasi ua sili atu le faamamafa i le fausiaina ma le faafaileleina o sootaga lelei ma le gauai atu o le tagata lava ia i o latou manaoga nai lo le faia o saolotoga o tagata taitoatasi ma tuu le saolotoga i luga atu o nuu.
I se faitioga taua o faiga faavae a le malo o Amerika talu ai nei ma polokalame e faʻatupu ai le sosaiete lautele ma le faatemokalasi i setete muamua o Soviet, o loʻo matauina e le tagata suʻesuʻe a Peretania Chris Hann (1996: 5) e faapea:
“O vaega uma e lua [saoloto ma le Marxist] [o manatu faapolokiki] o loo tauaveina le tulaga aoao o manatu papalagi o le tagata. Ua na'o le fa'ataga e tu ma aga a Marxist nei atoms e fa'apotopotoina e fai ai 'vasega fa'aagafesootai.' E leai se tasi o nei tala e tuʻuina le avanoa mo le suʻesuʻeina o isi ituaiga o fegalegaleaiga faʻaagafesootai ia i latou o loʻo manatu i ai tagata taʻitoʻatasi saoloto, o auala faʻapitoa faʻale-aganuʻu e faʻatupuina ai le faʻalagolago i nuu o tagata o loʻo faʻateleina le tumutumu ma faigata.
Masalo o failauga Amerika, aloaia ma le le aloaia, e tatau ona faʻalogo atili ma faʻaitiitia le tautala i tagata Arapi e uiga i le faatemokalasi ma le faatemokalasi. Nasareta, i le avea ai o se nuu eseese Palesitina i le taulaga o loo i totonu o se pulega ma faiga faaupufai a Isaraelu lea na faavasegaina ai Arapi o ni tagatanuu lona lua po o le tolu-vasega sili, e mafai ona maua ai ni malamalamaaga i a'a ma manaoga o le faatemokalasi i le lalolagi Arapi.
I le fesili atu i tagata "O le a le uiga o le faatemokalasi ia te oe?" E masani ona ou mauaina tali i le aafiaga e faapea “o le faatemokalasi e manaomia ai le iloiloina o manatu uma, e oo lava i manatu toalaiti,” ma “o le faatemokalasi e le na o le pulea e le toatele, ae o le faaaloalo foi i le toalaiti.” O nei fa'amatalaga na fa'aalia ai se manatu o le faatemokalasi e le gata o se seti o aia tatau a le tagata lava ia, ae o se seti foi o matafaioi faʻatasi, o le faʻaalia o le mamalu o le tagata, pe o ia o se vaega o le toʻatele pe leai.
I Nasareta, o le fa'ata'ita'iga lelei o faiga fa'atemokalasi o se faiga e aofia ai isi, e fa'atatau i le fa'aaloalo ma le fa'amaoni i manatu uma e ala i le fa'ailoaina o eseesega o manatu ma tu'uina atu se avanoa fa'atusa mo amioga a isi, tautala, ma le loto.
Mafaufau i aafiaga Palesitina i le avea ma se vaega toalaiti i Isaraelu, o ia lagona i isi vaaiga ma vaaiga laiti e le o se mea e ofo ai. Ae o nei tala faʻaalia e uiga i le faatemokalasi na faʻaalia ai foʻi manatu faʻale-aganuʻu a le tagata ua leva ona faʻapipiʻiina i fesoʻotaʻiga faʻaagafesootai o loʻo faʻapipiʻi faʻatasi e sootaga malolosi o le fefaʻasoaaʻi ma le faʻaaloalo ma faʻamalosia e tulaga taua e faʻatatau i le mamalu o le tagata lava ia (karaameh). Ona o le eseesega o aganuu, faaupufai, ma vasega a Nasareta o le taulaga tele Arapi i Isaraelu, o fesoʻotaʻiga felafolafoaʻi na maua ai le lagolago, soʻotaga, ma le faafaileleina na maua ai e tagata taʻitoʻatasi ni aafiaga tuusaʻo i aso uma o faʻamatalaga, ituaiga olaga, ma faiga e ese mai i latou lava, ie, anoanoai ma eseesega.
Na o le savalivali i lalo o le auala autu o Nasareta—o se mamao e afa kilomita—e tatau ona ui atu i le tele o avanoa eseese faaleaganuu, o le taimi lea e mafai ai e se tasi ona fegalegaleai ma tamaitai Mosalemi talavou i le hijab; o tamaitai Komunisi matutua mai le Democratic Women's Club, o se patele Coptic mai Aikupito, o le faletua Rusia o se ofisa o le pati Komunisi Palesitina i le lotoifale, o se ulugalii Amerika Papatiso o loo faia le galuega faafaifeautalai, o se faatauoloa Maronite e faatau atu leitio i tagata malaga mai Rusia mai se nuu tuaoi Iutaia. , ma le au faifalaoa Mosalemi ma enisinia o loo pepese faatasi i pese a Umm Kalthoum o Majida Roumi i a latou fale talimalo a o pasia i latou e vaega taʻalo Iapani ma Aialani i le ala i le Church of the Annunciation, le nofoaga autu o turisi a Nasareta.
O mea na tutupu i aso uma na fa'aalia manino ai o Nasareta e le'o tutusa fa'ale-agafesoota'i pe fa'apolokiki pe tutusa tu ma aga. O le fesili o le eseesega i Nasareta e le o se tetee faigofie i le va o le "Arap" ma le "Iutaia," ae nai lo lena, na faʻaalia ai se faʻalavelave lavelave o faʻafeagai i le va o le tele o lotu Kerisiano eseese, Mosalemi oe na tupuga mai i Nasareta faʻapea foʻi ma tagata sulufaʻi i totonu Mosalemi, ma se tulaga eseese o vasega, ae le ta'ua ai le eseesega o itupa ma talitonuga faapolokiki.
O tulaga fa'aagafesootai eseese e pei o Nasareta, Beirut, ma Baghdad e masani ona ta'uleagaina e le au fa'amatalaga i Sisifo o se laufanua lafulemu mo fete'ena'iga fa'a-ganu'u ma sauaga fa'alotoifale. Ae peitai, e le o le i ai o le eseesega e mafua ai feeseeseaiga faaupufai. Ae, o le auala e fesoʻotaʻi uma ai nei alalafaga i faiga faʻapolokiki ma le tamaoaiga, pe faʻafefea ona faʻapipiʻiina ma tuʻufaʻatasia i soʻotaga faʻapolokiki ma tamaoaiga tetele, ma pe o na mafutaga e faʻaaloalo i le mamalu o le tagata lava ia ma le tuʻufaʻatasia pe leai, e oʻo atu ai i feeseeseaiga. O le faalogo i leo, aafiaga, ma manatu o tagata i ia tulaga eseese e taua tele mo le faaleaogaina o talitonuga lauiloa i Sisifo i le taimi nei o loo faapea mai e le maalofia "feteena'iga a malo", ma mo le tetee atu ia i latou o loo tautatala faa'ole'ole i se "Arap-Islamic exceptionalism" lea e mautinoa lava. fa'aletonu faiga fa'atemokalasi o pulega.
O ia fa'aaliga fa'ale-aganu'u e aunoa ma se fa'avasegaga fa'aleaganu'u e mafai ona faigofie ona fa'apupulaina ai manatu a le Orientalist e fa'aitiitia ai manatu fa'asolopito ma geostrategic, le fa'afitauli, fa'afitauli i fafo o le malo-setete e avea o se fa'avae pulega i lenei itulagi, ma le malosi o le tamaoaiga fa'apolokiki o le lalolagi, faʻapipiʻi uma faiga faʻapolokiki toilalo. ae i luga o nisi "manatu faaleaganuu taua" o Arapi ma Muslims mo le pule sauā ma le taofiofia.
Mo tagata o loʻo i ai le mamalu - o le tagata lava ia ma isi - e matua taua tele ma faʻatauaina i le olaga i aso uma, mo tagata na fatuina nofoaga faʻapitoa i le taulaga ma le tele, e leai se mea e sili atu le mamao mai le mea moni. Masalo ua oo i le taimi mo taitai e pei o George Bush ma Donald Rumsfeld e aoao mai ai, nai lo le lauga i, Arapi ma Mosalemi. O le lotomaualalo ma le amio lelei, i le uma, o le ki i totonu o le lotoifale faapea foi ma sosaiete lautele lautele.
Laurie King-Irani o loʻo aʻoaʻoina agafesootai i le British Columbia. O ia o se tasi na faavaeina le Electronic Iraq ma sa avea muamua ma faatonu o Middle East Report.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo