I le 1000 Words/Shutterstock.com
Na tusia e Baruch de Spinoza, le faifilosofia maoae o le senituri lona 17, o faalogona autū e lua o tagata (po o “alofaga,” e pei ona ia taʻua ai) o le fefe ma le faamoemoe, ma na ia fautua mai e tatau ona paleni le va o ia lagona e lua, ona o le fefe e lē fefiloi. faatasi ai ma le faamoemoe e taitai atu ai i le faanoanoa ma le faamoemoe le fefiloi ma le fefe e mafai ona taitai atu ai i le faataumaoia o le talitonu ia te ia lava. O lenei lava manatu e mafai ona faʻaaogaina i sosaiete faʻaonaponei, aemaise lava i se taimi, o le a le cyberspace, fesoʻotaʻiga faʻainitaneti faʻafesoʻotaʻi vave, le faʻateleina o faʻafiafiaga faʻapisinisi ma le tele o faʻasalalauga faʻapisinisi ma faiga faʻapolokiki microtargeting, lagona tuʻufaʻatasia ua atili "pei" tagata taʻitoʻatasi. lagona, e tusa lava pe faia pea i vaega filifilia. O le mafuaaga lena ua vave ai ona iloa i mea e te faalogoina pe faitau i ai i aso nei (“o le mea lea ou te manatu”—e tusa lava pe e te lei mafaufau muamua lava “i ai” muamua), e faapena foi i le inoino (“Ou te iloa ua sa i ai mafuaaga e inoino ai”—e tusa lava pe e te lei ita moni lava “i ai” muamua). O le mea lea, o lagona tuʻufaʻatasi e faigofie ona avea ma manatuaga, i se mea i le lumanaʻi o le taimi ua tuanaʻi o tagata taʻitoʻatasi. Pau lava le mafuaaga ua mafai ai lenei mea, ioe, ona, i le leai o se isi mea, o le faʻaleagaina o tulaga faʻaletino o le olaga e te faʻalavelave ai i faʻamautinoaga faʻamaonia o le tulaga quo.
O le taimi lava tatou te liua ai le faʻamoemoe ma le fefe i lagona faʻatasi, tatou te oʻo i le faʻaiʻuga atonu e leʻi i ai lava se tufatufaga le tutusa i le lalolagi atoa o le fefe ma le faʻamoemoe. O le toʻatele o le faitau aofaʻi o le lalolagi o loʻo nonofo i le matataʻu—fefe i le fia aai, taua, sauāga, faamaʻi, tagata e ana galuega, leai ni galuega po o le lē toe maua o se galuega, fefe i le isi lamala po o le lolo e sosoo ai. Toeitiiti lava o taimi uma, o lena fefe e oʻo i ai e aunoa ma sina faʻamoemoe e mafai ona faia se mea e faʻaleleia ai mea. I se faaeseesega, o se vaega itiiti o le faitau aofaʻi o le lalolagi o loʻo ola i se faʻamoemoe sili atu ma e foliga mai e matua leai lava se fefefe. Latou te le fefefe i so'o se fili aua latou te manatu e fa'aumatia pe fa'aumatia; latou te le fefefe i le le mautonu o le lumanaʻi ona o loʻo latou inisiua lelei i soʻo se tulaga lamatia; latou te le fefefe i le le mautonu i le aiga aua e mafai ona latou siitia atu i soʻo se isi atunuu poʻo se konetineta i soo se taimi (ma o loʻo vaʻavaʻai i le avanoa e nofoia ai isi paneta); latou te le fefefe i sauaga ona o loʻo i ai a latou tagata tomai faapitoa i le saogalemu i la latou auaunaga, faʻatasi ai ma faiga faʻalogo faʻapitoa, puipui eletise ma vaega tau tumaoti.
O le va'aiga lautele o le fefe ma le fa'amoemoe e matua le tutusa ma o le tele o fa'alavelave sa masani ona le mafaufauina i lalo ifo o le 30 tausaga talu ai ua taia ai i tatou o ni foliga masani o se masani fou. O tagata faigaluega e "talia" le faʻateleina o le faʻaleagaina e ala i galuega, e aunoa ma se aia tatau; 'aufaipisinisi talavou "fa'afenumia'i" le tuto'atasi ma le fa'apologaina o ia lava; o tagata fa'ailoga lanu o lo'o fa'afeagai ma fa'aituau fa'ailoga lanu, e masani lava i le vaega o tagata e le fa'ailoga lanu; o fafine ma tagata LGBTQ o loʻo faʻaauau pea ona afaina i sauaga faʻavae i itupa, e ui lava i mea uma na ausia e feminist ma anti-homophobic; ma o tagata le talitonu faapea foi ma tagata talitonu o lotu "sese" ua afaina i ituaiga sili ona leaga o faiga faavae. I tulaga tau polokiki, o le faatemokalasi e pei o le pule a le toatele mo le manuia o le toatele o le toatele o tagata e foliga mai e avea ma pulega a nai tagata mo le manuia o nai tagata; tulaga masani faatemokalasi e faatagaina ai o ia lava e infiltrated e le fascist-faalagolago tulaga o tuusaunoaga, i le taimi lava lea e tasi le faiga faamasinoga, malamalama o le malo o le tulafono mo le puipuiga o le vaivai e faasaga i le pule faitalia o le malosi, e faasolosolo malie ona liliu i totonu. o se taua faaletulafono na faia e le au malolosi faasaga i tagata sauaina ma e le au fascist faasaga i le au faatemokalasi.
E tatau ona suia lenei tulaga, ina ne'i matua le gafatia e le to'atele o tagata le olaga. O le taimi lava e tasi le sa'olotoga o totoe mo lena to'atele o le sa'olotoga e matua'i mativa, o le a tatou fa'afesaga'i ma le pagatia o le sa'olotoga. Ina ia mafai ona aluese mai seoli faapena, e foliga mai ua faapolokalameina e se mamanu mataʻutia ma e fai si le atamai, o le tufatufaina le tutusa o le fefe ma le faamoemoe e tatau ona suia. E taua tele le toe maua e le toʻatele o tagata toʻatele sina faʻamoemoe, ma ina ia tupu lena mea e taua tele le faʻatumuina o nai vaega laiti i le tele o le faʻamoemoe (e mafua ona o lo latou le fefefe i tetee a i latou o loʻo fefefe) toe lagona le fefe. O lenei mea o le a manaʻomia ai le tele o faʻalavelave ma tauiviga i tulaga faʻaagafesootai, faʻapolokiki, aganuʻu, epistemological, faʻavae ma intersubjective tulaga. O le seneturi talu ai na amata ona lagona le mautinoa o le motusia o le fefe ma tauiviga mo le faamoemoe ua lata mai ma o le a latou manuia. I le amataga, o lena manatu mautinoa na alu atu i igoa amata o le socialism ma le communism. Na mulimuli ane fa'atasia i latou e se fa'aputuga fou o igoa, e pei o le republicanism, secularism ma le laicism. A o agaʻi i luma le senituri, na oo mai ai isi igoa ma faaupuga, e pei o le saʻolotoga mai pulega faakolone, fai filifiliga a le tagata lava ia, faatemokalasi, aia tatau a tagata, faʻasaʻolotoina o fafine ma faʻasaʻolotoga, ma isi. o faatafunaga o le tele o na igoa. O mea muamua e lua e foliga mai, i le mea sili, na tu'uina atu i tusi o talafaasolopito, ua goto ifo i le galo i le sili ona leaga. O isi e pepelo, afai e le fa'aleagaina, o lona uiga e matua'i fa'anoanoa i le fa'aputuina o le tele o to'ilalo e pei ona latou manumalo ai. O le mafuaaga lea o le malepelepe ma tauiviga e tetee atu i le tufatufaina le tutusa o le fefe ma le faamoemoe o le a avea ma se galuega tele, ona o le maaleale o meafaigaluega uma o loʻo ia i tatou. O le mea moni, o lenei eseesega o ia lava o se faʻaaliga o le le paleni o aso nei i le va o le fefe ma le faʻamoemoe. O le tauiviga e faasaga i le le paleni e tatau ona amata i le faʻaaogaina o meafaigaluega e faʻaalia ai le le paleni. E na'o tauiviga manuia e tetee atu i le le paleni o le a mafai ai ona talotalo atu i le toatele o tagata i le salalau atu o le faamoemoe ma le faaitiitia o le fefe.
Pe a goto faavae, e liu faatafunaina. Pe a foliga mai e leai se mea ae na o mea leaga o siomia ai oe, na o le pau lava le filifiliga o totoe mo oe o le suʻesuʻeina i totonu o mea faʻaumatia, e le gata i le manatuaina o mea na sili atu ona lelei, ae muamua ma sili mo le auala e faʻaalia ai oe lava mai soʻo se mea na i ai. lea, i le mamanu o faavae, na faia ai le fale atoa ma le maaleale. O le fa'agasologa e aofia ai le fa'aliliuina o fa'atafunaga mate i mea ola, ma e tatau ona i ai le tele o itu e pei ona mana'omia e se su'esu'ega fa'ale-agafesootai. I lenei amataga o le tausaga fou, tatou amata i aia tatau a tagata.
O aia tatau a tagata e lua gafa. I le gasologa o lo latou talafaasolopito umi talu mai le 16th seneturi, na latou faʻasolosolo (ma o nisi taimi i le taimi e tasi) na faʻaaogaina e faʻatulafonoina le Eurocentric, kapitalista ma pulega colonialist ma faʻatulafonoina tauiviga e faasaga i lena lava sauaga. Ae ua avea pea i latou ma meafaigaluega o le sauaina nai lo o se meafaigaluega i le tauiviga faasaga i le sauaina. O le mea lea o lo latou sao i le tulaga o aso nei o le matua'i le tutusa i le vaeluaga o le fefe ma le faamoemoe. I le ogatotonu o le seneturi talu ai, ina ua uma ona afaina Europa i taua e lua o ona aafiaga na i ai se aafiaga i le salafa o le kelope ona o pulega faakolone, na ausia e aia tatau a tagata se tulaga maualuga i le faalauiloaina o le Tautinoga Lautele o Aia Tatau a Tagata, lea e maua ai le talitonuga. faavae o le galuega sa faatinoina e Malo Aufaatasi. O le aso 10 o Tesema o le tausaga ua mavae, na faamanatu ai e le Tautinoga lona 71 tausaga. E le o le nofoaga lea e amata ai se auiliiliga auiliili o le tautinoga, lea e mamao ese mai le lautele i le mea muamua (o le mea moni e matua tele Eurocentric, i le aganuu ma faaupufai), ae ua faasolosolo malie lava ona tulai mo se tala faʻavaomalo o mamalu o le tagata.
E mafai ona faapea mai le 1948 i le 1989 o aia tatau a tagata sa tele lava o se meafaigaluega o le taua malulu, e ui lava o lenei mea na tumau pea o se vaaiga toalaiti mo sina taimi. O le fa'aupuga o aia tatau a tagata na fa'aaogaina e malo fa'atemokarasi i Sisifo e fai ma auala e fa'amamafa ai le maualuga o le kapitalisme e fa'atatau i le ituaiga communism o le vaega fa'aagafesootai na fausia e le Soviet ma Saina. E tusa ai ma lena faʻamatalaga, o soliga o aia tatau a tagata na tutupu faʻapitoa i totonu o lenei poloka ma i totonu o atunuʻu uma na faʻatasi ma ia pe na i lalo o lana pule. O soliga i totonu o atunuu "faauo" i Sisifo, lea na faʻalauteleina ai e le US lana lava pule, na le amanaiaina pe faʻagogo. Mo se taimi umi, na manuia ai faiga faa-Potukale mai lenei “sociology of absences,” e pei ona sa faia e Initonesia ina ua osofaʻia ma nofoia Timor i Sasaʻe, po o Isaraelu mai le amataga o lana pulega faakolone i Palesitina e oo mai i le taimi nei. I le tulaga lautele, o le colonialism Europa mo se taimi umi o le mea sili na faamanuiaina i lenei sociology o toesea. O le tulaga maualuga o le pule a le Kapitalisme i lo agafesootai na fausia i lenei faiga, faatasi ai ma le galulue soosootauau a vaega faaagafesootai o le lalolagi i Sisifo. O lenei faiga sa le'i saoloto mai feteenaiga.
I lenei vaitau atoa, o aia tatau a tagata sa masani ona faʻaaogaina e faʻalapotopotoga faʻaagafesootai ma gaioiga i atunuʻu faʻapitoa ma atunuʻu o loʻo i lalo o le faatosinaga a Amerika, e avea o se ituaiga o teteʻe atu i le solia o na aia tatau. I le tulaga faʻavaomalo, faʻalavelave faʻa-Imperialist a le Malo Tele ma le Iunaite Setete i Sasaʻe Tutotonu ma e le Iunaite Setete i Latina Amerika i le 20th seneturi e leʻi taʻua lava o ni soliga o aia tatau a tagata, e ui lava i le mea moni o le tele o tagata faʻamalosia aia tatau. na ositaulagaina o latou ola e puipuia ai i latou. I le isi itu, o tauiviga faʻapolokiki na faia i le tele o atunuʻu, ma i totonu o North Atlantic capitalist atunuu aemaise lava, ua faasolosolo malie ona faʻalauteleina le numera o aia tatau a tagata, faʻaopoopoina aia tatau faʻaagafesootai, tamaoaiga ma aganuu i le lisi o aia tatau a tagata lautele ma faaupufai. O le mea lea, na tulaʻi mai ai se vaeluaga i le va o i latou (o le tolauapiga saoloto) oe na faʻamuamua le va o tagata ma le polokiki nai lo isi aia tatau uma, ma i latou (le sosaiete faʻaagafesootai poʻo le tolauapi faʻatemokalasi) oe na ave le faʻamuamua i aia tatau tau tamaoaiga ma agafesootai poʻo le le vaeluaina o aia tatau a tagata.
O le faiga o faamasinoga, ua malamalama o le malo o le tulafono mo le puipuiga o tagata vaivai e faasaga i le pule faitalia a le au malolosi, e faasolosolo malie lava ona liua i se taua faaletulafono e faia e le au malolosi e faasaga i tagata sauaina ma le au fascist faasaga i le au faatemokalasi.
Ata na saunia e Suzanne Tucker/Shutterstock.com
O le pa'ū o le Pa o Perelini i le 1989 na manatu i ai o le manumalo e le faatuaoia o aia tatau a tagata. Ae ui i lea, o faiga faʻapolokiki faʻavaomalo mulimuli ane na faʻaalia ai le pa'ū o aia tatau a tagata ma le vaega faʻaagafesootai. Talu mai lena taimi, o le faiga o faiga faavae o le lalolagi atoa lea na faavaeina talu mai le 1980s (neoliberalism ma le lalolagi tupe faavae) na faʻaleleia ai le faʻateleina o faʻamatalaga vaapiapi o aia tatau a tagata. Na tau faasaga i aia tatau agafesootai ma le tamaoaiga i le taimi muamua, ma o le taimi nei, i le taimi ua ave ai le faamuamua i le saolotoga o le tamaoaiga nai lo isi saolotoga uma ma ua siitia le itu taumatau, e oo lava i aia tatau faalemalo ma faaupufai-ma le faatemokalasi saoloto faatasi ma i latou-ua luitauina. e fai ma fa'alavelave i le tuputupu a'e fa'a-Kapitalis. O nei atinaʻe ua faʻamaonia ai le fesoʻotaʻiga i le va o le faʻavaeina o aia tatau a tagata ma le taua malulu.
O le pa'ū o le Pa o Perelini i le 1989 na manatu i ai o le manumalo e le faatuaoia o aia tatau a tagata. Ae ui i lea, o faiga faʻapolokiki faʻavaomalo mulimuli ane na faʻaalia ai le pa'ū o aia tatau a tagata ma le vaega faʻaagafesootai
Ata na saunia e Sussi Hj/Shutterstock.com
I le va'ai atu i nei mea uma, o lo'o tatou feagai ma ni fa'ai'uga fete'ena'i ma fa'alavelave se lua ma se lu'i faigata tele. O le manatu o le manumalo faasolopito o aia tatau a tagata ua taʻitaʻia ai i se faʻaleagaina e leʻi tupu muamua o faʻamoemoega o se olaga lelei mo le toʻatele o le faitau aofaʻi o le lalolagi. O aia tatau a tagata ua le toe avea ma aiaiga i le tulaga o sootaga faava o malo; o lea, nai lo mataupu o aia tatau a tagata, o tagata taʻitoʻatasi ma tagata, i le mea sili, ua faʻaititia i mea e faʻatatau i aiā tatau a tagata. Ae mo le luʻi, e mafai ona faʻamatalaina i upu nei: Pe e mafai pea ona liua aia tatau a tagata i mea faʻaumatia ola, o se meafaigaluega e faʻaliliuina ai le atuatuvale i le faʻamoemoe? E mautinoa lava ou te manatu faapena. I la'u koluma e sosoo ai o le a ou saili e laveai fatu o le faamoemoe o loo nofoia le faaleagaina ola o aia tatau a tagata.